Η ασύλληπτη κούρσα των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου (ξεπέρασε ακόμα και τα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα την Παρασκευή για την Ευρώπη) εξαναγκάζει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε πρόσθετα «οχυρωματικά έργα» έναντι των βέβαιων ανατιμήσεων για τους καταναλωτές.
Η ελληνική κυβέρνηση, επιχειρώντας να αντισταθμίσει τις πιέσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος προχώρησε αρχικά σε ανακοινώσεις για επιδότηση όλων των καταναλωτών με 200 εκατ. ευρώ με τον Πρωθυπουργό να ανακοινώνει από το βήμα της ΔΕΘ παράλληλη αύξηση του επιδόματος θέρμανσης κατά 20% σε σχέση με πέρυσι, στα 100 εκατ. ευρώ.
Στο σενάριο εκείνων των ημερών, οι δικαιούχοι επιδόματος και τα κριτήρια παρέμεναν αμετάβλητα σε σχέση με πέρυσι με πρακτικό αποτέλεσμα όσοι δικαιούνταν επίδομα να περιμένουν αύξηση 20% στα ποσά που θα λάβουν. Το υπουργείο Οικονομικών είχε κάνει την άσκηση οδηγώντας τη βάση υπολογισμού του επιδόματος θέρμανσης από τα 220 στα 264 ευρώ.
Δεν πέρασαν πολλές ημέρες για να φανεί ότι η αύξηση αυτή θα ήταν ανεπαρκής για να σβήσει τις φωτιές στα τιμολόγια του φυσικού αερίου. Αντίστοιχα άλλωστε κινήθηκε και η γαλλική κυβέρνηση. Αρχικά ανακοίνωσε επιδότηση 100 ευρώ για 5,8 εκατ.νοικοκυριά και μόλις την Πέμπτη, πρόσθετο «κόφτη» στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις φυσικού αερίου.
Με τις διεθνείς τιμές σε αλλεπάλληλα ράλι , υπολογισμοί αρμοδίων πηγών οδηγούν – με τα σημερινά δεδομένα- σε τριπλασιασμό των λογαριασμών φυσικού αερίου για τα ελληνικά νοικοκυρά μόλις αρχίσει η χειμερινή περίοδος και ανάψουν τα καλοριφέρ.
Έτσι το σκηνικό άλλαξε και πάλι. Μετά τα αλλεπάλληλα ρεκόρ στην τιμή του φυσικού αερίου, την Πέμπτη με τροπολογία άνοιξε ο δρόμος για επιδότηση των οικιακών καταναλωτών φυσικού αερίου. Πολλοί υπέθεσαν πως αυτό θα γίνει με έναν μηχανισμό ανάλογο με αυτό των τιμολογίων ηλεκτρικού αλλά οι έξτρα πόροι από τα έσοδα ρύπων έχουν ήδη εξαντληθεί με την παρέμβαση των 200 εκατ. ευρώ και ο προϋπολογισμός καλείται τώρα να σηκώσει το έξτρα βάρος. Το οικονομικό επιτελείο ξεκίνησε ήδη την αναζήτηση πόρων για τη νέα διεύρυνση του κονδυλίου για το επίδομα θέρμανσης.
Ριζικός επανασχεδιασμός
Το κονδύλι από τα 100 εκατ. ευρώ δεν αποκλείεται τελικά να ξεπεράσει και τα 150 εκατ. ευρώ, μέγεθος διόλου ευκαταφρόνητο αλλά μάλλον ανεπαρκές για να σβήσει τις αυξήσεις από τους λογαριασμούς στο φυσικό αέριο. Εκτός και εάν υπάρξει πρόσθετη παρέμβαση από την Ε.Ε. Το θέμα της ενέργειας αναμένεται να συζητηθεί στις 4 Οκτωβρίου στη συνεδρίαση του Eurogroup , στις 6 Οκτωβρίου στη Σύνοδο υπουργών Ενέργειας και στις 21-22 Οκτωβρίου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ευρωπαϊκές πηγές αναφέρουν σχέδιο κατάρτισης μιας «εργαλειοθήκης» μέτρων έναντι των ανατιμήσεων στην ενέργεια.
Ξέχωρα από τις πιθανές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Ενέργειας εργάζονται ήδη για την έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης με τα νέα δεδομένα για το επίδομα θέρμανσης και την έξτρα επιδότηση των οικιακών καταναλωτών φυσικού αερίου. Στο πετρέλαιο, η ανατίμηση μπορεί να είναι αισθητή σε σχέση με τα ιστορικά χαμηλά της πανδημίας αλλά «έχουμε ξαναδεί πριν την πανδημία πετρέλαιο στα 80 δολάρια το βαρέλι». Στο φυσικό αέριο όμως, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Bloomberg η τιμή των 100 ευρώ της θερμικής μεγαβατώρας είναι σαν να έχει ανέβει το πετρέλαιο στα 190 δολάρια το βαρέλι.
Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται και η διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος ώστε οι επιδοτήσεις να φτάσουν στις παρυφές της μεσαίας τάξης.
Με τα σημερινά δεδομένα οι δικαιούχοι υπολογίζονται σε περίπου 700.000 και τα εισοδηματικά όρια κυμαίνονται από 12.000 ευρώ (ετήσιο συνολικό εισόδημα) για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, στα 20.000 ευρώ για το ζευγάρι και στα 22.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες με προσαύξηση 2.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο . Τα όρια αυτά αναμένεται να διευρυνθούν κυρίως για τους καταναλωτές φυσικού αερίου.