Αποκέντρωση και Ουδετερότητα ίσον Ελευθερία. Αυτές αποτελούν τις λέξεις-κλειδιά στο Bitcoin. Κάτι τόσο απλό και συνάμα τόσο δύσκολο να το αντιληφθεί κάποιος. Γιατί όμως;
Καταλαβαίνω τη δυσκολία της κατανόησης αυτής της έννοιας. Πρόκειται για κάτι τόσο καινούργιο, μοναδικό και καινοτόμο, που δεν έχει υπάρξει αντίστοιχο στο παρελθόν για να γίνει κάποιος παραλληλισμός ή παρομοίωση.
Είναι κάτι το οποίο θα πρέπει κάποιος να κατανοήσει, να αντιληφθεί εκ του μηδενός. Τα πάντα έχουν αρχή, μέση και τέλος. Κάποιος πρέπει να είναι ο υπεύθυνος. Ένας διευθυντής, ο ιδιοκτήτης, οι μέτοχοι. Κάποιος πρέπει να είναι από πίσω να κάνει κουμάντο, να κινεί τα νήματα, είτε το γνωρίζουμε είτε όχι. Έτσι έχουμε μάθει. Τα πάντα να είναι έτσι δομημένα.
Ώσπου έρχεται μία στιγμή, έρχεται το πλήρωμα του χρόνου εκεί όπου οι προσπάθειες πολλών ετών και ο συνδυασμός πολλών τεχνολογιών και επιστημών βρίσκουν διέξοδο και αποτέλεσμα. Ένας τρόπος να μεταφέρεις αξία με την ίδια ευκολία που μεταφέρεις πληροφορία, χωρίς να χρειάζεσαι κάποιον να μεσολαβήσει για να εγγυηθεί τη συναλλαγή αυτή. Ένα σύστημα αδιάβλητο, απόλυτα ουδέτερο, διαφανές, ασταμάτητο, στο οποίο μπορεί να έχει πρόσβαση ο καθένας. Χωρίς αφεντικό, χωρίς υπεύθυνο, χωρίς διευθυντή, χωρίς διοικητικό συμβούλιο.
Πώς μπορεί να είναι αυτό δυνατόν, θα αναρωτηθεί κάποιος. Κάποιος είναι από πίσω. Κάποιος το ελέγχει. Κάποιος κινεί τα νήματα και όλοι χορεύουμε στον ρυθμό του. Όχι, δεν υπάρχει κανείς! Είναι δυνατόν, συνέβη και συμβαίνει τώρα. Είναι το Bitcoin!
Όπως λέει και ο φίλος μας ο Βίκτορ Ουγκό: «Τhere is nothing more powerful than an idea whose time has come - Τίποτε δεν μπορεί να αντισταθεί σε μια ιδέα που έχει έρθει η ώρα της».
Η αρχή έγινε το 1990 με την εφεύρεση του Ιnternet και το 2008, μετά από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες, η λύση στο πρόβλημα της μεταφοράς αξίας μέσο του Ιnternet χωρίς να υπάρχει τριτεγγυητής, ήρθε με το Bitcoin, ένα ηλεκτρονικό σύστημα μετρητών από χρήστη σε χρήστη (peer-to-peer).
Υπήρξε ιδρυτής ή μάλλον εφευρέτης, ο οποίος μέχρι και σήμερα παραμένει ψευδώνυμος, χωρίς κανείς να γνωρίζει την πραγματική του ταυτότητα. Έκατσε τα πρώτα χρόνια της ζωής του να το φροντίζει και να το προστατεύει, μέχρι το σημείο που πλέον δεν ήταν απαραίτητος και στη συνέχεια χάθηκε. Ακόμα όμως και να ήταν εδώ, δεν θα είχε καμία δύναμη πάνω του.
Ο Satοshi Nakamoto, ο άνθρωπος ή η ομάδα ανθρώπων που δημιούργησε το Bitcoin, θα έπρεπε να πάρει Νόμπελ πληροφορικής, μαθηματικών, οικονομίας και ψυχολογίας τουλάχιστον, καθώς ο τέλειος συνδυασμός των παραπάνω επιστημών του προσδίδουν τα χαρακτηριστικά που έχει σήμερα. Ο τέλειος συνδυασμός κινήτρων και αντικινήτρων, ώστε να συμμετέχουν όλοι χωρίς να εμπιστεύεται κανείς κανέναν και παρ΄όλα αυτά όλα να λειτουργούν στην εντέλεια.
Οι επικριτές του Bitcoin μόνιμα προτάσσουν την τιμή και τη διακύμανση αυτής ως απόδειξη αποτυχίας (όταν πέφτει) και δυστυχώς παρασύρουν και εμάς (τους υπέρμαχους) να πέφτουμε στη παγίδα της τιμής ως απόδειξης επιτυχίας (όταν ανεβαίνει).
Λοιπόν όχι. Δεν θα σας κάνω τη χάρη αυτή τη φορά. To Bitcoin είναι επιτυχημένο γιατί μέσα σε ένα περιβάλλον απίστευτης αστάθειας, αυτό παραμένει συστημικά ακλόνητο! Ακριβώς για αυτό σχεδιάστηκε. Για να έχει συστημική σταθερότητα και όχι σταθερότητα τιμής.
To Bitcoin είναι απόλυτα ουδέτερο, όχι δίκαιο (με την έννοια που έχουμε ενδεχομένως στο μυαλό μας), είναι ουδέτερο, μπορεί να το χρησιμοποιήσει μια τρομοκρατική οργάνωση για να χρηματοδοτήσει έναν πόλεμο με την ίδια ευκολία που μπορεί να το χρησιμοποιήσει ένας φιλανθρωπικός οργανισμός για να συγκεντρώσει χρήματα! Είναι ένα απόλυτα ουδέτερο εργαλείο, το οποίο δεν μπορεί να επηρεάσει κανείς. Δεν είναι καλό ούτε κακό, είναι ουδέτερο, δεν έχει σημασία αν σου αρέσει ή όχι, αν θα ήθελες κάτι άλλο, αν νομίζεις ότι κάπως αλλιώς θα ήταν καλύτερα, είναι αυτό και είναι ουδέτερο! Και το μυστικό είναι ότι το ίδιο ισχύει για όλους.
Αντιστροφή
Πάμε λοιπόν να αντιστρέψουμε τις ερωτήσεις στους επικριτές.
Έχει σταματήσει ποτέ να λειτουργεί; Έχει μπορέσει κάποιος να περάσει μια συναλλαγή πιο γρήγορα από κάποιον άλλο; Έχει ευνοηθεί κάποιος με πολλά Bitcoin στον τρόπο μεταχείρισης σε σχέση με κάποιον άλλο με λίγα ή ελάχιστα; Έχει παγώσει κάποιος λογαριασμός για οποιονδήποτε λόγο; Έχει αλλάξει ή διαμορφωθεί η νομισματική πολιτική σύμφωνα με εξωγενείς παράγοντες για οποιονδήποτε λόγο; Οι ενεργές διεύθυνσης που υπάρχουν, αυξάνονται ή μειώνονται;
Οκ, θα πει κάποιος, αλλά το Bitcoin χειραγωγείται. Φυσικά χειραγωγείται η τιμή του. Όχι μόνο χειραγωγείται, αλλά γίνεται και στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό προς όλες τις κατευθύνσεις, γιατί είναι ελεύθερο, ουδέτερο και μικρής κεφαλαιοποίησης (ακόμα) και είναι το μόνο που μπορεί να κάνει κάποιος με πολλά λεφτά!
Τα Limit Down και Limit Up στο χρηματιστήριο, η δικλίδα ασφαλείας στην έντονη διακύμανση της τιμής, είναι χειραγώγηση ή όχι; Υπάρχει καλή χειραγώγηση και κακή χειραγώγηση;
Το Bitcoin είναι ο ορισμός της ελεύθερης αγοράς, δεν έχει δικλίδα ασφαλείας, είναι ένα asset απόλυτα ελεύθερο προς τέρψη του καθενός, είναι ελεύθερο από τη δικλίδα αποφυγής χειραγώγησης. Χειραγωγείται τόσο πολύ που η αγορά θα βρει την καινούργια ισορροπία από μόνη της.
Η πραγματική χειραγώγηση είναι όταν μπορείς να χειραγωγήσεις το σύστημα, να ανεβοκατεβάζεις επιτόκια κατά το δοκούν, να εκτυπώνεις λεφτά εκ του μηδενός, να «βοηθάς» τους «φίλους» θεσπίζοντας νόμους και κανόνες που θα ζήλευε το μεγαλύτερο καρτέλ.
Ωστόσο τίποτα από τα παραπάνω δεν μπορεί να εφαρμοστεί στο Bitcoin.
Η αλήθεια εξαρτάται από την προσδοκία
Μπορείς να αλλάξεις τη νομισματική πολιτική του όπως σε βολεύει; Μπορείς να ευνοήσεις κάποιον «φίλο» να έχει πιο γρήγορη πρόσβαση στα καινούργια Bitcoin που δίνονται ως επιβράβευση στον miner, με χαμηλότερης ποιότητας μηχανήματα; Μπορείς να επιβάλεις κυρώσεις και να αποκόψεις κάποιον από το σύστημα γιατί έχει διαφορετική άποψη από εσένα ή γιατί απλά μπορείς; Μπορείς να κρύψεις μια συναλλαγή ή το υπόλοιπο ενός λογαριασμού;
Στην ερώτηση τώρα, αν το Bitcoin έχει αποτύχει ή όχι, υπάρχει η υποκειμενική προσέγγιση και η αντικειμενική.
Υποκειμενικά λοιπόν, η αλήθεια εξαρτάται από το τι προσδοκίες είχες εσύ όταν ασχολήθηκες, αν μπήκες για να βγάλεις λεφτά/fiat, αν έβγαλες πέτυχε, αν όχι πέθανε, αν μπήκες γιατί σου είπαν ότι θα σε σώσει από την κρίση, την ύφεση και τον πληθωρισμό, εξαρτάται πάλι από τη χρονική στιγμή που μπήκες και τη γεωγραφική περιοχή που έχεις γεννηθεί.
Αντικειμενικά, κατά την ταπεινή μου γνώμη, η επιτυχία ή αποτυχία του Bitcoin βρίσκεται στο κατά πόσο μπορεί να διατηρήσει αλώβητα τα βασικά θεμελιώδη χαρακτηριστικά του και να παραμένει συστημικά σταθερό σε όλες τις συνθήκες, οικονομικές, πολιτικές, τεχνολογικές, περιβαλλοντικές, όπως ανάπτυξη/ύφεση, πανδημίες, καταστροφές, πόλεμος, απαγορεύσεις, κυρώσεις… σε όλες!
Δεν γνωρίζω τι μας επιφυλάσσει το μέλλον και σίγουρα ζούμε σε περίεργες και πρωτόγνωρες συνθήκες, κοιτάζοντας όμως το παρελθόν και εκ του αποτελέσματος, μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε, το Bitcoin όχι μόνο έχει επιτύχει αλλά έχει θριαμβεύσει. Έχει καταφέρει να παραμείνει συστημικά σταθερό "No Matter What", που λένε οι φίλοι μας οι Αμερικανοί.
Κάθε μέρα που περνάει, γίνεται όλο και πιο μεγάλο, όλο και πιο δυνατό. Tik Tok next block. Still FEW…
* Ο Γιώργος Τζέγκας (a.k.a. CryptoCapitalist) είναι οικονομολόγος με μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και εξειδίκευση στη χρηματοοικονομικά. Εργάζεται τα τελευταία 16 χρόνια στον τομέα των πωλήσεων, σε μία από τις μεγαλύτερες Fast-moving consumer goods (FMCG) πολυεθνικές. Το πάθος του για τα κρυπτονομίσματα τον οδήγησε να δημιουργήσει το πρώτο κανάλι πληροφόρησης του χώρου στο ελληνικό YouTube.
Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.