Κίτρινες κάρτες βγάζει η Κομισιόν σε κυβέρνηση και τράπεζες για το υψηλό ποσοστό ακύρωσης ή αποτυχίας των πλειστηριασμών, που το τέταρτο τρίμηνο του 2019 ανήλθε σε 75% (το ποσοστό των άγονων πλειστηριασμών ανήλθε την ίδια περίοδο στο 55%). Ζητά από τις ελληνικές αρχές να άρουν όλα τα νομικά εμπόδια, ενώ επισημαίνουν ότι παρά τη δέσμευση της κυβέρνησης και την κατανόηση των προβλημάτων, ακόμη δεν έχουν παρουσιαστεί αναλυτικές προτάσεις.
Καμπανάκι, επίσης, χτυπούν οι Βρυξέλλες για το γεγονός ότι το 75% των ακινήτων που τελικά εκπλειστηριάζονται, αγοράζεται από τις ίδιες τις τράπεζες, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το στοκ στα χαρτοφυλάκιά τους.
Στην έκθεση της πέμπτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας αναφέρουν ως βασικά προβλήματα που φρενάρουν τους πλειστηριασμούς:
- Τη νομική δυνατότητα που έχουν οι δανειολήπτες να προχωρούν σε αναστολή του πλειστηριασμού, με αποτέλεσμα να παρατείνεται η δικαστική διαδικασία.
- Το μεγάλο ποσοστό των άγονων πλειστηριασμών (περίπου 55%) οφείλεται στην υψηλή τιμή εκκίνησης, η οποία σύμφωνα με την Κομισιόν, δεν ανταποκρίνεται στα τρέχοντα επίπεδα της αγοράς. Για να ξεπεραστεί το εμπόδιο αυτό πρέπει, σύμφωνα με την έκθεση, να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός μείωσης των τιμών με ανεξάρτητους εκτιμητές.
«Η πρόοδος στην αντιμετώπιση των εμποδίων παραμένει περιορισμένη, δεδομένου ότι οι αρχές δεν έχουν μέχρι στιγμής παρουσιάσει διεξοδική ανάλυση με τις πιθανές νομικές λύσεις. Ωστόσο, αναγνωρίζουν τα εμπόδια και δεσμεύθηκαν να εφαρμόσουν δράσεις για να τα αντιμετωπίσουν», αναφέρει η έκθεση.
Οι δεσμεύσεις
Οι αρχές σχεδιάζουν να αναθέσουν σε μια διυπουργική ομάδα εργασίας, στην οποία θα συμμετέχουν τα Υπουργεία Οικονομικών, Δικαιοσύνης, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, εμπειρογνώμονες ακινήτων και δικηγόροι, να προτείνει τροποποιήσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ιδίως όσον αφορά τον καθορισμό της τιμής εκκίνησης και τη διεξαγωγή επαναληπτικών πλειστηριασμών, σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
Οι αρχές σκοπεύουν επίσης να εγκρίνουν νομοθετικές τροποποιήσεις που θα προκύψουν από τα συμπεράσματα της ομάδας εργασίας έως το τέλος Απριλίου 2020.
Τέλος, οι αρχές σχεδιάζουν να ενισχύσουν τη φιλικότητα προς τον χρήστη της πλατφόρμας, κυρίως φορτώνοντας φωτογραφίες των ακινήτων, καθώς και λεπτομερείς περιγραφές. Οι προσπάθειες αυτές αποσκοπούν στην επιτάχυνση της διεξαγωγής επιτυχημένων ηλεκτρονικών πλειστηριασμών εντός του 2020.
Οι οφειλέτες
Η επανεξέταση και ο περαιτέρω εξορθολογισμός των νομικών μέσων που έχουν στη διάθεσή τους οι οφειλέτες για την αναστολή ή την αμφισβήτηση της διαδικασίας εκτέλεσης του πλειστηριασμού, τα οποία προβλέπονται, επίσης, από τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, θα μπορούσε να βελτιώσει περαιτέρω το ποσοστό επιτυχίας των ηλεκτρονικών δημοπρασιών.
Το καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας, το οποίο πρόκειται να λήξει στα τέλη Απριλίου του 2020, δεν επιλέγεται από τους οφειλέτες. Στην έκθεση σημειώνεται ότι κατόπιν της εισαγωγής ορισμένων τροποποιήσεων του νόμου που εγκρίθηκαν το περασμένο φθινόπωρο και απλουστεύοντας τις απαιτήσεις για την εφαρμογή στην πλατφόρμα, ο ρυθμός συμμετοχής αυξήθηκε αλλά παραμένει αδύναμος.
Σύμφωνα με στοιχεία που υπέβαλαν οι ελληνικές αρχές στις 17 Φεβρουαρίου 2020, 44.924 χρήστες έχουν αρχίσει να συντάσσουν αίτηση, εκ των οποίων μόνο 2.218 τελικά κατέληξαν και την υπέβαλαν στη σχετική τράπεζα. Την ίδια περίοδο, οι τράπεζες παρέδωσαν στους οφειλέτες 836 προτάσεις, εκ των οποίων 380 έγιναν αποδεκτές από τους τελευταίους. Μόνο 240 αιτήσεις για κρατική επιχορήγηση έγιναν αποδεκτές, με άλλες 140 εκκρεμείς.
Αλλαγές μέχρι τον Ιούλιο
Η ομάδα εργασίας που συγκροτήθηκε τον Φεβρουάριο του 2019 με την εντολή για την αξιολόγηση των πρακτικών εφαρμογής του αναθεωρημένου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας εξέδωσε τη συνολική έκθεση αξιολόγησης τον Ιανουάριο του 2020, με βάση τη συλλογή στοιχείων από τα ενδιαφερόμενα μέρη στα ερωτηματολόγια.
Η έκθεση περιέχει συγκεκριμένες προτάσεις για ενδεχόμενες νομοθετικές τροποποιήσεις. Θα ακολουθηθεί η συγκρότηση μιας επιτροπής, η οποία θα αναλάβει την εξέταση των προτάσεων, την εκτίμηση της ανάγκης νομοθετικής δράσης και σύνταξης των απαιτούμενων τροπολογιών και της συνοδευτικής επεξηγηματικής έκθεσης μέχρι τα μέσα Ιουλίου 2020.