Επανέρχεται η κινητικότητα στην αγορά tax free shopping (αγορές με επιστροφή ΦΠΑ για επισκέπτες από χώρες εκτός ΕΕ), επιβεβαιώνοντας τις τάσεις στον τουρισμό και δημιουργώντας προσδοκίες για ένα καλό «σκορ» εισπράξεων σε σχέση με το 2019 και για τις επιχειρήσεις του λιανεμπορίου.
Ουσιαστικά από τον Ιούνιο έχει αρχίσει να κινείται η αγορά tax free shopping, με Αμερικανούς και Ισραηλινούς να πρωταγωνιστούν στις συναλλαγές, τάση που παρατηρήθηκε και πέρυσι, με αξιοσημείωτη όμως παρουσία και των Ελβετών, που ήρθαν μαζικά σε ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς στις αρχές του καλοκαιριού. Κι ενώ πέρυσι το ενδιαφέρον εστιάστηκε σχεδόν αποκλειστικά στην Αττική, φέτος φαίνεται να επιστρέφει η αγοραστική κίνηση σε όλη την Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων νησιών όπως η Ρόδος και η Κρήτη, πέραν της Μυκόνου και της Σαντορίνης, όπου καταγράφεται παραδοσιακά μεγαλύτερη κινητικότητα. Η Αθήνα ωστόσο παραμένει στο επίκεντρο της ζήτησης. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία μεγάλων boutique και πολυκαταστημάτων.
«Βαρόμετρο» τα attica
Ενδεικτικά, πληροφορίες αναφέρουν ότι το μερίδιο του tax free shopping στην αλυσίδα πολυκαταστημάτων attica βαίνει αυξανόμενο, ειδικά τον τελευταίο μήνα, φθάνοντας να κυμαίνεται από 10% μέχρι 14% την τελευταία εβδομάδα και στο 9% από την αρχή του έτους. Αν ληφθεί υπόψη ότι τo 2019 το μερίδιο του tax free κυμάνθηκε στο 15%-16% των συνολικών πωλήσεων στο κατάστημα του κέντρου της Αθήνας, που αποτελεί το «βαρόμετρο», γίνεται σαφές ότι επανέρχεται η ζήτηση από ξένους καταναλωτές.
Οι πωλήσεις tax free έχουν ενισχύσει τα έσοδα, που επιβραδύνονται με έναν ρυθμό γύρω στο 1% στο β’ τρίμηνο συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Έτσι, με βάση τις συντηρητικές εκτιμήσεις της διοίκησης, εάν δεν ξανακλείσει η αγορά, ο στόχος πωλήσεων τίθεται στα 135-140 εκατ. ευρώ (από 183,7 εκατ. ευρώ το 2019 και περίπου 100 εκατ. ευρώ το 2020).
Οι επιδόσεις της αγοράς
Σημειώνεται ότι το 2020 η αγορά tax free shopping ανήλθε στο 10% του κύκλου εργασιών του 2019 και για φέτος ο πήχης έχει μπει στο 30%-35%. Μάλιστα σε αυτή την πρόβλεψη δεν περιλαμβάνονται οι Βρετανοί, οι οποίοι έχουν εμφανιστεί σε μικρό ποσοστό. Αποτελούν εθνικότητα που εντάχθηκε στο tax free shopping μετά το Brexit, αλλά δεν έχει μετρηθεί ως προς τη συμπεριφορά της ακόμη, καθώς η πανδημία διέκοψε πέρυσι τα ταξίδια.
Στο καλό σενάριο που θα ανοίξει η βρετανική αγορά, είναι πιθανό να αναθεωρηθεί η πρόβλεψη. Αν και κάποια στελέχη της αγοράς αναφέρουν ότι οι Βρετανοί συνηθίζουν να αγοράζουν πακέτα all inclusive, οπότε δεν συμμετέχουν με μεγάλες δαπάνες στο tax free, ακόμη κι ο ένας στους δέκα να κάνει αγορές, η εθνικότητα είναι σε θέση να ανατρέψει τα προγνωστικά στην αγορά λόγω του μεγάλου όγκου της, δυνητικά περίπου 3,5 εκατ. τουρίστες, με βάση τις αφίξεις του 2019 (στοιχεία της ΤτE).
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι το 2019, που λαμβάνεται ως έτος βάσης, ήταν μια χρονιά-ρεκόρ για το tax free shopping και με βάση τα στοιχεία της Global Blue, που ελέγχει ηγετικό μερίδιο στην αγορά, κόπηκαν πάνω από 350 χιλ. αποδείξεις. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της, οι πωλήσεις θα φτάσουν στο 50% του 2019 από το α' εξάμηνο του 2022 ενώ επιστροφή στα επίπεδα προ πανδημίας προβλέπεται από το 2024, όταν θα έχουν αποκατασταθεί πλήρως τα ταξίδια. Καταλύτης θα είναι επίσης η επιστροφή των Κινέζων, οι οποίοι έχουν σταματήσει εντελώς να ταξιδεύουν. Με βάση τις αισιόδοξες προβλέψεις, θα επανέλθουν στην αγορά από το α’ εξάμηνο του 2022.