Το χρέος στην ευρωζώνη ξεπερνάει τα 13 τρισεκατομμύρια ή 91% του ΑΕΠ, σύμφωνα με την Eurostat. Ταυτόχρονα, το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα αντιμετωπίζει ένα σωρό κρίσιμα ζητήματα, όπως η ωρολογιακή βόμβα των επισφαλειών στα εμπορικά ακίνητα. Επιπλέον, ο μέσος Ευρωπαίος πολίτης βιώνει όλο και πιο δύσκολη την καθημερινότητα, καθώς βλέπει την αγοραστική του δύναμη να εξανεμίζεται λόγω του πληθωρισμού.
Με αυτά τα σοβαρά προβλήματα θα περίμενε κανείς να ασχολούνται τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Κι όμως όχι. Τους απασχολεί… το Bitcoin!
Οι Ulrich Bindseil, γενικός διευθυντής Υποδομών Αγοράς και Πληρωμών στην ΕΚΤ, και Jürgen Schaaf, σύμβουλος στον ίδιο τομέα, υποστηρίζουν ότι το Bitcoin απέτυχε να εκπληρώσει την αρχική του υπόσχεση να γίνει ένα παγκόσμιο αποκεντρωμένο ψηφιακό νόμισμα και πως η εύλογη αξία του εξακολουθεί να είναι μηδενική.
Θα αναρωτηθείτε πώς γίνεται να απέτυχε ένα περιουσιακό στοιχείο που ξεκίνησε από το μηδέν και μέσα σε σχεδόν μια δεκαετία έχει κεφαλαιοποίηση 1 τρισεκατομμύριο δολάρια. Κι εμείς το ίδιο. Μέχρι τώρα γνωρίζαμε πως, όταν κάτι αποτυχαίνει, τότε χάνει την αξία του. Δεν την αυξάνει! Δεν βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο όπου έχει βρεθεί ποτέ.
Πράγματι, σε 14 χώρες, έναντι ισάριθμων εθνικών νομισμάτων, η τιμή του Bitcoin βρίσκεται στο ανώτατο επίπεδο που έχει βρεθεί ποτέ στην ιστορία του. Ανάμεσά τους χώρες που βρίσκονται στους G20, όπως η Ιαπωνία. Αθροιστικά, ο πληθυσμός αυτών των χωρών είναι πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι, δηλαδή το 13,25% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι οικονομίες τους αθροιστικά αντιπροσωπεύουν το 7,25% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Τι άλλο ισχυρίζονται τα ανώτερα στελέχη; Ότι «προειδοποιήσαμε για τους κινδύνους για την κοινωνία και το περιβάλλον εάν το λόμπι του Bitcoin καταφέρει να επαναφέρει μια φούσκα με την ακούσια βοήθεια νομοθετών».
Ποιους εννοούν με τον χαρακτηρισμό «λόμπι του Bitcoin»; Εκείνους που μερίμνησαν να εγκριθεί το ETF του Bitcoin στην αγορά spot. Αυτό είναι το πρόβλημά τους και γι' αυτό έκαναν την παρέμβαση με το άρθρο που έχει τίτλο «Έγκριση ETF για το Bitcoin – Τα νέα ρούχα του γυμνού αυτοκράτορα».
Ποιοι άσκησαν πίεση προκειμένου να εγκριθεί το συγκεκριμένου τύπου ETF; Οι εκδότες του ETF, δηλαδή η BlackRock, η Fidelity, η ARK, η VanEck, η Franklin Templeton, η Bitwise, η Valkyrie, η Wisdom Tree κτλ. Αθροιστικά όλες μαζί αυτές οι εταιρίες έχουν σχεδόν 20 τρισ. δολάρια υπό διαχείριση. Οι πελάτες τους δεν είναι μόνο εύποροι ιδιώτες, αλλά συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά ταμεία, κράτη, τράπεζες και άλλοι.
Προφανώς αυτούς θεωρούν ότι αποτελούν το λόμπι του Bitcoin. Σας ακούγεται παράλογο; Και σ' εμάς. Ίσως θεωρούν πως έχει τεράστια επιρροή ο εξαφανισμένος Satοshi Nakamoto, ποιος ξέρει;
Στο κείμενό τους αναφέρουν ένα ακόμα που αξίζει να σχολιαστεί. Ότι η αμερικανική επιτροπή κεφαλαιαγοράς (SEC) αναγκάστηκε να εγκρίνει τα spot ETF εξαιτίας μιας δικαστικής απόφασης τον Αύγουστο του 2023. Πάλι μπερδευτήκαμε. Από πότε είναι πρόβλημα να τηρούνται οι αποφάσεις των δικαστηρίων;
Πιο κάτω, αναφέρουν: «Σήμερα, οι συναλλαγές με Bitcoin εξακολουθούν να είναι άβολες, αργές και δαπανηρές. Εκτός από το darknet, το κρυφό μέρος του Διαδικτύου που χρησιμοποιείται για εγκληματικές δραστηριότητες, δεν χρησιμοποιείται σχεδόν καθόλου για πληρωμές».
Γι’ αυτή την επισήμανση υπάρχουν δύο απαντήσεις. Η μία είναι από τους ίδιους τους συγγραφείς του άρθρου! Αναφέρουν παρακάτω (επαναλαμβάνουμε, οι ίδιοι) πως «οι συναλλαγές Bitcoin προσφέρουν ψευδωνυμία και όχι πλήρη ανωνυμία, καθώς κάθε συναλλαγή συνδέεται με μια μοναδική διεύθυνση στο δημόσιο blockchain. Συνεπώς, το Bitcoin είναι ένα άχρηστο εργαλείο όσον αφορά την ανωνυμία, διευκολύνοντας τις παράνομες δραστηριότητες και οδηγώντας σε νομικές ενέργειες κατά των παραβατών μέσω του εντοπισμού των συναλλαγών».
Με άλλα λόγια, μας εξηγούν πως όποιος πραγματοποιήσει παράνομη συναλλαγή αφήνει ίχνη που μπορούν να εντοπιστούν! Πράγματι, σ' αυτό έχουν δίκιο. Το Bitcoin δεν είναι ανώνυμο. Τι σημαίνει αυτό; Πως κανείς δεν μπορεί να προβλέψει στο μέλλον αν η υπολογιστική δύναμη που θα διαθέτουν οι διωκτικές αρχές γίνει τόσο ισχυρή, ώστε να μπορούν να βρίσκουν σχετικά εύκολα την πορεία του χρήματος, αποδεικνύοντας έκνομες ενέργειες. Γι’ αυτό τον λόγο κανείς σοβαρός εγκληματίας δεν αφήνει ίχνη που να μένουν για πάντα. Θα προτιμήσει μετρητά (ευρώ, δολάρια κτλ), που είναι μη ανιχνεύσιμα.
Η δεύτερη απάντηση έρχεται από την Chain analysis, μια εξειδικευμένη εταιρία ερευνών blockchain. Όπως ισχυρίζεται η εταιρία, μόλις το 0,34% (24,2 δισεκατομμύρια δολάρια) των συνολικών συναλλαγών κατευθύνθηκε σε πορτοφόλια παρανόμων. Στα παράνομα συμπεριλαμβάνονται τα κλεμμένα από τους χάκερς και όσα θέλησαν να σπάσουν τις κυρώσεις. Αξίζει να σημειωθεί πως το αναφερθέν ποσό περιλαμβάνει όλα τα κρυπτονομίσματα. Η αναλογία στο Bitcoin είναι ακόμα μικρότερη.
Αντίστοιχα, οι παράνομες συναλλαγές σε ευρώ, έχουν υπολογιστεί ως το 1% του ΑΕΠ ολόκληρης της ΕΕ!
Τέλος, να σχολιάσουμε μια παράγραφο ακόμα. Όπως αναφέρουν τα ανώτατα στελέχη της ΕΚΤ, «το Bitcoin εξακολουθεί να μην είναι κατάλληλο ως επένδυση. Δεν δημιουργεί ταμειακές ροές (σε αντίθεση με τα ακίνητα) ή μερίσματα (μετοχές), δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί παραγωγικά (εμπορεύματα) και δεν προσφέρει κοινωνικά οφέλη (χρυσά κοσμήματα) ή υποκειμενική εκτίμηση που βασίζεται σε εξαιρετικές δεξιότητες (έργα τέχνης).
Κι εδώ έχουν δίκιο. Το Bitcoin δεν παράγει ταμειακές ροές, δεν έχει τόκο, γιατί δεν πρέπει να έχει. Είναι χρήμα, το χρήμα δεν έχει τόκο. Αν έχω ένα κιλό χρυσό, μετά από 10 χρόνια θα είναι ένα κιλό χρυσός. Αν έχω 1 εκατομμύριο ευρώ σε χαρτονομίσματα, θα έχω το ίδιο πάκο και αργότερα.
Αν το ίδιο ποσό το βάλω στην τράπεζα, ίσως αποδώσει. Τότε, όμως, δεν έχω χρήμα. Έχω καταθέσεις. Όπως αν δανείσω κάποιο κράτος, θα έχω ομόλογα. Αν τοποθετήσω τα χρήματά μου στο χρηματιστήριο, δεν θα έχω χρήμα, αλλά μετοχές.
Με το Bitcoin, όπως και με τον χρυσό, δεν κερδίζεις από τους τόκους, το μέρισμα ή το κουπόνι. Ωστόσο, αν πάμε πίσω στο 1971, οπότε και είχαμε την αρχή των ελεύθερων διακυμάνσεων στις ισοτιμίες των νομισμάτων, η μέση ετήσια απόδοση του χρυσού ήταν 7,5%. Για το Bitcoin δεν χρειάζεται να πούμε κάτι άλλο από το ότι ήταν ο επενδυτικός τίτλος με τη μεγαλύτερη απόδοση στη δεκαετία. Τι να τον κάνει τον τόκο;
Για ποιο λόγο σε βάθος χρόνου ανεβαίνει η αξία του χρυσού; Αυτό οφείλεται στις κεντρικές τράπεζες, όπως η ΕΚΤ, που φροντίζουν να «εκτυπώνεται» χρήμα με ρυθμό μεγαλύτερο από το 1,6% που είναι ο μέσος ρυθμός εξόρυξης νέας ποσότητας σε σχέση με την υφιστάμενη ποσότητα. Ωστόσο το Bitcoin είναι ακόμα πιο σπάνιο. Τα επόμενα 25 χρόνια η ποσότητα του χρυσού θα είναι 50% επιπλέον της τωρινής, ενώ του Bitcoin μόλις 7%.
Αντίθετα, για να αυξηθεί η ποσότητα του ευρώ δεν χρειάζεται κόπος, χρόνος ή πόροι. Αρκεί μια πολιτική απόφαση. Αυτό έγινε, για παράδειγμα, την περίοδο της πανδημίας και εκτινάχθηκε ο πληθωρισμός, όπως μας φανερώνει το παρακάτω διάγραμμα. Ακόμα όμως και να μην υπήρχε η δικαιολογία της πανδημίας, είναι δηλωμένος και δημόσια διατυπωμένος ο στόχος της ετήσιας υποβάθμισης της αγοραστικής δύναμης του ευρώ (όπως και του δολαρίου) κατά 2%.
Κλείνουμε την αναφορά στο άρθρο μεταφέροντας ένα διασκεδαστικό σχόλιο που δεν κάναμε εμείς, αλλά οι Financial Times: Θα θέλαμε να ακούσουμε ποια είναι τα κοινωνικά οφέλη των χρυσών κοσμημάτων!
Τελικές σκέψεις
Συμπερασματικά, όσον αφορά το Bitcoin, ο χρόνος για τους ανθρώπους της ΕΚΤ έχει σταματήσει στο 2013. Χρησιμοποιούν τα ίδια ακριβώς επιχειρήματα που έλεγαν και τότε. Τότε όμως υπήρχε δικαιολογία. Δεν γνώριζαν τις ιδιότητές του ούτε οι διωκτικές αρχές ούτε οι παράνομοι. Όπως σχολίασε κάποιος χρήστης στο Χ, το άρθρο θυμίζει τον νομπελίστα Πολ Κρούγκμαν που είχε ισχυριστεί πως ο αντίκτυπος του Διαδικτύου στην οικονομία δεν θα είναι μεγαλύτερος από αυτόν της συσκευής φαξ.
Είναι γεγονός πως το Bitcoin πράγματι δεν χρησιμοποιείται σήμερα ευρέως ως μέθοδος πληρωμής. Είναι σχετικά αργό στις καθημερινές συναλλαγές. Ωστόσο, στο Bitcoin η ταχύτητα δεν αποτελεί πρωταρχική σημασία. Δεν σχεδιάστηκε να είναι γρήγορο. Σχεδιάστηκε να είναι ασφαλές και σπάνιο.
Ο χρυσός είχε παρόμοια προβλήματα. Βαρύς, δυσκίνητος, δεν μπορούσε να διαιρεθεί σε πολύ μικρά κομμάτια για να τον ανταλλάξεις με μικρής αξίας αντικείμενα και γενικά δύσκολος στις καθημερινές συναλλαγές. Παρ’ όλα τα προβλήματα, όμως, οι άνθρωποι αναζητούσαν τον χρυσό.
Πώς λύθηκε το πρόβλημα; Τον έβαλαν σε ένα χρηματοκιβώτιο και δημιούργησαν ένα χάρτινο πιστοποιητικό κατοχής χρυσού. Δημιούργησαν ένα δεύτερο επίπεδο, πάνω από το πρώτο. Οι άνθρωποι δέχονταν τα χαρτιά, γιατί πίστευαν πως αντιστοιχούσαν σε ορισμένη ποσότητα χρυσού. Το μέταλλο παρέμενε στα χρηματοκιβώτια.
Κάτι αντίστοιχο γίνεται και με το Bitcoin. Για να κυριαρχήσει στις καθημερινές συναλλαγές δεν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιείται το ίδιο, αλλά ένα υποκατάστατό του. Όπως για τον χρυσό υπήρξαν τα τραπεζογραμμάτια, για τα χαρτονομίσματα η Visa και η Mastercard.
Πώς λύνεται το πρόβλημα με το Bitcoin; Καταρχάς ήδη πολλά ανταλλακτήρια έχουν συνδέσει τον λογαριασμό τους σε κρυπτονομίσματα με Visa και Mastercard, όπως συνδέονται σήμερα με τον τραπεζικό μας λογαριασμό σε ευρώ ή δολάρια.
Δεύτερον και σημαντικότερο, έχουν αναπτυχθεί ψηφιακές τεχνολογίες δεύτερου επιπέδου, όπως το lighting network, όπου μπορείς να μεταβιβάσεις χρήματα (Bitcoin, δολάρια, ευρώ και άλλα) σ' ένα δευτερόλεπτο, με ουσιαστικά μηδενικό κόστος. Μια εκδοχή αυτής της τεχνολογίας είναι το Strike, που αποτελεί τη βάση που λειτουργεί το Chivo στο Ελ Σαλβαδόρ.
Οι τοπικές εφημερίδες κάποτε είχαν γεωγραφικό πλεονέκτημα. Το Διαδίκτυο το άλλαξε. Ένας κλάδος πανίσχυρος, με παρουσία εκατοντάδων ετών, δεν μπόρεσε να κάνει τίποτα. Συρρικνώθηκε, παραδόθηκε, συμβιβάστηκε στις τεχνολογικές εξελίξεις για να επιβιώσει. Με παρόμοιο τρόπο τα εθνικά νομίσματα κάποτε είχαν γεωγραφικό πλεονέκτημα. Το Bitcoin το αλλάζει αυτό. Τα περισσότερα fiat νομίσματα θα εξαφανιστούν. Λίγα θα επιβιώσουν κι αυτά σε εξασθενημένη κατάσταση, ισχυρίζεται ο Balaji Srinivasan, συγγραφέας του best seller βιβλίου «The Network State»
Όπως και να 'χει, λίγο ενδιαφέρει η γνώμη των στελεχών της ΕΚΤ. Ο κόσμος αλλάζει χωρίς να τους ρωτάει. Και το Διαδίκτυο, τα πρώτα χρόνια της εμφάνισής του, είχε πολλούς σκεπτικιστές, οι οποίοι με το πέρασμα του χρόνου εξαφανίστηκαν. Το ίδιο θα συμβεί και με το Bitcoin και το οικοσύστημα που έχει δημιουργηθεί γύρω του.
Ενημερωθείτε για τον νέο κύκλο σεμιναρίων που οργανώνει το euro2day.gr, με τίτλο «Επενδύσεις και trading στα κρυπτονομίσματα».
Βιβλίο για τα κρυπτονομίσματα
Το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin» μπορείτε να το προμηθευτείτε από τα βιβλιοπωλεία ή το https://shop.media2day.gr/books/2/prodcategory
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς σκοπούς και μόνο.