Την εκτίμησή του πως, αν όλα πάνε καλά, μέσα στο 2021 θα δούμε άλλα περίπου δέκα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης εξέφρασε χθες σε διαδικτυακή εκδήλωση ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΕΑ (Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης) Χρήστος Νούνης, ως αποτέλεσμα του μεγάλου σχετικού ενδιαφέροντος που παρατηρείται από φορείς και επιχειρήσεις.
Έτσι, μετά την πρόσφατη αδειοδότηση των ΤΕΑ της Τραπέζης Πειραιώς και της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, έξι ακόμη καταστατικά έχουν ήδη κατατεθεί προς έγκριση στο Υπουργείο Εργασίας, δύο εκ των οποίων βρίσκονται σε περισσότερο ώριμο στάδιο.
Η ταχεία ανάπτυξη των Επαγγελματικών Ταμείων έρχεται σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση προτίθεται να εισάγει μέσα στο 2021 κεφαλαιοποιητικό χαρακτήρα στα Επικουρικά Ταμεία για τους νέους εργαζόμενους, με τον υφυπουργό Εργασίας Παναγιώτη Τσακλόγλου να σημειώνει στην ίδια εκδήλωση ότι τα ΤΕΑ αποτελούν ιδεώδες όχημα προκειμένου να αναδειχτούν τα οφέλη της κεφαλαιοποιητικής ασφάλισης για όσους εργαζόμενους θέλουν σε εθελοντική βάση να ενισχύσουν τις συντάξεις τους.
Η ουσία είναι πως μέσα από τον θεσμό των ΤΕΑ:
- Οι εργαζόμενοι «χτίζουν» μέσα από μακροχρόνια αποταμίευση και επενδυτικές αποδόσεις μια πρόσθετη μελλοντική σύνταξη, επωφελούμενοι παράλληλα από φορολογικά κίνητρα και τις εισφορές των εργοδοτών τους (αφορολόγητες τακτικές και έκτακτες εισφορές, αφορολόγητη είσπραξη εφάπαξ ποσού).
- Οι εργοδότες βρίσκουν ένα εργαλείο διατήρησης των εργαζομένων τους.
- Οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων (π.χ. ΑΕΔΑΚ, ασφαλιστικές εταιρείες, ΑΕΠΕΥ) διεκδικούν ρόλο στη νέα μεγάλη αγορά που αναπτύσσεται.
- Τα ολοένα και υψηλότερα αποθεματικά των ΤΕΑ μπορούν να χρηματοδοτήσουν μεγάλου ύψους επενδύσεις προς όφελος της ελληνικής οικονομίας.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΧΑ Σωκράτης Λαζαρίδης εστίασε σε τρεις προϋποθέσεις προκειμένου η ανάπτυξη των ΤΕΑ να μπει σε υγιείς βάσεις: α) Τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό (financial literacy) που περιλαμβάνει την ευαισθητοποίηση των Ελλήνων στο να αρχίζουν να αποταμιεύουν από τα πρώτα χρόνια του εργασιακού τους βίου, β) Την ανάγκη για ευέλικτο και με χαμηλό κόστος τρόπο λειτουργίας των ΤΕΑ και γ) Τη δημιουργία περισσότερων επενδυτικών προτάσεων προς τα ΤΕΑ, γιατί από ένα σημείο ανάπτυξης και μετά, μεγάλο ποσοστό κεφαλαίων θα αναζητά διέξοδο επενδύσεων στο εξωτερικό.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών Θεοφάνης Μυλωνάς αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στον ρόλο της επαγγελματικής διαχείρισης στα ΤΕΑ, ιδίως σε ένα περιβάλλον μηδενικών ή και αρνητικών επιτοκίων, ενώ ο πρόεδρος του Ταμείου της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών Κίμων Βολίκας σημείωσε μεταξύ άλλων: α) Θα πρέπει να βρεθεί το ιδανικό μέγεθος των ΤΕΑ, καθώς τα Ταμεία με περιορισμένο ενεργητικό δεν εκμεταλλεύονται οικονομίες κλίμακας και καθιστούν πιο δύσκολη την αποδοτική διαχείρισή τους, β) Τα κεφάλαια των ΤΕΑ να χρηματοδοτήσουν μέσα από project bonds και ΣΔΙΤ αποδοτικές μακροχρόνιες επενδύσεις προς όφελος της ελληνικής οικονομίας.
Σήμερα λειτουργούν στην Ελλάδα 25 ΤΕΑ (με περιουσιακά στοιχεία 1,6 δισ. ευρώ στις 30/9/2020), εκ των οποίων τα 12 ιδρύθηκαν μόλις κατά την τελευταία πενταετία. Στα θετικά στοιχεία του θεσμού στην Ελλάδα συγκαταλέγονται τα υπάρχοντα φορολογικά κίνητρα, αλλά και οι σαφώς ικανοποιητικές μέχρι τώρα αποδόσεις των χαρτοφυλακίων τους (+4,9% μέση ετήσια απόδοση κατά την περίοδο 20111-2019). Παρ' όλα αυτά, το ενεργητικό των ΤΕΑ στην Ελλάδα αντιστοιχεί μόλις στο 0,8% του ΑΕΠ, όταν το αντίστοιχο διεθνές ποσό κυμαίνεται γύρω στο 56%.