H Fitch Solutions προβλέπει αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 6,3% το 2021 για την Ελλάδα (αναθεωρημένη προς τα πάνω από 6%) και την ταχύτερη ετήσια επέκταση της οικονομίας τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, μετά από συρρίκνωση κατά 8,2% το 2020.
Η χαλάρωση των περιορισμών στην εγχώρια δραστηριότητα και στα διεθνή ταξίδια θα επιτρέψει στην κατανάλωση και στις εξαγωγές υπηρεσιών που σχετίζονται με τον τουρισμό να ανακάμψουν. Εν τω μεταξύ, αναμένεται ότι η βελτίωση των εξωτερικών συνθηκών θα στηρίξει τις εξαγωγές.
Η Fitch Solutions προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα παραμείνει ισχυρή στο 4,3% το 2022. Ωστόσο, η επικρατούσα αβεβαιότητα σχετικά με την πανδημία παρουσιάζει καθοδικούς κινδύνους για τις προβλέψεις της.
Η πρόβλεψη για το 2021 αποτελεί ανοδική αναθεώρηση από 6% προηγουμένως, μετά την ισχυρή επέκταση της ελληνικής οικονομίας κατά 16,4% σε ετήσια βάση (3,4% σε τριμηνιαία) το β' τρίμηνο, μετά από ανάπτυξη 1,4% σε ετήσια βάση (4,5% q-o-q) το α' τρίμηνο του 2021. Η ανάπτυξη του β' τριμήνου ξεπέρασε την πρόβλεψη του Bloomberg (11,3% σε ετήσια βάση).
Η άνοδος αυτή υποστηρίχθηκε από την ισχυρή αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης (κατά 9% σε ετήσια βάση) και των εξαγωγών (κατά 7,1% σε ετήσια βάση), εν μέσω της χαλάρωσης των lockdown και των περιορισμών στον τουρισμό τον Μάιο.
Η κατανάλωση και οι εξαγωγές οδηγούν την επέκταση του 2021
Η Fitch αναμένει ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης της ιδιωτικής κατανάλωσης και των εξαγωγών θα παραμείνουν ισχυροί κατά το υπόλοιπο του 2021, προβλέποντας συνεισφορές στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 3,5% και 5,8% αντίστοιχα. Η πρόοδος της εκστρατείας εμβολιασμού της Ελλάδας -με το ποσοστό του πληθυσμού που έχει λάβει δύο δόσεις εμβολίου να έχει αυξηθεί από 9,1% στα τέλη Απριλίου σε 56,8% στις 15 Σεπτεμβρίου- έχει επιτρέψει στην κυβέρνηση να χαλαρώνει όλο και περισσότερο τους περιορισμούς.
Οι δείκτες υψηλής συχνότητας δείχνουν ότι οι καταναλωτές επιστρέφουν όλο και περισσότερο στους χώρους λιανικής πώλησης και αναψυχής, καθώς η αυστηρότητα των μέτρων έχει μειωθεί από τον Απρίλιο. Η βασική μας προσδοκία είναι ότι οι πολιτικές που σχετίζονται με την πανδημία θα παραμείνουν πιο χαλαρές από ό,τι ήταν το τελευταίο τρίμηνο του 2020 και το πρώτο του 2021, διευκολύνοντας την εκτόνωση της ανεβασμένης ζήτησης.
Η χαλάρωση των περιορισμών Covid-19 επιτρέπει την αύξηση της κατανάλωσης
Η ανάκαμψη του τουρισμού σε σχέση με το 2020 -αν και εξακολουθεί να είναι κάτω από τα προ της πανδημίας επίπεδα- θα δώσει επίσης ώθηση στην ανάπτυξη του 2021. Πριν από τον Μάιο του 2021, ο εισερχόμενος τουρισμός επιβαρυνόταν σε μεγάλο βαθμό από τους περιορισμούς στον αριθμό των χωρών από τις οποίες επιτρεπόταν η είσοδος τουριστών στην Ελλάδα.
Ως εκ τούτου, με τα αυξημένα ποσοστά εμβολιασμού στην Ελλάδα και στις κύριες χώρες προέλευσης τουριστών της, παράλληλα με την υιοθέτηση από την ΕΕ του ψηφιακού πιστοποιητικού Covid για τα ταξίδια, αναμένει ο αμερικανικός οίκος ότι η ανάπτυξη του τουρισμού και των εξαγωγών υπηρεσιών κατά το 3ο τρίμηνο του 2011 θα έχει αξιοσημείωτη άνοδο σε σχέση με το 2020. Επιπλέον, με τον τουρισμό να απασχολεί πάνω από το ένα τέταρτο του ενεργού πληθυσμού, η ανάκαμψη του τομέα θα ενισχύσει περαιτέρω το εισόδημα και την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Ωστόσο, τα κέρδη του τουρισμού θα παραμείνουν περιορισμένα βραχυπρόθεσμα, λόγω της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας γύρω από την Covid-19, καθώς και λόγω του ότι ορισμένες χώρες προέλευσης εξακολουθούν να απαιτούν από τους παραθεριστές να αυτοαπομονώνονται όταν επιστρέφουν από την Ελλάδα.
Η Fitch αναμένει επίσης ότι η ανάκαμψη των εξωτερικών μακροοικονομικών συνθηκών θα στηρίξει τις εξαγωγές τα επόμενα τρίμηνα. Ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών (PMI) της μεταποίησης στην Ελλάδα έφτασε το 59,3 τον Αύγουστο, εν μέσω αυξήσεων στις νέες παραγγελίες και στη ζήτηση για βιομηχανικά προϊόντα.
Το κλίμα μεταξύ των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων έχει αξιοσημείωτη βελτίωση, με τις εξαγωγικές προσδοκίες από το πρώτο τρίμηνο να έχουν αυξηθεί κατά το μεγαλύτερο ποσοστό από το 1998.
Η αύξηση των εξαγωγών θα στηρίξει την ελληνική ανάκαμψη
Η αύξηση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου θα ανακάμψει επίσης το 2021 και αναμένεται συμβολή στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά μία ποσοστιαία μονάδα. Η αυξημένη εγχώρια και εξωτερική ζήτηση σε συνδυασμό με τους δεσμευτικούς περιορισμούς της παραγωγικής ικανότητας -με τη χρησιμοποίηση της παραγωγικής ικανότητας του ελληνικού μεταποιητικού τομέα στο 78,3% το 1ο τρίμηνο να υπερβαίνει το επίπεδο του 71,9% του 4ου τριμήνου του 2019- θα δώσει κίνητρα για αυξημένες κεφαλαιουχικές δαπάνες από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Με τον τριμηνιαίο κύκλο εργασιών των κατασκευαστών καταναλωτικών και κεφαλαιουχικών αγαθών να έχει υπερβεί τα προ πανδημίας επίπεδα το 1ο τρίμηνο, η βελτίωση των ταμειακών ροών προς τις ελληνικές επιχειρήσεις θα δώσει ώθηση στις επενδυτικές δαπάνες.
Οι κίνδυνοι
Ο οίκος προσδοκά ότι η παραγωγή της Ελλάδας θα επιστρέψει στα προπανδημίας επίπεδα το 2022, ενώ σημειώνει τόσο ανοδικούς όσο και καθοδικούς κινδύνους για την πρόβλεψή της για αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 4,3%. Η ιδιωτική κατανάλωση θα υποστηριχθεί από την εγχώρια ζήτηση, καθώς και από την εφαρμογή των φορολογικών περικοπών, με τις μειωμένες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και την αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα να ενισχύουν τα διαθέσιμα εισοδήματα.
Η ανάκαμψη της εγχώριας οικονομίας παράλληλα με τη μείωση του φόρου εταιρειών από 24% σε 22% το 2022 θα δώσει επίσης κίνητρα για μεγαλύτερες ιδιωτικές επενδύσεις, ενώ οι δημόσιες επενδύσεις στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης αποκτούν δυναμική. Η βασική προσδοκία είναι επίσης ότι οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών θα σημειώσουν περαιτέρω αύξηση, καθώς οι αφίξεις τουριστών και η εξωτερική ζήτηση για αγαθά θα ανακάμψουν.
Στα αρνητικά, σύμφωνα με την ανάλυση, περιλαμβάνεται η σημαντική αβεβαιότητα όσον αφορά το μέλλον της πανδημίας Covid-19 και την πιθανή εμφάνιση νέων μεταλλάξεων. Τυχόν επιστροφή των περιορισμών στην εγχώρια ή την εξωτερική δραστηριότητα πιθανόν να ανακόψουν την κατανάλωση και την επενδυτική δραστηριότητα, οδηγώντας σε ανάπτυξη που θα υπολείπεται των προβλέψεων της Fitch Solutions.