Αποπληρώνονται δάνεια του 1ου μνημονίου και του ΔΝΤ

Για επτά προτεραιότητες μίλησε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, εξειδικεύοντας τα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.

1η Προτεραιότητα

Η επιστροφή της πραγματικής οικονομίας σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας, με στοχευμένη ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Το δεύτερο εξάμηνο του 2021, ταυτόχρονα και παράλληλα με την πλήρη επανεκκίνηση της οικονομίας, η κυβέρνηση συνεχίζει να ενισχύει την κοινωνία, με μέτρα ύψους 4 δισ. ευρώ. Μέτρα όπως είναι ενδεικτικά:

• Τα Προγράμματα «ΓΕΦΥΡΑ» για την επιδότηση δόσεων δανείων φυσικών και νομικών προσώπων.
• Η επιδότηση μέρους των παγίων δαπανών επιχειρήσεων.
• Η υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων στήριξης κλάδων της οικονομίας, μέσω του ΕΣΠΑ.

Στα υφιστάμενα μέτρα, προστίθενται ή επεκτείνονται παρεμβάσεις, όπως αυτές ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό, ύψους 1,1 δισ. ευρώ μόνο για το 2021.

1. Επεκτείνεται το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, έως το τέλος του 2021.
2. Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης δόσεων δανείων περίπου 75.000 νοικοκυριών, που επλήγησαν από την πανδημία, για τρεις ακόμη μήνες.
3. Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης 100.000 νέων θέσεων εργασίας, για άλλες 50.000 θέσεις.
4. Μειώνεται το ποσοστό επιστροφής όλων των Επιστρεπτέων Προκαταβολών, ανάλογα με την πτώση των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης. Με βάση τις νέες προβλέψεις, το 28% των επιχειρήσεων θα επιστρέψει το 1/4, το 39% το 1/3 και το 33% το 50%.
5. Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης κενών θέσεων στον πολιτισμό, έως τον Δεκέμβριο του 2021.
6. Χορηγείται αποζημίωση ειδικού σκοπού για επιπλέον δύο μήνες για τους καλλιτέχνες και τους ξεναγούς.
7.  Παρέχεται το πρώτο ένσημο. Συγκεκριμένα, για το 2022, και προκειμένου να περιοριστεί η ανεργία των νέων στο πλαίσιο αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας, όλοι οι νέοι από 18 έως 29 ετών που δεν έχουν προηγούμενη εργασιακή εμπειρία και θα προσληφθούν εντός του έτους, λαμβάνουν προπληρωμένο χρόνο εργασίας που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για την πρώτη τους απασχόληση. Η ενίσχυση ανέρχεται συνολικά στα 1.200 ευρώ για τους πρώτους 6 μήνες πλήρους απασχόλησης. Από αυτό το ποσό, τα μισά θα τα λαμβάνει ο εργαζόμενος -επιπλέον του μισθού του- ως κίνητρο εύρεσης εργασίας, και τα υπόλοιπα ο εργοδότης, ως επιδότηση του μισθολογικού κόστους. Για εργασία μερικής απασχόλησης, που αντιστοιχεί περίπου στο 50% της πλήρους, θα δίνεται το ήμισυ του ποσού.
8. Επεκτείνεται, από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022, η χορήγηση στεγαστικού επιδόματος και στους σπουδαστές των δημόσιων ΙΕΚ.
9. Χορηγείται, τον μήνα Δεκέμβριο, διπλή δόση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, συνολικού ύψους πλέον -για εκείνο τον μήνα- 130 εκατ. ευρώ.
10. Αυξάνεται το ποσό ενίσχυσης για το επίδομα θέρμανσης κατά 20%. Έτσι, το συνολικό επίδομα θέρμανσης ανέρχεται πλέον στα 100 εκατ. ευρώ.
11. Επιδοτείται, τουλάχιστον για το 4ο τρίμηνο του 2021, το σύνολο του πληθυσμού για τις πρώτες 300 kWh, με ποσό 30 €/MWh, αντισταθμίζοντας σχεδόν το σύνολο της αναμενόμενης αύξησης του ρεύματος. Η επιδότηση ισχύει και για επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής τάσης. Το κόστος θα καλυφθεί από την ανακατανομή των εσόδων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων.

Συμπερασματικά, τα συνολικά μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, λόγω της πανδημίας, ανέρχονται πλέον στα 16,6 δισ. ευρώ για το 2021.

2η Προτεραιότητα

Η συνέχιση της υλοποίησης μιας συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, στην κατεύθυνση περαιτέρω μείωσης φόρων και ασφαλιστικών εισφορών. Υπενθυμίζεται ότι έχουμε ήδη προχωρήσει σε μόνιμες μειώσεις φόρων, συνεπώς σε μειώσεις φόρων που ισχύουν και για το 2022:

• Ο ΕΝΦΙΑ μειώθηκε -μεσοσταθμικά- κατά 22%.
• Ο εισαγωγικός φορολογικός συντελεστής στα φυσικά πρόσωπα μειώθηκε από το 22% στο 9%.
• Ο συντελεστής παρακράτησης φόρου για τα μερίσματα μειώθηκε από το 10% στο 5%.
• Η προκαταβολή φόρου για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα μειώθηκε από το 100% στο 55%, και για τα νομικά πρόσωπα από το 100% στο 80%.
• Οι ασφαλιστικές εισφορές μειώθηκαν κατά 1 + 3 ποσοστιαίες μονάδες.
• Ενώ υφίσταται χαμηλός φορολογικός συντελεστής για όλα τα αγροτικά σχήματα, ύψους 10%.

Σε αυτές τις μειώσεις φόρων, έρχονται, μετά τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, να προστεθούν οι ακόλουθες:

1. Συνεχίζεται, και για το 2022, η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης των εισοδημάτων από τον ιδιωτικό τομέα.
2. Επεκτείνεται, για το 2022, η μείωση κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών.
3. Μειώνεται περαιτέρω ο φόρος εισοδήματος των επιχειρήσεων -σε μόνιμη βάση- από το 24% στο 22%.
4. Επεκτείνεται η εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ και στα μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους και στο τουριστικό πακέτο, έως τoν Ιούνιο του 2022.
5. Μειώνεται ο συντελεστής ΦΠΑ στα γυμναστήρια και στις σχολές χορού, από το 24% στο 13%, έως τον Ιούνιο του 2022.
6. Επεκτείνεται η αναστολή πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης, έως τον Ιούνιο του 2022.
7. Καταργείται ο φόρος γονικών παροχών - δωρεών για συγγενείς πρώτου βαθμού, που αφορά αξίες έως 800.000 ευρώ.
8. Μειώνεται το τέλος συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας, από 12% έως 20% που κυμαίνεται σήμερα, στο 10% και καταργείται για νέους έως 29 ετών, από την 1η Ιανουαρίου 2022.
9. Μειώνεται, σε μόνιμη βάση, ο ΦΠΑ των ζωοτροφών που προορίζονται για ζωική παραγωγή, από το 13% στο 6%.
10. Τέλος, μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, προχωρούμε στη μείωση των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ, που θα ισχύσει για το 2022. Τα αποτελέσματα αυτής της άσκησης, που είναι σε εξέλιξη, θα είναι διαθέσιμα έως το τέλος του έτους. Η άσκηση έχει ως στόχο την δικαιότερη κατανομή του φόρου, με παράλληλη μείωση του ΕΝΦΙΑ για την πλειονότητα των πολιτών, από το νέο έτος.

Το συνολικό κόστος των επιπλέον αναπτυξιακών παρεμβάσεων, κάποιες από τις οποίες είχαν ήδη προϋπολογισθεί, ανέρχεται στα 2,4 δισ. ευρώ το 2022, εκ των οποίων τα 2,1 δισ. ευρώ είναι μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών. Έτσι, το κόστος των επιπλέον μέτρων τόνωσης του διαθέσιμου εισοδημάτων των πολιτών, ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης, διαμορφώνεται περίπου στα 3,5 δισ. ευρώ για τη διετία 2021-2022.
Και συνολικά στα 42,7 δισ. ευρώ για την περίοδο 2020-2022.

3η Προτεραιότητα

Η συνέχιση της υλοποίησης μιας έξυπνης και διορατικής εκδοτικής στρατηγικής, με σκοπό τη διατήρηση ισχυρών ταμειακών αποθεμάτων, τα οποία σήμερα υπερβαίνουν τα 40 δισ. ευρώ. Με συγκεκριμένες πολιτικές πρωτοβουλίες, όπως είναι:

• η τακτική πρόσβαση στις αγορές χρήματος και κεφαλαίου,
• η προετοιμασία για πρόωρη εξόφληση μέρους των διμερών δανείων που σύναψε η Ελλάδα με τις χώρες της ευρωζώνης το 2010,
• η περαιτέρω αποπληρωμή δανείων του ΔΝΤ,
• η δημιουργία πλαισίου και η έκδοση «πράσινων» ή «βιώσιμης ανάπτυξης» ομολόγων (σ.σ. αναμένεται το β' εξάμηνο του 2022).

Μέσω αυτών των πρωτοβουλιών επιδιώκεται η περαιτέρω ενδυνάμωση του κύρους και της αξιοπιστίας του Ελληνικού Δημοσίου, η επέκταση της επενδυτικής βάσης των ελληνικών ομολόγων, η βελτίωση του κόστους δανεισμού και η ενίσχυση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης.

4η Προτεραιότητα

Η ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, με πολιτικές όπως είναι:

• η επέκταση του προγράμματος «Ηρακλής», η οποία ήδη υλοποιείται,
• η υλοποίηση του πλαισίου ρύθμισης οφειλών και παροχής 2ης ευκαιρίας για φυσικά και νομικά πρόσωπα,
• και η αξιοποίηση του δανειακού χαρτοφυλακίου του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 12,7 δισ. ευρώ.

5η Προτεραιότητα

Η υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών και η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Με συγκεκριμένες πολιτικές:

1. Φορολογικά κίνητρα για την περαιτέρω αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Από τον Ιανουάριο του 2022 και έως το 2025, το 30% των δαπανών που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής προς συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους, και μέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως, εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα των φυσικών προσώπων.
2. Αναμόρφωση του πλαισίου της φορολοταρίας. Πλέον θα δίνεται διαφορετική στάθμιση, ανάλογα με το ποσοστό του εισοδήματος που καταναλώνεται και με το οικογενειακό εισόδημα.
3. Χορήγηση προσαυξημένης έκπτωσης για δαπάνες που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση.
4. Φορολογικά κίνητρα για συγχωνεύσεις και εξαγορές.
5. Τέλος, στο πεδίο της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, μετά τις 3 πρόσφατες, εξαιρετικά επιτυχημένες συναλλαγές, στην Εγνατία Οδό, τη ΔΕΠΑ Υποδομών και τον ΔΕΔΔΗΕ, δρομολογείται:

• η αξιοποίηση των περιφερειακών λιμένων Αλεξανδρούπολης, Καβάλας, Ηγουμενίτσας και Ηρακλείου,
• η ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την παραχώρηση της μαρίνας Καλαμαριάς και η εκκίνηση των διαδικασιών για την αξιοποίηση της μαρίνας Πύλου και Λευκίμμης Κέρκυρας,
• η προετοιμασία του διαγωνισμού για την επανα-παραχώρηση της Αττικής Οδού,
• η αξιοποίηση του ακινήτου στις Γούρνες,
• η ωρίμανση έργων αξιοποίησης ιαματικών πηγών,
• και η αναδιοργάνωση εταιρειών όπως είναι η ΛΑΡΚΟ.

6η Προτεραιότητα

Η ορθολογική αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών κονδυλίων, με αιχμή το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το νέο ΕΣΠΑ, συνολικού ύψους περίπου 78 δισ. ευρώ μέχρι το 2027. Ήδη τα πρώτα κονδύλια έχουν εισρεύσει στη χώρα και τα πρώτα έργα υλοποιούνται.

7η Προτεραιότητα

Η ενεργός συμμετοχή της χώρας, όπως γίνεται τα τελευταία δύο χρόνια, στις πρωτοβουλίες για τη νέα ευρωπαϊκή οικονομική αρχιτεκτονική, η οποία θα πρέπει να εξασφαλίζει μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, προσφέροντας παράλληλα τη μέγιστη δυνατή ευελιξία στην αντιμετώπιση κρίσεων, προστατεύοντας και ενθαρρύνοντας τις δημόσιες επενδύσεις, ειδικά σε τομείς προτεραιότητας όπως είναι η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση.