Μια χρυσή ευκαιρία και ταυτόχρονα μια τεράστια πρόκληση για τη σημερινή αλλά και τουλάχιστον για μία ακόμα κυβέρνηση συνιστούν τα 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, εκ των οποίων τα πρώτα 4 δισ. ευρώ υπό μορφή προκαταβολών αναμένεται να αρχίσουν να ρέουν από το καλοκαίρι.
Στη συνέχεια, στη βάση συγκεκριμένων στόχων και οροσήμων, καθώς το πρόγραμμα επενδύσεων και μεγάλων έργων συνοδεύεται και από μια δέσμη μεταρρυθμίσεων, κάθε εξάμηνο η Ελλάδα θα έχει πόρους 3 δισ. ευρώ που θα την περιμένουν. Όχι για πάντα. Τα χρονοδιαγράμματα είναι σφιχτά και το Ταμείο Ανάκαμψης «πεθαίνει» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά χθες ο οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης, στις 31 Αυγούστου 2026. Τότε, όσα ευρώ δεν καταφέραμε να απορροφήσουμε, απλώς χάνονται. Παύουν να είναι διαθέσιμα. Δεύτερη ευκαιρία δεν υπάρχει.
Εφόσον όσα αποτυπώθηκαν στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης γίνουν πράξη, το 2026, η Ελλάδα μπορεί να είναι μια άλλη χώρα. Το δημόσιο θα είναι απολύτως ψηφιακό, από την εφορία και την πολεοδομία έως τα δικαστήρια και τον ΕΦΚΑ, στους αυτοκινητόδρομους θα υπάρχει δίκτυο 5G , οι γέφυρες θα είναι «έξυπνες» με ενσωματωμένους αισθητήρες προληπτικής συντήρησης, ο κάθε Έλληνας θα έχει τον δικό του ψηφιακό φάκελο υγείας, δεν θα κινδυνεύουμε να ξαναζήσουμε πλημμύρες όπως αυτές στη Μάνδρα γιατί θα έχει υλοποιηθεί ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αντιπλημμυρικών έργων, οι κάτοικοι στον Διόνυσο δεν θα φοβούνται πως εάν χιονίσει τόσο όσο φέτος θα πέσουν δέντρα στα καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος, διότι τα καλώδια θα είναι υπογειοποιημένα (60 εκατ. ευρώ για περιοχές υψηλού κινδύνου - ευάλωτες στις κλιματικές συνθήκες). Τα παιδιά θα κάνουν μάθημα σε ψηφιακές τάξεις και η εφορία θα επιστρέφει απευθείας τον ΦΠΑ.
Ακούγονται πολύ καλά για να είναι αληθινά. Περιγράφονται όλα τα παραπάνω όμως και πολλά περισσότερα στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, το οποίο θα υποβληθεί στα μέσα Απριλίου στις Βρυξέλλες για να εγκριθεί 2-3 μήνες αργότερα και τον Ιούλιο-Αύγουστο το υπουργείο Οικονομικών να παίρνει τα πρώτα λεφτά από τις προκαταβολές των 3,9 δισ. ευρώ. Μέχρι να υλοποιηθούν, είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο στο χαρτί…
Στο επιτελείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θεόδωρου Σκυλακάκη, ο οποίος σήκωσε μεγάλο μέρος της προσπάθειας συγκρότησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, εκτιμούν ότι τα σχέδια στο χαρτί δεν θα αργήσουν καθόλου να αρχίσουν να γίνονται πράξη.
Ήδη, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, το υπουργείο Οικονομικών είναι έτοιμο να προχωρήσει στις πρώτες συμβάσεις με τις τράπεζες, οι οποίες θα κληθούν να διαχειριστούν τα 12,7 δισ. ευρώ των δανείων, τα οποία με τη σειρά τους θα πέσουν σε ιδιωτικές επενδύσεις.
Οι τράπεζες θα χρηματοδοτούνται με πακέτα 100-200 εκατ. ευρώ για να τρέξουν τα ιδιωτικά έργα, τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με το ΕΣΠΑ όπως το γνωρίζαμε έως σήμερα. Πρώτα από όλα δεν υπάρχει για το τμήμα των επενδύσεων που χρηματοδοτείται με δάνεια από την Ε.Ε η έννοια της επιδότησης ή της εγγύησης του δημοσίου.
Ο επενδυτής, ο οποίος θέλει να προχωρήσει σε ένα έργο στους τομείς της πράσινης ανάπτυξης, της ψηφιακής μετάβασης, της εξωστρέφειας με αύξηση των εξαγωγών ή της μεγιστοποίησης του μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων, υποβάλλει το Business plan του στην τράπεζα της επιλογής του, η οποία και το αξιολογεί. Το κράτος δεν μπερδεύεται στα πόδια του.
Το 50% της επένδυσης χρηματοδοτείται με τα δάνεια από την Ε.Ε, τα οποία ο επενδυτής καλείται να επιστρέψει. Έτσι το δημόσιο χρέος της χώρας δεν φορτώνεται. Το υπόλοιπο 50% της επένδυσης χρηματοδοτείται κατά 30% από τις τράπεζες και κατά 20% από ίδια κεφάλαια.
Με τον τρόπο αυτό, υποστηρίζει ο Θ. Σκυλακάκης, θα χρηματοδοτηθούν μόνο υγιείς επενδύσεις και επενδυτές οι οποίοι θέλουν πραγματικά να κάνουν επενδύσεις και δεν θα δίνονται λεφτά δεξιά κι αριστερά, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Αλ. Πατέλης.