Με στόχο να διασφαλίσει την υλοποίηση όλων των έργων που περιλαμβάνονται στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, η κυβέρνηση και η Κοινωνία της Πληροφορίας αναμένεται σύντομα να αναζητήσουν μέσα από διεθνή διαγωνισμό, σύμβουλο για να προετοιμάσει, να «τρέξει» και να εποπτεύσει πάνω από 300 έργα που θα υλοποιηθούν στο πλαισίου του Ταμείου Ανάκαμψης.
Πρόκειται για έργα τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής που έχουν στενό χρονοδιάγραμμα και θα πρέπει να προετοιμαστούν και να υλοποιηθούν χωρίς καθυστερήσεις και αγκυλώσεις του κρατικού μηχανισμού, μέσα από νέες διαδικασίες fast track.
Έτσι αποφασίστηκε η Διενέργεια Διεθνούς Διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου για το έργο «Παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών συμβουλευτικής υποστήριξης για την οριζόντια εποπτεία και τον συντονισμό έργων και προγραμμάτων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και την προετοιμασία του μηχανισμού διαχείρισης».
Κριτήριο ανάθεσης είναι «η πλέον συμφέρουσα προσφορά αποκλειστικά και μόνο βάσει ποιοτικών κριτηρίων (σταθερή τιμή) Ν. 4412/2016, Άρθρο 86, Παράγραφος 7».
Ο διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί με χρήση της πλατφόρμας του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ), μέσω της διαδικτυακής πύλης www.promitheus.gov.gr του συστήματος, κατόπιν παρέλευσης τουλάχιστον τριάντα πέντε (35) ημερών από την ημερομηνία αποστολής της Προκήρυξης στην Υπηρεσία Επίσημων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ή τουλάχιστον τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία αποστολής της Προκήρυξης στην Υπηρεσία Επίσημων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εφόσον η υποβολή των προσφορών γίνεται με ηλεκτρονικά μέσα.
Το πλήρες κείμενο της Διακήρυξης θα καταχωρηθεί στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημόσιων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ) και θα δημοσιευθεί στο Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ).
Ποια έργα περιλαμβάνονται στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού
Αναλυτικά περιλαμβάνονται 448 έργα, εκ των οποίων περισσότερα από 105 βρίσκονται σε εξέλιξη, αναπτύσσονται σε 14 κατευθυντήριες γραμμές και σε έξι άξονες, ενώ αφορούν 17 κλάδους της οικονομίας. Πολλά από αυτά τα έργα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως αρκετά καινοτόμα και ικανά να αλλάξουν πολλά τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα της Ελλάδας.
Τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης για τις ψηφιακές δράσεις (σ.σ. εκτιμώνται σε περίπου 6 δισ. ευρώ) άνοιξαν τον δρόμο να ενταχθούν στον σχεδιασμό και έργα που χαρακτηρίζονται αρκετά πρωτοποριακά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα έργα που αναφέρονται στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού έχουν ως βασικό στόχο την απλούστευση και ψηφιοποίηση διαδικασιών, την παροχή κινήτρων για να προχωρήσουν οι επιχειρήσεις και οι φορείς τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους, ενώ επιδιώκεται η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, του cloud αλλά και της επαυξημένης πραγματικότητας. Η γκάμα των έργων είναι αρκετά μεγάλη και αρκετά από αυτά αναμένεται να αλλάξουν την καθημερινότητα των Ελλήνων, όπως είναι οι έξυπνοι αυτοκινητόδρομοι ή ο ψηφιακός φάκελος ασθενή.
Οι έξι άξονες
Οι βασικές παρεμβάσεις του Ψηφιακού Μετασχηματισμού ενσωματώνουν σειρά δράσεων και έργων που οργανώνονται σε έξι διακριτούς στρατηγικούς άξονες (Συνδεσιμότητα, Ψηφιακές Δεξιότητες, Ψηφιακό Κράτος, Ψηφιακή Επιχείρηση, Ψηφιακή Καινοτομία, Ενσωμάτωση της Τεχνολογίας σε κάθε τομέα της οικονομίας) και σε 17 τομείς της οικονομίας.
Στον άξονα της συνδεσιμότητας περιλαμβάνονται συνολικά 13 έργα, εκ των οποίων 5 είναι ήδη σε εξέλιξη. Πέραν αυτών που αφορούν την ανάπτυξη ευρυζωνικών υποδομών και τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς, στη σχετική λίστα υπάρχουν έργα όπως οι συνδεδεμένοι αυτοκινητόδρομοι, η ανάπτυξη μικροδορυφόρων, το fiber in the sky αλλά και δράσεις προκειμένου οι ελληνικές επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν προηγμένα δίκτυα όπως είναι το 5G και οι οπτικές ίνες.
Στον άξονα των ψηφιακών δεξιοτήτων περιλαμβάνονται 15 έργα, εκ των οποίων 6 είναι σε εξέλιξη. Εδώ περιλαμβάνονται έργα για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων σε πολίτες, δημόσιους υπαλλήλους ακόμη και στους στρατιώτες που υπηρετούν τη θητεία τους, ενώ στο πλάνο υπάρχει και η ανάπτυξη συστήματος πιστοποίησης και του Εθνικού Κέντρου Ανάπτυξης Ψηφιακών Δεξιοτήτων. Όπως και μελέτη για την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία είναι από τους τομείς που δίνεται αρκετή έμφαση.
Στον άξονα του ψηφιακού κράτους υπάρχουν 2 έργα που αφορούν το gov.gr και την ψηφιακή εξέλιξη των ΚΕΠ με το αποκαλούμενο ΚΕΠ-plus.
Στον άξονα της ψηφιακής επιχείρησης υπάρχουν συνολικά 7 έργα, εκ των οποίων 4 είναι σε εξέλιξη. Εδώ συναντάμε έργα που σχετίζονται με την ψηφιοποίηση όλων των δημόσιων υπηρεσιών προς επιχειρήσεις αλλά και πιο καινοτόμες δράσεις όπως αυτή για την προώθηση προηγμένων και ολοκληρωμένων συστημάτων παραγωγής, αυτοματισμού και ρομποτικής και την αξιοποίηση εργαλείων πληροφορικής για τη λήψη αποφάσεων (evidence based policy) στο δημόσιο.
Στον άξονα της ψηφιακής καινοτομίας υπάρχουν συνολικά 15 έργα, από τα οποία υλοποιούνται ήδη 4. Από τα πλέον ενδιαφέροντα είναι εκείνα που αφορούν την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης και περιλαμβάνουν έργα όπως η εφαρμογή παρακολούθησης του συστήματος εισροών και εκροών στο εμπόριο καυσίμων, το σύστημα υποστήριξης του μηχανισμού είσπραξης δημοσίων εσόδων, την αυτόματη κωδικοποίηση της Νομοθεσίας με χρήση τεχνολογιών επεξεργασίας φυσικής γλώσσας, την εισαγωγή τεχνολογιών Robotic Process Automation για τη μείωση των επαναλαμβανόμενων διοικητικών εργασιών και το σύστημα εντοπισμού οικοδομικών αυθαιρεσιών σε δασικές περιοχές και στον αιγιαλό.
Ο 6ος άξονας και αυτός με τα περισσότερα έργα είναι αυτός της ενσωμάτωσης της τεχνολογίας σε κάθε τομέα της οικονομίας.
Οι τομείς που αφορούν τα έργα
Τα έργα που περιλαμβάνονται στη βίβλο αφορούν συνολικά 17 τομείς της ελληνικής οικονομίας.
Στον τομέα οικονομικών υπάρχουν έργα (25 συνολικά, 9 σε εξέλιξη) όπως είναι η δημιουργία μητρώου στοιχείων ακινήτων, η αξιοποίηση προηγμένης επιχειρησιακής νοημοσύνης (business intelligence) και ανάλυσης δεδομένων (data analytics) για την ΑΑΔΕ, το ψηφιακό δελτίο αποστολής αλλά και το πληροφοριακό σύστημα για την παρακολούθηση, διαχείριση και αυτοματοποίηση διαδικασιών ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Στον τομέα ανάπτυξης και καινοτομίας υπάρχουν 17 έργα (6 σε εξέλιξη). Μεταξύ αυτών είναι το παρατηρητήριο τιμών αγαθών και καυσίμων, η εθνική πλατφόρμα για την ψηφιακή βιομηχανία και η πλατφόρμα για startups.
Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής υπάρχουν 5 έργα, εκ των οποίων 2 σε εξέλιξη όπως είναι αυτό της δημιουργίας της εθνικής ψηφιακής πύλης εξωστρέφειας.
Στον τομέα της παιδείας δίνεται ιδιαίτερη έμφαση με 35 έργα, εκ των οποίων 6 είναι σε εξέλιξη. Τα περισσότερα σχετίζονται με εφαρμογές τηλεκπαίδευσης και ψηφιακής αναβάθμισης των υπηρεσιών και των μητρώων στο εκπαιδευτικό σύστημα αλλά και υπάρχουν έργα που προκαλούν εντύπωση όπως αυτό για τη δημιουργία εργαστηρίων διδασκαλίας επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality labs).
Στον τομέα της εργασίας και των κοινωνικών υποθέσεων περιλαμβάνονται 32 έργα (10 σε εξέλιξη), με την έμφαση να δίνεται και στην ψηφιοποίηση του αρχείου των ασφαλιστικων φορέων πέρα από την καλύτερη οργάνωσή τους ώστε να βελτιωθούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πολίτες.
Στον τομέα της υγείας (22 έργα, 10 σε εξέλιξη) θα μπορούσε να πει κανείς ότι ξεχωρίζει η δημιουργία του ατομικού ηλεκτρονικού φακέλου υγείας, η επέκταση του εθνικού δικτύου τηλεϊατρικής αλλά και αυτό για την βελτίωση των εργαλείων και των δυνατοτήτων επιχειρησιακής ανάλυσης στον τομέα της υγείας με τη χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης/μηχανικής μάθησης.
Στον τομέα του περιβάλλοντος και της ενέργειας (28 έργα, 4 σε εξέλιξη), στα πιο «προχωρημένα» θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν αυτά που αφορούν στην ψηφιακή υποστήριξη για την εξοικονόμηση ενέργειας σε δημόσια και ιδιωτικά κτήρια με χρήση εργαλείων IoT, αλλά και εκείνο για την εγκατάσταση και λειτουργία έξυπνων μετρητών νερού.
Στον τομέα του πολιτισμού έχουμε 18 έργα, πολλά από τα οποία αφορούν την ψηφιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας αλλά και την αξιοποίηση νέων εφαρμογών όπως είναι η επαυξημένη πραγματικότητα (augmented reality).
Στον τομέα του αθλητισμού υπάρχουν 5 έργα, με το ψηφιακό μητρώο των αθλητικών φορέων να θεωρείται από αυτά που θα έχουν άμεση θετική επίδραση.
Στον τομέα της δικαιοσύνης υπάρχουν συνολικά 30 έργα, στόχος των οποίων είναι η απλούστευση και ψηφιοποίηση των διαφόρων διαδικασιών, ενώ θα επιδιωχθεί να αξιοποιηθούν και εδώ εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης. Μεσοπρόθεσμος στόχος δείχνει να είναι, μεταξύ άλλων, να μπορούν οι πολίτες να έχουν πρόσβαση με ψηφιακό τρόπο σε όλα τα έγγραφα και τις αποφάσεις που τους αφορούν.
Στον τομέα εσωτερικών και δημόσιας διοίκησης υπάρχουν 13 έργα (8 σε εξέλιξη), με στόχο την παροχή καλύτερων υπηρεσιών στους πολίτες. Η πλατφόρμα χορήγησης επιδόματος πληγέντων για φυσικές καταστροφές, ο εθνικός αριθμός τηλεφωνικής κλήσης για την αντιμετώπιση προβλημάτων καθημερινότητας του δημότη, ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός της βεβαίωσης και είσπραξης παραβάσεων του Κ.Ο.Κ αλλά και το Μητρώο Οδών και Αριθμών είναι αυτά που αναμένεται να δώσουν αρκετές λύσεις.
Στον τομέα του μετασχηματισμού πόλεων και κοινοτήτων υπάρχουν δύο έργα. Το ένα φορά τις έξυπνες πόλεις (Smart Cities) και το άλλο τις έξυπνες αγροτικές περιοχές και χωριά (Smart Rural Areas - Smart Villages). Και τα δύο βρίσκονται σε εξέλιξη.
Στον τομέα των μεταφορών-υποδομών περιλαμβάνονται 24 έργα (4 συνολικά), τα οποία αφορούν από την απλοποίηση και ψηφιοποίηση της έκδοσης αδειών οδήγησης αλλά και της διαδικασίας μεταβίβασης οχημάτων μέχρι τους έξυπνους αυτοκινητοδρόμους και τις έξυπνες γέφυρες. Σε αυτόν τον τομέα υπάρχει και το έργο των ηλεκτρονικών διοδίων, το οποίο θα επιτρέψει την ηλεκτρονική χρέωση διοδίων οχημάτων που κινούνται σε αυτοκινητοδρόμους όλης της ελληνικής επικράτειας με αναλογικότητα ως προς τη διαδρομή που διανύουν εντός αυτών.
Στον τομέα της ναυτιλίας υπάρχουν 11 έργα, μεταξύ των οποίων η αναβάθμιση του Ενιαίου Πληροφοριακού Συστήματος Αλιείας και η δημιουργία Πληροφοριακού Συστήματος Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών.
Στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης και των τροφίμων υπάρχουν συνολικά 21 έργα, όπου περιλαμβάνονται η e-ιχθυόσκαλα αλλά και πλατφόρμες ψηφιακού μετασχηματισμού της γεωργίας αλλά και της κτηνοτροφίας.
Στον τουρισμό υπάρχουν 14 έργα, στα οποία συναντάμε, μεταξύ άλλων, την πλατφόρμα γαστρονομικού τουρισμού αλλά και εκείνη του ευφυούς τουρισμού όπως και την ανάπτυξη ενός καινοτόμου συστήματος για την πληροφόρηση των επισκεπτών με την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης και των chatbots.
Τέλος, στον τομέα της μετανάστευσης περιλαμβάνονται 7 έργα, με τον βασικό στόχο να είναι η ψηφιοποίηση των σχετικών διαδικασιών.
Έργα με ιδιαίτερη σημασία
Μεταξύ των έργων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι το «Know your Customer», ένα ψηφιακό κανάλι μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για τη διάθεση στοιχείων πολιτών, όταν η ανάγκη αυτή απορρέει από την εφαρμογή νομοθετικού ή κανονιστικού πλαισίου. Στο συγκεκριμένο έργο, η διάθεση των στοιχείων γίνεται αποκλειστικά κατόπιν αιτήματος της συγκατάθεσης του πολίτη, κάθε φορά που ζητείται πρόσβαση, και στον πυρήνα του σχεδιασμού βρίσκεται η προστασία των προσωπικών δεδομένων παράλληλα με την έγκαιρη και έγκυρη διάθεση στοιχείων που συλλέγονται από αξιόπιστες πηγές.
Αρχικά η δράση έχει εστιάσει στα τραπεζικά ιδρύματα και στις διαδικασίες KYC, που οφείλουν να ακολουθήσουν στο πλαίσιο του Anti Money Laundering - AML κανονισμού, ο οποίος απαιτεί την προσκόμιση δικαιολογητικών.
Η «Ψηφιακού Μητρώου Αθλητικών Φορέων» αναμένεται να απλουστεύσει την παροχή υπηρεσιών στον τομέα του αθλητισμού και να ενισχύσει το εποπτικό και ελεγκτικό έργο της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού.
Η έναρξη υλοποίησης του έργου για την ψηφιοποίηση της μεταβίβασης οχημάτων. Το έργο αφορά την απλούστευση των διαδικασιών και την υλοποίηση εφαρμογής για την ηλεκτρονική υποβολή δικαιολογητικών που αφορούν τη μεταβίβαση οχήματος καθώς και την άρση παρακράτησης κυριότητας οχημάτων.
Το έργο για τις ψηφιακές δεξιότητες και ειδικότερα η ανάπτυξη του ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος της Ψηφιακής Ακαδημίας Πολιτών.
Η ψηφιοποίηση της διαδικασίας κάλυψης θέσεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Βασικός στόχος του έργου είναι ο έγκαιρος προγραμματισμός, ο ακριβής προσδιορισμός και η γρήγορη κάλυψη των λειτουργικών κενών με αναπληρωτές εκπαιδευτικούς επιδιώκοντας τη μείωση της απώλειας διδακτικών ωρών για όλους τους μαθητές. Η δράση εστιάζει σε νομοθετικές και τεχνικές παρεμβάσεις που εξελίσσονται σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά στη φάση πρόσληψης και το δεύτερο στη φάση κατανομής αυτών στα σχολεία.
Η ανάπτυξη ενός συστήματος αποτίμησης της ψηφιακής ωριμότητας των εταιρειών και τεκμηρίωσης του σχεδιασμού κρατικών ενισχύσεων για τον μετασχηματισμό τους (Digitometer). Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα εύχρηστο ψηφιακό online εργαλείο για την αποτίμηση του βαθμού ψηφιακής ωριμότητας μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Το εργαλείο παρέχει μέσω δομημένου ερωτηματολογίου μια υψηλού επιπέδου εκτίμηση της ψηφιακής ωριμότητας της επιχείρησης και αναγνωρίζει πιθανούς τομείς προόδου.