Φανταστείτε να ήταν η μετακίνηση στο εξωτερικό η μοναδική διέξοδος για την εύρεση εργασίας. Η ζωή συνεχίζει να είναι δύσκολη, καθώς από τον μισθό σας θα πρέπει να στέλνετε χρήματα στην οικογένειά σας προκειμένου να επιβιώσει. Σίγουρα δεν θα σας άρεσε να δίνετε ένα ποσοστό που κυμαίνεται από 10% μέχρι 35% στους ενδιάμεσους, προκειμένου να φτάσει το έμβασμα στον προορισμό του και μάλιστα έπειτα από αρκετές ημέρες.
Οι μετανάστες του Ελ Σαλβαδόρ στις ΗΠΑ δεν χρειάζεται να το φανταστούν. Το βιώνουν καθημερινά. Θα πρέπει να δίνουν ένα σεβαστό μερίδιο του υστερήματός τους στη Western Union και τη Money Gram προκειμένου να μεταφέρει τα χρήματα στον προορισμό τους. Και ποιος είναι αυτός ο προορισμός; Κάποιο άλλο κατάστημα της Western Union, πολύ πιθανό στην κοντινότερη πόλη. Θα πρέπει η σύζυγος ή οι γονείς του μετανάστη να πάρουν λεωφορείο για να παραλάβουν χρήματα από ένα μέρος που προσελκύει παράνομους και συμμορίες.
Αυτό το πρόβλημα λύνεται με το νέο σύστημα πληρωμών που εισάγει το ηλεκτρονικό πορτοφόλι Chivo, το οποίο δημιουργήθηκε με την αρωγή της εταιρείας blockchain ψηφιακών πληρωμών Strike και της τεχνολογίας Lightning Network.
Όσοι ζουν στις ΗΠΑ Θα μπορούν να στέλνουν κατευθείαν δολάρια ή Bitcoin στο κινητό του παραλήπτη, ο οποίος θα τα λαμβάνει από την ασφάλεια του σπιτιού του. Άμεσα, εύκολα, δωρεάν. Αν αργότερα θελήσει να τα μετατρέψει σε χαρτονομίσματα δολαρίων, αρκεί να πάει στο πλησιέστερο ειδικό ATM. Από εκεί θα «διαβάσει» το πορτοφόλι στο κινητό του (όπως βάζουμε εμείς τη χρεωστική κάρτα) και θα του δίνει μετρητά.
«Οι τράπεζες μπορεί να θυμώσουν, αλλά δεν φρόντισαν για το 70% των ανθρώπων μας», ισχυρίζεται ο πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ Nayib Bukele. Ποιοι αποτελούν το 70%; Εκείνοι που στερούνται ακόμα και τις στοιχειώδεις τραπεζικές εργασίες. Μέχρι την έλευση του κυβερνητικού ηλεκτρονικού πορτοφολιού Chivo, μόνο 1,2 εκατομμύριο πολίτες διέθεταν λογαριασμό στις παραδοσιακές τράπεζες. Ελάχιστους μήνες αργότερα, πάνω από 4 εκατομμύρια κάτοικοι του Ελ Σαλβαδόρ απέκτησαν τραπεζικό λογαριασμό και απολαμβάνουν δωρεάν εμβάσματα από το εξωτερικό.
Πώς κατάφερε το Ελ Σαλβαδόρ να πραγματοποιήσει τόσο θεαματικό άλμα προόδου; Σε μια ιστορική απόφαση, ο Nayib Bukele κατέθεσε τον Ιούνιο του 2021 ένα νομοσχέδιο μόλις 3 σελίδων, που εγκρίθηκε με ευρύτατη πλειοψηφία από το Κογκρέσο, με το οποίο και αναγνώρισε επίσημα το Bitcoin ως νόμιμο χρήμα (legal tender). Τι σημαίνει «νόμιμο χρήμα»; Οι επιχειρήσεις και οι πολίτες υποχρεούνται να το αποδεχτούν εάν προσφέρεται για πληρωμή σε αντάλλαγμα για την παράδοση περιουσίας, προϊόντων, υπηρεσιών.
Το Ελ Σαλβαδόρ έγινε το πρώτο κυρίαρχο έθνος που υιοθέτησε το Bitcoin, παράλληλα με το ήδη επίσημο νόμισμα της χώρας, το δολάριο των ΗΠΑ. Επί 20 χρόνια χρησιμοποιούσαν ως νόμισμα το πιο δυνατό στον κόσμο. Δεν τους βοήθησε ιδιαίτερα. Θέλησαν να δοκιμάσουν κάτι πιο εξελιγμένο τεχνολογικά.
Αυτή η ενέργεια, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε αντιδράσεις. Ποιοι επιθυμούν να αποτύχει το εγχείρημα; Όχι και λίγοι: ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΗΠΑ, ΕΕ, το τραπεζικό κατεστημένο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ένα μήνα αργότερα, η Moody's υποβάθμισε τα ομόλογά της στο Caa1 από το B3, προφασιζόμενη την αύξηση του πιστωτικού κινδύνου εξαιτίας αυτής της απόφασης.
Πολλοί ισχυροί έχουν να χάσουν πάρα πολλά, αν επιτύχει το «πείραμα» του Ελ Σαλβαδόρ. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην το πολεμήσουν. Τι μπορούν να κάνουν; Ποιος μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να προσληφθούν χάκερ για να τους σαμποτάρουν; Να «επηρεάσουν» την αντιπολίτευση για να εναντιωθεί; Το κόστος δεν είναι κάτι που απασχολεί το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα, όταν αφορά την επιβίωσή του. Λεφτά έχουν. Σήμερα. Γι' αυτό θέλουν να διασφαλίσουν πως θα έχουν και αύριο.
Οι επικριτές του Bitcoin θεωρούν ότι το ΔΝΤ -το οποίο έθεσε ως όρο στις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη δανείου να εγκαταλείψει ο Bukele τα σχέδια για το Bitcoin- εγείρει θεμιτές ανησυχίες. Οι επιχειρήσεις του Σαλβαδόρ που αναγκάζονται να δεχτούν Bitcoin, πώς θα μπορέσουν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις σε δολάρια στους ξένους προμηθευτές, εάν η αξία του μειωθεί απότομα;
Ωστόσο όλα τα επιχειρήματα καταρρέουν από τη στιγμή που υπάρχει η δυνατότητα να μετατραπούν αυτόματα τα Bitcoin σε δολάρια. Όσοι υποχρεούνται παρά τη θέλησή τους να πληρώνονται σε Bitcoin, έχουν τη δυνατότητα να τα μετατρέψουν άμεσα και δωρεάν σε δολάρια.
Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η έκθεση στις συναλλαγματικές ιδιοτροπίες της αγοράς, για όποιον δεν επιθυμεί να αναλάβει αυτό το ρίσκο. Η κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ δημιούργησε ένα ταμείο ειδικού σκοπού 150 εκατομμυρίων δολαρίων, προκειμένου να βοηθήσει τους εμπόρους και να αποφευχθούν τυχόν ανωμαλίες.
Το ερώτημα δεν είναι αν η κίνηση αυτή εμπεριέχει ρίσκο αλλά για ποιον. Πόσα υπολογίζεται ότι θα χάσουν από τη λειτουργία του Chivo, οι Western Union, Money Gram και λοιπά τραπεζικά ιδρύματα; 400 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο. Αυτά τα χρήματα θα μπουν στις τσέπες κατοίκων του Ελ Σαλβαδόρ. Τι θα σημαίνει γι' αυτούς να επιτύχει το «πείραμα» και να εξαπλωθεί σε άλλες χώρες; Απόλυτη καταστροφή.
Ποιος θα χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες οποιουδήποτε τραπεζικού ιδρύματος για τα εμβάσματά του, αν η Strike επιτύχει και εξαπλωθεί; Όταν θα μπορεί να στέλνει άμεσα χρήματα σε όλο τον κόσμο, μετατρέποντάς τα σε οποιοδήποτε νόμισμα επιθυμεί, ουσιαστικά χωρίς κόστος; Μόνο από τους μετανάστες, οι ροές εμβασμάτων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος (LMICs) υπολογίζονται σε 589 δισεκατομμύρια δολάρια για το 2021.
Η πόλη
Ο πρόεδρος Bukele προχώρησε λίγους μήνες αργότερα και σε άλλη μια ριζοσπαστική εξαγγελία. Τη δημιουργία μιας πόλης Bitcoin, όπως την ονόμασε. Παρομοιάζοντας το σχέδιό του με τις πόλεις που ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος, η Bitcoin City θα είναι σε σχήμα κύκλου. Θα χτιστεί στο ανατολικό μέρος της χώρας και θα διαθέτει αεροδρόμιο, εμπορικά κέντρα, γραφεία, μοντέρνες κατοικίες. Θα πρόκειται για μια εντελώς καινούργια πόλη, η οποία θα φτιαχτεί από την αρχή με σύγχρονες προδιαγραφές. Θα βρίσκεται κοντά στο ηφαίστειο Conchagua, του οποίου η καθαρή γεωθερμική ενέργεια θα χρησιμοποιηθεί για την ηλεκτροδότησή της.
Το σχέδιο αποσκοπεί να φιλοξενεί κόσμο που θα εργάζεται κατά κύριο λόγο σε τεχνολογίες αιχμής και το blockchain. Οι κάτοικοι της πόλης θα απολαμβάνουν αρκετά προνόμια, με πρώτο από όλα ότι δεν θα υποχρεούνται να καταβάλουν φόρους, εκτός από αυτόν της προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ). Η ηλεκτρική ενέργεια που θα περισσεύει, θα μετατρέπεται σε Bitcoin μέσω του mining, δηλαδή χρήματα! Εναλλακτικά θα μπορεί να εξάγεται στις διπλανές χώρες.
Πού θα βρεθούν τα κεφάλαια για τη χρηματοδότηση της κατασκευής μιας ολόκληρης πόλης; Από την έκδοση ενός ομολόγου με ρήτρα αλλά και τεχνολογία Bitcoin! Θα αντλήσει κεφάλαια χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ ή της Παγκόσμιας Τράπεζας. Χωρίς τη συμμετοχή ενδιάμεσων (τραπεζικών ιδρυμάτων και άλλων) που εμπλέκονται στην έκδοση ομολόγων και λαμβάνουν μερίδιο από τη χρηματοδότηση. Χωρίς κανένας διεθνής παράγοντας να έχει τη δυνατότητα να υποδεικνύει το πώς θα διαχειριστούν τα χρήματα και να εμπλέκεται στις πολιτικές του κράτους.
Το δεκαετές «tokenized bond» θα είναι διαθέσιμο για όλους, από όλο τον κόσμο. Θα έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν ακόμη και 100 δολάρια. Το συνολικό ποσό που θα αντληθεί, θα ανέλθει στο ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Το ήμισυ θα διατεθεί για την απόκτηση Bitcoin, ενώ με το άλλο μισό δισεκατομμύριο θα χρηματοδοτηθούν οι υποδομές της Bitcoin City.
Το επιτόκιο που πληρώνει το Ελ Σαλβαδόρ για τα 8 δισ. δολάρια του δημόσιου χρέους του ήταν κατά μέσο όρο 9,5% την ημέρα της έκδοσης. Αν επιδίωκαν να εκδώσουν ομόλογα με τον παραδοσιακό τρόπο, θα πλήρωναν ακόμα παραπάνω, λόγω της αρνητικής στάσης του ΔΝΤ και των οίκων αξιολόγησης. Με τον νέο τρόπο θα πληρώσουν μόνο 6,5%. Κι όχι μόνο αυτό. Θα εισρεύσει στα ταμεία του κράτους μέχρι και το τελευταίο σεντ, χωρίς να πληρωθεί κανένα από τα τραπεζικά ιδρύματα που μεσολαβούν από την έκδοση μέχρι τη διάθεση.
Μετά το τέλος της 5ετούς διάρκειας, αν το Bitcoin έχει πάνω από όσο θα αξίζει την ημέρα έκδοσης, θα ρευστοποιήσουν τα 500 εκατ. που δανείστηκαν, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η αποπληρωμή του δανείου και κατόπιν οι κάτοχοι του ομολόγου θα λάβουν ένα επιπλέον ποσοστό (με τη μορφή ετήσιου μερίσματος), που θα κυμαίνεται ανάλογα με τα κέρδη. Σύμφωνα με τους διοργανωτές, αν το Bitcoin ανεβαίνει κατά μέσο όρο 35% κάθε χρόνο, τότε στο τέλος της δεκαετίας, οι ομολογιούχοι θα έχουν υπερδιπλασιάσει το κεφάλαιό τους σε δολάρια.
Γιατί κάποιος να αγοράσει το ομόλογο του Ελ Σαλβαδόρ και να μην αποκτήσει κατευθείαν Bitcoin; Το ομόλογο είναι ένα διαφορετικό χρηματοοικονομικό προϊόν, που απευθύνεται σε διαφορετικούς ανθρώπους. Κατ' αρχάς, όσον αφορά τους ιδιώτες, αγοράζοντας ομόλογο λαμβάνεις άδεια μόνιμου κατοίκου της χώρας, αν το επιθυμείς. Αυτό μεταφράζεται σε μηδέν φόρους στα κεφαλαιακά κέρδη.
Πρόθυμοι να το αποκτήσουν θα είναι οι συντηρητικοί επενδυτές που δυσκολεύονται να διαχειριστούν την υψηλή μεταβλητότητα της τιμής του Bitcoin, επειδή δεν είναι συνηθισμένοι. Οι θεσμικοί, επειδή δεν έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν και να φυλάξουν Bitcoin στη φυσική μορφή του. Πάνω από όλα πρόκειται για ένα κρατικό ομόλογο με εξαιρετικά συμφέρον επιτόκιο, αν το συγκρίνεις με άλλα.
Από τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008 και μετά, είναι απίθανο να βρεις σε κρατικά ομόλογα αποδόσεις που υπερβαίνουν τον πληθωρισμό. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις, ακόμα και τα ονομαστικά επιτόκια είναι αρνητικά. Οι διαχειριστές αναζητούν απεγνωσμένα πραγματικές θετικές αποδόσεις, γι' αυτό συχνά αυξάνουν το ρίσκο, σε σχέση με παλαιότερα.
Δεν πρέπει να παραβλέπουμε και το ιδεολογικό κομμάτι. Οι bitcoiners είναι πια δεκάδες εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο. Πολλοί επιθυμούσαν να υποστηρίξουν την κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ, χωρίς να γνωρίζουν πώς. Με το ομόλογο θα αποκτήσουν έναν εύκολο τρόπο να συνδράμουν έμπρακτα.
Πώς διασφαλίζονται οι επενδυτές από το ρίσκο της χρεοκοπίας; Σε κάθε επένδυση υφίσταται αυτός ο κίνδυνος. Το συγκεκριμένο ομόλογο διαθέτει δύο δικλίδες ασφαλείας που προστατεύουν σε μεγάλο βαθμό την ομαλή αποπληρωμή του. Η μία είναι πως το κράτος θα εκδώσει νεότερα ομόλογα για να χρηματοδοτήσει την εξόφληση των παλαιότερων. Ό,τι κάνει κάθε χώρα δηλαδή. Η άλλη είναι η προοπτική ανόδου της τιμής του Bitcoin, που ίσως θα είναι αρκετή από μόνη της να αποπληρώσει τους ομολογιούχους.
Ποιοι θα είναι οι κερδισμένοι εκτός από τους επενδυτές; Το κράτος του Ελ Σαλβαδόρ. Αν ανέβει η τιμή του Bitcoin πάνω από 6,5% κατά μέσο όρο τον χρόνο την επόμενη δεκαετία, ουσιαστικά το κόστος του κεφαλαίου γίνεται μηδέν ή και αρνητικό. Όχι μόνο δεν θα πληρώσουν τόκους, αλλά και λιγότερο κεφάλαιο. Και μετά το πέρας της δεκαετίας θα τους έχουν μείνει οι υποδομές.
Ποιοι είναι οι χαμένοι; Τα τραπεζικά ιδρύματα που υπό την εποπτεία τους εκδίδονταν και διανέμονταν τα ομόλογα, φυσικά με το αζημίωτο. Βέβαια, το ένα δισεκατομμύριο είναι μια σταγόνα στον ωκεανό, μπροστά στις εκατοντάδες τρισεκατομμύρια της αγοράς ομολόγων. Μήπως ανοίξει η όρεξη μετά από αυτό; Όχι μόνο στο Ελ Σαλβαδόρ να πραγματοποιήσουν επόμενες εκδόσεις, αλλά και σε άλλα κράτη ή ακόμα και εταιρίες; Είναι ένα νέο μοντέλο που φαντάζει σαν win win. Καλύτερες αποδόσεις για τους διαχειριστές και επενδυτές, ταυτόχρονα με εξασφαλισμένη και φτηνή χρηματοδότηση για χώρες και εταιρείες.
Ποιοι άλλοι θα βγουν ωφελημένοι; Οι κάτοχοι Bitcoin που θα δουν τη ζήτηση να εκτοξεύεται. Η αγορά των ομολόγων είναι διακοσίων τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Αν κάποιοι θελήσουν υψηλότερα επιτόκια και ενδιαφερθούν να τοποθετήσουν ακόμα και το 1% των διαθέσιμων κεφαλαίων τους, τότε τα χρήματα που θα εισρεύσουν στο Bitcoin θα είναι μια κολοσσιαία ποσότητα σε σχέση με τα τωρινά.
Κάτι αντίστοιχο συνέβη στο παρελθόν με το πετρέλαιο ή τον τουρισμό. Χώρες και περιοχές φτωχές, χωρίς φυσικό πλούτο ή παράδοση στο εμπόριο, έγιναν πλούσιες επειδή ανακαλύφτηκε πετρέλαιο στο έδαφός τους ή επειδή διέθεταν όμορφες παραλίες. Οδηγούμαστε σε μια ανάλογου τύπου αλλαγή. Όποια χώρα ή περιοχή προσελκύσει εταιρείες που σχετίζονται με τον «ψηφιακό χρυσό» ή τις υπηρεσίες blockchain, θα αποκτήσουν το καθοριστικό προβάδισμα στην κούρσα. Αν ο χώρος των κρυπτονομισμάτων ανθίσει, θα μετατραπούν στα νέα χρηματοοικονομικά κέντρα!
Το Ντουμπάι, όταν αντιλήφθηκε πως δεν μπορούσε να εκμεταλλευτεί κοιτάσματα πετρελαίου, προσέλαβε μηχανικούς που έφτιαξαν μια νέα μοντέρνα πόλη με πανύψηλους ουρανοξύστες, τεχνητά νησιά και μηδενικούς φόρους εισοδήματος. Τώρα απολαμβάνουν τους καρπούς αυτής της απόφασης. Η νέα πόλη του μέλλοντος που οραματίζεται ο πρόεδρος Bukele θα παράγει ηλεκτρισμό από καθαρές μορφές ενέργειας και θα φιλοξενεί τους πρωτοπόρους της ψηφιακής εποχής.
Αν τελικά αποδειχθεί τα επόμενα χρόνια το Bitcoin «ψηφιακός χρυσός», τότε το Ελ Σαλβαδόρ θα έρθει στη θέση των πλούσιων πετρελαιοπαραγωγών χωρών. Από εξαγωγέας ανθρώπινων πόρων που είναι εδώ και δεκαετίες, θα εισάγει εξειδικευμένο και εύπορο εργατικό δυναμικό. Στην εποχή που όποια περιοχή προσελκύσει περισσότερους «ψηφιακούς νομάδες» αποκτά το οικονομικό και τεχνολογικό πλεονέκτημα, το Ελ Σαλβαδόρ λαμβάνει ένα σαφές προβάδισμα.
Χρειάζεσαι κεφάλαια, ταλέντο και δημιουργικά κίνητρα για να δημιουργήσεις άνοδο του βιοτικού επιπέδου, ευημερία. Όλες αυτές τις προϋποθέσεις σχεδιάζει να διαθέτει η νέα πόλη του Bitcoin, η οποία υπολογίζεται να ολοκληρωθεί σε 5 χρόνια. Φυσικά δεν θα φτάσουν τα 500 εκατ. Χρειάζονται αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια και για αυτό θα εκδοθούν κι άλλα ομόλογα. Αν επιτύχει η πρώτη έκδοση, δεν υπάρχει κανείς λόγος να μην υπάρξει και δεύτερη ή και τρίτη, προκειμένου να φτιάξει ακόμα περισσότερες υποδομές. Να μαζέψει ακόμα περισσότερα Bitcoin.
Είναι νωρίς ακόμα να είμαστε σίγουροι για την επιτυχία, αλλά είναι γεγονός πως αν όλα, ή έστω τα περισσότερα, πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, θα υπάρξει μια τεράστια ρήξη στο καθιερωμένο μοντέλο της λειτουργίας στην αγορά ομολόγων. Ουσιαστικά του κόσμου ολόκληρου, μια που η έκδοση χρέους αποτελεί τη βάση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ένα ακόμα πλεονέκτημα που θα διαθέτει το ομόλογο του Ελ Σαλβαδόρ είναι ότι θα διαπραγματεύεται με το ωράριο των κρυπτονομισμάτων στα ανταλλακτήρια. Όχι όπως τα υπόλοιπα παραδοσιακά ομόλογα. Δεν θα γνωρίζει Σαββατοκύριακα, αργίες, τραπεζικά ωράρια. Κανείς δεν θα μπορεί να εμποδίσει το trading, να το διακόψει, να θέσει όρια.
Διαθέτει τις ιδιότητες του ομολόγου αλλά και του crypto token. Θα μπορεί να μεταβιβαστεί απευθείας, χωρίς να υπάρχει ενδιάμεσος. Δεν θα χρειάζεται να εμπιστευτείς κανέναν. Μόνο το δίκτυο. Θα είναι ανώνυμο, δεν θα έχει KYC για όποιον δεν επιθυμεί, επειδή θα υπάρχει η δυνατότητα να βρίσκεται σε ατομικά πορτοφόλια.
Μετά τη MicroStrategy, την πρώτη εισηγμένη που εξέδωσε ομόλογα για την αγορά Bitcoin, εμφανίστηκε το πρώτο κράτος που ακολουθεί την ίδια φιλοσοφία. Οι Nayib Bukele και Michael Saylor, ο ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της MicroStrategy, είτε θα γραφτούν στο πάνθεον των πιο διορατικών επενδυτών και ηγετών είτε η ιστορία θα τους αντιμετωπίσει ως καταστροφικούς καιροσκόπους. Μένει να δούμε τι από τα δύο θα συμβεί.
Όσοι αντιλαμβάνονται το Bitcoin ως φούσκα, Ponzi, παρωχημένο ή ως ένα απλό χρηματιστηριακό τίτλο για γρήγορα κέρδη, καλά θα κάνουν να ξανασκεφτούν τις προοπτικές της επαναστατικής τεχνολογίας του. Ένας ολόκληρος κόσμος του finance οικοδομείται πάνω του. Το ομόλογο του Ελ Σαλβαδόρ ίσως αποδειχθεί το πρώτο πλακάκι στο ντόμινο.
Η ιδέα ότι «το Bitcoin δεν μπορεί να λειτουργήσει ως νόμισμα λόγω της μεταβλητότητας» αφορά μόνο τους προνομιούχους κάτοικους ανεπτυγμένων δημοκρατιών, ιδιαίτερα εκείνους που απολαμβάνουν ισχυρά περιουσιακά δικαιώματα. Κάποιοι, όμως, δεν αισθάνονται ασφαλή τον πλούτο τους, όταν ανά πάσα στιγμή κάποιο απολυταρχικό -ή λιγότερο απολυταρχικό- καθεστώς, μπορεί να τον κατάσχει. Αποτελεί την μόνη διέξοδο που μπορεί να τους σώσει από υπερπληθωρισμό και πείνα.
Είναι γεγονός πως οι χώρες που απολαμβάνουν το προνόμιο να διαθέτουν μια ανταγωνιστική οικονομία με σταθερό νόμισμα και κράτος δικαίου, δεν έχουν σοβαρό κίνητρο να εισάγουν ως επίσημο νόμισμα το Bitcoin. Ωστόσο η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων ζει σε υπό ανάπτυξη περιοχές και κάτω από αυταρχικά ή διεφθαρμένα καθεστώτα.
Μόνο το 13% του παγκόσμιου πληθυσμού απολαμβάνει τα προνόμια των φιλελεύθερων δημοκρατιών, ισχυρά εθνικά νομίσματα και τραπεζικά ιδρύματα. Το υπόλοιπο 87% ζει είτε σε ανελεύθερα καθεστώτα (τουλάχιστον έτσι όπως τα ορίζουμε στις δυτικού τύπου κοινωνίες) είτε με αδύναμα νομίσματα και εύθραυστες οικονομίες.
Ειδικά για τους κάτοικους μη ανεπτυγμένων χωρών, στην πραγματικότητα δεν τίθεται δίλημμα σε ποιο νόμισμα θα πρέπει να τοποθετήσουν τις οικονομίες τους. Για παράδειγμα η τουρκική λίρα και το αργεντίνικο πέσο έχουν χάσει το 99% της αξίας τους την τελευταία πενταετία, έναντι του Bitcoin.
Επίσης με το Bitcoin δεν κινδυνεύουν από την αυθαιρεσία της εξουσίας. Σε ένα σχετικά αυταρχικό καθεστώς, η κυβέρνηση μπορεί να τους κατασχέσει τον τραπεζικό λογαριασμό ή οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο, θεωρώντας τους αντικαθεστωτικούς. Σε πολλά κράτη η διαφύλαξη της ιδιωτικότητας των συναλλαγών είναι ζωτικής σημασίας. Και βέβαια δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε ότι 1,7 δισεκατομμύρια ενήλικες σε όλο τον πλανήτη στερούνται στοιχειώδεις τραπεζικές εργασίες.
Θα φάνε το κεφάλι τους, υποστηρίζουν κάποιοι χαιρέκακα για το Ελ Σαλβαδόρ. Είναι πράγματι αδιανόητο το πόσοι θα χαρούν βλέποντας φτωχούς ανθρώπους να υποφέρουν. Ωστόσο η ιστορία δεν υπήρξε καθόλου ευγενική με εκείνους που αντιτίθενται στο δίκαιο και στην εξέλιξη. Πάντοτε η τεχνολογική πρόοδος έβρισκε τον δρόμο να επικρατήσει.
Οι αποφάσεις του Nayib Bukele ίσως αλλάξουν τον ρουν της οικονομικής ιστορίας. Δικαιωματικά καταλαμβάνει τη θέση του ανθρώπου της χρονιάς. Το Ελ Σαλβαδόρ δεν είναι πια μόνο μια χώρα. Υπερβαίνει κατά πολύ το μέγεθός της. Αποτελεί πλέον ένα σύμβολο του τι μπορεί να επιτύχει το Βitcoin.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα αναβαθμισμένα σεμινάρια διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 7 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Στο πρώτο εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (4 ώρες). Αναφερόμαστε επίσης στο Ethereum και στα NFTs.
Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πώς δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματά σας (3 ώρες). Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο Bitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους κάνουν το σεμινάριο και αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.