Aνεξάρτητα από τον χρόνο και τον τρόπο λειτουργίας των φυσικών καταστημάτων λιανικής, το κανάλι πώλησης των ηλεκτρονικών καταστημάτων έχει πλέον αποκτήσει κύρια σημασία για τις εταιρείες.
Αν και κατά τη διάρκεια του δεύτερου γενικού απαγορευτικού οι προκλήσεις ήταν μεγαλύτερες λόγω της έντονης εποχικότητας και της ζήτησης σε σχέση με την περίοδο του ανοιξιάτικου lockdown, εν τούτοις σύσσωμη η αγορά ήταν καλύτερα προετοιμασμένη.
Παρότι δεν έλειψαν οι αρρυθμίες τόσο σε ό,τι αφορά τις υποδομές των ίδιων των εμπόρων- όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τις αλυσίδες παιχνιδιών και τα eshops τους- όσο και σε ό,τι αφορά τη δυσκολία ανταπόκρισης από τις εταιρείες διανομής, εξαιτίας του αυξημένου όγκου, οι μεγάλες αλυσίδες βρίσκουν διεξόδους.
• Στο πλαίσιο αυτό και για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της χρονιάς, ο όμιλος Κωτσόβολος βασίζεται τόσο στις υφιστάμενες επενδύσεις του σε νέα αποθήκη και ΙΤ συστήματα, όσο και σε νέες δαπάνες ύψους 8-9 εκατ. ευρώ στην τρέχουσα χρήση. Αυτές κατευθύνονται αφενός σε νέες τεχνολογικές εφαρμογές, στη δημιουργία ενός νέου καταστήματος στην περιφέρεια, σε ανακαινίσεις 4 σημείων και σε μεταστέγαση ακόμη δύο, αλλά και στον εκσυγχρονισμό του στόλου αυτοκινήτων. Σύμφωνα με τη διοίκηση του ομίλου, έχουν επεκταθεί συνεργασίες leasing για την ενίσχυση του στόλου, ενώ έχουν επεκταθεί συνεργασίες με ταχυμεταφορικές, προκειμένου ο όμιλος να αντιμετωπίσει τον χειμώνα και την αυξημένη ζήτηση. Η διοίκηση της αλυσίδας προέβλεψε ήδη από νωρίς, πως λόγω πανδημίας και καιρικών συνθηκών -και χωρίς το ενδεχόμενο του νέου lockdown- θα υπήρχε σημαντική στροφή των καταναλωτών στα εναλλακτικά κανάλια παραγγελιών (call center και ηλεκτρονικά καταστήματα) προκειμένου να εξυπηρετηθεί. Σημειώνεται ότι βάση πρόβλεψης τα εναλλακτικά κανάλια της Κωτσόβολος στην τρέχουσα χρήση θα αγγίξουν το 25% του συνολικού κύκλου εργασιών, από 12% που ήταν προ πανδημίας.
• Την ενίσχυση της παρουσίας του στο ψηφιακό κανάλι έχει δρομολογήσει ήδη εδώ και μια διετία ο όμιλος Public, οποίος στοχεύει στη δημιουργία του ισχυρότερου ηλεκτρονικού καναλιού λιανικής πώλησης στην εγχώρια αγορά. Μετά την ίδρυση του marketplace το 2018 και τη λειτουργία των ηλεκτρονικών καταστημάτων τόσο της ομώνυμης αλυσίδας Public, αλλά και εκείνου της αλυσίδας της MediaMarkt, η πλειοψηφία της οποίας αποκτήθηκε στα τέλη του 2019, η διοίκηση της Public προχωρά σε περαιτέρω επενδύσεις προκειμένου να καταστεί ηγέτης της ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα την προσεχή διετία. Η επιτάχυνση των διεργασιών για την εξέλιξη του marketplace της Public ήταν μια ειλημμένη απόφαση, η οποία ωστόσο υποστηρίχθηκε σαφώς και από την επίδραση της πανδημίας στη λειτουργία του συνόλου της αγοράς. Ήδη το ηλεκτρονικό κανάλι της Public παράγει το 20% του ενοποιημένου κύκλου εργασιών του ομίλου, ξεπερνώντας τον μέσο όρο στην ελληνική αγορά, όπου η διείσδυση του ηλεκτρονικού εμπορίου ήταν 7% στην Ελλάδα για το 2019 με πρόβλεψη να αγγίξει το 9% το 2023. Δεδομένων των στόχων που έχει θέσει η διοίκηση της εταιρείας αλλά και των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα και την αποτελεσματική λειτουργία του e-commerce στην Ελλάδα -κυρίως σε ό,τι αφορά την τελική παράδοση στον καταναλωτή- που… ξεσκέπασε το lockdown και η κρίση της πανδημίας, η διοίκηση της Public υλοποιεί διευρυμένο επενδυτικό πλάνο.
Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να δαπανήσει 26 εκατ. ευρώ στη διετία 2020-2021, με απαρχή τη στελέχωση του τομέα e-commerce με εξειδικευμένα στελέχη, την απόκτηση νέων ΙΤ συστημάτων, αλλά και τη δημιουργία νέου logistics center. Ειδικότερα, η εταιρία δημιουργεί νέες αποθήκες στον Ασπρόπυργο συνολικού εμβαδού 20.000 τ.μ., (η οποία μπορεί να επεκταθεί έως στα 33.000 τ.μ.), η οποία θα εξυπηρετεί όλο το ψηφιακό της κανάλι. Σημειώνεται ότι σήμερα πέραν των Public.gr και MediaMarkt.gr στο marketplace της εταιρείας συνεργάζονται περίπου 2.000 ελληνικά καταστήματα. Μάλιστα, έως το τέλος του έτους, οι επιχειρήσεις που εντάσσονται στη συγκεκριμένη πλατφόρμα λειτουργούν χωρίς ετήσια συνδρομή και αποδίδουν προμήθειες μόνον εφόσον πραγματοποιούν πωλήσεις. Στο βάθος του επενδυτικού σχεδίου της Public ωστόσο προβλέπονται επίσης δαπάνες εξυπηρέτησης του last mile, δηλαδή της τελικής παράδοσης προς τον καταναλωτή, διαδικασία η οποία διαπιστώθηκε ως εξόχως προβληματική κατά την περίοδο του lockdown, δεδομένης της αδυναμίας των εταιριών courier.
• Οι επενδύσεις σε υποδομές και η ευελιξία αποτέλεσαν σύμφωνα με τη διοίκηση της Plaisio και οι βασικές παράμετροι που της επέτρεψαν να αντιπαρέλθει στην «εκρηκτική» ζήτηση στο ψηφιακό κανάλι και στο call center κατά τις περιόδους του lockdown. Την άνοιξη με κλειστά καταστήματα η αλυσίδα κατάφερε να διαχειριστεί δεκαπλάσιο όγκο παραγγελιών (σε σχέση με τη συνήθη υποδοχή παραγγελιών προ πανδημίας). Κατάφερε να καλύψει σημαντικό μέρος των πωλήσεων της περιόδου μέσω των άλλων καναλιών, καταγράφοντας πτώση πωλήσεων κατά 20%. Κατά τη διοίκηση της εταιρείας, τόσο τα τεχνολογικά εργαλεία στο ηλεκτρονικό κατάστημα και το call center όσο και οι εξελιγμένες αποθήκες που διευκολύνουν το picking, καθιστώντας πιο αποτελεσματική τη φόρτωση έδωσαν πλεονέκτημα σε μια κατάσταση κρίσης. Επιπλέον, η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού με ευελιξία (καθώς εργαζόμενοι μετακινήθηκαν σε τομείς αιχμής κατά το lockdown) διευκόλυναν την αντιμετώπιση του όγκου παραγγελιών. Ο όμιλος Πλαίσιο διαβλέπει ότι μέρος της ζήτησης μετακινείται στο ψηφιακό κανάλι και για αυτό θα συνεχίσει να επενδύει στην ενίσχυση του καναλιού.
Ετοιμασίες για το «click away»
Πολύ πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, αλυσίδες όπως η Κωτσόβολος, είχαν αναπτύξει σύστημα ανέπαφης (και γρήγορης) πληρωμής μέσα στα φυσικά καταστήματα, χωρίς καν αναμονή στα ταμεία και άμεσης παραλαβής.
Πριν το δεύτερο απαγορευτικό, η αλυσίδα Public δημιούργησε την υπηρεσία Drive Up για παραλαβή προϊόντων έξω από τα καταστήματα της. Αντίστοιχες υπηρεσίες διαθέτουν η Πλαίσιο, η MediaMarkt αλλά και οι αλυσίδες οικιακού εξοπλισμού και οικοδομικών υλικών, όπως η Leroy Merlin και η Praktiker. Για τις μεγάλες αλυσίδες ένδυσης και υπόδησης και τα πολυκαταστήματα η δυνατότητα άμεσης παραλαβής ηλεκτρονικής παραγγελίας γινόταν μέσα στα καταστήματα.
Τα εργαλεία λοιπόν υπήρχαν και για αυτό το λόγο το λιανεμπόριο είχε εκφράσει θεσμικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού να δοθεί η δυνατότητα του click away σε περίπτωση νέου γενικού απαγορευτικού. Το δεύτερο lockdown ήρθε μεν, αλλά το αίτημα δεν ικανοποιήθηκε, ωστόσο το ενδεχόμενο παραμένει ανοιχτό για το προσεχές διάστημα, και όσο η πανδημία περιορίζει την ελεύθερη λειτουργία της αγοράς.
Νέες υπηρεσίες
Ψώνια κατόπιν εικονικής περιήγησης στο φυσικό κατάστημα, η οποία προγραμματίζεται με ραντεβού, είναι η νέα υπηρεσία που άρχισε να παρέχει το εκπτωτικό χωριό McArthurGlen στα Σπάτα προκειμένου αφενός να ενισχυθούν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται εκεί και παραμένουν κλειστές, αφετέρου να διευκολυνθούν οι καταναλωτές.
Το Shopping From Home, όπως ονομάζεται η νέα υπηρεσία, ξεκίνησε πιλοτικά από την προηγούμενη εβδομάδα με τη συμμετοχή αρχικά δύο επιχειρήσεων (μία του κλάδου της ένδυσης και μία του κλάδου των κοσμημάτων). Μάλιστα, αν και η υπηρεσία ήταν ακόμη σε δοκιμαστικό στάδιο, μια επιχείρηση δέχθηκε τη μία ημέρα 80 παραγγελίες και την επομένη 110 παραγγελίες.
Για την ώρα συμμετέχουν 11 επιχειρήσεις που διατηρούν καταστήματα στο εκπτωτικό χωριό στα Σπάτα (πρόκειται για τις Polo Ralph Lauren, Polo Ralph Lauren Children, Attrattivo, A.L.E., Gutteridge, Alcott, Nymphes Art & Jewelry, Panaidis Eyewear Boutique, American Stars, Socks+More, Occhio Papavassileiou), ενώ σύντομα θα προστεθούν και άλλες επιχειρήσεις.