Δύο εβδομάδες πριν τις εκλογές, η χρηματιστηριακή αγορά προεξοφλεί κυβερνητική σταθερότητα, παρακολουθώντας τα βασικά συμπεράσματα των δημοσκοπήσεων. Με άλλα λόγια, προεξοφλεί ως κυρίαρχα και πιθανότερα σενάρια είτε συγκυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας με κάποιο άλλο κόμμα (στην πράξη με το ΠΑΣΟΚ), μετά την πρώτη κάλπη, είτε αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας, σε δεύτερες εκλογές, στις αρχές Ιουλίου, είτε οριακή επίδοση της Νέας Δημοκρατίας σε σχέση με την αυτοδυναμία και συγκυβέρνηση με κάποιο άλλο κόμμα. Το σενάριο τρίτης εκλογικής αναμέτρησης δεν φαίνεται προσώρας να απασχολεί καθόλου την αγορά.
Τα θέτουμε έτσι απλά, διότι έτσι απλά προεξοφλούνται και από την αγορά. Δεν υπάρχει απολύτως καμία ένδειξη ανασφάλειας σε σχέση με τις εξελίξεις, καθώς η υπόθεση των Τεμπών δείχνει να αποτέλεσε προσωρινό ανάχωμα και όχι μόνιμο εμπόδιο για τη δημοφιλία της κυβέρνησης.
Τα παραπάνω βεβαίως αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας σοβαρής έκπληξης στις πρώτες εκλογές, που θα οδηγήσουν σε ανατροπή των όσων προεξοφλούνται, αλλά η πιθανότητα αυτή προς το παρόν δεν φαίνεται να «τιμολογείται» από την αγορά, ούτε και από τους ξένους επενδυτές. Που σημαίνει ότι αν υπάρξει ανατροπή, ιδίως αν τα ποσοστά που θα προκύψουν δεν δίνουν κατεύθυνση κυβερνησιμότητας, ίσως εκδηλωθούν απότομες πιέσεις στις τιμές.
Μέχρι τώρα πάντως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραμένει κεντρικό σημείο στο πολιτικό σκηνικό, κι αυτό δεν οφείλεται απλώς στην κυριαρχία των φιλικών ΜΜΕ. Οφείλεται και στα τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης που έχουν μεσολαβήσει, στα οποία αντιμετωπίστηκαν σοβαρές κρίσεις, με σημαντικές και εύληπτες από την κοινή γνώμη επιτυχίες (χαρακτηριστικά παραδείγματα το εμβολιαστικό πρόγραμμα και η ταχύτατη ψηφιοποίηση λειτουργιών του κράτους), αλλά και στη διαφαινόμενη έλλειψη αρκούντως θελκτικής εναλλακτικής, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη μεσαία τάξη, που αποτελεί και τη σπονδυλική στήλη των μετακινούμενων μετριοπαθών ψηφοφόρων.
Αυτή ακριβώς η έλλειψη επιτρέπει στην κυβέρνηση να «συμψηφίζει» θέματα όπως αυτό των υποκλοπών, των Τεμπών, ή της ακρίβειας, που σε άλλη περίπτωση ενδέχεται να είχαν πολύ βαρύτερες συνέπειες.
Τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να έχουν αποκτήσει την απαιτούμενη διείσδυση στη συγκεκριμένη κατηγορία ψηφοφόρων, για διαφορετικούς όμως λόγους. Ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά κάποιες προσπάθειες που έγιναν κατά καιρούς, έχει αποκτήσει έντονα στοιχεία «ταξικού κόμματος», το οποίο απευθύνεται κυρίως στους οικονομικά δυσαρεστημένους, εκείνους που δηλώνουν χαμηλές προσδοκίες για βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης.
Το ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται να πείθει ότι έχει μια διαφορετική, περισσότερο σοσιαλδημοκρατική πρόταση από μια κυβέρνηση που έχει «μπολιαστεί» με πρώην στελέχη του, ενώ ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν έχει εμφανίσει την «ηγετική στόφα» που ίσως θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά.
Πολύ σημαντικό επίσης είναι ότι οι δυνάμεις της εξ αριστερών αντιπολίτευσης δεν έδειξαν να διαθέτουν συγκροτημένη προοπτική συνεργασίας, στο πλαίσιο της απλής αναλογικής, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκίνησε αποκλείοντας κυβέρνηση ηττημένων, για να καταλήξει να συζητά και κυβερνήσεις... ανοχής!
Το ότι τα κόμματα αυτά κατέληξαν να αλληλοκατηγορούνται σχεδόν εφ' όλης της ύλης, αφενός δημιουργεί την αίσθηση σε κρίσιμη μερίδα της κοινής γνώμης ότι δεν μπορούν να προσφέρουν «κυβερνησιμότητα» κι αφετέρου, δείχνει ότι έχουν πρυτανεύσει στρατηγικές ενίσχυσης πάση θυσία του ποσοστού του καθενός, απέναντι στους όμορους πολιτικούς σχηματισμούς, κάτι που παραπέμπει περισσότερο στον έλεγχο μετεκλογικών κομματικών εξελίξεων παρά σε επιθυμία διακυβέρνησης.
Κατά συνέπεια, τυχόν έκπληξη μάλλον θα προέλθει από την πορεία ενδεχόμενης «τιμωρητικής» ψήφου, από εκείνους που καταγράφονται στην γκρίζα ζώνη των δημοσκοπήσεων, αλλά και από εκείνους που είδαν τις παρατάξεις και τα μορφώματα που υποστηρίζουν να μένουν εκτός εκλογικής διαδικασίας. Πρόκειται για παράγοντα που ενδεχομένως υποτιμάται στις δημοσκοπήσεις, αλλά ουδείς έχει αποτελεσματικότερο τρόπο να τον μετρήσει.
Από την πλευρά τους, τόσο ο Μητσοτάκης όσο και η Νέα Δημοκρατία συνολικότερα εμφανίζονται να καταβάλλουν -και οργανωτικά- υπερπροσπάθεια για την κατάκτηση δεύτερης κυβερνητικής τετραετίας. Επιπλέον, γνωρίζουν ακριβώς πού απευθύνονται -και μιλούν κατευθείαν, ξεκάθαρα-, στο κεντρώο εκλογικό κοινό που τους ενδιαφέρει, προτάσσοντας το αφήγημα της σταθερότητας και της συνέχειας, θυμίζοντας σε αντιδιαστολή την προηγούμενη θητεία του ΣΥΡΙΖΑ, με επίκεντρο το ταραχώδες 2015.
Υπάρχει όμως και μια ακόμη παράμετρος σε αυτή την έντονη κινητικότητα του κυβερνώντος κόμματος ενόψει της εκλογικής αναμέτρησης, πέρα από τη συνήθη επιδίωξη διατήρησης της εξουσίας. Η οποία σχετίζεται τόσο με τις εξεταστικές επιτροπές για υποκλοπές και Τέμπη που έχει «υποσχεθεί» η αντιπολίτευση, όσο και με τον φόβο φυγόκεντρων δυνάμεων, που ενδέχεται να εκδηλωθούν στη Νέα Δημοκρατία, εάν τυχόν χαθεί η εξουσία.
Η χώρα μας, θυμίζουμε, αποτελεί μια σπάνια εξαίρεση στον κανόνα που έχει δημιουργηθεί στην Ευρώπη, σε ό,τι αφορά την ύπαρξη περισσότερο ή λιγότερο «σοβαρών» ακροδεξιών κομμάτων με σημαντική απήχηση στο εκλογικό σώμα. Μια εξαίρεση που δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα κρατήσει για πολύ…
Το σίγουρο είναι ότι αυτές οι εκλογές είναι πολύ κρίσιμες για τα ίδια τα κόμματα και τις ηγεσίες τους. Ανάλογα με τα αποτελέσματα, μάλλον θα αποτελέσουν θρυαλλίδα εντυπωσιακών εξελίξεων στη συνέχεια, είτε στα δεξιά είτε στα αριστερά του πολιτικού φάσματος...