Ως ένα σημείο, αυτό το σημείωμα αποτελεί συνέχεια του προηγούμενου, καθώς αρκετοί αναγνώστες έδωσαν έμφαση στις «ιδιαιτερότητες» της Ασίας, που κατάφερε να αποφύγει το δεύτερο οδυνηρό κύμα, ενώ οι περισσότερες χώρες της απέφυγαν και το πρώτο.
Προφανώς, η εύκολη λύση είναι να αποδώσουμε τη μακράν καλύτερη συμπεριφορά της Ασίας είτε στα απολυταρχικά καθεστώτα, είτε σε «μαγειρεμένα» στοιχεία, είτε στη διαφορετική νοοτροπία και κουλτούρα των Ασιατών, τους οποίους έτσι κι αλλιώς «τσουβαλιάζουμε» από άγνοια στο ίδιο τσουβάλι.
Εντούτοις, οι παραπάνω ισχυρισμοί δεν αντέχουν απέναντι στα υπαρκτά και επίσημα στοιχεία για τρεις λόγους:
- Διότι και στην ευρωπαϊκή ήπειρο υπάρχουν παραδείγματα ορθής αντιμετώπισης του ιού, στις σκανδιναβικές χώρες, με εξαίρεση τη Σουηδία, που επέλεξε να πειραματιστεί με ένα εντελώς δικό της μοντέλο, που κατέληγε στην «ανοσία της αγέλης» χωρίς επιτυχία. Το να υποστηρίζουμε ότι η επιτυχία απλώς συνέβη επειδή είναι αραιοκατοικημένες, όταν έχουν και σημαντικά αστικά κέντρα, δεν αποτελεί επαρκές επιχείρημα.
- Διότι τόσο η Αυστραλία όσο και η Νέα Ζηλανδία, χώρες με πολίτες κατ’ εξοχήν αγγλοσαξονικής καταγωγής και εντελώς «δυτικού τύπου» πολιτεύματα, κατάφεραν να νικήσουν ως τώρα τον ιό, έχοντας εξαιρετικά αποτελέσματα. Κι αν η Νέα Ζηλανδία δεν έχει αστικά κέντρα με εκατομμύρια κατοίκους, έχει η Αυστραλία, με πληθυσμό άνω των 4 εκατ. σε Σίδνεϊ και Μελβούρνη.
- Διότι την ίδια επιτυχημένη πορεία έχει και η Ιαπωνία, που ούτε και για απόκρυψη στοιχείων μπορεί να κατηγορηθεί ούτε για «δικτατορικές μεθόδους», ενώ η πυκνότητα του πληθυσμού της είναι από τις υψηλότερες στον κόσμο στα αστικά κέντρα.
Ο παρακάτω πίνακας είναι πολύ διαφωτιστικός, εμφανίζοντας τα στοιχεία από την αρχή της πανδημίας μέχρι και την 26η Νοεμβρίου για ορισμένες χώρες της Ασίας, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία, καθώς και επιλεγμένες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν αντιμετωπίσει καλά την πανδημία.
Καμία σχέση με το Βέλγιο, την Ισπανία, την Ιταλία, ακόμη και με την Ελλάδα, που πλέον αριθμεί περίπου τους ίδιους νεκρούς με την Ιαπωνία των 120+ εκατομμυρίων κατοίκων!
Τα πιθανά «διδάγματα» ενόψει ενός τρίτου -και φαρμακερού- κύματος
Αφήνοντας στην άκρη το θέμα των διαφορών σε νοοτροπία, που υπάρχουν -και δεν αλλάζουν- από χώρα σε χώρα κι από περιοχή σε περιοχή, αλλά κοιτώντας τι έγινε διαφορετικά από πλευράς κρατικής αντιμετώπισης στις χώρες που έχουν διατηρήσει επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας, προκύπτουν δύο κοινά στοιχεία:
- Πολύ μεγάλος αριθμός διαγνωστικών τεστ και «ιχνηλατήσεων» (testing and tracing), παρότι δεν υπήρχε μεγάλη διείσδυση της πανδημίας στον πληθυσμό, προκειμένου να βρεθούν -και να εξεταστούν- οι επαφές των κρουσμάτων και οι επαφές των επαφών τους, αλλά και μαζικά δειγματοληπτικά τεστ για να διαπιστώνεται η διείσδυση του ιού στην κοινότητα.
- Όταν ο ιός αρχίζει να ξεφεύγει, αλλά με λίγα ακόμη κρούσματα, «γρήγορο και σκληρό» lockdown στην περιοχή (η Νέα Ζηλανδία το αποκαλεί go hard, go early), για να μην προλάβει να αυξηθεί ο αριθμός των κρουσμάτων, πριν την επιβολή του και να πέσει ο ρυθμός της εξάπλωσης άμεσα. Αυτό δηλαδή που σίγουρα ΔΕΝ συνέβη στην περίπτωση της Βορείου Ελλάδας, αλλά και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Kι εδώ προκύπτουν δύο «καυτά» και επίκαιρα ερωτήματα, που θα βρούμε σύντομα μπροστά μας:
- Πόσο προτιμότερο είναι να δαπανήσει μια χώρα σημαντικά ποσά για να εγκαταστήσει συγκροτημένες δομές που θα της επιτρέπουν όχι απλώς να κάνει «πολλά τεστ», αλλά να τα συνοδεύει από εξαιρετικά συστηματική ιχνηλάτηση επαφών, στα επίπεδα των χωρών που προαναφέραμε, αλλά και να προχωρά, όταν απαιτηθεί, σε σκληρά, γρήγορα, εντέλει όμως πιο σύντομα τοπικά lockdown, σε σχέση με την επίπτωση που έχουν στην οικονομία, όχι μόνον οι χιλιάδες νοσηλείες και θάνατοι, αλλά και η αναστάτωση από παρατεταμένα γενικευμένα lockdown; Προς το παρόν δεν υπάρχουν εκτεταμένες αναλύσεις για το θέμα αυτό, η λογική όμως λέει ότι το πρώτο, πέρα από τον ανθρώπινο πόνο, θα μειώσει και το οικονομικό πλήγμα, καθώς ο κανόνας «καλύτερα να προλαμβάνεις παρά να θεραπεύεις» φαίνεται να ισχύει και σε αυτή την περίπτωση.
- Το έτερο και ίσως πιο καυτό ερώτημα αυτές τις μέρες έχει να κάνει με το πώς και πότε θα τελειώσει το τρέχον lockdown κι αν θα είναι η πιο σωστή λύση να ανοίξει μερικώς για τις γιορτές, όπως πιέζει τόσο σημαντικό μέρος της κοινής γνώμης (που φυσιολογικά θέλει να κάνει γιορτές) όσο και η «αγορά», ή αν θα πρέπει να αναλογιστούμε τις συνέπειες από μια νέα αναζωπύρωση μετά τις γιορτές, που σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες θα φέρει το τρίτο κύμα και το… επόμενο lockdown.
Αλλά και πόσο φρόνιμο θα είναι να «ανοίξουν» όλες οι περιοχές της χώρας την ίδια περίοδο, όταν είναι σαφές ότι τα επιδημιολογικά φορτία ΔΕΝ είναι ίδια, με τη Β. Ελλάδα να εξακολουθεί με πιο επιβαρυμένη εικόνα, σύμφωνα με τα τρέχοντα στοιχεία.
Τόσο η επιτροπή επιστημόνων που συμβουλεύει την κυβέρνηση όσο και η ίδια η κυβέρνηση θα κληθούν σύντομα να απαντήσουν σε αυτό το δίλημμα, αναλαμβάνοντας και την ευθύνη, ελπίζουμε με επιτυχία, διότι το τρις εξαμαρτείν θα είναι εξαιρετικά οδυνηρό για όλους...