Ήπιες παραμένουν οι αντιδράσεις των τραπεζών στο νέο κώδικα αφερεγγυότητας για επιχειρήσεις και ιδιώτες, που έχει τεθεί σε διαβούλευση από την κυβέρνηση, παρά την ανησυχία για την επίπτωση που θα έχει η προβλεπόμενη προ-πτωχευτική διαδικασία στα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα.
Η θέση των τραπεζών, έναντι του σχεδίου νόμου, συζητήθηκε στην Ένωση, όπου παρουσιάστηκαν και τα πρώτα στοιχεία της αξιολόγησης, η οποία έχει ανατεθεί στην Deloitte, για τις επιπτώσεις στις χρηματορροές από εισπράξεις δανείων.
Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, το νέο πλαίσιο επιταχύνει την ανάκτηση και αποτελεσματικότητα της επίλυσης των εταιρικών υποθέσεων, διατηρώντας παράλληλα την αξία των περιουσιακών στοιχείων. Αντίθετα, υπάρχουν ενστάσεις ως προς το σκέλος των ιδιωτών. Το νέο πλαίσιο παρέχει τη δυνατότητα προληπτικής αναδιάρθρωσης, εισάγοντας, μεταξύ άλλων, νέες διαδικασίες εξωδικαστικού συμβιβασμού και πτώχευσης για υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, που δεν είναι επιχειρηματίες.
Οι ενστάσεις των τραπεζών εστιάζονται στην προβλεπόμενη δίμηνη διαδικασία εξωδικαστικού συμβιβασμού για ιδιώτες με οφειλές έως 10 χιλ. ευρώ, με την προϋπόθεση ότι το παραπάνω χρέος δεν είναι συγκεντρωμένο σε ποσοστό άνω του 90% σε έναν πιστωτή.
Οι προτεινόμενες διατάξεις προβλέπουν ότι αίτηση εξωδικαστικής ρύθμισης μπορεί να υποβληθεί και από ενήμερους δανειολήπτες, οι οποίοι, όμως, την ίδια στιγμή έχουν χρέη προς την εφορία ή/και τα ασφαλιστικά ταμεία. Το γεγονός ότι μπορεί να ρυθμίσουν, μέσω του εξωδικαστικού, τις οφειλές προς το Δημόσιο ως και σε 240 δόσεις αποτελεί ένα πρόσθετο δέλεαρ για να υποβάλουν αίτηση.
Ο παραπάνω συνδυασμός δημιουργεί κινδύνους για ντόμινο αιτήσεων από ενήμερους δανειολήπτες, που θα οδηγήσει σε αύξηση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και θα ανατρέψουν εκ νέου (σ.σ. ήδη επήλθαν ανατροπές λόγω πανδημίας) τα πλάνα εισπράξεων, στα οποία έχουν στηριχθεί τιτλοποιήσεις και συμβάσεις ανάθεσης διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.
Οι ασφαλιστικές δικλίδες
Οι δικλίδες που προβλέπει το υπό διαβούλευση πλαίσιο για να αποφευχθούν φαινόμενα κατάχρησης είναι επαρκείς, σύμφωνα με νομικούς και στελέχη της αγοράς συμβουλευτικών υπηρεσιών. Το ποσό οφειλής έως 10 χιλ. ευρώ περιορίζει την περίμετρο όσων μπορούν να υποβάλουν αίτηση υπαγωγής σε εξωδικαστική ρύθμιση, ενώ οι τράπεζες ως πιστωτές δεν υποχρεούνται να συναινέσουν παρά μόνο αν συμφωνήσει άνω του 50% των πιστωτών με εμπράγματες και μη εξασφαλίσεις.
Επιπρόσθετα, υπάρχει ο όρος της άρσης του απορρήτου, που τα προηγούμενα χρόνια λειτούργησε αποτρεπτικά ως προς τη χρήση διατάξεων (π.χ. επιδότηση δόσης από το Δημόσιο) για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Τέλος, το γεγονός ότι το Δημόσιο επιδοτεί, μέσω του προγράμματος «Γέφυρα», τη δόση δανείων με ενέχυρο σε πρώτη κατοικία για όσους επλήγησαν από την πανδημία και είναι ενήμεροι δανειολήπτες ή θα ρυθμίσουν και θα εξυπηρετήσουν ομαλά τα δάνειά τους, αποτελεί ισχυρό ανασχετικό παράγοντα για δημιουργία νέας γενιάς κόκκινων δανείων.