Πλήρες, έγινε το πακέτο ενισχύσεων για τις στρατηγικές επενδύσεις, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για τη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου για την προσέλκυση και την υλοποίηση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων στη χώρα.
Στο πλαίσιο αυτό, επιπλέον των γνωστών έως τώρα μορφών ενισχύσεων που ήταν οι φοροαπαλλαγές, η σταθεροποίηση του φορολογικού συντελεστή για 12 έτη, της ταχείας αδειοδότησης και της χωροθέτησης, προστίθενται για πρώτη φορά και οι ενισχύσεις κεφαλαιακής μορφής, δηλαδή της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης.
Η παροχή ενισχύσεων κεφαλαιακής μορφής για τις στρατηγικές επενδύσεις, κρίνεται απαραίτητη τόσο για την προσέλκυση ενδιαφέροντος, όσο και για την άμεση στήριξη των επενδυτικών σχεδίων εμβληματικού χαρακτήρα. Γι' αυτό, άλλωστε στις χαρακτηριζόμενες εμβληματικές επενδύσεις εξαιρετικής σημασίας οι κεφαλαιακές ενισχύσεις χορηγούνται χωρίς περιορισμό, κάτι το οποίο δεν ισχύει για τις άλλες κατηγορίες στρατηγικών επενδύσεων.
Εκτός όμως από τα κίνητρα ενισχύσεων, για την υλοποίηση στρατηγικών επενδύσεων προβλέπεται και η υποχρεωτική παρακολούθηση των διαδικασιών από ιδιώτες ορκωτούς ελεγκτές, επιτρέπεται η χρήση του αιγιαλού παρακείμενου θαλάσσιου χώρου ή του πυθμένα και οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις.
Φορολογικά Κίνητρα
Για τις επενδύσεις, που χαρακτηρίζονται ως στρατηγικές εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις σταθεροποίησης του φορολογικού συντελεστή, δηλαδή για 12 έτη. Επιπλέον οι στρατηγικές επενδύσεις μπορεί, με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.) να λάβουν διαζευκτικά:
α) φορολογική απαλλαγή που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν, με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, μετά από την αφαίρεση του φόρου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, ο οποίος αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής συνιστά ισόποσο αποθεματικό. Ο φορέας μπορεί να αξιοποιήσει το σύνολο της δικαιούμενης φορολογικής απαλλαγής μέσα σε 15 φορολογικά έτη και όχι σε διάστημα μικρότερο των 3 φορολογικών ετών από το έτος θεμελίωσης του δικαιώματος χρήσης του κινήτρου ή
β) επιτάχυνση φορολογικών αποσβέσεων των παγίων που έχουν ενταχθεί στο εγκεκριμένο σχέδιο επένδυσης με προσαύξηση των συντελεστών του πίνακα της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 4172/2013 (Α’ 167) κατά ποσοστό 100%. Αν ο αρχικός συντελεστής απόσβεσης είναι ανώτερος του 20%, ο τελικός προσαυξημένος συντελεστής δεν μπορεί να υπερβαίνει το 40%. Για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις, οι αποσβέσεις των μηχανημάτων και του μηχανολογικού εξοπλισμού εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό 30%.
Κίνητρο ταχείας αδειοδότησης
Εκτός των φορολογικών, υπάρχει και των κίνητρο της ταχείας αδειοδότησης, καθώς για την έκδοση οποιασδήποτε απαιτούμενης άδειας ή έγκρισης για την εκτέλεση των έργων, την εγκατάσταση ή λειτουργία στρατηγικής επένδυσης, συμπεριλαμβανομένων των χωροταξικών αδειών, ορίζεται προθεσμία 45 ημερολογιακών ημερών. Η προθεσμία αυτή εκκινεί από την υποβολή από τον φορέα της επένδυσης στη Γενική Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων (Γ.Δ.Σ.Ε.) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων του σχετικού φακέλου για εκάστη απαιτούμενη άδεια ή έγκριση με όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Στην προθεσμία δεν συνυπολογίζεται ο χρόνος προσκόμισης των ζητούμενων από τη Διοίκηση συμπληρωματικών στοιχείων.
Οι επιχορηγήσεις
1. Για τις Στρατηγικές Επενδύσεις μπορεί, με απόφαση Δ.Ε.Σ.Ε., να παρέχονται ενισχύσεις με τη μορφή επιχορήγησης, οι οποίες συνίστανται στην παροχή χρηματικού ποσού για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών και προσδιορίζονται ως ποσοστό επ' αυτών. Οι ενισχυόμενες κατηγορίες δαπανών είναι οι εξής:
α) Ενισχύσεις για την πρόσληψη εργαζομένων σε μειονεκτική θέση και ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση σύμφωνα με τα άρθρα 32 και 33 του Κανονισμού (ΕΕ) 651/2014, καθώς και για την παροχή εύλογων προσαρμογών σύμφωνα με την περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 61 του ν. 4488/2017 (Α’ 137). Η ενίσχυση της παρούσας κατηγορίας, αθροιζόμενη με άλλες κρατικές ενισχύσεις που λαμβάνει ο φορέας επένδυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5.000.000 ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο.
β) Ενισχύσεις για έργα έρευνας και ανάπτυξης, σύμφωνα με το άρθρο 25 του Κανονισμού (ΕΕ) 651/2014, εφόσον το έργο αφορά σε βιομηχανική έρευνα, πειραματική ανάπτυξη ή μελέτες σκοπιμότητας. Η ενίσχυση της παρούσας κατηγορίας, αθροιζόμενη με άλλες κρατικές ενισχύσεις που λαμβάνει ο φορέας της επένδυσης, δεν μπορεί να υπερβαίνει για έργα που αφορούν κυρίως:
- στη βιομηχανική έρευνα τα 20.000.000 ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο,
- σε πειραματική ανάπτυξη τα 15.000.000 ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο και
- σε μελέτες σκοπιμότητας και προετοιμασίας ερευνητικών δραστηριοτήτων τα 7.500.000 ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο.
2. Οι ενισχύσεις των περ. α) και β) μπορούν να χορηγούνται και σωρευτικά εφόσον δεν ξεπερνούν τα οριζόμενα όρια.
3. Οι «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» μπορεί, με απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε., να λάβουν και ενισχύσεις, διαζευκτικά ή σωρευτικά, με την ακόλουθη μορφή:
α) της επιχορήγησης, η οποία συνίσταται στην παροχή χρηματικού ποσού από το Δημόσιο για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών και προσδιορίζονται ως ποσοστό επ` αυτών,
β) της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού και προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης αυτού που εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις,
γ) της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας, που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο.
Τα είδη των στρατηγικών επενδύσεων
Με βάση το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, οι Στρατηγικές Επενδύσεις διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:
«Στρατηγικές Επενδύσεις 1». Αφορά επενδύσεις που ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης είναι μεγαλύτερος των 75 εκατ. ευρώ, ή ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης είναι μεγαλύτερος των 40 εκατ. ευρώ και ταυτόχρονα από την επένδυση δημιουργούνται κατά βιώσιμο τρόπο 75 τουλάχιστον νέες Ετήσιες Μονάδες Εργασίας (Ε.Μ.Ε.).
«Στρατηγικές Επενδύσεις 2». Αφορά επενδύσεις που ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης είναι μεγαλύτερος από 20 εκατ. ευρώ και αφορά σε έναν ή περισσότερους από τους τομείς της αγροδιατροφής, έρευνας και καινοτομίας, βιοτεχνολογίας, πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας, ρομποτικής, τεχνητής νοημοσύνης, ιατρικού τουρισμού, διαχείρισης απορριμμάτων και αποβλήτων, διαστημικής βιομηχανίας ή είναι μεγαλύτερος από 20 εκατ. ευρώ και έχει ως σκοπό τον ψηφιακό μετασχηματισμό της επιχείρησης ή την παροχή υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους (cloud computing).
Επίσης ως Στρατηγικές επενδύσεις 2 χαρακτηρίζονται αυτές που δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο 50 τουλάχιστον νέες Ε.Μ.Ε. και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των 30 εκατ. ευρώ. Αλλά και όσες συνιστούν επενδύσεις εντός Οργανωμένων Υποδοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο 40 τουλάχιστον Ε.Μ.Ε. και ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των 20 εκατ. ευρώ.
3. «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας». Αφορούν επενδύσεις που υλοποιούνται από διακεκριμένες νομικές οντότητες, συμπεριλαμβανομένων ιδίως, όσων προωθούν την πράσινη οικονομία, την καινοτομία, την τεχνολογία, και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Απαραίτητη προϋπόθεση για την παροχή των ενισχύσεων στα επενδυτικά σχέδια, τα οποία εντάσσονται στη συγκεκριμένη κατηγορία, είναι η ημερομηνία ολοκλήρωσης της υλοποίησης να μην ξεπερνά την 31η Δεκεμβρίου 2025.
4. «Στρατηγικές Επενδύσεις ταχείας αδειοδότησης». Οι συγκεκριμένες επενδύσεις πρέπει να δημιουργούν κατά βιώσιμο τρόπο 30 τουλάχιστον νέες Ε.Μ.Ε. και ο συνολικός προϋπολογισμός τους να είναι μεγαλύτερος των 20 εκατ. ευρώ. Επίσης σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται επενδύσεις που δημιουργούν 30 τουλάχιστον νέες Ε.Μ.Ε., ο συνολικός προϋπολογισμός τους είναι μεγαλύτερος των 10 εκατ. ευρώ και αποτελούν μέρος επένδυσης, η οποία έχει ήδη χαρακτηριστεί ως στρατηγική και έχει ολοκληρωθεί η υλοποίησή της. Ή αποτελούν υφιστάμενες επενδύσεις, στρατηγικές ή μη, οι οποίες προβαίνουν σε αναδιάρθρωση ή εκσυγχρονισμό ή επέκταση των εγκαταστάσεών τους και ο συνολικός τους προϋπολογισμός είναι μεγαλύτερος των 15 εκατ. ευρώ, εφόσον διατηρούνται 100 τουλάχιστον υφιστάμενες Ε.Μ.Ε..
5. «Αυτοδίκαια εντασσόμενες Στρατηγικές Επενδύσεις». Η κατηγορία αυτή αφορά επενδύσεις του ν. 3389/2005 (Α` 232), οι οποίες έχουν εγκριθεί από τη Διυπουργική Επιτροπή Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (Δ.Ε.Σ.Δ.ΙΤ.) και επενδύσεις για τα Ευρωπαϊκά Ενεργειακά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος - Projects of Common Interest (PCI). Στην περίπτωση αυτή εντάσσονται επενδύσεις που αποτελούν Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος [Important Projects of Common European Interest (IPCEI)] νομικών προσώπων, τα οποία συμμετέχουν ως άμεσα μέλη σε προγράμματα IPCEI και o συνολικός τους προϋπολογισμός είναι μεγαλύτερος των 20 εκατ. ευρώ.
Επίσης αφορούν επενδύσεις που συνιστούν «Στρατηγικές επενδύσεις χωρικής οργάνωσης των επιχειρήσεων», οι οποίες αφορούν στην ανάπτυξη επιχειρηματικών πάρκων του ν. 3982/2011 με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 10 εκατ. ευρώ.
Χρήση αιγιαλού
Όπως προβλέπει το νομοσχέδιο, για την πραγματοποίηση στρατηγικών επενδύσεων επιτρέπεται η παραχώρηση στον φορέα της επένδυσης του δικαιώματος χρήσης αιγιαλού, παραλίας, συνεχόμενου ή παρακείμενου θαλάσσιου χώρου ή του πυθμένα. Ο φορέας της επένδυσης κατά την υποβολή του επενδυτικού του φακέλου στην «Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.»