Σε νέες δράσεις για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα κατευθυνθούν 111,5 εκατ. ευρώ που «περίσσεψαν» από τα προγράμματα «Ποιοτικός Εκσυγχρονισμός» και «Επιχειρούμε Έξω» τα οποία υπάγονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ) που διαχειρίζεται το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Παρά το γεγονός ότι τα δύο προγράμματα «έμειναν στον αέρα» για περισσότερους από 20 μήνες, δηλαδή ήταν ανοικτά για την υποβολή αιτήσεων, το επενδυτικό ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε δεν ήταν αρκετό για να καλυφθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός (δημόσια δαπάνη) που για τον «Ποιοτικό Εκσυγχρονισμό» ανερχόταν στα 150 εκατ. ευρώ και στο «Επιχειρούμε Έξω» στα 50 εκατ. ευρώ. Δηλαδή για δύο δράσεις που είχε προβλεφθεί το ποσό των 200 εκατ. ευρώ, απορροφήθηκαν, μόλις τα 89,5 εκατ. ευρώ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ποσό των 88,5 εκατ. ευρώ, αφορά ενταγμένα προς υλοποίηση έργα, κάτι που σημαίνει ότι η τελική απορρόφηση θα είναι ακόμη χαμηλότερη, καθώς η εμπειρία δείχνει ότι η οριστική υλοποίηση των επενδύσεων που εντάσσονται στα προγράμματα του ΕΣΠΑ, κινείται στην καλύτερη των περιπτώσεων στο 70%.
Όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, μετά από 20 μήνες κατά τους οποίους ήταν ενεργά τα δύο προγράμματα, δεν υπήρχε κανένας λόγος να δοθούν έξτρα παρατάσεις για να εξαντληθούν όλες οι πιθανότητες απορρόφησης των κονδυλιών και ειδικά για τον «Ποιοτικό Εκσυγχρονισμό» όπου οι εντάξεις έργων ανήλθαν στο μόλις 1/3 του προϋπολογισμού του προγράμματος.
Στο που θα κατευθυνθούν οι πόροι που έμειναν αδιάθετοι, τα ίδια στελέχη επισημαίνουν ότι αυτή την περίοδο εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια τα οποία αφορούν, είτε την πριμοδότηση άλλων δράσεων που τρέχουν με πολύ καλύτερους ρυθμούς, είτε σε νέες δράσεις. Το πιθανότερο ωστόσο, είναι ότι θα μεταφερθούν σε νέες δράσεις.
Αξίζει να τονισθεί ότι τα δύο αυτά προγράμματα, είναι τα μοναδικά στο πλαίσιο των δράσεων για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας του ΕΠΑνΕΚ στα οποία το ενδιαφέρον δεν κάλυψε το διαθέσιμο προϋπολογισμό. Ενδεχομένως με μια παράταση χρόνου, να το επιτύγχανε το «Επιχειρούμε Έξω», στο οποίο εντάχθηκαν 860 προτάσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων, συνολικού προϋπολογισμού 38 εκατ. ευρώ, έναντι αρχικής δημόσιας δαπάνης 50 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζουμε ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα επιδοτεί με 50% τις δράσεις εξωστρέφειας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Όσο για τον «Ποιοτικό Εκσυγχρονισμό» τα αποτελέσματα ήταν κατά πολύ χειρότερα από τα αναμενόμενα, καθώς επί αρχικού προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ, εντάχθηκαν τελικά προς χρηματοδότηση 326 επενδυτικά σχέδια δημόσιας δαπάνης 50,5 εκατ. ευρώ.
Η «επίδοση» αυτή απέχει κατά πολύ από το στόχο και η πιο προφανής εξήγηση για την αποτυχία του προγράμματος, είναι το εύρος εφαρμογής του, καθώς απευθυνόταν μόνο μεσαίες, με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιχειρήσεις. Δηλαδή στις επιχειρήσεις εκείνες που απασχολούν από 50 έως 250 εργαζόμενους και των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών κυμαίνεται από τα 10 έως τα 50 εκατ. ευρώ.
Για τα ελληνικά δεδομένα, οι επιχειρήσεις αυτές θεωρούνται μεγάλες και παρόλο που υπήρξε πρόνοια για τη συγκεκριμένη κατηγορία, εντούτοις τα επιλέξιμα επενδυτικά σχέδια που θα μπορούσαν να υπαχθούν προς χρηματοδότηση, ήταν χαμηλού προϋπολογισμού.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του προγράμματος μπορούσαν να επιχορηγηθούν με επιδότηση 50%, επενδυτικά σχέδια προϋπολογισμού από 50.000 έως 400.000 ευρώ. Όπως εξηγούν πρόσωπα με γνώση του επενδυτικού γίγνεσθαι, το ανώτατο ύψος του επιλέξιμου προϋπολογισμού που είχε καθοριστεί στις 400.000 ευρώ, δεν ήταν δελεαστικό για επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών κάποιων δεκάδων εκατ. ευρώ, τα επενδυτικά σχέδια των οποίων, είναι κατά βάση, αρκετά μεγαλύτερα από ό,τι προέβλεπε το πρόγραμμα.
Μάλιστα αναφέρουν, ότι με δεδομένο ότι το ίδιο διάστημα ήταν ανοιχτά και τα χρηματοδοτικά καθεστώτα του αναπτυξιακού νόμου όπου τα όρια είναι σαφώς κατά πολύ μεγαλύτερα, μια μεσαία επιχείρηση, δεν είχε κίνητρο να υπαχθεί στον «Ποιοτικό Εκσυγχρονισμό».