Έως το τέλος του χρόνου εκτιμάται ότι θα επιστραφούν, σε περισσότερες και μικρότερες δόσεις, από τους δικαιούχους των συντάξεων χηρείας, τα ποσά που εισέπραξαν αλλά δεν δικαιούνταν, καθώς παρήλθε η προβλεπόμενη 3ετία.
Πρόκειται για περίπου 5.500 συνταξιούχους χηρείας, που αιφνιδιαστικά είδαν τις συντάξεις τους να μειώνονται τον περασμένο Μάιο, χωρίς να έχουν ενημερωθεί. Μετά από έντονες αντιδράσεις, τα ποσά επιστράφηκαν και πλέον ο ΕΦΚΑ αναζητεί την φόρμουλα της επιστροφής. Παράλληλα βέβαια, ψηφίστηκε διάταξη που καθορίζει ότι ειδικά για τις επιστροφές ποσών από δικαιούχους συντάξεων χηρείας, οι δόσεις θα είναι περισσότερες και μικρότερες.
Αναλυτικά, η διαδικασία περικοπών στηρίχθηκε στη διάταξη νόμου της προηγούμενης κυβέρνησης για τις συντάξεις χηρείας, που προβλέπει ότι για τους θανάτους μετά τις 13-5-2016, ο επιζών σύζυγος καθίσταται κατ' αρχήν δικαιούχος της σύνταξης, λαμβάνοντας το 70% της σύνταξης του θανόντος, όμως μετά την πάροδο τριετίας από τον θάνατο, αν ο επιζών εργάζεται ή συνταξιοδοτείται, η σύνταξη χηρείας περιορίζεται στο μισό (δηλαδή στο 35% της σύνταξης του θανόντος). Προβλέπεται δε, και ένα δίχτυ ασφάλειας, καθώς ορίζεται ρητά ότι το ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται των 360 ευρώ.
Προσοχή. Με τη λήξη της 3ετίας δεν συντρέχει λόγος περικοπής, εφόσον ο χήρος ή η χήρα δεν ξαναπαντρεύτηκε, δεν εργάζεται και δεν παίρνει δική του/της σύνταξη.
Πρόσφατα ο ΕΦΚΑ απέστειλε έγγραφα σε συνταξιούχους χηρείας, με τα οποία τους ενημερώνει ότι από τον Οκτώβριο θα ξεκινήσουν οι περικοπές αυτές, οι οποίες δεν έγιναν κατά τη συμπλήρωση της τριετίας, λόγω του ότι δεν υπήρχε το κατάλληλο λογισμικό.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαδικασίες αναζήτησης από τον ΕΦΚΑ των ποσών που δίνονταν για τους μήνες μετά τα 3 έτη, παρότι δεν τα δικαιούνταν οι συνταξιούχοι χηρείας, δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί, όμως βάσει του σχεδιασμού θα ολοκληρωθούν εντός των επόμενων μηνών.
Η αντίστοιχη περικοπή στις συντάξεις του δημόσιου τομέα, περίπου 4.500 περιπτώσεις, ήδη ξεκίνησε με τις συντάξεις Οκτωβρίου, στα τέλη του Σεπτεμβρίου, σε όσους συνταξιούχους του Δημοσίου δεν υπέβαλαν στον e-ΕΦΚΑ έγγραφα που θα αποδείκνυαν τη συνέχιση της καταβολής της σύνταξης. Βέβαια, με πρόσφατη διάταξη νόμου, προβλέπεται ειδικά για τις περιπτώσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών που αφορούν συντάξεις χηρείας, μικρότερη μηνιαία παρακράτηση.
Αναλυτικά, προβλέπει ότι για τις περικοπές που απορρέουν από τον νόμο 4611/19, καθεμία από τις μηνιαίες δόσεις που παρακρατούνται από τον e-ΕΦΚΑ έως την πλήρη εξόφληση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/10 του ακαθάριστου ποσού της κύριας σύνταξης μέχρι το ποσό των 1.000 ευρώ και το 1/6 του ποσού κατά το μέρος που υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι αν η σύνταξη χηρείας είναι 850 ευρώ, θα παρακρατούνται κάθε μήνα 85 ευρώ έως ότου εξοφληθεί το ποσό. Αν η σύνταξη είναι 1.180 ευρώ, θα παρακρατούνται 130 ευρώ τον μήνα (100 για το ποσό έως 1.000 ευρώ και 30 ευρώ για το επιπλέον ποσό). Να σημειωθεί ότι ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει για τις υπόλοιπες περιπτώσεις ότι το ποσοστό παρακράτησης από την κύρια σύνταξη ορίζεται σε 1/3 των καταβαλλόμενων παροχών.
Όσον αφορά στην επικουρική σύνταξη, μπορεί να παρακρατηθεί το 1/2 του ακαθάριστου ποσού της (σε αντίθεση με τον γενικό κανόνα που προβλέπει παρακράτηση μέχρι και του συνόλου της επικουρικής). Το ποσό της μηνιαίας δόσης πρέπει να είναι τουλάχιστον 50 ευρώ.