Στις αρχές της φετινής χρονιάς, συνομιλούσα με γνωστό μου από την Τουρκία, λέγοντάς του τη γνώμη μου, δηλαδή πως το νόμισμα της χώρας του θα διολισθήσει έναντι του ευρώ και του δολαρίου μέσα στο 2020, για μια σειρά από οικονομικούς και πολιτικούς λόγους (στάση κυβέρνησης Ερντογάν, κ.λπ.). Αν είχε ακούσει την προτροπή μου να «σορτάρει» την τουρκική λίρα, θα είχε αποκομίσει υψηλά κέρδη σε χρονικό διάστημα μόλις λίγων μηνών.
Γενικότερα, πολλοί συνάνθρωποί μας έχουν τις δικές τους εκτιμήσεις -τις δικές τους «ιδέες», αν θέλετε- για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στο μέλλον, με βάση τις γνώσεις τους ή και ενδεχομένως το ένστικτό τους. Επιπλέον, μπορούν να κάνουν χρήση αυτών των ιδεών τους και να επενδύσουν πάνω σ' αυτές, αποβλέποντας στο να κερδίσουν πολλά λεφτά (αναλαμβάνοντας προφανώς και το σχετικό ρίσκο).
Κάποιος για παράδειγμα πιστεύει πως η οικονομία μιας χώρας θα τα πάει πολύ καλά και έτσι να τοποθετηθεί σε έναν βασικό χρηματιστηριακό της δείκτη. Μπορεί επίσης να «βγει πωλητής» στον ίδιο χρηματιστηριακό δείκτη (π.χ. σορτάρισμα μέσα στον Οκτώβριο του FTSE-500, αν κάποιος πιστεύει πως το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης θα υποχωρήσει μετά τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου).
Αντί για χώρα, μπορεί κάποιος να ποντάρει στην ανάπτυξη μιας ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής αγοράζοντας ETFs ή αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν π.χ. στη Νοτιοανατολική Ευρώπη ή στα BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική).
Υπάρχουν κλαδικά funds και αμοιβαία κεφάλαια που τοποθετούνται σε μετοχές ενός συγκεκριμένου κλάδου, π.χ. στα ακίνητα, στην ενέργεια, στην πληροφορική και στις νέες τεχνολογίες. Αν κάποιος θεωρεί πως ένας από αυτούς τους κλάδους μπορεί να τα πάει πολύ καλύτερα στο μέλλον, θα μπορούσε να επενδύσει τμήμα των χρημάτων του.
Πώς θα εξελιχθούν οι τιμές κατά τους επόμενους μήνες στον χρυσό, στο πετρέλαιο, στο αλουμίνιο, στον χαλκό, στο βαμβάκι, στον καφέ; Υπάρχουν προϊόντα μέσω των οποίων μπορείτε να επενδύσετε τόσο στο σενάριο της ανόδου όσο και σε αυτό της πτώσης των τιμών σ’ αυτά. Μπορείτε να «ποντάρετε» επίσης στο πώς θα εξελιχθούν οι τιμές των ναύλων, αν έχετε κάποια εμπειρία ή κάποιες γνώσεις στον χώρο της ναυτιλίας.
H αλήθεια είναι πως υπάρχει πλήθος εναλλακτικών επιλογών ανά τον κόσμο, με τις σύγχρονες πλατφόρμες να προσφέρουν στους επενδυτές τη δυνατότητα να τοποθετηθούν απευθείας σ’ αυτές, μέσα από τον προσωπικό τους υπολογιστή και από το κινητό τους τηλέφωνο. Πολλές εταιρείες όπως η NUNTIUS δέχονται ακόμη και φωνητικές εντολές, που καταγράφονται όμως.
Οι επενδύσεις αυτές μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες, μπορεί να είναι στη spot αγορά ή στην προθεσμιακή, μπορούν να γίνονται με μόχλευση (που πολλαπλασιάζουν το αποτέλεσμα) ή όχι. Σύμφωνα με την ESMA, η μόχλευση μπορεί να είναι μέχρι 5 φορές σε μετοχές και 10 σε εμπορεύματα και δείκτες.
Αρκετοί θα πουν πως όλες αυτές οι επιλογές έχουν ρίσκο και πως σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν χαρακτηριστικά τζόγου. Κατά τη γνώμη μου, τα πράγματα δεν είναι έτσι:
- Πρώτον, γιατί κάθε επενδυτής μπορεί να επιλέξει το ρίσκο που μπορεί να αντέξει και
- Δεύτερον, επειδή κάθε άτομο που αποφασίζει να δράσει οικονομικά αναλαμβάνει μια μορφή ρίσκου.
Ο επιχειρηματίας για παράδειγμα που ανοίγει μια εταιρεία καλείται να προβλέψει την πορεία του ΑΕΠ, της ζήτησης για τα προϊόντα του κλάδου του, την εξέλιξη των τιμών, το ύψος των επιτοκίων, την αντίδραση των ανταγωνιστών του, τις μεταβολές του θεσμικού πλαισίου και τόσα άλλα.
Το μόνο βέβαιο είναι πως οι αγορές δίνουν τη δυνατότητα σε κάθε επενδυτή να αξιοποιήσει τις ιδέες του, μέσα στον χρονικό ορίζοντα που επιλέγει και μέσα από το ρίσκο που μπορεί να σηκώσει. Από εκεί και πέρα, στις επενδύσεις ισχύει ό,τι και στις επιχειρήσεις αλλά και στη ζωή γενικότερα: Όσο μεγαλύτερες προσδοκώμενες αποδόσεις επιδιώκει κάποιος τόσο υψηλότερο κίνδυνο καλείται να αναλάβει.
* Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι πρόεδρος της Nuntius ΑΧΕΠΕΥ (hr@nuntiusbrokers.com)