Ο δανεισμός των εγχώριων τραπεζών από την ΕΚΤ με στοχευμένες πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (TLTRO) φτάνει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και από τον Μάιο του 2021, οι ελληνικές τράπεζες παρέμεναν οι μεγαλύτεροι δανειολήπτες σε σχέση με το τραπεζικό ενεργητικό, αφού τα κεφάλαια TLTRO αποτελούν το 14% του ενεργητικού, εξηγεί η Moody’s. Μέσω των TLTRO, η ΕΚΤ παρέχει στις τράπεζες πιο μακροπρόθεσμα δάνεια με ευνοϊκό κόστος και τις ενθαρρύνει να χορηγούν με τη σειρά τους δάνεια στις επιχειρήσεις και στους καταναλωτές στη ζώνη του ευρώ. Έτσι, το κόστος δανεισμού διατηρείται χαμηλό και στηρίζονται οι δαπάνες και οι επενδύσεις.
Η αύξηση του τραπεζικού δανεισμού από την ΕΚΤ φέρνει βραχυπρόθεσμη αύξηση κερδών αλλά και μακροπρόθεσμους κινδύνους, επισημαίνει η Moody’s, και τονίζει ότι η αύξηση στον δανεισμό TLTRO αυξάνει την εξάρτηση των τραπεζών της ζώνης του ευρώ από τη φθηνή χρηματοδότηση της κεντρικής τράπεζας και αυτό το λαμβάνει υπόψη όταν αναλύει τις υποκείμενες πιστωτικές δυνάμεις, επισημαίνει ο οίκος αξιολόγησης.
Ο δανεισμός των τραπεζών της ευρωζώνης στο πλαίσιο του μηχανισμού TLTRO σχεδόν τετραπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ανεβαίνοντας στο ρεκόρ των 2,2 τρισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2021 από περίπου 600 δισ. ευρώ στο τέλος του 2019, επισημαίνει η Moody’s. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 6% του ενεργητικού των τραπεζών από περίπου 2% στο τέλος του 2019.
Οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και Πορτογαλία, φαίνεται να είναι οι μεγαλύτεροι αποδέκτες κεφαλαίων TLTRO από τότε που η ΕΚΤ δρομολόγησε το πρώτο τέτοιο πρόγραμμα το 2010 και αυτό αντανακλά την ανάγκη αυτών των τραπεζών για στήριξη της ρευστότητας κατά τη διάρκεια της κρίσης δημόσιου χρέους την περίοδο 2010-2012 και την επακόλουθη εξάρτησή τους από τα κεφάλαια της ΕΚΤ για τη στήριξη της αύξησης του δανεισμού, εξηγεί ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης.
Ωστόσο, από την έναρξη της πανδημίας του κορωνοϊού, τα τραπεζικά συστήματα που προηγουμένως είχαν κάνει μικρή χρήση της διευκόλυνσης TLTRO, Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο και Αυστρία, αύξησαν σημαντικά τον δανεισμό τους στο πλαίσιο του προγράμματος.
Τοn Μάιο του 2021, οι γαλλικές τράπεζες ήταν οι μεγαλύτεροι δανειολήπτες κεφαλαίων TLTRO σε απόλυτους όρους, με συνολικό χρέος άνω των 450 δισ. ευρώ ή 4% του ενεργητικού τους. Οι ιταλικές τράπεζες ήταν οι επόμενες στη σειρά, με συνολικό δανεισμό άνω των 440 δισ. ευρώ, ακολουθούμενες από τις γερμανικές και ισπανικές ομόλογες τράπεζες, με δανεισμό περίπου 420 δισ. ευρώ και 290 δισ. ευρώ αντίστοιχα.
Επί του παρόντος, δεν θεωρεί η Moody’s ότι η υψηλή χρήση TLTRO είναι ένδειξη αδυναμίας χρηματοδότησης. Η εξάρτηση από τα TLTRO περιορίζει τη διαφοροποίηση της χρηματοδότησης και μπορεί να καθυστερήσει την αναδιάρθρωση. Σε ορισμένες περιπτώσεις ωστόσο, η σημαντική χρήση των κεφαλαίων του TLTRO μπορεί να καταστήσει τα χρηματοοικονομικά μεγέθη των τραπεζών λιγότερο αντιπροσωπευτικά της πραγματικής τους θέσης.