Με τον προϋπολογισμό να βρίσκεται σε καθεστώς έντονων πιέσεων, υπό το βάρος των διαρκώς διογκούμενων περιορισμών εξαιτίας της πανδημίας, το οικονομικό επιτελείο καλείται να τετραγωνίσει τον κύκλο: από τη μία πλευρά, η κοινωνία διεκδικεί διαρκώς πρόσθετα μέτρα στήριξης, από την άλλη, οι πόροι είναι πεπερασμένοι, όπως διαμηνύουν συχνά πυκνά οι επικεφαλής του υπουργείου Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και Θεόδωρος Σκυλακάκης.
«Δεν θέλω να καλλιεργώ προσδοκίες…» είπε χθες στον AΝΤ1 ο υπουργός Οικονομικών, απαντώντας σε ερωτήματα φορολογουμένων από το εάν θα παραταθεί η προθεσμία για την πληρωμή των τελών κυκλοφορίας (έως 26 Φεβρουαρίου) έως το εάν θα ανασταλούν τα τεκμήρια, θα μειωθεί η προκαταβολή φόρου και θα ακυρωθεί το πέναλτι φόρου για τις e-αποδείξεις, προσθέτοντας πως τα μέτρα στήριξης που ισχύουν είναι αυτά που ανακοινώθηκαν το πρωί της Δευτέρας.
Τα «κουκιά» του προϋπολογισμού είναι μετρημένα και τα περιθώρια ελιγμών στενά. Στον προϋπολογισμό έχουν εγγραφεί 7,5 δισ. ευρώ για μέτρα στήριξης όλο το 2021 και με τους υπολογισμούς της Δευτέρας, στον Μάρτιο θα φτάναμε έχοντας αναλώσει τα 5,9 δισ. ευρώ.
Με τους υπολογισμούς της Δευτέρας, οι περιορισμοί στοίχιζαν σε μηνιαία βάση 2,4 δισ. ευρώ και με τα δεδομένα της Τρίτης -μετά τις χθεσινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού- προσεγγίζουμε τα 3 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση,
Με αυτά τα δεδομένα, νέο μεγάλο μέτρο στήριξης στον ορίζοντα πέραν των όσων έχουν ανακοινωθεί ήδη -μηδενικά ενοίκια και τον Μάρτιο, επέκταση των αναστολών εργασίας και τον Φεβρουάριο (και βλέπουμε), νέος κύκλος (σε δύο φάσεις) επιστρεπτέας προκαταβολής 1,5 δισ. ευρώ (Μάρτιο και Απρίλιο)-, δεν φαίνεται στον ορίζοντα και οι μεγάλες ανάσες των επόμενων εβδομάδων εστιάζουν στην ενεργοποίηση δύο διατάξεων που ψηφίστηκαν την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή.
- Η πρώτη σχετίζεται με την προένταξη έργων στο Ταμείο Ανάκαμψης με εθνικούς πόρους μέσα στον Φεβρουάριο, για να δοθεί «τεχνητή αναπνοή» στην οικονομία.
- Η δεύτερη, με την πρακτική ενεργοποίηση της διάταξης για την κάλυψη πάγιων δαπανών επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία.
Χειρουργικού τύπου παρεμβάσεις δεν αποκλείονται σε σειρά μέτρων για τα οποία επί του παρόντος το υπουργείο Οικονομικών κρατά κλειστά χαρτιά, αναλύοντας τα δεδομένα.
Η εικόνα αναμένεται να ξεκαθαρίσει σταδιακά μέσα στο επόμενο δίμηνο για:
- Χρέη πανδημίας: Με τα σημερινά δεδομένα, έχουν «παγώσει» έως τον Απρίλιο φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις της πανδημίας για τις οποίες στη συνέχεια προβλέπεται σταδιακή αποπληρωμή σε 12-24 δόσεις. Νέα επέκταση και περαιτέρω διευκολύνσεις δεν αποκλείεται.
- E- δαπάνες: Η επεξεργασία των δεδομένων για τις ηλεκτρονικές πληρωμές του 2020 θα είναι αυτή η οποία θα δώσει την τελική απάντηση εάν θα μπει στον πάγο ή θα τροποποιηθεί η διάταξη σύμφωνα με την οποία απαιτούνται ηλεκτρονικές πληρωμές δαπανών ίσες με το 30% του εισοδήματος του προηγούμενου έτους, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος φορολογικής επιβάρυνσης με συντελεστή 22% ανάμεσα στις απαιτούμενες δαπάνες με πλαστικό χρήμα και αυτές που πραγματοποιήθηκαν τελικά. Στο τραπέζι έχει τεθεί και το ενδεχόμενο να ανασταλεί η διάταξη για ένα χρόνο και το ενδεχόμενο να περιοριστεί το 30% σε 20%-23%. Πριν την έναρξη υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, θα γίνουν οι τελικές ανακοινώσεις.
- Προκαταβολή φόρου: Πέρυσι η προκαταβολή έφτασε έως και το μηδέν σε συνάρτηση με το πλήγμα που δέχθηκαν οι επιχειρήσεις και φέτος δεν αποκλείεται η λήψη ανάλογων αποφάσεων. Υπάρχει όμως χρόνος μέχρι και το καλοκαίρι, για την ανακοίνωση της απόφασης.
- Τεκμήρια διαβίωσης: Με τα εισοδήματα να βυθίζονται για ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων εξαιτίας της πανδημίας, ο κίνδυνος να πιαστούν αδίκως στην τσιμπίδα των τεκμηρίων περισσότεροι κάθε άλλο παρά μικρός είναι. Δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση ακόμα, είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο και τα τεκμήρια για ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων να μπουν στον πάγο.
- ΕΝΦΙΑ: Ανάλογα με το εάν θα ολοκληρωθεί έγκαιρα η άσκηση προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών και η προσθήκη περίπου 3.000 περιοχών στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού, θα ανοίξει ή όχι και ο δρόμος για τη νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8%, την οποία είχε προαναγγείλει η κυβέρνηση, πριν μας χτυπήσει την πόρτα η πανδημία.