Δυναμικά στη δημόσια συζήτηση μπαίνει η μέχρι πρότινος απαγορευμένη φράση «κούρεμα χρεών», καθώς εδραιώνονται οι εκτιμήσεις πως «τα χειρότερα πέρασαν» όσον αφορά τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας.
Η μεγάλη πρόκληση τώρα είναι η οριστική διάσωση των επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας που κρατήθηκαν με τεχνητή αναπνοή στη ζωή και ήδη η αντιπολίτευση ανεβάζει τον πήχη των προσδοκιών ρυθμίσεων ενώ η κυβέρνηση έχει ανοίξει το ζήτημα, χωρίς να ανοίγει τα χαρτιά της.
Η αντιπολίτευση ζητά γενναίες αποφάσεις από την κυβέρνηση. Χαρακτηριστική η χθεσινή πρόταση του Κινήματος Αλλαγής για 120 δόσεις και κούρεμα χρεών 30% για τους οικονομικά πληγέντες της πανδημίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, εδώ και περίπου ένα μήνα, έχει θέσει τον πήχη των διαγραφών οφειλών πολύ πιο ψηλά, ακόμα και στο 60%.
Επί του παρόντος, η κυβέρνηση κρατά κλειστά τα χαρτιά της. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει -αρκετές φορές το τελευταίο διάστημα- αφήσει να εννοηθεί πως κάτι καλύτερο θα υπάρξει σε σχέση με το σημερινό σχήμα εξόφλησης των χρεών της πανδημίας (24 άτοκες - 48 έντοκες με 2,5%), τα οποία με βάση τα σημερινά δεδομένα θα αρχίσουν να αποπληρώνονται από τον Ιανουάριο του 2022.
Τότε θα αρχίσει να τρέχει και ο χρόνος αποπληρωμής των ενισχύσεων που δόθηκαν μέσω των επτά κύκλων επιστρεπτέας προκαταβολής και φτάνουν πλέον τα 8,3 δισ. ευρώ, σε 60 μηνιαίες δόσεις με απειροελάχιστο επιτόκιο. Μέρος αυτών έχει γίνει ήδη μη επιστρεπτέο, ένα ενδεχόμενο το οποίο απέρριπτε στην αρχή του κύκλου των ενισχύσεων κατηγορηματικά το υπουργείο Οικονομικών -πέραν των αρχικών προβλέψεων των κύκλων ενίσχυσης.
Πλέον το «κούρεμα» της επιστρεπτέας έχει φτάσει ακόμα και στο 50% για τους τρεις πρώτους κύκλους ενώ ήταν από… χέρι στο 50% για τους τέσσερις τελευταίους.
Χθες ανακοινώθηκε ένα ακόμα βήμα. Το υπουργείο Οικονομικών γνωστοποίησε συμφωνία με την Κομισιόν για έξτρα διευκολύνσεις κόκκινων δανειοληπτών που εντάχθηκαν ή θα ενταχθούν έως τις 31 Μαΐου στο πρόγραμμα Γέφυρα ΙΙ. Το «κούρεμα» τόκων και κεφαλαίου περιλαμβάνεται στη δέσμη μέτρων εκ των οποίων υποχρεωτικά πρέπει να διαλέξουν τα πιστωτικά ιδρύματα (από κοινού με μείωση επιτοκίων της ρύθμισης και επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής). Η αγορά άλλωστε, από την πρώτη στιγμή που άρχισε να φαίνεται στον ορίζοντα το βουνό των συσσωρευμένων οφειλών μετά την πανδημία, ζητά «κούρεμα» χρεών και έξτρα δόσεις, ενώ οι τράπεζες κινήθηκαν εκ των προτέρων προς αυτή την κατεύθυνση.
Το οικονομικό επιτελείο, αναφέρουν πληροφορίες, έχει ήδη κάνει τις πρώτες συζητήσεις με τους θεσμούς για βελτιωτικές κινήσεις, οι οποίες όμως θα κατασταλάξουν -και πολύ περισσότερο, θα ανακοινωθούν- όταν κάτσει η σκόνη της πανδημίας και υπάρξει καθαρό φως στην άκρη του τούνελ.
Η αύξηση των δόσεων θεωρείται δεδομένη, το κούρεμα δεν μπορεί να αποκλειστεί όπως άλλωστε και τα κριτήρια που θα ανοίγουν τον δρόμο για ελάφρυνση χρέους. Οι μπαταχτσήδες θα αποκλείονται εκ προοιμίου και η περίμετρος θα διαμορφωθεί ασφυκτικά γύρω από όσους πραγματικά υπέστησαν πλήγμα από την πανδημία, ήταν «υγιείς» επιχειρηματικά πριν χτυπήσει ο εφιάλτης και βιώσιμοι με μια αναγκαία βοήθεια, μετά το τσουνάμι.