Τη δική του πρόταση-πλατφόρμα για το πτωχευτικό, τα κόκκινα δάνεια και την προστασία της πρώτης κατοικίας επεξεργάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου η αντίθεση στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης να συνοδευτεί από το «αντισχέδιο» που θα παρουσιαστεί στην κοινωνία για σύγκριση και διέξοδο.
Το θέμα συζητήθηκε σε σύσκεψη που συγκάλεσε ο Αλέξης Τσίπρας στο γραφείο του στη Βουλή χθες, λίγο πριν αρχίσει η επεξεργασία του νομοσχεδίου στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή. Συμμετείχαν στενοί συνεργάτες του και οι αρμόδιοι τομεάρχες Οικονομικών (Έφη Αχτσιόγλου), Ανάπτυξης (Αλέξης Χαρίτσης) και Δικαιοσύνης (Θεόφιλος Ξανθόπουλος).
Στην ουσία, αποφασίσθηκε να παρουσιαστεί τώρα το συνολικό σχέδιο για κόκκινα δάνεια, πρώτη κατοικία κ.λπ. που επρόκειτο να καταθέσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στο τέλος του 2019 (αν δεν είχε χάσει στις εκλογές), προς αντικατάσταση των προσωρινών μέτρων που ακολούθησαν τους νόμους Κατσέλη-Σταθάκη.
Το εν λόγω συνολικό σχέδιο θα απαντά στα τρία μείζονα ζητήματα: ρύθμιση οφειλών, εξωδικαστικός μηχανισμός, προστασία πρώτης κατοικίας. Όπως σημειώνουν στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το κυβερνητικό νομοσχέδιο δεν έχει γίνει αντιληπτό από την κοινωνία και, κυρίως, από τους οφειλέτες και τους δανειολήπτες. «Δεν έχει εξηγηθεί ότι πλέον η πτώχευση θα επεκτείνεται στα φυσικά πρόσωπα και δεν θα περιορίζεται στους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα», λένε.
Επαναγορά του σπιτιού, εάν…
Τα κεντρικά σημεία του νομοσχεδίου που κατατέθηκε και αναδεικνύουν, είναι:
- Δανειολήπτης, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, που αδυνατεί να πληρώσει το δάνειό του (είτε δάνειο πρώτης κατοικίας είτε δάνειο με υποθήκη την πρώτη κατοικία) μπαίνει σε διαδικασία πτώχευσης. Η πρώτη κατοικία δεν έχει πλέον καμία προστασία.
- Ο δανειολήπτης πτωχεύει, το σπίτι του πλειστηριάζεται, ενώ για τα επόμενα τρία χρόνια οφείλει να αποδίδει στους πιστωτές του το μέρος του εισοδήματός του που υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης (611 ευρώ/μήνα). Δηλαδή, με λιγότερα χρήματα ακόμη και από το όριο του ακατάσχετου.
- Για την περίπτωση των ευάλωτων νοικοκυριών (σ.σ. με ετήσιο εισόδημα 7.000 ευρώ ο άγαμος, 10.500 ευρώ το ζευγάρι), η μόνη «πρόνοια» που υπάρχει είναι να εκχωρηθεί η κυριότητα του σπιτιού σε έναν Ιδιωτικό Φορέα, ο οποίος μετά θα τους το νοικιάσει. Αν το νοικοκυριό είναι συνεπές για 12 χρόνια στο ενοίκιό του, τότε μπορεί, αν έχει τα χρήματα, να επαναγοράσει το σπίτι του, με την εμπορική αξία που θα έχει τότε και έχοντας χάσει όλα τα ποσά που έδωσε ως αποπληρωμή του δανείου αλλά και ως ενοίκιο. Βασική προϋπόθεση, να μην οφείλει ποτέ το νοικοκυριό παραπάνω από τρία ενοίκια. Το ευάλωτο νοικοκυριό δικαιούται επίδομα στέγασης, το ποσό όμως της επιδότησης κατατίθεται απευθείας στον Ιδιωτικό Φορέα ως μέρος του ενοικίου του.
- Για πρώτη φορά εισάγεται η έννοια της πτώχευσης και του φυσικού προσώπου και όχι μόνο των εμπόρων και όσων νομικών προσώπων επιδιώκουν οικονομικούς σκοπούς. Αυτό σημαίνει ότι οποιοσδήποτε Έλληνας πολίτης οφείλει στο Δημόσιο, στα Ασφαλιστικά ταμεία και στις Τράπεζες θα πτωχεύει και το σύνολο της περιουσίας του θα ρευστοποιείται. Με τον τρόπο αυτό καταργείται οριστικά κάθε προστασία της πρώτης κατοικίας, καθώς ο πολίτης που αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες και χρωστά, θα χάνει το σπίτι του.
- Προβλέπεται άμεση ρευστοποίηση της περιουσίας του πτωχευμένου φυσικού προσώπου, χωρίς καμία αναφορά και πρόβλεψη για τις σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις των μαζικών εξώσεων που θα ακολουθήσουν.
- Δεν γίνεται διαχωρισμός των στρατηγικών κακοπληρωτών. Οι τράπεζες έχουν, προφανώς, την τεχνολογική και οικονομική δυνατότητα να τους εντοπίσουν. Αλλά με το νέο πλαίσιο θα τους εντάξουν στο τμήμα των δανειοληπτών που αδυνατούν πράγματι να αποπληρώσουν τα χρέη τους, ως αποτέλεσμα της εισοδηματικής κατάρρευσης που υπέστησαν με τα μνημόνια και εξακολουθούν να υφίστανται με τη νέα οικονομική κρίση λόγω κορωνοϊού.
- Η κυβέρνηση ανοίγει τον ασκό του Αιόλου, καθώς επηρεάζονται και κινδυνεύουν να «φτωχοποιηθούν» χιλιάδες οφειλέτες (Δημοσίου, ασφαλιστικών ταμείων) και δανειολήπτες.
Μικρή ανάσα η νέα διάταξη
Μικρή ανάσα που δεν λύνει το πρόβλημα θεωρείται η απάλειψη, από το νομοσχέδιο, της αρχικής διάταξης, που όριζε ότι στην πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνεται κάθε ακίνητο του οφειλέτη το οποίο έτυχε προστασίας με απόφαση δικαστηρίου.
Όπως σημείωσε χθες το Euro2day.gr, η απάλειψη της αναφοράς σημαίνει ότι οι τράπεζες και οι λοιποί πιστωτές δεν θα μπορούν να κινήσουν διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης για ακίνητο με τα παραπάνω χαρακτηριστικά σε περίπτωση πτώχευσης. (σ.σ. υπό την προϋπόθεση ο οφειλέτης να τηρεί τη ρύθμιση που έχει προσδιορίσει η δικαστική απόφαση, βάσει του νόμου Κατσέλη).