Χιλιάδες μετακλητοί εργάτες γης από την Αλβανία και άλλες γειτονικές χώρες απασχολούνται όπως κάθε καλοκαίρι στους οπωρώνες κυρίως της Βόρειας Ελλάδας για την συγκομιδή των φρούτων εποχής. Κι ενώ η είσοδός τους στην Ελλάδα έγινε χωρίς προσκόμματα στο τέλος της άνοιξης, παρά τους περιορισμούς της πανδημίας, με ειδική διάταξη νόμου που ισχύει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, η παράταση της παραμονής τους πέραν του τριμήνου παρουσίασε εμπλοκή.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), Χρήστο Γιαννακάκη, οδηγίες που εκδόθηκαν από το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας δημιούργησαν πρόβλημα, πρόσθετες δαπάνες και ταλαιπωρία για τους αγρότες.
Σε οδηγία που στάλθηκε στους Συνεταιρισμούς της Κεντρικής Μακεδονίας από τις αρμόδιες Αστυνομικές Διευθύνσεις, αναφέρεται πως για την παράταση της παραμονής των εργατών γης για διάστημα ως 90 ημερών πέραν του τριμήνου που έχουν συμπληρώσει, απαιτούνται, μεταξύ άλλων:
- Παράβολο της ΕΛ.ΑΣ. για την θεώρηση εισόδου (βίζα), κόστους 30 ευρώ κατ' άτομο, και
- Ταξιδιωτική ιατρική ασφάλιση, με ελάχιστη κάλυψη στο ποσό των 30.000 ευρώ. Το κόστος της, σύμφωνα με τις τρέχουσες προσφορές των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιριών, ανέρχεται περίπου στα 80 ευρώ ανά ασφαλιζόμενο εργάτη γης.
Τα παραπάνω συνεπάγονται πρόσθετη επιβάρυνση ύψους τουλάχιστον 110 ευρώ που υποχρεώνεται να αναλάβει ο παραγωγός για κάθε έναν από τους εργάτες γης που απασχολεί στο χωράφι.
Χρήστος Γιαννακάκης
Όπως διευκρίνισε ο κ. Γιαννακάκης, η υποχρέωση της ιατρικής ασφάλισης δεν σχετίζεται με τον κορωνοϊό και τις ειδικές υγειονομικές ανάγκες που συνεπάγεται η πανδημία. «Η ειδική διάταξη νόμου εφαρμόστηκε για πρώτη φορά πέρυσι που ήταν κλειστά τα σύνορα λόγω πανδημίας, προκειμένου να μπορέσουν να εισέλθουν κατ' εξαίρεση οι εποχιακοί εργάτες, με απλή αποστολή συνολικών καταστάσεων από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, χωρίς να χρειάζεται η μεσολάβηση των προξενικών αρχών στα Τίρανα και οι προσωπικές συνεντεύξεις. Οι εισερχόμενοι ούτως ή άλλως έχουν πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, έχουν δικό τους ΑΜΚΑ και τους αγοράζουμε εργόσημα από τον ΕΦΚΑ», είπε.
Η ΚΥΑ που θα έδινε λύση και πού κόλλησε
Αντίστοιχο πρόβλημα που είχε προκύψει κατά την περσινή σεζόν, είχε λυθεί με την τροποποίηση της οδηγίας από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, αλλά φέτος χρειάστηκε η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Έπειτα από αίτημα των Συνεταιρισμών, τα επισπεύδοντα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη και Αγροτικής Ανάπτυξης συνέταξαν την σχετική ΚΥΑ, η οποία θα έπρεπε στη συνέχεια να συνυπογραφεί από την ΑΑΔΕ και τα υπουργεία Οικονομικών, Μεταναστευτικής Πολιτικής, Εσωτερικών, Εργασίας και Επικρατείας. Η ΚΥΑ θα απάλλασσε τους εργοδότες από την υποχρέωση καταβολής παραβόλου για παράταση της βίζας και προσκόμισης ιατρικού ασφαλιστικού συμβολαίου.
Η οδηγία της ΕΛΑΣ
Η έκδοσή της είχε προαναγγελθεί, μάλιστα, με ανακοίνωση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, στις 16/8. Σ’ αυτήν αναφερόταν πως για την παράταση μέχρι 90 ημέρες της προσωρινής απασχόλησης μετακαλούμενων πολιτών στην εποχική αγροτική οικονομία θα απαιτείται μόνο υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη, φωτοαντίγραφο της αστυνομικής του ταυτότητας ή του διαβατηρίου του ίδιου και του εργαζόμενου.
«Κι ενώ όλα έβαιναν καλώς κι ενώ η ΚΥΑ διαμορφώθηκε σύμφωνα και με τις υποδείξεις των Νομικών τμημάτων των συνυπογραφόντων Υπουργείων, η υπόθεση κόλλησε λόγω ζητημάτων που έθεσε το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής», αναφέρει ο κ. Γιαννακάκης.
Ο ίδιος θέτει μια σειρά από εύλογα ερωτήματα:
- πως είναι δυνατόν να εισέρχονται στην χώρα οι εποχιακοί εργάτες για τρείς μήνες με τη ρύθμιση του νόμου 4783 / 21 άρθρο 16, χωρίς υποχρέωση ταξιδιωτικής ιατρικής ασφάλισης και χωρίς υποχρέωση θεώρησης (βίζας) και στην παράταση της παραμονής τους να ζητούνται και ιδιωτική ασφάλιση και θεώρηση (βίζα) για τούς μήνες της πρόσθετης παραμονής.
- Ιδιαίτερα δε στο θέμα της ασφάλισης είναι γνωστό ότι για τους εργάτες «χορηγούνται παροχές υγείας μετά την είσοδο τους στην χώρα και την έναρξη της απασχόλησης τους» Νόμος 4251/14 άρθρο 18 παρ. 1, άρα είναι καλυμμένοι από θέματα υγειονομικής περίθαλψης και επίσης εκδίδεται αριθμός ΑΜΚΑ άρα ασφαλίζονται και αγοράζονται τα σχετικά εργόσημα από τον Εθνικό Ασφαλιστικό φορέα ΕΦΚΑ.
- Και ενώ την προηγούμενη χρονιά το θέμα είχε αντιμετωπιστεί για πρώτη φορά και είχε λυθεί επιτυχώς, χωρίς κανένα πρόβλημα και επιβάρυνση των Αγροτών, τώρα τι συμβαίνει και προκαλούμε την αγανάκτηση του κόσμου χωρίς λόγο;
- Ποιoς είναι ο λόγος που οδηγούμε τους Αγρότες σε απελπισία εν μέσω της συγκομιδής της αγροτικής τους παραγωγής -όσης τους απέμεινε μετά από τις συνεχείς θεομηνίες και ζημίες- την οποία δεν μπορούν να ολοκληρώσουν λόγω ιδιοτροπιών της Διοίκησης;
Σημειώνεται πως κάθε χρόνο εισέρχονται συνολικά στην Ελλάδα περίπου 32.000 εποχιακοί εργάτες γης. Μόνο στους νομούς Πέλλας και Ημαθίας έχουν εισέλθει για τη συγκομιδή ροδάκινου και άλλων εποχιακών φρούτων περίπου 14.000 μετακλητοί. Τους επόμενους μήνες, μετά τη λήξη της περιόδου συγκομιδής, οι ανάγκες θα μεταφερθούν στους γειτονικούς νομούς Χαλκιδικής -για την συγκομιδή της πράσινης βρώσιμης ελιάς- και Πιερίας -για την συγκομιδή του ακτινίδιου- και ακολουθούν οι νοτιότερες περιοχές της Ηπείρου, της Πελοποννήσου και της Κρήτης για τα εσπεριδοειδή και άλλα αγροτικά προϊόντα.