Ένα πλάνο ιδιαίτερα φιλόδοξο παρουσίασε η ΕΕ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ευρώπης. Θέτει υψηλούς στόχους για όλη την Ευρώπη, ανάμεσα στους οποίους είναι η κάλυψη 5G για όλες τις κατοικημένες περιοχές αλλά και ταχύτητες ένα gigabit μέσα σε λιγότερο από 10 χρόνια.
Η ψηφιακή στρατηγική της Επιτροπής προτείνει να συμφωνηθεί ένα σύνολο ψηφιακών αρχών, να δρομολογηθούν άμεσα σημαντικά πολυκρατικά έργα και να καταρτιστεί νομοθετική πρόταση στην οποία θα καθορίζεται ένα ισχυρό πλαίσιο διακυβέρνησης για την παρακολούθηση της προόδου, η Ψηφιακή Πυξίδα.
Η Πυξίδα περιγράφει μια ισχυρή κοινή δομή διακυβέρνησης σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη, που θα βασίζεται σε σύστημα παρακολούθησης, στο πλαίσιο του οποίου θα υποβάλλονται ετήσιες εκθέσεις υπό τη μορφή «φωτεινών σηματοδοτών».
Αν υπολογίσει κανείς ότι με βάση πρόσφατη μελέτη πολλές χώρες της ΕΕ βρίσκονται στο μηδέν όσον αφορά την απόδοση συχνοτήτων, αυτό μοιάζει ιδιαίτερα φιλόδοξος στόχος. Η Εσθονία, η Λιθουανία, η Μάλτα, η Λετονία, η Βουλγαρία, η Σλοβενία, η Κροατία και η Πολωνία, σύμφωνα με τα στοιχεία του iDATE, μέχρι στιγμής, δεν έχει αποδοθεί καμία συχνότητα για χρήση 5G και έχουν μηδενική επίδοση.
Η Ψηφιακή Πυξίδα αναπτύσσεται με βάση τα εξής τέσσερα θεμελιώδη σημεία:
- Υπαρξη ενός πληθυσμού που διαθέτει ψηφιακές δεξιότητες και επαγγελματιών με υψηλή ψηφιακή κατάρτιση· έως το 2030, τουλάχιστον το 80% όλων των ενηλίκων θα πρέπει να διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες και στην ΕΕ θα πρέπει να απασχολούνται 20 εκατομμύρια ειδικοί στον τομέα των ΤΠΕ -θα πρέπει επίσης να έχει αυξηθεί η παρουσία των γυναικών σε αυτές τις θέσεις εργασίας·
- Ανάπτυξη ασφαλών, αποδοτικών και βιώσιμων ψηφιακών υποδομών· έως το 2030, όλα τα νοικοκυριά της ΕΕ θα πρέπει να έχουν συνδεσιμότητα gigabit και όλες οι κατοικημένες περιοχές θα πρέπει να έχουν κάλυψη 5G
- Ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων· έως το 2030, τρεις στις τέσσερις εταιρείες θα πρέπει να χρησιμοποιούν υπηρεσίες νεφοϋπολογιστικής, μαζικά δεδομένα και τεχνητή νοημοσύνη· πάνω από το 90 % των ΜΜΕ θα πρέπει να έχει επιτύχει τουλάχιστον ένα βασικό επίπεδο ψηφιακής έντασης και ο αριθμός των εταιρειών-μονόκερων της ΕΕ θα πρέπει να έχει διπλασιαστεί
- Ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών· έως το 2030, όλες οι κομβικές δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο· όλοι οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση στους ηλεκτρονικούς ιατρικούς φακέλους τους· και το 80 % των πολιτών θα πρέπει να χρησιμοποιεί μια λύση ηλεκτρονικής ταυτοποίησης (eID).
Σημειώνεται ότι το επίπεδο χρηματοδότησης της ΕΕ που διατίθεται στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα επιτρέψει την πρωτοφανή από πλευράς κλίμακας και έντασης συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών, η οποία είναι απαραίτητη για την επίτευξη ενός επιτυχημένου ψηφιακού μετασχηματισμού. Ο στόχος για τις ψηφιακές δαπάνες έχει καθοριστεί σε 20% για κάθε εθνικό σχέδιο και συνοδεύει την ψηφιακή συνιστώσα του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού για την περίοδο 2021-2027.
Πολυκρατικά έργα
Για την καλύτερη αντιμετώπιση των κενών που αφορούν τις κρίσιμες ικανότητες της ΕΕ, η Επιτροπή θα διευκολύνει την ταχεία έναρξη πολυκρατικών έργων, συνδυάζοντας επενδύσεις από τον προϋπολογισμό της ΕΕ με επενδύσεις από τα κράτη-μέλη και τη βιομηχανία, και αξιοποιώντας τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ. Στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, τα κράτη μέλη δεσμεύονται να διαθέσουν τουλάχιστον το 20% των δαπανών τους στην ψηφιακή προτεραιότητα.
Τα πιθανά πολυκρατικά έργα περιλαμβάνουν την ανάπτυξη πανευρωπαϊκής διασυνδεδεμένης υποδομής επεξεργασίας δεδομένων, τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη αξιόπιστων επεξεργαστών χαμηλής ισχύος επόμενης γενιάς ή τη δημιουργία συνδεδεμένων δημόσιων διοικήσεων.
Τα ψηφιακά δικαιώματα και οι ψηφιακές αρχές των Ευρωπαίων
Τα δικαιώματα και οι αξίες της ΕΕ βρίσκονται στον πυρήνα της προσέγγισης της ΕΕ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό με επίκεντρο τον άνθρωπο και θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται πλήρως στον επιγραμμικό χώρο, όπως αντικατοπτρίζονται και στον πραγματικό κόσμο. Γι' αυτόν τον λόγο, η Επιτροπή προτείνει να αναπτυχθεί ένα πλαίσιο ψηφιακών αρχών, το οποίο θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την πρόσβαση σε συνδεσιμότητα υψηλής ποιότητας, σε επαρκείς ψηφιακές δεξιότητες, σε δημόσιες υπηρεσίες, σε δίκαιες και χωρίς διακρίσεις επιγραμμικές υπηρεσίες και, γενικότερα, να διασφαλιστεί ότι θα μπορούν να ασκηθούν πλήρως στο διαδίκτυο τα ίδια δικαιώματα που ισχύουν και εκτός αυτού.
Οι αρχές αυτές θα συζητηθούν στο πλαίσιο ενός ευρέος κοινωνικού διαλόγου και είναι πιθανό να ενσωματωθούν σε επίσημη διοργανική δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής. Η πρωτοβουλία αυτή θα βασίζεται στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και θα λειτουργεί συμπληρωματικά προς αυτόν. Τέλος, η Επιτροπή προτείνει να παρακολουθείται, στο πλαίσιο ετήσιας έρευνας του Ευρωβαρομέτρου, εάν οι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι γίνονται σεβαστά τα ψηφιακά τους δικαιώματα.
H ψηφιακή Ευρώπη στον κόσμο
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός θέτει παγκόσμιες προκλήσεις. Η ΕΕ θα καταβάλει προσπάθειες με σκοπό να προωθήσει το θετικό ψηφιακό θεματολόγιό της με επίκεντρο τον άνθρωπο, στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών και μέσω ισχυρών διεθνών ψηφιακών εταιρικών σχέσεων. Ο συνδυασμός των εσωτερικών επενδύσεων της ΕΕ με τη σημαντική χρηματοδότηση που διατίθεται στο πλαίσιο των νέων μέσων εξωτερικής συνεργασίας θα επιτρέψει στην ΕΕ να συνεργαστεί με εταίρους από ολόκληρο τον κόσμο με σκοπό την επίτευξη κοινών παγκόσμιων στόχων.
Η Επιτροπή έχει ήδη προτείνει τη σύσταση νέου Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας ΕΕ-ΗΠΑ. Στη σημερινή ανακοίνωση επισημαίνεται η σημασία των επενδύσεων για τη βελτίωση της συνδεσιμότητας με τους εξωτερικούς εταίρους της ΕΕ, για παράδειγμα μέσω της δημιουργίας ενός ταμείου ψηφιακής συνδεσιμότητας.