Από τον Μάρτιο του 2022 θα ξεκινήσουν οι πληρωμές του ΕΝΦΙΑ του επόμενου έτους, αποκαλύπτει η 10η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα, με την οποία ανοίγει ο δρόμος για την εκταμίευση της δόσης των 748 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο.
Στην έκθεση, οι θεσμοί καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η ελληνική κυβέρνηση προχωρά, παρά την πανδημία, στην εφαρμογή σημαντικών μεταρρυθμίσεων, επαναλαμβάνονται οι προβλέψεις της Κομισιόν για ρυθμό ανάπτυξης 4,1% φέτος και 6,2% του χρόνου, εκτιμάται πως το χρέος παραμένει βιώσιμο στο βασικό σενάριο της επικαιροποιημένης ανάλυσης βιωσιμότητας χρέους και ότι το πρωτογενές έλλειμμα που παρακολουθείται υπό ενισχυμένη εποπτεία θα φθάσει το 7,3% του ΑΕΠ το 2021 και το 0,5% του ΑΕΠ το 2022, με σημαντικούς κινδύνους στη σκιά της πανδημίας.
Οι ειδήσεις έρχονται από το μέτωπο του ΕΝΦΙΑ και των αντικειμενικών αξιών. Η έκθεση αποκαλύπτει πως η άσκηση ευθυγράμμισης των αντικειμενικών με τις αγοραίες τιμές και η ένταξη νέων περιοχών στο σύστημα έχει οδηγήσει σε διεύρυνση της βάσης υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ από το 85% των ακινήτων στο 95%, ενώ οι νέες αντικειμενικές είναι πλέον απολύτως ψηφιοποιημένες. Αναφέρεται μάλιστα πως «οι νέες αντικειμενικές αξίες θα τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2022 για τον ΕΝΦΙΑ και όλους τους άλλους φόρους, συμπεριλαμβανομένου του φόρου μεταβίβασης ιδιοκτησίας και του φόρου κληρονομιάς.
Όπως είναι γνωστό, της εφαρμογής των νέων αντικειμενικών θα προηγηθεί μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ, με πρώτη εφαρμογή το 2022, με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα να έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέα μείωση του φόρου ακινήτων κατά 8%. Οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ θα έχουν νομοθετηθεί έως τον Νοέμβριο του 2021.
Σύμφωνα με την έκθεση, «οι Αρχές σχεδιάζουν μια σημαντική μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ για το 2022, με βάση τις νέες αντικειμενικές τιμές. Αυτό συνεπάγεται μια ολοκληρωμένη ενημέρωση της φορολογικής βάσης ΕΝΦΙΑ, βάσει των πρόσφατα ψηφιοποιημένων ζωνών αξίας του ευρύτερου φόρου ιδιοκτησίας. Η ευρύτερη φορολογική βάση θα επιτρέψει μια σημαντική μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ, που θα νομοθετηθεί έως τον Νοέμβριο του 2021.
Η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ θα ακολουθήσει στις αρχές του 2022, με τις πρώτες πληρωμές τον Μάρτιο του 2022. Έτσι, οι πληρωμές του φόρου θα απλώνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους αντί να επικεντρώνονται παράλληλα με τις πληρωμές φόρου εισοδήματος κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους».
Το «πρόβλημα» κατά την περίοδο της πρώτης εφαρμογής είναι πως οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώνουν τον ΕΝΦΙΑ του 2021 έως τον Φεβρουάριο του 2022 και στη συνέχεια από τον Μάρτιο θα πιάσουν το νήμα του ΕΝΦΙΑ του επόμενου έτους.
Θετική έκθεση
Γενικά, η 10η έκθεση των θεσμών μπορεί να χαρακτηριστεί θετική. Η γενική διαπίστωση των θεσμών είναι πως «οι αρχές προχώρησαν καλά με την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων σε ένα ευρύ φάσμα τομέων πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που θα βοηθήσουν στη διαχείριση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας και θα διευκολύνουν την εφαρμογή νέων δημόσιων επενδύσεων».
Παρ’ όλα αυτά σε επιμέρους συμφωνηθείσες δράσεις και μεταρρυθμίσεις διαπιστώνονται καθυστερήσεις στη σκιά της πανδημίας. Η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα, με τους θεσμούς να σημειώνουν όμως πως «οι αρχές λαμβάνουν μέτρα για την αποκατάσταση των καθυστερήσεων που προκαλούνται από την πανδημία. Πρώτον, σε αντίθεση με το αρχικό πρόγραμμα, το απόθεμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου αυξήθηκε κατά 96 εκατομμύρια ευρώ μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Φεβρουαρίου 2021, κυρίως λόγω ελλείψεων ρευστότητας σε ορισμένες οντότητες.
Οι αρχές έλαβαν μέτρα για την αποκατάσταση της κατάστασης και παρείχαν επικαιροποιημένο σχέδιο εκκαθάρισης, το οποίο επιβεβαιώνει τους προηγουμένως συμφωνηθέντες στόχους, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη μια νέα ολοκληρωμένη ανάλυση παραγόντων εκτός του άμεσου ελέγχου της κυβέρνησης».
Καθυστερήσεις υπάρχουν προφανώς και στην αρχική συμφωνία για τις αντικειμενικές αξίες και στον ΕΝΦΙΑ, με τους θεσμούς να αναγνωρίζουν πως «η εφαρμογή της μεταρρύθμισης το 2021 δεν είναι πλέον εφικτή».
Όσον αφορά στον πτωχευτικό, οι θεσμοί καλωσορίζουν την εφαρμογή του νέου πλαισίου αφερεγγυότητας από την 1η Ιουνίου, σημειώνοντας πως θα υπάρξουν καθυστερήσεις στη δημιουργία του νέου θεσμού για την πώληση και επαναμίσθωση κατοικιών σε ευάλωτους δανειολήπτες.