Το επόμενο βήμα που πρέπει να κάνει η χώρα για να γίνει hub της ευρύτερης περιοχής είναι το αντικείμενο μελέτης που έχει αναλάβει η Παγκόσμια Τράπεζα. Ήδη έχουν διατεθεί περίπου 500 χιλ. ευρώ, προκειμένου η Παγκόσμια Τράπεζα να καταγράψει τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν, αλλά και τις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναλάβει η χώρα μας για να αλλάξει τη σημερινή εικόνα στην αγορά των logistics.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να ξεκινήσουν οι πρώτες συναντήσεις μεταξύ των στελεχών της Παγκόσμιας Τράπεζας και της ελληνικής κυβέρνησης, ώστε να δοθούν οι πρώτες κατευθύνσεις για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν νομοθετικά αλλά και σε επίπεδο χρηματοδότησης.
Πρόκειται για την πρώτη ενέργεια της κυβέρνησης για την υλοποίηση των στόχων της όπως αυτοί έχουν τεθεί μέσω του Συμβουλίου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Εφοδιαστικής. Παράλληλα έχει συσταθεί νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την επικαιροποίηση του νόμου 4203, προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές και να ξεκινήσει η εφαρμογή του. Ας σημειωθεί ότι ο νόμος Χατζηδάκη για την ανάπτυξη των logistics στη χώρα μας, αν και ήταν η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία στην αγορά, ουσιαστικά δεν εφαρμόστηκε στο σύνολό του, καθώς προέβλεπε Προεδρικά διατάγματα και Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις οι οποίες δεν έγιναν ποτέ.
Συγκεκριμένα το Συμβούλιο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Εφοδιαστικής έχει θέσει 4 βασικούς στόχους:
- Την αύξηση του διερχόμενου φορτίου
- Τις πράσινες μεταφορές
- Την ψηφιοποίηση του κλάδου
- Τα εθνικά logistics
Στόχος του Συμβουλίου είναι η υποστήριξη των υπουργείων Ανάπτυξης και Μεταφορών στην ανάπτυξη πολιτικών για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών logistics, των υποδομών για την αύξηση του διερχόμενου φορτίου από τα λιμάνια της χώρας και τη δημιουργία υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας επί του διερχόμενου φορτίου.
Όπως δήλωσε στο Euro2day.gr o πρόεδρος του Συμβουλίου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Εφοδιαστικής Αθανάσιος Ζηλιασκόπουλος, «προχωρούμε σε πρωτοβουλίες στον χώρο των logistics ώστε να παίξουν σημαντικό ρόλο στην επόμενη μέρα της χώρας. Με την ανάπτυξη των πράσινων μεταφορών, με την ψηφιοποίηση, τη βελτίωση των εθνικών logistics και την μεγάλη πρόκληση που είναι το διερχόμενο φορτίο από τα λιμάνια της χώρας».
Οι δράσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της εφοδιαστικής αλυσίδας
Κάθε στάδιο της εφοδιαστικής απαιτεί και ψηφιακή αποτύπωση της φυσικής τους διαχείρισης. Σήμερα η ψηφιοποίηση του κλάδου είναι πολύ χαμηλά, με αποτέλεσμα να πρέπει να απαιτούνται σημαντικές δράσεις ώστε να αλλάξει η εικόνα, οδηγώντας σε μείωση του κόστους αλλά και του χρόνου μεταφοράς των προϊόντων.
Όσο πιο υψηλό είναι το επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας των επιχειρήσεων εφοδιαστικής, η δυνατότητα να συλλέγουν, ανταλλάσσουν και επεξεργάζονται τα δεδομένα με συνεργάτες, πελάτες και δημόσιες υπηρεσίες που ρυθμίζουν τον κλάδο, τόσο μικρότερο είναι το κόστος και ο χρόνος διαχείρισης του φορτίου.
Σύμφωνα με τον κ. Ζηλιασκόπουλο, για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και αναβάθμιση του κλάδου, οι παρακάτω δράσεις θεωρούνται απαραίτητες:
- Καθιέρωση ψηφιακών εγγράφων (eCMR, φορτωτικές, τιμολόγια, δελτία αποστολής, κ.λπ.) που θα εισάγονται μόνο μια φορά και θα είναι διαθέσιμα πρωτογενώς σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα και τους ρυθμιστικούς φορείς, όπως και στατιστικά διαθέσιμα ελεύθερα σε όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου.
- Διασύνδεση και δυνατότητα ψηφιακού εκτελωνισμού, πριν ακόμη το φυσικό εμπόρευμα φτάσει στο τελωνείο.
- Υποστήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού των εγκαταστάσεων με την ενίσχυση επενδύσεων σε αυτοματισμούς και ρομποτικά συστήματα.
- Δημιουργία συνεργατικών ψηφιακών οικοσυστημάτων, όπως: πλατφορμών blockchain που θα παρέχει διαπιστεύσεις και έξυπνα ψηφιακά συμβόλαια ανάμεσα σε διαφορετικές εταιρείες του κλάδου και port community systems πέραν της συγκεκριμένης υποδομής (π.χ. λιμάνι), αλλά σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβάνοντας όλα τα φυσικά σύνορα της χώρας.
- Συλλογή όλων των δεδομένων εφοδιαστικής από δημόσιους φορείς και επιχειρήσεις (από τελωνεία, ΑΑΔΕ, ηλεκτρονικές φορτωτικές, κέντρα ελέγχου κυκλοφορίας, GPS δεδομένα από ΦΙΧ/ΦΔΧ/Ταξί, χωροθεσίας αποθηκών και άλλων εγκαταστάσεων) και εξασφάλιση της ανοικτής διάθεσης και μέγιστης αξιοποίησης των δημόσιων δεδομένων για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, επιχειρηματικών μοντέλων και αγορών.
- Κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού του ιδιωτικού τομέα για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων (ιδίως στους αναδυόμενους κλάδους διαχείρισης ρομποτικών συστημάτων και αυτοματισμών αποθηκών όπως και στην επιστήμη δεδομένων).
- Ενίσχυση συστημάτων και ψηφιακών υπηρεσιών σε σχέση με τον εξαγωγικό προσανατολισμό των επιχειρήσεων της εφοδιαστικής με την ψηφιακή τους υποστήριξη στις αγορές του εξωτερικού από πρεσβείες και υπουργείο εξωτερικών.
Το σχέδιο του Υπερταμείου για τα logistics
Σχέδιο για την ανάπτυξη των εμπορευματικών κέντρων και γενικότερα των logistics στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του ευρύτερου πλάνου αξιοποίησης των κρατικών ακινήτων, ετοιμάζει και η διοίκηση της ΕΕΣΥΠ ΑΕ με την κατάρτιση ενός Στρατηγικού Σχεδίου.
Ιδιαίτερη σημασία δίνουν στη διασύνδεση των εμπορευματικών κέντρων με τα λιμάνια και τον ελληνικό σιδηρόδρομο. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Υποδομών ετοιμάζεται να ξεκινήσει μέσα στο φθινόπωρο έξι μεγάλους διαγωνισμούς με ανταγωνιστικό διάλογο, συνολικού ύψους 3,3 δισ. ευρώ. Τα νέα έργα αφορούν, αφενός, τη διασύνδεση του σιδηροδρομικού δικτύου με όλους τους κύριους λιμένες εμπορευματικών μεταφορών, όπως η Θεσσαλονίκη, ο Βόλος και η Καβάλα, και αφετέρου, με σημαντικές εμπορευματικές και βιομηχανικές ζώνες στην ενδοχώρα».
Η δεύτερη βασική προτεραιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι η ανάπτυξη ολοκληρωμένων εμπορευματικών κέντρων, καθώς σήμερα δεν υπάρχουν τέτοιοι κόμβοι εφοδιαστικής στην Ελλάδα.
Στην Περιφέρεια Αττικής και εν αναμονή των τελικών εγκρίσεων από την ΕΕ, το Θριάσιο πρόκειται να μετατραπεί στον πυρήνα των διατροπικών μεταφορών στο εγγύς μέλλον, δεδομένης της γειτνίασης με το λιμάνι του Πειραιά, αλλά και της δυνατότητας εξυπηρέτησης πολυτροπικών εμπορευματικών μεταφορών.
Στην Κεντρική Μακεδονία ξεκίνησε η διαδικασία ανάπτυξης του εμπορευματικού κέντρου στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου στη Θεσσαλονίκη. Όπως και στην περίπτωση του Θριάσιου, το έργο χαρακτηρίζεται από μοναδικά πλεονεκτήματα, όπως η εγγύτητα με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης (8 χλμ.) και η διατροπικότητα.
Τέλος, το υπουργείο είναι έτοιμο να εκπονήσει μελέτη σκοπιμότητας για τη δημιουργία ενός τρίτου κέντρου εφοδιαστικής στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις του πρώην εργοστασίου ζάχαρης στη Λάρισα.