Αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ έως το τέλος Απριλίου, μετά την ολοκλήρωση της ευθυγράμμισης των εμπορικών τιμών ακινήτων με τις αντικειμενικές τον ερχόμενο Μάρτιο, προαναγγέλλει η ένατη έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης, στην οποία η κυβέρνηση παίρνει γενικά καλή βαθμολογία δεδομένων των συνθηκών της πανδημίας.
Οπως μετέδωσε το πρωί το Euro2day.gr, η έκθεση χαρακτηρίζεται από εκτεταμένη αβεβαιότητα στο μέτωπο της ανάκαμψης σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στην πανδημία και την πρόοδο του προγράμματος εμβολιασμών ενώ διακριτικά επισημαίνονται οι καθυστερήσεις στην εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου, με ένα ακόμα χρονοδιάγραμμα μηδενισμού τους τον Ιούνιο του 2021.
Η έκθεση αποκαλύπτει εκτιμήσεις για συνολικό πακέτο μέτρων στήριξης 11,6 δισ. ευρώ φέτος (6,5% του ΑΕΠ έναντι 9,4% του ΑΕΠ το 2020), με την υποσημείωση πως τα μέτρα που έχουν λάβει οι ελληνικές αρχές κινούνται ελαφρά πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η εφαρμογή των μέτρων εκτιμάται στη σωστή κατεύθυνση, με χαρακτηριστική τη συγκράτηση της ανεργίας, αλλά επισημαίνεται πως η σταδιακή απόσυρσή τους -όταν έρθει η ώρα- θα αποκαλύψει τις πληγές της πανδημίας.
«Η πολιτική απάντηση της Ελλάδας ήταν ταχεία από την αρχή της επιδημίας του κορωνοϊού και με τα προαναφερθέντα μέτρα, το συνολικό της μέγεθος αναμένεται να φθάσει περίπου το 9,4% του ΑΕΠ το 2020 και το 6,5% του ΑΕΠ το 2021. Συνολικά, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής 2020, το μέγεθος των μέτρων στήριξης (ως ποσοστό του ΑΕΠ) που υιοθέτησε η ελληνική κυβέρνηση για την ανακούφιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της επιδημίας του κορωνοϊού είναι ελαφρώς υψηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Στο μέτωπο της ανάπτυξης, προβλέπονται «αναιμικές» επιδόσεις το πρώτο εξάμηνο, με επανάληψη των τελευταίων εκτιμήσεων της Κομισιόν για ύφεση κοντά στο 10% πέρυσι, ανάπτυξη 3,5% φέτος και 5% του χρόνου. Οι προβλέψεις αυτές συνεχίζουν να υπόκεινται σε αβεβαιότητες.
Συνολικά, η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «η Ελλάδα έχει προχωρήσει καλά με την υλοποίηση ορισμένων μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων, ωστόσο σημειώνει ότι η δυναμική της μεταρρύθμισης έχει επιβραδυνθεί, αναγνωρίζοντας τις δύσκολες συνθήκες που προκαλούνται από την πανδημία. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα χαιρετίζουν τη συνεχή στενή και εποικοδομητική δέσμευση των αρχών και τη συμφωνία για ορισμένα αναθεωρημένα χρονοδιαγράμματα για κρίσιμες μεταρρυθμίσεις. Οι αρχές ενθαρρύνονται να συνεχίσουν να κινητοποιούν πόρους, με σκοπό να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να επιτύχουν τις δέουσες συγκεκριμένες δεσμεύσεις τους εγκαίρως για τη δέκατη ενισχυμένη έκθεση εποπτείας, η οποία θα εκδοθεί τον Μάιο» και συνδέεται με εκταμίευση δόσης.
Ο ΕΝΦΙΑ
Η ώρα των αλλαγών φαίνεται να πλησιάζει. Σύμφωνα με την έκθεση, έχει σημειωθεί πρόοδος στη δέσμευση αποτίμησης του ΕΝΦΙΑ με τις νέες αντικειμενικές αξίες και «ο καθορισμός των νέων αντικειμενικών αξιών που αναμένεται έως τον Μάρτιο θα διευρύνει ουσιαστικά τη βάση φόρου ακινήτων. Στη συνέχεια, οι αρχές σκοπεύουν να ολοκληρώσουν τον σχεδιασμό μιας μεταρρύθμισης ουδέτερης απόδοσης στον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας έως τα τέλη Απριλίου».
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει σημειώσει αρκετές φορές το τελευταίο διάστημα τη δέσμευση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε νέα μείωση στον ΕΝΦΙΑ κατά 8% μετά την ένταξη νέων περιοχών στο σύστημα (3.000 περιοχές-φιλέτα), αξιοποιώντας τον δημοσιονομικό χώρο που θα προκύψει ακριβώς από αυτή την ένταξη. Εφόσον πράγματι τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα και δεν υπάρξουν νέες ανατροπές, ο μειωμένος ΕΝΦΙΑ θα μπορούσε να γίνει πράξη από τα φετινά εκκαθαριστικά, τα οποία θα είναι ιδιαιτέρως «βαριά», από την άλλη πλευρά, για όσους ιδιοκτήτες είχαν ακίνητα τα οποία φορολογούνταν μέχρι τώρα ως χωράφια παρά το γεγονός ότι βρίσκονταν δίπλα στο κύμα σε πανάκριβες τουριστικές περιοχές.
Οι καθυστερήσεις
Με την πανδημία να έχει σαρώσει τα πάντα, οι θεσμοί επισημαίνουν τις σχετικά καλές επιδόσεις της κυβέρνησης στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και δεσμεύσεων, αν και σημειώνεται πως η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων φαίνεται να έχει κατεβάσει ταχύτητα σε ορισμένους τομείς.
Η πλήρως ηλεκτρονική διαδικασία είσπραξης φόρων και εισφορών αποτελεί ένα παράδειγμα καθυστερήσεων, με το project να αναμένεται τώρα να ολοκληρωθεί στα τέλη του έτους. «Σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, το έργο θα είχε ολοκληρωθεί από τον ανάδοχο έως το τέλος του 2020, που θα επέτρεπε την πλήρη εφαρμογή του έως τα μέσα του 2021. Ωστόσο, λόγω συμβατικών ζητημάτων που καθυστερούν την έναρξη του έργου και κάποιων πιο πρόσφατων καθυστερήσεων λόγω της πανδημίας, η προθεσμία για την παράδοση του έργου από τον εργολάβο παρατάθηκε μέχρι το τέλος του 2021. Μόλις λειτουργήσει, το 2022, αναμένεται ότι θα επιτρέψει την παρακολούθηση των φορολογικών υποχρεώσεων για κάθε φυσικό πρόσωπο ή οντότητα με πιο ολοκληρωμένο τρόπο»…
Φουλ της αβεβαιότητας
Στην έκθεσή τους οι θεσμοί σημειώνουν πως η αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές παραμένει υψηλή. «Οι προβολές υπόκεινται σε σημαντική αβεβαιότητα, που συνδέονται κυρίως με την εξέλιξη της πανδημίας και την επιτυχία της εκστρατείας εμβολιασμού. Η πρόοδος στην καταπολέμηση της πανδημίας, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς, είναι επίσης κρίσιμη για την ανάκαμψη της τουριστικής βιομηχανίας.
Η αβεβαιότητα αφορά επίσης την ταχύτητα ανάκαμψης του ιδιωτικού τομέα μετά τη λήξη των μέτρων στήριξης, τα οποία θα πρέπει να σχεδιαστούν προσεκτικά, για να αποφευχθούν οι επιπτώσεις απότομων αναταράξεων (γκρεμών), που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εταιρική δυσχέρεια, συμπεριλαμβανομένων των πτωχεύσεων. Οι αδυναμίες στη δομή του ισολογισμού του ελληνικού εταιρικού τομέα συντελούν στους κινδύνους ανάκαμψης.
Οι γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή και η παρατεταμένη κρίση μετανάστευσης προσθέτουν περαιτέρω αβεβαιότητα στις μακροοικονομικές προοπτικές. Από την άλλη πλευρά, οι προβλέψεις της Επιτροπής δεν ενσωματώνουν τον οικονομικό αντίκτυπο του Ταμείου Ανάκαμψης για την Ελλάδα, η εφαρμογή του οποίου αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη».
Μεγάλη η αβεβαιότητα και για τις δημοσιονομικές εξελίξεις. «Οι προβλέψεις για τα δημόσια οικονομικά υπόκεινται σε σημαντικούς κινδύνους. Η αβεβαιότητα σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας παραμένει μεγάλη και μεταφράζεται σε σημαντικούς δημοσιονομικούς κινδύνους ως περαιτέρω παράταση των μέτρων περιορισμού και της σχετικής δημοσιονομικής στήριξης, η οποία θα πρέπει να είναι τόσο στοχευμένη όσο και προσωρινή, διότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση του φορολογικού κόστους. Η πιθανότητα αξιοποίησης των κρατικών εγγυήσεων θα αυξηθεί με τη διάρκεια της κρίσης. Πέρα από την πανδημία, οι αποφάσεις για αναδρομικές συντάξεις και δικαστικές υποθέσεις εναντίον της ΕΤΑΔ εξακολουθούν να αποτελούν φορολογικούς κινδύνους.
Από τη θετική πλευρά, η Ελλάδα αναμένεται να επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, μέσω μεγάλης κλίμακας χρηματοδοτικής στήριξης σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη, η οποία θα παρείχε σημαντική στήριξη στην οικονομία και θα ενίσχυε την πιθανή ανάπτυξη, η οποία μπορεί να διευκολύνει την επίτευξη συνετών δημοσιονομικών θέσεων».