«Η Ελλάδα αντέδρασε πολύ γρήγορα στην πανδημία, περιορίζοντας αποτελεσματικά τον αριθμό των κρουσμάτων, αλλά η οικονομία έχει χτυπηθεί σκληρά». Με αυτά τα λόγια ξεκινά η έκθεση του ΟΟΣΑ για την ελληνική οικονομία, στην οποία ο Οργανισμός θέτει τον πήχη της ύφεσης στο 8% φέτος, εάν δεν υπάρξει δεύτερο κύμα κορωνοϊού και στο 9,8%, εάν υπάρχει δεύτερο χτύπημα.
Η οικονομική ζημιά από τον κορωνοϊό χαρακτηρίζεται «προσωρινή», παρ’ όλα αυτά τεράστια, καθώς έχουν υποστεί μεγάλο χτύπημα τόσο ο τουρισμός όσο και η παραγωγή και η απασχόληση, με τον ΟΟΣΑ να προβλέπει ανάκαμψη το 2021 αλλά με πολύ χαμηλότερη δυναμική σε σχέση με το μέγεθος της ύφεσης.
- «Κλειδί» για την ανάκαμψη θεωρούνται οι μεταρρυθμίσεις. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΟΟΣΑ, η εφαρμογή πακέτου μεταρρυθμίσεων μπορεί να ενισχύσει το ΑΕΠ κατά 5,2 ποσοστιαίες μονάδες ως το 2030 και κατά 24,2 μονάδες σε ορίζοντα ως το 2050.
- Η θετική επίδραση των μεταρρυθμίσεων στην ενίσχυση του ΑΕΠ πολλαπλασιάζεται στην περίπτωση παράλληλης αύξησης και του εργατικού δυναμικού με αύξηση του πληθυσμού. Στην περίπτωση αυτή, η θετική επίπτωση υπολογίζεται σε 7,1 και 35,6 μονάδες αντίστοιχα στον ορίζοντα 2030 και 2050.
Στο σενάριο με το διπλό χτύπημα της πανδημίας, μετά τη βουτιά κατά 9,8% φέτος, ακολουθεί «μετρημένη» ανάκαμψη 2,3% ενώ στο σενάριο ύφεσης 8% φέτος, η ανάκαμψη του 2021 τοποθετείται στην περιοχή του 4,5%. Η έκθεση του ΟΟΣΑ έχει καταρτιστεί πριν «κλειδώσουν» οι αποφάσεις στη Σύνοδο Κορυφής των 27 της Ε.Ε, μέσω των οποίων ανοίγει ο δρόμος για ένα συνολικό πακέτο ενισχύσεων (επιχορηγήσεις, δάνεια, ΕΣΠΑ) άνω των 70 δισ. ευρώ έως το 2027.
Το χτύπημα της πανδημίας είναι αμείλικτο, σε όλα τα σενάρια, είτε ο κορωνοϊός μάς ξαναχτυπήσει την πόρτα με δεύτερο κύμα είτε όχι. Στο «μονό χτύπημα», η συνολική κατανάλωση πέφτει φέτος 5% πριν ανακάμψει κατά 4,6% του χρόνου, η απασχόληση μειώνεται φέτος 3,5% και οι πληγές δεν κλείνουν ούτε του χρόνου με νέα μείωση 1%, οι εξαγωγές βυθίζονται 11,1% φέτος (άνοδος 8,7% το 2021) και οι εισαγωγές 8,2% (αύξηση 9,7% το 2021), με το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στο 0,6% του ΑΕΠ τόσο φέτος όσο και του χρόνου.
Στο «διπλό χτύπημα», ακόμα χειρότερα, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Η κατανάλωση σε ελεύθερη πτώση 6,5% φέτος με ανάκαμψη 3% του χρόνου, οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου στο -17,3% (+11% το 2021), οι εξαγωγές στο -13,6% (-1,3% το 2021), οι εισαγωγές στο -10,8% (+0,5% το επόμενο έτος), η απασχόληση μειώνεται κατά 3,8% φέτος και συνεχίζει να πέφτει κατά 1,8% το επόμενο έτος. Σε όλα τα σενάρια, ο πληθωρισμός στη διετία κινείται οριακά πάνω από το μηδέν (έως 0,4%).
Πριν την πανδημία, ο ΟΟΣΑ καταγράφει την επέκταση της ελληνικής οικονομίας με ρυθμό 2%, σημειώνοντας πως οι διαρθρωτικές αλλαγές, τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και τα μέτρα διευθέτησης του χρέους από τους Ευρωπαίους εταίρους συνετέλεσαν στην ανάκαμψη της οικονομίας και την ενίσχυση της αξιοπιστίας της.
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένες «πληγές» συνέχιζαν και προ πανδημίας να παραμένουν ανοιχτές, συνιστώντας προκλήσεις, με τον ΟΟΣΑ να ξεχωρίζει τη γραφειοκρατία, το μεγάλο φορολογικό βάρος και τις καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης, με ξεχωριστή αναφορά στον όγκο των «κόκκινων» δανείων.
Μάλιστα ο ΟΟΣΑ τονίζει ότι παραμένει επείγουσα η ανάγκη διαρκούς μείωσης των «κόκκινων» δανείων στους ισολογισμούς των τραπεζών. Ο ΟΟΣΑ καταγράφει τον εκρηκτικό συνδυασμό υψηλών φόρων και εισφορών ως αντικίνητρο για την απασχόληση, σημειώνει τα υψηλά ποσοστά φοροδιαφυγής και παραοικονομίας και συνεχίζει να εισηγείται μείωση του φορολογικού βάρους, σε συνάρτηση βεβαίως με τον δημοσιονομικό χώρο, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.