Με πτώση πωλήσεων που αγγίζει το 50% έναντι της περσινής χρονιάς κλείνει ο Ιανουάριος για τις εμπορικές επιχειρήσεις, που θεωρούν «κατόρθωμα» αυτή την επίδοση υπό τις τρέχουσες συνθήκες αβεβαιότητας.
Τα ερωτήματα είναι πολλά, από το πώς θα εξελιχθεί η εκπτωτική περίοδος ενόψει δυνητικών περιορισμών για την τιθάσευση της εξάπλωσης της πανδημίας μέχρι το αν οι μικρές επιχειρήσεις θα έχουν εμπόρευμα να πουλήσουν τον άλλο μήνα αφού οι παρενέργειες της πανδημίας έχουν παραλύσει τα αντανακλαστικά και τους μηχανισμούς της αγοράς.
Ενδεικτικά σημειώνεται ότι μικρές boutique σε εποχή κανονικότητας έχουν την ευελιξία να αναθεωρούν τον προγραμματισμό των παραγγελιών τους ανάλογα με το απόθεμα, προσθέτοντας παραγγελίες σε τοπικές βιοτεχνίες στην περίπτωση υψηλής ζήτησης. Σε εποχή πανδημίας, η χονδρική υπολειτουργεί και οι βιοτεχνίες -όσες δεν έχουν κλείσει διακόπτες- έχουν καταργήσει βάρδιες και δεν διαθέτουν εμπόρευμα για να διαθέσουν άμεσα.
Η κατάσταση είναι προβληματική ενώ προληπτικά μέτρα λαμβάνουν και οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς, που κάνουν τις προμήθειες της σεζόν 8 με 12 μήνες πριν. Λόγω πανδημίας έχουν περιορίσει τις παραγγελίες φέτος τουλάχιστον κατά 30%. Επιπλέον, πολλοί έμποροι την τελευταία εβδομάδα έμειναν χωρίς ρευστό καθώς αναγκάστηκαν να πληρώσουν μετρητοίς για επιταγές που έληγαν, υπό την πίεση των πιστωτών τους, που δεν αρκούνταν στις υποσχέσεις για αναστολή εξόφλησης -μέτρο που θεσμοθετήθηκε μόλις προχθές.
Σε αυτό το περιβάλλον είναι παρακινδυνευμένη η όποια πρόβλεψη για την έκβαση της εκπτωτικής σεζόν και τον όγκο των αποθεμάτων που θα καταφέρουν να ρευστοποιήσουν αυτή την περίοδο οι επιχειρήσεις. Πάντως η δυνατότητα λειτουργίας των καταστημάτων την Κυριακή 31.1.2021 κρίνεται ευεργετική καθώς εκτός των άλλων ευνοεί την αποφόρτιση της εμπορικής κίνησης του Σαββάτου.
Μια επιπλέον ημέρα ευνοεί και τον τζίρο των καταστημάτων, που κινήθηκε ανοδικά την πρώτη εβδομάδα μετά την επανεκκίνηση, με δυναμική αντίστοιχη με αυτήν του περασμένου Μαΐου μετά το πρώτο lockdown. Ωστόσο την τρέχουσα εβδομάδα η εμπορική κίνηση έχει περιοριστεί. Η επισκεψιμότητα κινείται περίπου 50% χαμηλότερα από πέρυσι ενώ κοντά σ’ αυτά τα επίπεδα, περίπου 45-50%, διαμορφώνεται και η πτώση των πωλήσεων.
Σημειώνεται ότι περίπου το 60% του τζίρου της αγοράς γίνεται στην Αθήνα και οι μεγαλύτερες απώλειες αφορούν τα καταστήματα στο κέντρο της πόλης, εμπορικούς προορισμούς προσβάσιμους ως επί το πλείστον με μετρό και άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς, καθώς πολλοί καταναλωτές τα αποφεύγουν.
Αντίθετα με πολλά καταστήματα στο κέντρο της Αθήνας, τα εμπορικά κέντρα και κυρίως αυτά εκτός του οικιστικού ιστού που θεωρούνται υπαίθριες αγορές όπως το Smart Park και το McArthurGlen, προσέλκυσαν μεγαλύτερη καταναλωτική ζήτηση. Το ίδιο ισχύει για το εμπορικό κέντρο Mediterranean Cosmos στη Θεσαλονίκη. Η τάση βέβαια δεν αναμένεται να διατηρηθεί στην περίπτωση που ενισχυθούν τα περιοριστικά μέτρα.
Σήμερα αναμένονται οι επίσημες αποφάσεις τόσο για τη λειτουργία της αγοράς όσο και για τα γυμνάσια και λύκεια, για τα οποία επανεξετάζεται το άνοιγμα που είχε προγραμματιστεί για τη Δευτέρα. Πιθανή θεωρείται η επαναφορά του υβριδικού μοντέλου click away στην Αττική και η θέσπιση του μοντέλου αγορών με ραντεβού στην υπόλοιπη αγορά και πιθανόν σε κάποιους κλάδους.
Οι επιχειρήσεις αντιδρούν στην αυστηροποίηση των μέτρων, θεωρώντας ότι αδίκως χρεώνεται στο λιανεμπόριο η έξαρση των κρουσμάτων, την ώρα που η επιτήρηση των μέτρων είναι σχολαστική στα καταστήματα ενώ ταυτόχρονα τα σχολεία είναι ανοιχτά.