Διπλή ώθηση για την υλοποίηση επενδύσεων R&D από ιδιωτικές επιχειρήσεις συνιστά η ενεργοποίηση από 1/9/2020 του άρθρου 46 του νόμου 4712/2020.
Με το συγκεκριμένο άρθρο, που ικανοποιεί ένα διαχρονικό αίτημα της επιχειρηματικότητας, αφενός, αυξάνεται κατά 100% το ποσοστό της έκπτωσης των ερευνητικών δαπανών, αφετέρου, επιταχύνονται οι διαδικασίες συμψηφισμού ή επιστροφής φόρου, καθώς ο έλεγχος των δαπανών θα γίνεται πλέον και από ιδιώτες, ενώ η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) θα πρέπει να «απαντά» εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.
Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλεσης της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά 100%. Δηλαδή το ποσοστό έκπτωσης επί των συγκεκριμένων δαπανών ανέρχεται στο 200%. Πριν την έναρξη εφαρμογής της νέας διάταξης, το ποσοστό έκπτωσης των δαπανών R&D ήταν της τάξεως του 130%. Το ποσοστό αυτό σαφώς και ήταν μικρό για μια χώρα που γενικά καταγράφει υστέρηση σε επενδύσεις έρευνας και τεχνολογίας.
Υπενθυμίζουμε ότι ο διπλασιασμός του ποσοστού έκπτωσης αποτέλεσε προεκλογική δέσμευση του κυβερνώντος κόμματος.
Έλεγχος από ιδιώτες
Η αύξηση του ποσοστού έκπτωσης, όπως προαναφέρθηκε, συνοδεύεται και από μια προσπάθεια επιτάχυνσης των διαδικασιών φορολογικών συμψηφισμών ή επιστροφών. Ειδικότερα, αντί ο έλεγχος και η πιστοποίηση των επιχειρηματικών δαπανών R&D να πραγματοποιείται αποκλειστικά υπηρεσιακά από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), ο έλεγχος θα γίνεται και από ορκωτούς ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτικές εταιρείες με δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα.
Αν η επιχείρηση επιλέξει για πιστοποίηση των δαπανών τη ΓΓΕΤ, η διαδικασία ελέγχου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο εντός 10 μηνών από την ημερομηνία υποβολής τους. Αν η επιχείρηση επιλέξει ιδιώτη, τότε ο τελικός έλεγχος από τη ΓΓΕΤ θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός 6 μηνών.
Επισημαίνεται ότι τον έλεγχο των δαπανών η ΓΓΕΤ μπορεί να τον αναθέτει σε ιδιώτες (outsourcing).
Για να γίνει κατανοητό το πώς θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες, αρκεί να αναφέρουμε ότι αυτή την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη ο έλεγχος των δαπανών που υποβλήθηκαν στη χρήση του 2018. Δηλαδή ελέγχονται δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν το 2017.
Η διαδικασία
Σύμφωνα με το νόμο, ταυτόχρονα με την υποβολή της φορολογικής της δήλωσης η επιχείρηση υποβάλλει στη ΓΓΕΤ τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τις δαπάνες έρευνας και τεχνολογίας που πραγματοποίησε. Ο έλεγχος και η πιστοποίηση των δαπανών αυτών διενεργούνται μέσα σε χρονικό διάστημα 10 μηνών.
Εναλλακτικά, αντί της παραπάνω διαδικασίας, η επιχείρηση, συγχρόνως με την υποβολή της φορολογικής της δήλωσης, μπορεί να υποβάλει στη ΓΓΕΤ τα απαραίτητα δικαιολογητικά, συνοδευόμενα από έκθεση ελέγχου για την πραγματοποίηση των δαπανών και το ύψος αυτών, η οποία υπογράφεται από ορκωτό ελεγκτή - λογιστή ή και ελεγκτική εταιρεία.
Στην περίπτωση αυτή, η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας προβαίνει σε έλεγχο επί του φυσικού αντικειμένου, ήτοι ελέγχει εάν οι πραγματοποιηθείσες δαπάνες αφορούν σε δραστηριότητες έρευνας και τεχνολογίας.
Ο έλεγχος και η πιστοποίηση των δαπανών, σύμφωνα με την παραπάνω διαδικασία, διενεργούνται από την αρμόδια υπηρεσία μέσα σε χρονικό διάστημα 6 μηνών. Μετά την άπρακτη παρέλευση της εν λόγω προθεσμίας θεωρείται ότι οι σχετικές δαπάνες έχουν εγκριθεί.