Νέα δάνεια 5 δισ. ευρώ, μέσω εγγυήσεων του Δημοσίου, αναμένεται να διοχετευτούν ως το πρώτο μέτρο ρευστότητας από τις τράπεζες σε μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, τα δάνεια των οποίων ήταν ενήμερα στις 31 Δεκεμβρίου 2019, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που έχουν υποστεί και θα υποστούν από την πανδημία του κορωνοϊού.
Το σχέδιο νόμου θα κατατεθεί γρήγορα στη Βουλή και αμέσως μετά την επικύρωσή του από την Ολομέλεια, οι τράπεζες -εντός του Απριλίου- θα ξεκινήσουν τις σχετικές διαδικασίες.
Η εγγύηση του Δημοσίου που θα δοθεί από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα προβλέπεται στο 1 δισ. ευρώ και θα αφορά αυστηρά νέες χορηγήσεις. Το πρόγραμμα στήριξης θα είναι, όπως προβλέπεται, ανοικτό έως την 31η Δεκεμβρίου του 2020.
Οι εγγυήσεις θα δοθούν κατά 500 εκατ. ευρώ για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και 500 εκατ. ευρώ για τις μεγάλες και, κατόπιν της τραπεζικής μόχλευσης, εκτιμάται ότι θα χρηματοδοτήσουν το σύνολο των επιχειρήσεων που πλήττονται από την υγειονομική κρίση του κορωνοϊού, με νέα δάνεια 5 δισ. ευρώ.
Το επιτόκιο δεν θα είναι οριζόντιο σε όλα τα νέα δάνεια αλλά θα προκύπτει από την οικονομική θέση της επιχείρησης και τις εγγυήσεις που αυτή θα βάλει. Ωστόσο, οι τράπεζες καλούνται να αναλάβουν μεγαλύτερο -σε σχέση με τα προ κορωνοϊού δεδομένα- ρίσκο και είτε να τιμολογήσουν ελκυστικά είτε να ζητήσουν χαμηλότερης αξίας εγγυήσεις για τα νέα δάνεια, τα οποία στην πλειονότητά τους θα είναι με τη μορφή κεφαλαίου κίνησης. Το σύνθημα είναι πως πρέπει να πέσουν λεφτά στην αγορά, προκειμένου να αντέξουν οι επιχειρήσεις την καταστρεπτική κρίση που προκαλεί η πανδημία του κορωνοϊού.
Μόνο νέα δάνεια
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι χορηγήσεις αυτές αφορούν μόνο νέα δάνεια. Οπως αναφέρεται στο σχέδιο νόμου, «αφορούν μόνο νέες χρηματοδοτήσεις και απαγορεύεται η χρήση τους για αναχρηματοδότηση υφιστάμενων δανείων και πιστωτικών γραμμών».
Ευελιξία στις εγγυήσεις
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, οι τράπεζες πρέπει, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, να μετακυλίουν τα πλεονεκτήματα της δημόσιας εγγύησης στις επιχειρήσεις. Πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξουν ότι χρησιμοποιούν μηχανισμό που διασφαλίζει ότι τα πλεονεκτήματα μετακυλίονται όσο το δυνατόν περισσότερο στις επιχειρήσεις, υπό μορφή σημαντικότερων όγκων χρηματοδότησης, να αναλάβουν ρίσκο και να ζητούν είτε χαμηλότερης αξίας απαιτήσεις για εξασφαλίσεις είτε να δίνουν χαμηλότερα επιτόκια.
Ανώτατο ποσό δανείου
Το ποσό του αρχικού κεφαλαίου του δανείου δεν πρέπει να υπερβαίνει το ένα από τα παρακάτω, όποιο είναι μεγαλύτερο:
1) Το διπλάσιο του ετήσιου μισθολογικού κόστους τους επιχείρησης (συμπεριλαμβανομένων των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και του κόστους του προσωπικού που εργάζεται στους χώρους της επιχείρησης, αλλά επίσημα περιλαμβάνεται στις μισθοδοτικές καταστάσεις υπεργολάβων) για το 2019. Στην περίπτωση επιχειρήσεων που δημιουργήθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2019, το ανώτατο δάνειο δεν πρέπει να υπερβαίνει το κατ’ εκτίμηση ετήσιο μισθολογικό κόστος για τα 2 πρώτα έτη λειτουργίας της.
2) Το 25% του συνολικού κύκλου εργασιών τους επιχείρησης κατά το έτος 2019.
3) Μετά από τεκμηρίωση και βάσει αιτιολόγησης και σχεδίου που καθορίζει τις ανάγκες ρευστότητας του δικαιούχου, το ποσό του δανείου μπορεί να αυξηθεί πέραν των δύο ανωτέρω ορίων, για να καλυφθούν οι ανάγκες ρευστότητας από την ημερομηνία χορήγησης του δανείου και για τους επόμενους 18 μήνες για τη μικρομεσαία επιχείρηση και τον αυτοαπασχολούμενο και για τους επόμενους 12 μήνες για μεγάλη επιχείρηση.
Δικαιούχοι
Δικαιούχοι καθίστανται οι επιχειρήσεις που δεν ήταν προβληματικές και δεν αντιμετώπιζαν
δυσκολίες στις 31/12/2019, δηλαδή το δάνειό τους ήταν ενήμερο, αλλά στη συνέχεια αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις που κατείχαν κατά την 31η Δεκεμβρίου 2019 μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις (πάνω από 90 ημέρες) δεν καθίστανται δικαιούχοι του σχεδίου στήριξης.
Ποια δάνεια αφορά
- Νέα δάνεια προς τις επιχειρήσεις με ημερομηνία έκδοσης, η οποία αντιπροσωπεύει τόσο τον χρόνο υπογραφής σύμβασης όσο και τον χρόνο εκταμίευσης από τον Απρίλιου του 2020 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020.
- Σκοπός της χορήγησης των δανείων είναι η κάλυψη των αναγκών ρευστότητας με τη μορφή κεφαλαίου κίνησης των επιχειρήσεων αυτών.
- Η εγγύηση από το Δημόσιο θα χορηγείται σε ένα μόνο δάνειο ανά επιχείρηση. Στην περίπτωση επιχείρησης με περισσότερα δάνεια, δηλαδή αν πάρει και δεύτερο δάνειο, αυτό δεν θα καλύπτεται από την εγγύηση του Δημοσίου, που σημαίνει ότι θα δίνεται με αμιγώς τραπεζικά κριτήρια.
Διάρκεια δανείου
Τα νέα δάνεια θα έχουν διάρκεια έως 5 έτη (δάνεια τακτής λήξης). Η επιχείρηση μπορεί να επιλέξει διάρκεια έως 3 έτη, με αποπληρωμή του κεφαλαίου στη λήξη του δανείου (balloon loan). Αν μια επιχείρηση επιλέξει δάνειο διάρκειας 3 ετών, για όλη αυτή τη χρονική περίοδο θα πληρώνει μόνο τους τόκους και στο τέλος το σύνολο του κεφαλαίου.
Ποσοστό εγγύησης
Το Δημόσιο, μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας, θα καλύπτει σε κάθε νέο δάνειο που θα προκύπτει από το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο, το οποίο θα δημιουργήσουν οι τράπεζες, το 80% και η τράπεζα το υπόλοιπο 20%. Με δεδομένη την υψηλή εγγύηση από την πλευρά του Δημοσίου, θα προκύπτει και το ευνοϊκό επιτόκιο.
Ελεγχος από το Δημόσιο
Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα θα διενεργεί τακτικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους στα πιστωτικά ιδρύματα για την τήρηση των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας των δανείων που έχουν ενταχθεί στο χαρτοφυλάκιο. Επίσης, θα συσταθεί Επιτροπή Διακυβέρνησης του Ταμείου, η οποία θα παρακολουθεί και θα συντονίζει την ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων του σχεδίου. Η επιτροπή θα απαρτίζεται από δύο εκπροσώπους του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, έναν εκπρόσωπο της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών και από τον επικεφαλής της Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Πρόσκληση στις τράπεζες
Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα θα απευθύνει πρόσκληση στα πιστωτικά ιδρύματα που επιθυμούν να συμμετέχουν στο Ταμείο. Τα πιστωτικά ιδρύματα θα δηλώσουν μέχρι τις 10 Απριλίου 2020 τη συμμετοχή τους. Οι τράπεζες θα κληθούν να δηλώσουν το ύψος χαρτοφυλακίου δανείων που θα δημιουργήσουν. Η αρχική κατανομή του Προϋπολογισμού θα γίνει σύμφωνα με το δηλούμενο ποσό κάθε πιστωτικού ιδρύματος.
* Δείτε το σχέδιο νόμου στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.