Σημαντικά βελτιωμένες είναι οι επιδόσεις της Ελλάδας στον Ευρωπαϊκό Πίνακα Αποτελεσμάτων Καινοτομίας (Εuropean Innovation Scoreboard – EIS) που δημοσιεύθηκε πρόσφατα από την Κομισιόν. Εντούτοις, παρότι η χώρα μας τρέχει τα τελευταία χρόνια με διπλάσια ταχύτητα σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ, βρίσκεται ακόμα στην 20η θέση μεταξύ των 27 κρατών μελών και στην ομάδα των χωρών με τις μέτριες επιδόσεις.
Σύμφωνα με τον EIS, κατά μέσο όρο στην ΕΕ, οι επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας έχουν βελτιωθεί κατά 12,5% από το 2014. Με ποσοστό 25,9% η Ελλάδα είναι μεταξύ των 5 χωρών που παρουσιάζουν βελτίωση μεγαλύτερη του 25% την περίοδο 2014-2021. Της χώρας μας, προηγούνται η Εσθονία, η Κύπρος, η Λιθουανία και η Ιταλία.
Επισημαίνεται ότι το διάστημα μεταξύ 2014 και 2021, η Ελλάδα εμφανίζει συνεχή ανοδική πορεία, με τον συνθετικό δείκτη καινοτομίας (Summary Innovation Index) να ανέρχεται από 63 το 2014 σε 79 το 2021.
Πού παίρνουμε καλό βαθμό
Ισχυρές διαστάσεις καινοτομίας στην Ελλάδα, με επιδόσεις πάνω από την τιμή 100 που αντιστοιχεί στον μέσο όρο της ΕΕ καταγράφονται για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) που καινοτομούν (Innovators), τη διασύνδεση και συνεργασία (Linkages) και την απασχόληση (Employment impacts).
Οι τρείς υψηλότερες επιδόσεις της Ελλάδας αφορούν τις πωλήσεις καινοτόμων προϊόντων (sales of innovative products), τη συνεργασία καινοτόμων ΜμΕ με άλλους φορείς (innovative SMEs collaborating with others) και τις καινοτομίες προϊόντων (product innovators).
Πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο βρίσκονται επίσης οι δείκτες που αφορούν τον πληθυσμό με τριτοβάθμια εκπαίδευση, τις δαπάνες για καινοτομικές δραστηριότητες (πλην R&D), τις συνεργασίες δημόσιων και ιδιωτικών φορέων για την παραγωγή επιστημονικών δημοσιεύσεων, τις καινοτομίες επιχειρησιακών διαδικασιών και την απασχόληση σε καινοτόμες επιχειρήσεις.
Οι δείκτες με τη μεγαλύτερη αύξηση μετά το 2018 σχετίζονται με την ευρυζωνική διείσδυση στις επιχειρήσεις, τα κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου (venture capital), τις επιχειρήσεις με καινοτόμα προϊόντα, την κινητικότητα του ανθρώπινου δυναμικού σε επιστήμη και τεχνολογία και τις εξαγωγές αγαθών μεσαίας και υψηλής τεχνολογίας.
Όσον αφορά τα δομικά χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος καινοτομίας σε σχέση με την ΕΕ , η Ελλάδα έχει καλύτερες επιδόσεις από την ΕΕ στη διάσταση προφίλ καινοτομίας (Innovation Profiles).
Το ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων που καινοτομούν εσωτερικά (αναπτύσσουν τις καινοτομίες εντός της επιχείρησης, in house) είναι υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ οι επιδόσεις της χώρας μας βρίσκονται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο όσον αφορά τους δείκτες στη διάσταση κλιματική αλλαγή (Climate Change Indicators).
Οι πρωτοπόροι
Η Σουηδία εξακολουθεί να είναι ο πρωτοπόρος καινοτομίας της ΕΕ, ακολουθούμενη από τη Φινλανδία, τη Δανία και το Βέλγιο, με επιδόσεις καινοτομίας πολύ υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Η Ελλάδα, όπως προαναφέρθηκε, βρίσκεται στην 20η θέση μεταξύ των 27 κρατών της ΕΕ, παραμένοντας στην ομάδα των κρατών-μελών με μέτριες επιδόσεις στην καινοτομία, κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Στην ίδια κατηγορία με την Ελλάδα ανήκουν άλλες 8 χώρες μεταξύ των οποίων η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Κύπρος.
Οι ομάδες επιδόσεων τείνουν να είναι γεωγραφικά συγκεντρωμένες, με τις πρωτοπόρες χώρες καινοτομίας και τις χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας να βρίσκονται στη Βόρεια και τη Δυτική Ευρώπη και τις περισσότερες από τις χώρες με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας και με αναδυόμενες επιδόσεις καινοτομίας να βρίσκονται στη Νότια και την Ανατολική Ευρώπη.
Σημειώνεται ότι με βάση τη βαθμολογία τους, οι χώρες της ΕΕ κατανέμονται σε τέσσερις ομάδες επιδόσεων: πρωτοπόρες χώρες καινοτομίας (innovation leaders), χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας (strong innovators), χώρες με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας (moderate innovators) και χώρες με αναδυόμενες επιδόσεις καινοτομίας (emerging innovators).