Σχεδόν ένας στους δύο εν αναμονή συνταξιούχους υπέβαλαν τελικά αίτηση για προκαταβολή σύνταξης και θα λάβουν στο τέλος Απριλίου, πιθανότατα με τις πληρωμές των συντάξεων Μαΐου, τη μηνιαία προκαταβολή σύνταξης 360 ή 384 ευρώ, αλλά και αναδρομικά πολλών μηνών. Πρόκειται για 36.088 ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ που υπέβαλαν αίτηση στην ειδική πλατφόρμα του Φορέα έως τις 31 Μαρτίου.
Η πλατφόρμα παραμένει ανοικτή, καθώς οι υπόλοιποι δικαιούχοι φαίνεται πως φοβήθηκαν πως τυχόν λήψη της προκαταβολής θα προκαλέσει περαιτέρω καθυστερήσεις στην εξέταση του κυρίως αιτήματος συνταξιοδότησης. Αυτός ο φόβος απέτρεψε σημαντικό κομμάτι ασφαλισμένων και κυρίως εκείνους που υπέβαλαν πρόσφατα αίτημα συνταξιοδότησης να υποβάλουν και αίτημα για την προκαταβολή. Ωστόσο, όπως τονίζουν από το υπουργείο Εργασίας και τον ΕΦΚΑ, οι δύο διαδικασίες λειτουργούν παράλληλα και σε καμία περίπτωση δεν προκαλούνται επιπλέον καθυστερήσεις.
Είναι ενδεικτικό ότι η πολύμηνη αναμονή και κυρίως η διαβίωση χωρίς εισόδημα για πάνω από ένα χρόνο οδήγησε την πλειοψηφία των ασφαλισμένων των τριών πρώην μεγάλων ταμείων (ΟΓΑ, ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ) που περιμένουν πάνω από 12 μήνες την απονομή της σύνταξης γήρατός τους, να σπεύσουν να υποβάλουν αίτηση για την προκαταβολή σύνταξης. Στον αντίποδα, η ανταπόκριση όσων περιμένουν 1-12 μήνες ήταν αισθητά μικρότερη.
Σύμφωνα με την ανάλυση των στοιχείων που έχει στη διάθεσή του ο ΕΦΚΑ τελικά, οι πραγματικοί δικαιούχοι της προκαταβολής είναι περίπου 68.000 με 72.000 και όχι 100.000 με 110.000 όπως αρχικά είχε εκτιμηθεί. Και αυτό γιατί από τις περίπου 150.000 εκκρεμείς αιτήσεις, θα πρέπει να αφαιρεθούν:
- 30.000 συνταξιούχοι που λαμβάνουν ήδη προσωρινή σύνταξη
- 15.000 αιτήσεις παραπληγικών επιδομάτων που δεν δικαιούνταν προκαταβολή
- 10.000 εκκρεμείς υποθέσεις ΚΕΠΑ που δεν έχει εκδοθεί ακόμη απόφαση
- 15.000-20.000 (κατά προσέγγιση) περιπτώσεις όπου οι συνταξιούχοι παίρνουν ήδη κάποια σύνταξη και δεν μπορούν, βάσει νόμου, να πάρουν και προκαταβολή για δεύτερο αίτημα συνταξιοδότησής τους που εκκρεμεί.
Επιπλέον, εκτιμάται πως ένα ποσοστό από αυτούς, της τάξεως του 10%, έχει οφειλές πάνω από τα όρια στα Ταμεία και δυνητικά δεν μπήκε στη διαδικασία να κάνει αίτηση καθώς γνωρίζει ότι θα κοπεί. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως τελικά, πάνω από τους μισούς πραγματικούς δικαιούχους υπέβαλαν επιτυχώς την αίτησή τους (36.088) ενώ επιπλέον 3.228 αιτήσεις αναμένεται να οριστικοποιηθούν τις επόμενες ημέρες.
Στατιστικά ανά Ταμείο για τις προκαταβολές σύνταξης γήρατος
Η πλειοψηφία όσων υπέβαλαν αίτημα για προκαταβολή σύνταξης γήρατος είναι πολίτες που περιμένουν πάνω από 12 μήνες για τη σύνταξή τους. Συγκεκριμένα, υποβλήθηκαν περίπου 32.000 αιτήσεις προκαταβολής για συντάξεις γήρατος, εκ των οποίων οι 25.500 αφορούσαν αιτήσεις συνταξιοδότησης που καθυστερούν πάνω από 12 μήνες.
Αναλυτικά:
• Στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, από τις 9.000 ασφαλισμένους σε αναμονή άνω των 12 μηνών για την έκδοση της σύνταξης γήρατος, υπέβαλαν αίτηση προκαταβολής περίπου οι 4.000. Όσοι βρίσκονται στην αναμονή λιγότερο (1-12 μήνες) έκαναν τις λιγότερες αιτήσεις (3.900 σε σύνολο 19.471 εκκρεμών αιτημάτων). Ο φόβος ότι ενδεχομένως θα καθυστερήσει η έκδοση της οριστικής τους σύνταξης συνέτεινε στο να μην κάνουν αίτηση αλλά και το γεγονός ότι η προσωρινή σύνταξη για τους μισθωτούς εκδίδεται, κατά μέσο όρο, εντός 2-3 μηνών.
• Στον τ. ΟΓΑ, από τις 9.500 ασφαλισμένους σε αναμονή άνω των 12 μηνών για την έκδοση της σύνταξης γήρατός του υπέβαλαν αίτηση προκαταβολής οι περίπου 7.200. Όσοι βρίσκονται στην αναμονή μικρότερο διάστημα, έκαναν λιγότερες αιτήσεις (3.880 σε σύνολο 8.300 εκκρεμών αιτημάτων). Να σημειωθεί εδώ ότι, ειδικά για τους ασφαλισμένους τ. ΟΓΑ, τα νέα αιτήματα συνταξιοδότησης που εκκρεμούν είναι περιορισμένα καθώς η κατηγορία αυτή εντάχθηκε πρώτη στο σύστημα ψηφιακής απονομής ΑΤΛΑΣ και η έκδοση των νέων οριστικών συντάξεων γήρατος, σύμφωνα με τη διοίκηση, πραγματοποιείται εντός 1-2 μηνών.
• Στον τ. ΟΑΕΕ, από τις 6.200 ασφαλισμένους σε αναμονή άνω των 12 μηνών για την έκδοση της σύνταξης γήρατός τους, οι 4.700 έκαναν αίτηση προκαταβολής. Στον αντίποδα, από τις 13.500 που βρίσκονται σε αναμονή λιγότερο από 12 μήνες, υπέβαλαν αιτήσεις μόλις οι 3.000. Συνολικά, από τις περίπου 20.000 περίπου εκκρεμείς συντάξεις γήρατος τ. ΟΑΕΕ, οι 7.700 δικαιούχοι έκαναν αίτηση. Στη χαμηλή προσέλευση συνέτεινε, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του φορέα, το γεγονός πως ένα ποσοστό τουλάχιστον 10%-15% χρωστάει πάνω από τα προβλεπόμενα όρια.
• Αναφορικά με τις συντάξεις αναπηρίας, οι αιτήσεις για την προκαταβολή ήταν περιορισμένες:
- ΟΓΑ: 826 αιτήσεις προκαταβολής έναντι 5.980 εκκρεμών συντάξεων
- ΟΑΕΕ: 390 αιτήσεις προκαταβολής σε 2.167 εκκρεμείς αιτήσεις.
- ΙΚΑ: 494 αιτήσεις προκαταβολής με συνολικά 7.190 εκκρεμείς.
Τα παραπάνω χαμηλά νούμερα δικαιολογούνται εν μέρει από τις 10.000 εκκρεμείς υποθέσεις ΚΕΠΑ.
• Αναφορικά, τέλος, με τις συντάξεις χηρείας, παρατηρήθηκε επίσης περιορισμένος αριθμός αιτήσεων:
- ΟΓΑ: 433 αιτήσεις προκαταβολής με 5.659 εκκρεμείς συντάξεις χηρείας.
- ΟΑΕΕ: 449 αιτήσεις προκαταβολής σε 3.046 εκκρεμότητες.
- ΙΚΑ: 612 αιτήσεις προκαταβολής με 5.821 εκκρεμείς συντάξεις.
Τα παραπάνω χαμηλά νούμερα δικαιολογούνται εν μέρει από το γεγονός πως πολλές αιτήσεις συντάξεων χηρείας προέρχονται από ήδη συνταξιούχους. Οπότε λαμβάνουν ήδη σύνταξη και επομένως απορρίπτονται από την προκαταβολή.