Τεράστιος και δυσανάλογος σε σχέση με τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας είναι ο όγκος των αιτήσεων και της ηλεκτροπαραγωγικής ισχύος σε έργα ΑΠΕ που έχουν αιτηθεί αδειοδότησης.
Τα μεγέθη που παρουσίασε η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι αποκαλυπτικά. Σύμφωνα με την Αλεξάνδρα Σδούκου, βρίσκονται σε αναμονή 11.000 έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 76 GW (Γιγαβάτ).
Για να γίνει ακόμη πιο αντιληπτό το μέγεθός τους, όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς, κάθε ένα τέτοιο έργο ΑΠΕ παράγει κατά μέσο όρο 2 εκατομμύρια Μεγαβατώρες τον χρόνο. Αυτό σημαίνει πως στο υποθετικό σενάριο που λειτουργήσουν όλα αυτά τα έργα συνολικής ισχύος, τότε θα δώσουν 152 εκατ. Μεγαβατώρες ρεύματος. Η ετήσια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα είναι μόλις 55 εκατομμύρια Μεγαβατώρες. Βέβαια, με την εφαρμογή του target model, θα είναι δυνατές και οι συναλλαγές και εξαγωγές σε γειτονικές χώρες.
Η κα Σδούκου από το βήμα του Economist έκανε λόγο για «επενδυτική φρενίτιδα» στις ΑΠΕ. Και με βάση άλλα στοιχεία που έδωσε, έκανε γνωστό ότι σήμερα στην Ελλάδα λειτουργούν συστήματα παραγωγής «πράσινης» ενέργειας 10,5 GW. Για την επίτευξη του στόχου του 2030 χρειάζονται συνολικά 19 GW, δηλαδή 850 MW ετησίως. Οι επενδύσεις υπολογίζονται σε 9 δισ. ευρώ.
Οι νέοι στόχοι της Ε.Ε.
Η διείσδυση των ΑΠΕ, δεδομένης και της παρότρυνσης που γίνεται από τις Βρυξέλλες μέσω της επίτευξης συγκεκριμένων στόχων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αναμένεται να επιταχυνθεί περαιτέρω. Ήδη χθες η πρόεδρος της Ευρ. Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την πρόθεση της αναθεώρησης του στόχου για περιορισμό των αέριων ρύπων στην Ε.Ε. κατά 55% μέχρι το 2030 σε σχέση με το 1990, έναντι του στόχου για 40%. Αυτό, όπως εξηγούν στελέχη της αγοράς, θα σηματοδοτήσει αυτόματα και την αναθεώρηση του στόχου για τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην κατανάλωση από 32% σε 38%. Η υιοθέτηση των νέων στόχων μοιραία θα οδηγήσει και στην αναθεώρηση των Εθνικών Σχεδίων για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
Επενδυτικός πόλεμος
Από τα 76 GW στην ελληνική αγορά, έργα συνολικής ισχύος 26 GW ωριμάζουν, με περίπου 5 εξ αυτών να αφορούν εξαιρετικά ώριμα έργα. Έργα ισχύος ακόμα 35 GW έχουν αιτηθεί άδειας, ενώ υπάρχουν ακόμα 5 GW σε μικρά έργα που συνδέονται στο δίκτυο, καθώς και 10 GW μεγάλα έργα ως στρατηγικές επενδύσεις.
Όλα δείχνουν ότι οι εταιρείες που προωθούν αυτές τις επενδύσεις θα επιδοθούν σε έναν «πόλεμο» για την επικράτηση των σχεδίων τους έναντι των άλλων.
Αλλάζει το καθεστώς ενίσχυσης
Μάχες που αναμένεται να ενταθούν καθώς η γενική γραμματέας Ενέργειας ανήγγειλε το τέλος του σημερινού καθεστώτος των ανταγωνιστικών διαγωνισμών που προσφέρουν ενίσχυση των τιμών πώλησης ρεύματος από ΑΠΕ. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «το ισχύον καθεστώς ενίσχυσης της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα. Τα ΑΠΕ μπορούν πια -αλλά και πρέπει- να εισέλθουν στην αγορά χωρίς προστατευτικό καθεστώς. Επομένως το εργαλείο των διαγωνισμών και του Feed-in Premium πρέπει να έχει στενό χρονικό ορίζοντα εφαρμογής και να αφορά περιορισμένη ισχύ. Έτσι θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη πίεση για να εισέλθουν έργα στο βραχύβιο αυτό καθεστώς, πετυχαίνοντας ακόμα χαμηλότερες τιμές», σημείωσε η κα Σδούκου και φανέρωσε την πρόθεση του ΥΠΕΝ: «Συνεπώς, η πρόθεσή μας είναι να ζητήσουμε από την Επιτροπή τη συνέχιση του σχήματος ανταγωνιστικών διαδικασιών, με συγκεκριμένο, περιορισμένο χρονικό ορίζοντα, με προαποφασισμένη ισχύ και με οργανωτικές και μεθοδολογικές βελτιώσεις που περιορίζουν τη δυνατότητα αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών».