Η πανδημία «έκλεισε στο σπίτι» τους φορολογικούς ελέγχους από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων το 2020, με καταλυτικές επιπτώσεις στη ροή των φορολογικών εσόδων προς το ταμείο του δημοσίου. Παρ’ όλα αυτά οι εισπράξεις από ληξιπρόθεσμες οφειλές κάθε άλλο παρά άσχημα πήγαν πέρυσι, ενώ στο μέτωπο του ΦΠΑ, οι εισπράξεις δεκαμήνου έχουν ξεπεράσει τον ετήσιο αναθεωρημένο στόχο, αποκαλύπτοντας τη συμβολή της χρήσης πλαστικού χρήματος στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Σε ετήσια βάση, ο αναθεωρημένος στόχος εισπράξεων ΦΠΑ για το 2020 ήταν 12,579 δισ. ευρώ και στο δεκάμηνο είχαν ήδη εισπραχθεί 12,664 δισ. ευρώ, παρά τους περιορισμούς στη λειτουργία της αγοράς και την πτώση της κατανάλωσης. Αρχικά βέβαια, ο προϋπολογισμός ανέφερε ετήσιες προσδοκώμενες εισπράξεις ΦΠΑ πάνω από 18 δισ. ευρώ…
Η ΑΑΔΕ έδωσε στη δημοσιότητα το επιχειρησιακό σχέδιο του 2020, στο οποίο καταγράφονται ετήσιοι στόχοι και πεπραγμένα δεκαμήνου (υπάρχει ένα ακόμα δίμηνο το οποίο απομένει να αποτυπωθεί στα πεπραγμένα για να προκύψουν πλήρη συμπεράσματα). Από τα μέχρι τώρα στοιχεία πάντως, αποκαλύπτεται υστέρηση φορολογικών ελέγχων κατά 34% στο δεκάμηνο σε σχέση με τον ετήσιο αρχικό στόχο και συνακόλουθη απόκλιση 45,5% στα έσοδα που βεβαιώθηκαν κατόπιν ελέγχων. Το μεγαλύτερο σοκ έρχεται στο μέτωπο των εισπράξεων κατόπιν ελέγχων, με υστέρηση 70%.
Την ίδια ώρα, όμως, παρά την πανδημία, οι μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι ξεπέρασαν τις 52.000, ενώ οι εισπράξεις από ληξιπρόθεσμες οφειλές κινούνται στο δεκάμηνο πολύ κοντά στον ετήσιο στόχο. Παρά το φρένο σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, στο ταμείο έχουν μπει 3,327 δισ. ευρώ από ληξιπρόθεσμες οφειλές στο δεκάμηνο, όταν ο ετήσιος στόχος αφορά σε εισπράξεις 3,357 δισ. ευρώ.
Οι καλές επιδόσεις στο μέτωπο των ληξιπρόθεσμων οφειλών αποδεικνύονται και από τις ποσοστιαίες αναγωγές. Στο δεκάμηνο εισπράχθηκε το 28,4% του νέου ληξιπρόθεσμου στοκ, όταν ο στόχος αφορούσε είσπραξη του 30%. Στην άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, πάνω από το 70% των νέων ληξιπρόθεσμων χρεών μένει στο «τεφτέρι» της εφορίας, διευρύνοντας τον πονοκέφαλο της νέας γενιάς απλήρωτων χρεών, με φόντο και την πανδημία.
Αναλυτικά από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει:
1. Φορολογικοί έλεγχοι. Σε ετήσια βάση, είχαν προγραμματιστεί 25.100 φορολογικοί έλεγχοι και στο δεκάμηνο είχαν γίνει 16.734 (-34% σε σχέση με τον ετήσιο στόχο).
2. Βεβαίωση εσόδων κατόπιν ελέγχων. Στο 1,8 δισ. ευρώ ο ετήσιος στόχος, στα 981,08 εκατ. ευρώ στο δεκάμηνο.
3. Εισπράξεις. Ο στόχος αφορούσε εισπράξεις 450 εκατ. ευρώ στο σύνολο του έτους. Στο δεκάμηνο είχαν εισπραχθεί μόλις 133,950 εκατ. ευρώ, με βουτιά 70%.
4. Επιτόπιοι έλεγχοι. Σχεδιάζονταν 67.720 μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι, έγιναν 52.144 στο δεκάμηνο.
5. Εισπράξεις από ληξιπρόθεσμα. 3,574 δισ. ευρώ ήταν ο ετήσιος στόχος, στο δεκάμηνο μπήκαν στο ταμείο 3,327 δισ. ευρώ.
Στο μέτωπο των εσόδων, η εικόνα είναι γνωστή από τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, την οποία επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία της ΑΑΔΕ. Προ πανδημίας, τα έσοδα τα οποία στόχευε να εισπράξει η ΑΑΔΕ ήταν 53,122 δισ. ευρώ αλλά μέχρι τον Οκτώβριο είχαν εισπραχθεί 36,054 δισ. ευρώ.
Οι στόχοι του 2021
Φέτος, οι ελεγκτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ προγραμματίζουν περισσότερους από 25.000 φορολογικούς ελέγχους. Από το σύνολο των υποθέσεων που θα ελεγχθούν, τουλάχιστον το 70% θα αφορά φορολογικά έτη, χρήσεις, υποθέσεις, περιόδους ή υποχρεώσεις της τελευταίας πενταετίας. Ποσοστό τουλάχιστον 75% των ελέγχων θα αφορούν κατ' αρχάς σε ελέγχους της τελευταίας τριετίας, για τις οποίες έχει λήξει η προθεσμία υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Παράλληλα, θα διενεργηθούν από τις ελεγκτικές υπηρεσίες 2.500 έλεγχοι για τη διαπίστωση της ορθής εκπλήρωσης των μη ετήσιων υποχρεώσεων των φορολογιών κεφαλαίου.