H μεγάλη πτώση της αεροπορικής κίνησης μέχρι και 50% το 2021 σε σύγκριση με το 2019, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, υποχρεώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να τροποποιήσει εκ νέου τον κανονισμό για τα slots (χρονοθυρίδες), ώστε να αποφύγει τις πτήσεις-φαντάσματα (πτήσεις χωρίς επιβάτες) και να δώσει παράλληλα τη δυνατότητα εισόδου νέων «παικτών».
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε αναστείλει προσωρινά τους κανόνες για την υποχρεωτική χρήση («use it or lose it») των χρονοθυρίδων («slots») των αεροπορικών εταιρειών τον Μάρτιο του 2020, λόγω εμφάνισης της πανδημίας, ώστε να μη χρειάζεται να πραγματοποιούνται πτήσεις με κενά αεροπλάνα κατά τη διάρκεια της πανδημίας («πτήσεις-φαντάσματα»). Αυτό επέτρεψε στις αεροπορικές εταιρείες να διατηρήσουν τις χρονοθυρίδες τους και την επόμενη σεζόν, χωρίς να χρησιμοποιούν τους προγραμματισμένους χρόνους απογείωσης και προσγείωσης. Αυτή η εξαίρεση λήγει στις 27 Μαρτίου 2021.
Προκειμένου να αποσαφηνιστεί ο τρόπος με τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν οι χρονοθυρίδες στο μέλλον, καθώς οι προβλέψεις του Eurocontrol για τον Φεβρουάριο του 2021 δείχνουν ένα περιορισμό κατά 50% της εναέριας κυκλοφορίας σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2020, το Κοινοβούλιο επανήλθε και παρουσίασε σχέδιο για την επιστροφή σε μια κανονική εφαρμογή του κανόνα περί υποχρεωτικής χρήσης.
Για να διευκολυνθεί η χρήση της χωρητικότητας των αερολιμένων κατά τη θερινή περίοδο προγραμματισμού του 2021, θα πρέπει να επιτραπεί στους αερομεταφορείς να επιστρέφουν στον συντονιστή, πριν από την έναρξη της περιόδου προγραμματισμού, ιστορικά δικαιώματα για χρόνους χρήσης, ώστε αυτά να μπορούν να ανακατανεμηθούν σε ad hoc βάση.
Οι αερομεταφορείς που επιστρέφουν μία πλήρη σειρά διαθέσιμων χρόνων χρήσης πριν από την προθεσμία που ορίζεται από τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να διατηρούν το δικαίωμά τους για την ίδια σειρά χρόνων χρήσης σε αυτόν τον αερολιμένα για τη θερινή περίοδο προγραμματισμού του 2022. Λαμβανομένων υπόψη των λοιπών μέτρων απαλλαγής ως προς τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης που περιλαμβάνονται στον παρόντα κανονισμό, θα πρέπει να επιτραπεί στους αερομεταφορείς με σημαντικό αριθμό διαθέσιμων χρόνων χρήσης σε έναν αερολιμένα να επιστρέφουν κατ’ ανώτατο όριο το ήμισυ των διαθέσιμων χρόνων χρήσης τους κατ’ αυτόν τον τρόπο, αναφέρει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Παράλληλα επισημαίνεται ότι κατά τη διάρκεια περιόδων κατά τις οποίες η ζήτηση επηρεάζεται σημαντικά λόγω της κρίσης της Covid-19, οι αερομεταφορείς θα πρέπει να απαλλάσσονται, στον αναγκαίο βαθμό, από την απαίτηση να χρησιμοποιούν τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης, ώστε να διατηρήσουν το δικαίωμα στους εν λόγω διαθέσιμους χρόνους χρήσης κατά την επόμενη ισοδύναμη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων. Με τον τρόπο αυτό αναμένεται να μπορούν οι αερομεταφορείς να αυξήσουν τις υπηρεσίες τους, όταν το επιτρέψουν οι περιστάσεις. Το χαμηλότερο ελάχιστο ποσοστό χρήσης που θα καθοριστεί για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις προοπτικές της εναέριας κυκλοφορίας για το 2021, στις αρχές του 2021, οι οποίες αντιστοιχούσαν στο 50% των επιπέδων κυκλοφορίας του 2019, την αβεβαιότητα σχετικά με την κρίση της Covid-19 και την επιστροφή της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και των επιπέδων κυκλοφορίας.
Μετά τη χθεσινή επικαιροποίηση των κανόνων αυτών (με 683 ψήφους υπέρ, 3 κατά και 4 αποχές), οι αεροπορικές εταιρείες θα χρειάζεται να χρησιμοποιούν μόνο το 50% των προγραμματισμένων χρονοθυρίδων απογείωσης και προσγείωσης για τη θερινή περίοδο του 2021 (αντί του 80% που απαιτείται υπό κανονικές συνθήκες), προκειμένου να τις διατηρήσουν στην επόμενη περίοδο. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να παρατείνει την ισχύ των νέων κανόνων και σε μελλοντικές σεζόν και να προσαρμόσει το ελάχιστο ποσοστό χρησιμοποίησης μεταξύ 30% και 70%. Αυτό θα της επιτρέψει να αντιδρά γρήγορα στα μεταβαλλόμενα επίπεδα εναέριας κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
«Σε χρόνο-ρεκόρ, καταφέραμε να επικαιροποιήσουμε πολύπλοκους αλλά στρατηγικά εξαιρετικά σημαντικούς κανόνες για τον τομέα των αερομεταφορών, ο οποίος ήταν ένας από τους πλέον πληγέντες από την πανδημία. Δίνοντας τη δέουσα προσοχή, καταλήξαμε σε ισορροπία μεταξύ της εισαγωγής κάποιου ανταγωνισμού στην αγορά των χρονοθυρίδων και της ανάγκης προστασίας ενός τομέα που νοσεί», δήλωσε ο εισηγητής του ΕΚ Dominique Riquet (Renew, Γαλλία).