Το κόστος δανεισμού και το μέγεθος της χρηματοδότησης του ΕΣΠΑ είναι οι δύο ρυθμιστές του ύψους των χρεώσεων που θα κληθούν να καταβάλλουν οι καταναλωτές μετά το 2023 και σε βάθος 35ετίας για την αποπληρωμή και απόσβεση του έργου 1 δισ. ευρώ της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική.
Ο ΑΔΜΗΕ, μέσω της θυγατρικής του «Αριάδνη Interconnection» που εκτελεί το project της ηλεκτρικής διασύνδεσης συνολικής ισχύος 1.000 MW, επί ένα χρόνο ήταν σε διαπραγματεύσεις με ελληνικές και ξένες τράπεζες για τους όρους του δανεισμού ύψους 400 εκατ. ευρώ που χρειαζόταν προκειμένου να κλειδώσει όλες της πηγές του σκέλους της χρηματοδότησης του εμβληματικού έργου. Τελικά πέτυχε, όπως αναφέρουν πηγές του Διαχειριστή, τους καλύτερους όρους με τη Eurobank για το δάνειο δεκαετούς διάρκειας με επιτόκιο 2% και ύψος 400 εκατ. ευρώ. Ο Διαχειριστής δεν επέλεξε κοινοπρακτικό δάνειο κρίνοντας ότι με το μοντέλο «beauty contest», δηλαδή με την προσέγγιση χωριστά των τραπεζών από την Ελλάδα και το εξωτερικό κερδίζει καλύτερα περιθώρια δανεισμού.
Υπενθυμίζεται ότι ο Διαχειριστής εξασφάλισε επίσης δάνειο 200 εκατ. ευρώ πενταετούς διάρκειας με περιθώριο δανεισμού 2,4%, όπως είχε ανακοινώσει το 2018, από δύο κινεζικές τράπεζες (Bank of China και Industrial and Commercial Bank of China).
Το ΕΣΠΑ
Τα υπόλοιπα 400 εκατ. ευρώ έχουν προεγκριθεί από το ΕΣΠΑ και αναμένεται η τελική έγκριση στο τέλος του χρόνου. Τότε, άλλες πηγές αναφέρουν, θα αποφασιστεί και το ακριβές ύψος της χρηματοδότησης, αν και ο ΑΔΜΗΕ κάνει τους υπολογισμούς του με δεδομένη την επιχορήγηση των 400 εκατ. ευρώ. Ο Διαχειριστής θεωρεί βέβαιη την έγκριση καθώς το έργο πληροί τις προϋποθέσεις της κοινοτικής χρηματοδότησης, συνάδει δηλαδή με τις πολιτικές προτεραιότητες της «πράσινης» οικονομίας.
Αν έρθουν τα 400 εκατ. ευρώ, τότε το ποσό αυτό δεν υπολογίζεται στα έσοδα που πρέπει να ανακτήσει ο ΑΔΜΗΕ με χρεώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος, και άρα αυτές θα είναι χαμηλότερες.
Καμία χρέωση το 2020-2023
Η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική είναι το πρώτο έργο «Μείζονος Εθνικής Σημασίας» (PMI) το οποίο σημαίνει ότι για όσο διάστημα κατασκευάζεται δεν θα εισπράττει η Εταιρεία έσοδα μέσω των λογαριασμών ρεύματος (χρεώσεις συστήματος). Αυτό συμβαίνει επειδή για το ίδιο διάστημα (2020-2023), οι καταναλωτές επιβαρύνονται ήδη με σημαντικό ποσό, 400 εκατ. ευρώ ετησίως λόγω της παραγωγής ενέργειας από ντίζελ στην Κρήτη. Οι καταναλώσεις ρεύματος του νησιού επιδοτούνται ουσιαστικά από τους υπόλοιπους καταναλωτές ώστε η τιμή της κιλοβατώρας να είναι στο ίδιο ύψος με εκείνη του διασυνδεδεμένου συστήματος.
Οι καταναλωτές αυτό το ποσό το πληρώνουν μέσω των χρεώσεων ΥΚΩ στους λογαριασμούς ρεύματος.
Μετά το 2023 ο λογαριασμός…
Έτσι, οι χρεώσεις για τη χρήση του καλωδίου θα ισχύσουν όταν μπει σε λειτουργία η διασύνδεση το 2023. Τότε τα 400 εκατ. ευρώ στο μεγαλύτερο μέρος τους θα πάψουν να χρεώνονται. Θα απομείνει, ίσως λένε οι πληροφορίες, ένα ποσό της τάξης των 80 εκατ. ευρώ για τις μονάδες που θα βρίσκονται σε εφεδρεία.
Η ανάκτηση από τον ΑΔΜΗΕ του ποσού των 600 εκ. ευρώ (αφού αφαιρεθούν τα 400 εκ. ευρώ του ΕΣΠΑ) θα γίνει μέσα από τις χρεώσεις του Συστήματος Μεταφοράς στους λογαριασμούς ρεύματος. Η είσπραξη θα έχει βάθος 35ετίας και το ύψος των χρεώσεων εξαρτάται από το κόστος δανεισμού (το οποίο θεωρείται χαμηλό), το premium WACC (μπόνους απόδοσης κεφαλαίων της ρυθμιζόμενης περιουσιακής βάσης του ΑΔΜΗΕ), αλλά και το βασικό WACC της περιόδου μετά το 2023. Το premium WACC για το έργο είχε προσδιοριστεί να είναι ανάμεσα στο 1 με 2,5% ανάλογα με το πότε θα ηλεκτριστεί το καλώδιο. Το ποσοστό θα μειώνεται μετά το 2022 και άρα από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί το 2023 δεν θα είναι στο 2,5%. Επιπλέον, όπως έχει ορίσει η ΡΑΕ το premium WACC o ΑΔΜΗΕ θα το εισπράττει για μία 12ετία.
Το όφελος των 400 εκατ.
Όπως και να χει το δεδομένο είναι ότι οι καταναλωτές από το 2023 θα πρέπει να διαπιστώσουν μείωση των χρεώσεων ΥΚΩ κατά 400 εκατ. ευρώ συνολικά.
Το κέρδος αυτό σίγουρα θα ψαλιδιστεί εξαιτίας των χρεώσεων που θα επιβληθούν στο Σύστημα Μεταφοράς, για τη διπλή ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττικής. Ως προς το ύψος των χρεώσεων αυτών ο τελικός θα λογαριασμός θα εξαχθεί ανάλογα με το ύψος της επιχορήγησης του ΕΣΠΑ, το τελικό κόστος του δανεισμού και τις αποφάσεις της ΡΑΕ για το WACC και το premium WACC της περιόδου μετά το 2023.