Στον χώρο των crypto επικρατεί, όπως είναι φυσικό, κατήφεια. Είναι η πρώτη φορά που το Bitcoin αλλά και το Ethereum σημειώνουν 9 συνεχόμενες εβδομάδες πτώσης. Κάποιοι θεωρούν πως από μόνο του αυτό το στοιχείο σημαίνει πως η επόμενη εβδομάδα θα είναι μάλλον ανοδική. Πόσα συνεχόμενα κόκκινα καντήλια να υπάρξουν; Όχι αναγκαστικά. Στη στατιστική, όταν έχουμε ρίψη του κέρματος, το κλασικό παράδειγμα 50-50, η επόμενη δοκιμή δεν δεσμεύεται από την προηγούμενη.
Στις αγορές βέβαια δεν ισχύει η απόλυτη ανεξαρτησία στη διαμόρφωση του αποτελέσματος. Τα μελλοντικά γεγονότα προέρχονται από συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στο παρελθόν. Ωστόσο η αλήθεια είναι πως βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά. Μπορεί αυτή η φράση να είναι κλισέ, αλλά είναι επίσης και αλήθεια.
Ποτέ η αγορά των crypto δεν είχε βρεθεί σε παρόμοιες μακροοικονομικές συνθήκες.
Μετοχές VS κρυπτονομίσματα
Μια ερώτηση που μας γίνεται συχνά αφορά το πώς είναι δυνατόν τα κρυπτονομίσματα να υποχωρούν τόσο πολύ ποσοστιαία, σε σχέση με τις μετοχές. Η διαφορά κεφαλαιοποίησης μόνο εν μέρει εξηγεί το φαινόμενο.
Ένας βασικός λόγος είναι πως στις μετοχές, αν υπάρξει υποχώρηση από ένα σημείο και μετά, μπορεί να βρεθεί κάποιος (ή κάποιο fund) να αγοράσει ολόκληρη την εταιρεία. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να βγάλει κέρδος είτε ρευστοποιώντας την (αν η καθαρή αξία είναι μεγαλύτερη της χρηματιστηριακής), είτε να εκμεταλλευτεί τυχόν ταμειακές ροές, είτε με άλλους τρόπους.
Στα κρυπτονομίσματα όμως δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Όσο καλό ή φτηνό και να είναι ένα κρυπτονόμισμα, αν κάποιος τα αγοράσει όλα, αυτά γίνονται αυτόματα άχρηστα. Για να έχουν αξία, πρέπει να τα κατέχουν πολλοί, όχι ένας ή ελάχιστοι. Ακόμα και όλα τα Bitcoin να αγοράσει κάποιος (αν υποθέσουμε ότι έχει τη δυνατότητα να το κάνει), δεν θα είχαν καμία αξία. Συνήθως τα projects της ψηφιακής οικονομίας είναι κάποιο πρόγραμμα. Δεν διαθέτουν απλά περιουσιακά στοιχεία. Ούτε υπάρχουν ταμειακές ροές που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί ο μοναδικός αγοραστής.
Είναι όλα άσχημα λοιπόν; Όχι απαραίτητα. Τα συμπτώματα που σήμερα τρομοκρατούν τους επενδυτές μπορεί να είναι τα σημάδια γέννησης και όχι θανάτου. Η περίοδος των αρκούδων επιδρά θετικά στη βελτίωση της τεχνολογίας, παρά το γεγονός ότι ο κλάδος έχει απώλειες σε χρήματα και εξασθενεί το κύρος του. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι πως περιθωριοποιούνται μέχρι εξαφανίσεως τα χαμηλής ποιότητας εγχειρήματα. Το ίδιο παθαίνουν και οι περιστασιακοί κερδοσκόποι που αντιλαμβάνονται τον χώρο των crypto ως εναλλακτική των τυχερών παιχνιδιών.
Κυρίως, το όφελος προέρχεται από τους συμμετέχοντες στη βιομηχανία. Δεν επαναπαύονται βλέποντας να ανεβαίνουν οι τιμές των νομισμάτων για τα οποία δουλεύουν. Επικεντρώνονται στη δημιουργία αξιόπιστων εφαρμογών, εντείνοντας τις προσπάθειες να ξεχωρίσουν από τον ανταγωνισμό. Μέσω της υγιούς διόρθωσης καθίσταται η αγορά πιο ορθολογική. Όπως πολλά projects δεν κατάφεραν να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους το 2018 και χάθηκαν, το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και τώρα, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί. Όχι όμως όσα έχουν κάτι αξιόλογο να προσφέρουν. Αυτά συνεχίζουν να υφίστανται και να βελτιώνονται καθημερινά, όπως και ολόκληρη η τεχνολογία της αποκεντρωμένης οικονομίας.
Για παράδειγμα, στο τέλος του 2018, το Ethereum έφτασε να χάνει 95% σε σχέση με τα υψηλά του, μέσα σε ένα χρόνο. Αυτό σήμαινε πως δεν είχε αξία; Όχι βέβαια. Τότε πως στο καλό ένα τόσο ελπιδοφόρο project με αδιαμφισβήτητη χρησιμότητα, φτάνει στο σημείο να πέφτει 95%; Ήταν θέμα συγκυρίας. Πολλοί που κατείχαν Ether, όπως οι ICOs, άρχισαν να πουλάνε όσα διέθεταν προκειμένου να επιβιώσουν. Οι συνθήκες άλλαξαν και από τα 100€ που κόστιζε το ένα, έφτασε να πολλαπλασιάσει την κεφαλαιοποίησή του σχεδόν 50 φορές.
Οι παλαιότεροι διαθέτουν το πλεονέκτημα της ισχυρής μνήμης από προηγούμενες περιστάσεις. Οι περισσότεροι που δεν έχουν παραστάσεις από το παρελθόν είναι λογικό να φοβούνται. Κι όμως υπήρξαν χειρότερες καταστάσεις. Για να μην πάμε πολύ μακριά στον χρόνο, τον Μάρτιο του 2020, όταν είχαν σταματήσει να δουλεύουν για κάποιες ώρες τα ανταλλακτήρια, μπλοκαρισμένα από τις πανικόβλητες εντολές πώλησης, υπήρχε η αίσθηση ότι όλα τελείωσαν.
Ωστόσο αυτή τη φορά υπάρχει μια τεράστια διαφορά σε σχέση με το παρελθόν. Τα crypto έχουν νομιμοποιηθεί. Είτε από τους νομοθέτες, ταυτόχρονα με την απόκτησή τους από τους θεσμικούς, είτε στη συνείδηση του επενδυτικού κοινού. Πριν το 2020, πόσο μάλλον το 2017, κανείς δεν μπορούσε να είναι σίγουρος πως θα ακολουθήσει η αναγνώριση και η αποδοχή που υπάρχει σήμερα.
Ακόμα και για την περιβαλλοντική επιβάρυνση που επικαλούνται πολλοί, όσο περνάει ο καιρός αποκαλύπτεται πως οι κατηγορίες δεν ευσταθούν. Πλέον εξόρυξη Bitcoin πραγματοποιούν πετρελαϊκοί πολυεθνικοί κολοσσοί όπως η Exxon Mobil και η Gazprom, χρησιμοποιώντας ενέργεια που διαφορετικά θα χανόταν αναξιοποίητη ή θα μόλυνε το περιβάλλον. Η εμπλοκή παραδοσιακών επιχειρήσεων ενέργειας νομιμοποιεί τον κλάδο της εξόρυξης, που είχε άσχημη φήμη ως παρασιτικός και ρυπογόνος.
Επίσης η βιομηχανία του mining αποδεικνύεται ιδιαίτερα ανθεκτική. Πλέον στην Κίνα από σχεδόν μηδενικό μερίδιο μετά την απαγόρευση από τις αρχές, σύμφωνα με στοιχεία του Πανεπιστημίου του Cambridge, κατάφερε να ανακτήσει σημαντικό μέρος του χαμένου εδάφους, με το ποσοστό να φτάνει το 22% της συνολικής ποσότητας. Οι Κινέζοι εξορύκτες ανέκαμψαν πολύ γρήγορα, βρίσκοντας τρόπους να παρακάμψουν τις απαγορεύσεις. Δεν είναι τυχαίο που παρά την πτώση της τιμής του Bitcoin, το Hash Rate βρίσκεται στα υψηλά όλων των εποχών.
Ούτε τα χρήματα που συγκεντρώνονται παρουσιάζουν σημάδια επιβράδυνσης. Η πεποίθηση των ιδιωτών επενδυτών και των κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capitals) ότι ο χώρος των κρυπτονομισμάτων έχει μοναδικές προοπτικές παραμένει ακλόνητη. Το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, οι νεοσύστατες εταιρείες blockchain και crypto συγκέντρωσαν 9,2 δισεκατομμύρια δολάρια μέσω 461 συμφωνιών παγκοσμίως.
Τότε πού οφείλεται η υποχώρηση των τιμών; Η ταυτόχρονη εμφάνιση διαφορετικών κρίσεων (πληθωρισμός μαζί με υψηλά χρέη που δεν επιτρέπουν αύξηση επιτοκίων, ενεργειακή και επισιτιστική αβεβαιότητα, μείωση της ρευστότητας από τις πολιτικές σύσφιξης κτλ) δεν αφήνει καμία οικονομική δραστηριότητα να ξεδιπλώσει τις δυνατότητές της. Ο χώρος των κρυπτονομισμάτων δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση.
Αποδεικνύεται πως κανένα αφήγημα δεν είναι τόσο δυνατό, ώστε να υπερισχύσει των παγκόσμιων μακροοικονομικών και γεωπολιτικών αβεβαιοτήτων. Ούτε του Bitcoin ως διαφύλαξης αξίας επειδή διαθέτει το πλεονέκτημα της προκαθορισμένης και μειούμενης παραγωγής. Ούτε των NFTs και του Metaverse, ούτε του Ethereum και της επικείμενης αναβάθμισής του.
Σεμινάρια και βιβλίο για τα κρυπτονομίσματα
α) Τα πιο εξειδικευμένα σεμινάρια αφορούν την αποτελεσματική προστασία των δεδομένων σας από τους κακόβουλους. Θα μάθετε τρόπους με τους οποίους θα μπορείτε να περιηγείστε άφοβα και με ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο. Επίσης πώς να φυλάξετε με μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια τα κρυπτονομίσματά σας και πώς μπορείτε να τα μεταβιβάσετε στους οικείους σας, σε περίπτωση ατυχήματος. Εισηγητής είναι ο κ. Αχιλλέας Βιέννας, διακεκριμένος ειδικός ερευνητής και πιστοποιημένος σύμβουλος σε θέματα κυβερνοασφάλειας.
β) Για εκείνους που προτιμούν την προσωπική επαφή, δίνεται η δυνατότητα να ενημερωθούν από τα ανανεωμένα on-line σεμινάρια με τον κ. Βασίλη Παζόπουλο, ζωντανά. Δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 9 ωρών σε ολιγομελή γκρουπ. Στο πρώτο, μαθαίνετε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin και τη διαφορά του με το ευρώ και τον χρυσό. Αναφερόμαστε επίσης στο Ethereum, σε μικρότερα νομίσματα και στα NFTs. Τη δεύτερη ημέρα, μαθαίνετε πώς να αγοράσετε και πώς να μεταφέρετε τα νομίσματά σας με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο.
Σε όσους κάνουν το σεμινάριο ή αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του.
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars
Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε και το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin».
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.