Η πρόσφατη σύσφιξη των περιοριστικών μέτρων του lockdown που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα σημαίνει ότι η ανάκαμψη της οικονομίας θα πάει πίσω στο τέταρτο τρίμηνο, ενώ και το ξεκίνημα του 2021 είναι επίσης πιθανό να είναι αδύναμο, σημειώνει η Capital Economics στην έκθεση του για την Ελλάδα.
Η διάθεση ωστόσο ενός εμβολίου έως τα μέσα του έτους 2021 θα ανοίξει τον δρόμο για ισχυρή ανάκαμψη στον τουρισμό και αυτό έχει ως αποτέλεσμα η Capital Economics να αυξάνει τις προβλέψεις της για το ΑΕΠ του 2021, στο +4,5% και την οικονομία να διαγράφει τις απώλειες της Covid-19 στο πρώτο τρίμηνο του 2022.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει επιβάλει μερικά από τα αυστηρότερα μέτρα περιορισμού στην Ευρώπη, αλλά, από την άλλη πλευρά, η οικονομία θα έχει μεγαλύτερο όφελος από ό,τι άλλες χώρες από το εμβόλιο, λόγω του σημαντικού μεγέθους του τουρισμού στο ΑΕΠ.
Η ανακοίνωση στοιχείων για το ΑΕΠ τρίτου τριμήνου έδειξε ότι η οικονομία αυξήθηκε πολύ λιγότερο από το αναμενόμενο, 2,3% μόλις σε τριμηνιαία βάση. Επιπρόσθετα, αρκετοί οικονομικοί δείκτες δείχνουν ότι η οικονομία σταμάτησε να σημειώνει ανάπτυξη τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, ενώ οι νέοι περιορισμοί έχουν προκαλέσει την αποδυνάμωση των επιχειρηματικών δεικτών έκτοτε.
Τα μέτρα που ισχύουν σήμερα είναι σε γενικές γραμμές εξίσου αυστηρά με αυτά της άνοιξης, επισημαίνει η Capital Economics. Ένα σύστημα τεσσάρων επιπέδων περιορισμών που θεσπίστηκε τον Οκτώβριο δεν βοήθησε να σταματήσει η αύξηση των κρουσμάτων, οπότε η κυβέρνηση εισήγαγε ένα δεύτερο εθνικό lockdown στις 7 Νοεμβρίου. Οι τομείς όπως τα αεροπορικά ταξίδια δεν έχουν ανακάμψει πλήρως, οπότε δεν θα σημειώσουν πτώση όσο αυτή κατά το πρώτο lockdown, ενώ η εποχικότητα σημαίνει ότι ο τουρισμός δεν αποτελεί σημαντικό "βαρίδι" του ΑΕΠ στο τρέχον διάστημα. Και η πτώση της κινητικότητας στο δ’ τρίμηνο συνεπάγεται ότι η δραστηριότητα παραμένει μέχρι στιγμής πάνω από το επίπεδό της στο β’ τρίμηνο, οπότε το ΑΕΠ θα κινηθεί στο 1,5% σε τριμηνιαία βάση, κάτι σημαίνει ότι το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 9,7% το 2020, εκτιμάει η Capital Economics.
Το ξεκίνημα του επόμενου έτους θα είναι επίσης δύσκολο, τονίζει ο οίκος. Παρ' όλο που το δεύτερο κύμα της πανδημίας στην Ελλάδα ήταν λιγότερο σοβαρό από ό,τι αλλού, και οι αριθμοί των κρουσμάτων μειώνονται πλέον, η κυβέρνηση αναμένεται να διατηρήσει αυστηρούς περιορισμούς κατά τη διάρκεια του χειμώνα για να περιορίσει την πίεση στο σύστημα υγείας. Από την άλλη πλευρά, η μικρή αύξηση του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο υποδηλώνει ότι η δραστηριότητα θα ανακάμψει αργά μόλις μειωθούν αυτοί οι περιορισμοί. Ωστόσο, η προοπτική της επιστροφής στην κανονικότητα λόγω ενός εμβολίου θα οδηγήσει την ελληνική οικονομία σε ισχυρότερη και ταχύτερη ανάκαμψη.
Τα θετικά νέα στο μέτωπο του εμβολίου σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι δυνατή η άρση των περισσότερων περιορισμών κατά τη διάρκεια του β’ και του γ’ τριμήνου του 2021 σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, και αυτό θα αποτελέσει game changer για τον τουρισμό.
Όπως και η Ισπανία, η Ελλάδα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο ξένο τουρισμό και έτσι επωφελείται περισσότερο από το εμβόλιο. Ένα εμβόλιο θα οδηγούσε σε ταχύτερη ανάκαμψη του air traffic και αυτό από μόνο του θα προσθέσει 1-2% στις προβλέψεις τους για το ΑΕΠ του 2021. Οι επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης και η μετάδοση της ανάκαμψης και σε άλλους κλάδους σημαίνει ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα είναι ισχυρότερη.
Τα ευρωπαϊκά κεφάλαια δεν αποτελούν πανάκεια σύμφωνα με την Capital Economics. Η Ελλάδα αναμένεται να λάβει επιχορηγήσεις από την ΕΕ ύψους περίπου 9% του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια του 2021-2026, το υψηλότερο στην Ε.Ε. Εφόσον τα κεφάλαια χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά και χρηματοδοτήσουν επιπρόσθετες δαπάνες, θα υπάρξει θετική επίδραση στο ΑΕΠ και από αυτό το μέτωπο, όπως σημειώνει η Capital Economics. Η Ελλάδα ωστόσο δεν έχει απορροφήσει αποτελεσματικά τα κονδύλια της ΕΕ στο παρελθόν και η κατανομή των επιχορηγήσεων είναι μικρή σε σχέση με την αύξηση του χρέους το 2020 οπότε η Capital Economics δεν έχει λάβει υπόψη της τα ποσά αυτά στις προβλέψεις για το ΑΕΠ, οπότε αποτελούν παράγοντα που μπορεί να οδηγήσει σε νέα ανοδική αναθεώρησή τους.
Παρά το άλμα στο δημόσιο χρέος, οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων θα παραμείνουν πολύ χαμηλές. Η Capital Economics αναμένει ότι η ΕΚΤ αύριο θα ανακοινώσει ότι θα συνεχίσει με το PEPP (πρόγραμμα αγοράς ομολόγων) έως τουλάχιστον το 2022. Αν και το PEPP είναι το μόνο πρόγραμμα που επιτρέπει αγορές Ελληνικών ομολόγων, αν στο μέλλον η ΕΚΤ αποφασίσει να καταργήσει το PEPP, είναι πιθανότερο να αλλάξει τους κανόνες αγορών παρά να σταματήσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα.
Η Capital Economics καταλήγει ότι η ελληνική οικονομία είναι αντιμέτωπη με μερικούς δύσκολους μήνες, αλλά το επόμενο έτος ένα εμβόλιο σημαίνει ότι θα ανακτήσει όλες τις απώλειες λόγω της Covid-19 έως το πρώτο τρίμηνο του 2022. Αν και ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ αναμένεται να παραμείνει υψηλός, δεν υπάρχουν ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους τουλάχιστον για τα επόμενα δυο χρόνια χάρη, σε σημαντικό βαθμό, στην ΕΚΤ.