Ηλεκτρονικό πινάκιο και τηλεδίκες, ψηφιακές υπογραφές δικαστικών και διασύνδεση όλων των δικαστηρίων όλων των βαθμίδων, έρχονται μέσα στο 2022 στην χώρα μας. Η 11η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα καταγράφει σημαντική πρόοδο προς την ψηφιοποίηση της ελληνικής Δικαιοσύνης και προβλέπει την ολοκλήρωση των έργων που έχουν ξεκινήσει το 2022.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην σχετική έκθεση στον τομέα της Δικαιοσύνης, υπάρχει ένα τριετές πλάνο και οι Αρχές έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο. «Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας περιλαμβάνει σειρά από μέτρα, που θα διευρύνουν περαιτέρω τους στόχους αυτής της μεταρρύθμισης» αναφέρει υπογραμμίζεται.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον διαγωνισμό για τις «Υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήματα και Ηλεκτρονικό Πινάκιο» που έχει προκηρύξει η Κοινωνία της Πληροφορίας και όπου έχει ολοκληρωθεί η υποβολών προσφορών.
Ειδικότερα όπως αναφέρεται στην έκθεση:
- Όσον αφορά την εφαρμογή της ηλεκτρονικής κατάθεσης στα αστικά δικαστήρια, οι αρχές ανέφεραν περαιτέρω πρόοδο όσον αφορά την ηλεκτρονική έκδοση και διανομή δικαστικών εγγράφων και πιστοποιητικών. Πιο συγκεκριμένα, πέντε πρωτοβάθμια δικαστήρια προστέθηκαν στον κατάλογο των δικαστηρίων που εκδίδουν τις αποφάσεις τους ηλεκτρονικά. Επιπλέον, το ολοκληρωμένο πιστοποιητικό ηλεκτρονικής αφερεγγυότητας είναι πλέον διαθέσιμο σε όλη την επικράτεια της Ελλάδας. Συντάσσεται κοινή υπουργική απόφαση που θα επιτρέψει τη λειτουργία της πλατφόρμας ηλεκτρονικού διαζυγίου.
- Όσον αφορά την εφαρμογή της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής κατάθεσης στα διοικητικά δικαστήρια, η υπηρεσία είναι επί του παρόντος σε λειτουργία, με εκτεταμένη λειτουργικότητα που θα επεκταθεί περαιτέρω. Επί του παρόντος, υποστηρίζεται η υποβολή όλων των εισαγωγικών υποβολών (αστικές αγωγές κατά του κράτους και των δημοσίων φορέων, προσφυγές, αναφορές ακύρωσης και αναίρεσης, καθώς και αιτήματα προσωρινής προστασίας) και η έκδοση πιστοποιητικών δικαστηρίου. Οι αρχές σκοπεύουν να θέσουν το ολοκληρωμένο έργο σε πλήρη λειτουργία έως το τέλος Μαρτίου του 2022.
- Ολοκληρώθηκε το έργο της διανομής ηλεκτρονικών υπογραφών σε δικαστές και δικαστικούς υπαλλήλους. 10.000 ηλεκτρονικές υπογραφές (επί συνόλου 11.000) έχουν παραδοθεί, ενώ οι υπόλοιπες 1.000 είναι ήδη διαθέσιμες και αναμένουν την υποβολή αιτήσεων πιστοποίησης από τους παραλήπτες τους.
Τι αλλάζει
Στην ψηφιακή εποχή περνά η Δικαιοσύνη με δίκες από απόσταση μέσω Zoom και ηλεκτρονικό πινάκιο. Μέσω της δημιουργίας ηλεκτρονικού πινακίου θα περιοριστούν οι χαμένες ανθρωποώρες που απαιτεί η παρουσία στα δικαστήρια των εμπλεκομένων σε μία υπόθεση πολλές ώρες πριν διεξαχθεί μία δίκη, της οποίας η ακριβής ώρα διεξαγωγής αγνοείται.
Πρόκειται για μεταρρύθμιση-τομή για την ελληνική Δικαιοσύνη με στόχο τη δημιουργία δικτύου παροχής υπηρεσιών τηλεδιάσκεψης, που θα καλύπτει τις ανάγκες των πολιτικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων, του ανακριτικού έργου (Πρωτοδικεία και Εισαγγελίες) και των αιτημάτων δικαστικής συνδρομής.
Για τον σκοπό αυτό, θα εγκατασταθούν σταθερά συστήματα τηλεδιάσκεψης στις δικαστικές έδρες, ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις θα λειτουργούν κινητά συστήματα τηλεδιάσκεψης σε πιστοποιημένους χώρους εντός των δικαστικών φορέων καθώς και των καταστημάτων κράτησης.
Τα οφέλη των δικών από απόσταση περιλαμβάνουν τον περιορισμό του κόστους που σχετίζεται με τη μετακίνηση των μαρτύρων και επωμίζεται ο πολίτης στην περίπτωση των πολιτικών δικαστηρίων και το κράτος στην περίπτωση των ποινικών.
Η υλοποίηση του έργου θα συντελέσει:
- Στην εισαγωγή και αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων στην διαδικασία απονομής της Δικαιοσύνης. και στην αναβάθμιση της διοικητικής ικανότητας των Δικαστηρίων.
- Στη μείωση των οικονομικών βαρών που προκαλούν οι μετακινήσεις μαρτύρων, βάρη που επωμίζονται είτε οι πολίτες (πολιτικές δίκες) είτε το κράτος (ποινικές δίκες).
- Στην ποιοτική αναβάθμιση του έργου της Δικαιοσύνης, σε δικαστικές περιπτώσεις που απαιτείται κατάθεση ευάλωτων μαρτύρων (ανήλικοι) ή μαρτύρων που έχουν υποστεί εκφοβισμό (κακοποιημένες γυναίκες) και η δια ζώσης παρουσίας τους στο δικαστήριο ενδέχεται να διαταράξει την ψυχική τους υγεία και να επηρεάσει την διαδικασία διεξαγωγής της δίκης.
- Στην επιτάχυνση του ανακριτικού έργου (με τη χρήση της τηλεδιάσκεψης) καθώς και στην εξυπηρέτηση των αιτήσεων δικαστικής συνδρομής.
- Στην καλύτερη εξυπηρέτηση των δικηγόρων, των διαδίκων και των εμπλεκομένων στις δικαστικές διαδικασίες στις αίθουσες των Δικαστηρίων της χώρας. (ηλεκτρονικό πινάκιο, portal).
Μέσω των συστημάτων τηλεδιάσκεψης θα είναι εφικτή:
- Η απομακρυσμένη κατάθεση / εξέταση μάρτυρα υπόθεσης που εκδικάζεται, ο οποίος κατά τη διεξαγωγή της δίκης βρίσκεται μακριά από τον τόπο διεξαγωγής της. Στην περίπτωση αυτή ο μάρτυρας θα προσέρχεται σε κάποιον από τους πιστοποιημένους χώρους που θα διαμορφωθούν κατά την υλοποίηση του παρόντος Έργου και θα καταθέτει απομακρυσμένα ζωντανά (εικόνα και ήχος).
- Η απομακρυσμένη κατάθεση / εξέταση μάρτυρα υπόθεσης (ως ανωτέρω) ο οποίος όμως βρίσκεται στο εξωτερικό - Διασυνοριακή.
- Η απομακρυσμένη κατάθεση / εξέταση μάρτυρα ή κατηγορουμένου ο οποίος είναι κρατούμενος σε κάποιο σωφρονιστικό κατάστημα.
- Η διεξαγωγή της προκαταρκτικής εξέτασης, προανάκρισης και ανάκρισης.
- Η ικανοποίηση με απομακρυσμένη σύνδεση αιτημάτων Δικαστικής Συνδρομής.
- Συνδυασμός των ανωτέρων περιπτώσεων αφού θα δίνεται η δυνατότητα για πραγματοποίηση πολυδιασκέψεων.
Για την υποστήριξη των αιτημάτων τηλεδιάσκεψης και της διαχείρισης/προγραμματισμού των διαθέσιμων πόρων του συστήματος (αίθουσες και γραφεία με εγκατεστημένο σύστημα τηλεδιάσκεψης), θα υλοποιηθεί σύστημα Διαχείρισης Κρατήσεων και Ροών Εργασίας, το οποίο θα δίνει τη δυνατότητα σε πιστοποιημένους χρήστες (δικαστές και δικηγόρους) να υποβάλουν ηλεκτρονικά την αίτηση για απομακρυσμένη εξέταση μαρτύρων / κατηγορούμενων, και να λαμβάνουν ηλεκτρονικά τη σχετική έγκριση.
Ταυτόχρονα το σύστημα Διαχείρισης Κρατήσεων, θα διαλειτουργεί με τα Πληροφοριακά Συστήματα Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων (ΟΣΔΔΥ-ΠΠ, ΟΣΔΔΥ-ΔΔ), με το ΟΠΣ Καταστημάτων Κράτησης και με το Ολοκληρωμένο Σύστημα Απομαγνητοφώνησης Πρακτικών Δικαστηρίων (ΟΣΠΔ), για τα στοιχεία των δικαστικών υποθέσεων, μέσω του ηλεκτρονικού πινακίου.