Σύμφωνα με τις προβλέψεις του υποδείγματος παραγόντων του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές του πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), εκτιμάται ότι ο μέσος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ για το δεύτερο εξάμηνο του 2020 και ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής για το σύνολο του 2020 θα διαμορφωθούν στο -12,8% και -9,9%, αντίστοιχα.
Οι προβλέψεις αυτές ενσωματώνουν τα επίσημα δημοσιευμένα (προσωρινά) στοιχεία για το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2020, καθώς και την εκτίμηση ρυθμού μεταβολής -14% για το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Για το πρώτο εξάμηνο του 2021, ο προβλεπόμενος ρυθμός μεταβολής διαμορφώνεται στο -3,7%, στη βάση των ποσοστιαίων εκτιμώμενων μεταβολών -10,4% και 3% για το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο του 2021, αντίστοιχα.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία για το τρίτο τρίμηνο του 2020, κατά το οποίο είχε αρθεί σημαντικός αριθμός περιοριστικών μέτρων, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά -11,7% (σε όρους αλυσωτών δεικτών όγκου), σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019. Τα εν λόγω στοιχεία και οι παρεχόμενες εκτιμήσεις σηματοδοτούν ότι οι συνθήκες ύφεσης που επικράτησαν στην ελληνική οικονομία το 2020 θα συνεχιστούν και στο πρώτο τρίμηνο του 2021, ενώ στο δεύτερο τρίμηνο του 2021, το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να εισέλθει σε πορεία ανάκαμψης.
Τονίζεται ότι η συνέχιση της πανδημίας δυσχεραίνει κατά την τρέχουσα συγκυρία τη διεξαγωγή προβλέψεων για τη βραχυπρόθεσμη πορεία του ΑΕΠ, τόσο εξαιτίας της απορρέουσας πρωτοφανούς αβεβαιότητας όσο και των συνεχών εναλλαγών μεταξύ περιόδων λήψης ευρέων έκτακτων περιοριστικών μέτρων και περιόδων τμηματικής και μερικής άρσης αυτών. Παράλληλα, παραμένει δύσκολη η ακριβής ποσοτικοποίηση των αντισταθμιστικών επιδράσεων των εκτεταμένων μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας και θωράκισης της οικονομίας.
Η προβλεπόμενη πορεία του πραγματικού ΑΕΠ για το 2020 και το πρώτο εξάμηνο του 2021 και, συνεπώς, οι συνολικές οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα μπορεί να εξελιχθούν σύμφωνα με ένα λιγότερο ή περισσότερο ευνοϊκό σενάριο από το εκτιμώμενο, σε εξάρτηση από τις επιδράσεις μιας σειράς σημαντικών και δυναμικών παραγόντων, αρκετοί εκ των οποίων συνδέονται άμεσα με την εξέλιξη της πανδημίας.
Το σύνολο των εν λόγω παραγόντων θα καθορίσουν, μεταξύ άλλων, τη δυναμική της ζήτησης και της προσφοράς, την εξαγωγική επίδοση της Ελλάδας, τις επενδυτικές και αποταμιευτικές αποφάσεις των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, τα μεγέθη της απασχόλησης και της ανεργίας και κατ’ επέκταση τα εισοδήματα, καθώς και τις χρηματοοικονομικές συνθήκες και τα δημοσιονομικά μεγέθη.
Οι προβλέψεις του ΚΕΠΕ προκύπτουν από την εφαρμογή ενός δυναμικού υποδείγματος παραγόντων (dynamic factor model) και ενσωματώνουν στοιχεία για την οικονομική δραστηριότητα μέχρι και το τρίτο τρίμηνο του 2020. Η υποκείμενη βάση δεδομένων περιλαμβάνει 126 μεταβλητές, οι οποίες καλύπτουν τις κύριες παραμέτρους της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα σε τριμηνιαία συχνότητα κατά τη χρονική περίοδο από τον Ιανουάριο του 2000 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2020. Σύμφωνα με τις οικονομετρικές εκτιμήσεις σε εποχικά διορθωμένη βάση, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ για το σύνολο του 2020 και ο μέσος ρυθμός μεταβολής για το δεύτερο εξάμηνο του 2020 αναμένεται να διαμορφωθούν στο -9,9% και -12,8%, αντίστοιχα, σηματοδοτώντας τη βαθιά ύφεση που προκάλεσε και εξακολουθεί να προκαλεί η πανδημία της Covid-19.
Επισημαίνεται ότι ο εκτιμώμενος μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής για το 2020 ενσωματώνει, από τη μία πλευρά, τα δημοσιευμένα (προσωρινά) στοιχεία για το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2020, σύμφωνα με τα οποία το ΑΕΠ συρρικνώθηκε στο τρίτο τρίμηνο του έτους, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019, κατά -11,7% (σε όρους αλυσωτών δεικτών όγκου), παρά την άρση σημαντικού αριθμού έκτακτων μέτρων περιορισμού και αναστολής της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας που είχαν εφαρμοστεί.
Από την άλλη πλευρά, εμπεριέχει την εκτίμηση για αρνητικό ρυθμό μεταβολής -14% για το τέταρτο τρίμηνο του 2020, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019. Οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις του σοκ της πανδημίας στην οικονομία αντανακλώνται και στην πρόβλεψη ρυθμού μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ -10,4% για το πρώτο τρίμηνο του 2021, σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2020. Αντιθέτως, στη βάση της παρούσας πρόβλεψης, η ελληνική οικονομία εκτιμάται ότι θα επιστρέψει σε θετικό ρυθμό μεταβολής ύψους 3% στο δεύτερο τρίμηνο του 2021.
Εντούτοις, η δυσμενής πρόβλεψη για το πρώτο τρίμηνο είναι καθοριστική για τον ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ στο πρώτο εξάμηνο του 2021, ο οποίος εκτιμάται στο -3,7%.
Οι ως άνω προβλέψεις για το 2020 και το πρώτο εξάμηνο του 2021 συμβαδίζουν με την πρόσφατη πορεία των ενσωματωμένων στοιχείων και, πιο συγκεκριμένα, με την πρόσφατη εξέλιξη των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ, καθώς και ενός σημαντικού αριθμού οικονομικών μεταβλητών, όπως διακρίνεται από τις παρατηρήσεις σε μη εποχικά και ημερολογιακά διορθωμένη βάση, που αφορούν το τρίτο τρίμηνο του 2020, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019.