Το 2021 ήταν μια συναρπαστική όσο και καθοριστική χρονιά για τον χώρο των κρυπτονομισμάτων. Από πού να ξεκινήσουμε και πού να τελειώσουμε. Από την υιοθέτηση του Bitcoin ως επίσημου νομίσματος από το Ελ Σαλβαδόρ; Την εισαγωγή του ανταλλακτηρίου Coinbase στον Nasdaq; Την έκρηξη του χώρου των NFTs; Την αναβάθμιση του Ethereum; Την απαγόρευση και την εκδίωξη των miners από την Κίνα;
Ωστόσο από καθαρά επενδυτική σκοπιά, το κρυπτονόμισμα που έκλεψε φέτος την παράσταση προσφέροντας τεράστια κέρδη σε εκείνους που το εμπιστεύτηκαν, δεν ήταν ούτε το Bitcoin ούτε το Ethereum. Ηταν κάποιο που μέχρι πριν από δύο χρόνια δεν το υπολόγιζε κανείς: το Solana (SOL). Ξεκίνησε τη χρονιά από το 1,25 € και αυτή τη στιγμή διαπραγματεύεται κοντά στα 165 €, φιγουράροντας στην τρίτη θέση στη λίστα των κρυπτονομισμάτων με βάση την κεφαλαιοποίησή τους. Πολλαπλασίασε την αξία του 132 φορές και πλέον η χρηματιστηριακή του αξία ανέρχεται στα 59 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ είχε φτάσει μέχρι τα 77 δισεκατομμύρια στην κορυφή του Νοεμβρίου.
Το Solana ιδρύθηκε το 2017 από τον Anatoly Yakovenko, ο οποίος δημοσίευσε ένα whitepaper που περιγράφει λεπτομερώς την τεχνολογία του PoH. Ένα χρόνο αργότερα, η Solana Labs κατάφερε να συγκεντρώσει 300 εκατομμύρια για την κατασκευή του. Το SOL αποτελεί το νόμισμα του δικτύου και χρησιμεύει για staking και για τέλη συναλλαγών. Σήμερα υπάρχουν δεσμευμένα κοντά στα 12 δισ. δολάρια, με επιτόκιο περίπου 7% και συνοδεύονται με την υποχρέωση να μην μπορούν να απελευθερωθούν για χρονικό διάστημα 5 ημερών.
Η ιδιαιτερότητα που ξεχωρίζει
Τέτοιου μεγέθους αυξήσεις στις τιμές σπάνια συμβαίνουν αναίτια. Πράγματι, υπήρξε ανάλογη εκρηκτική ανάπτυξη του οικοσυστήματος του SOL. Το Solana φιλοδοξεί να προσφέρει μια εναλλακτική λύση στο Ethereum, που αδυνατεί να εξυπηρετήσει την τεράστια ζήτηση που υπάρχει για τη χρήση των υποδομών του. Να παρέχει πιο οικονομικές, πιο γρήγορες συναλλαγές και αποδοτικότερη χρήση των έξυπνων συμβολαίων.
Κάποιοι θεωρούν πως έχει τις περισσότερες δυνατότητες να το φτάσει, ξεχωρίζοντας ανάμεσα στους επίδοξους «Ethereum killers». Όταν μια απλή συναλλαγή στο Ethereum κοστίζει δεκάδες δολάρια και η ίδια δουλειά κοστίζει κλάσμα του σεντς στο Solana, ήταν φυσικό επακόλουθο να προσελκύσει χιλιάδες χρήστες και δεκάδες εφαρμογές.
Το Solana για κάποιους θεωρείται η πρώτη σοβαρή προσπάθεια επίλυσης του blockchain διλήμματος. Να επιλεγούν το πολύ δύο από τις τρεις παραμέτρους: της ασφάλειας, της αποκέντρωσης και της επεκτασιμότητας. Αυτή την περίοδο διεκπεραιώνει μεταξύ 50-60.000 συναλλαγές το δευτερόλεπτο, όσο περίπου και το δίκτυο της Visa, αν και στα άμεσα σχέδιά τους είναι να 8πλασιαστεί η ταχύτητα. Διαθέτει 1.324 επικυρωτές, παρόλο που οι απαιτήσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό για να αναλάβει κάποιος τον ρόλο είναι αρκετά υψηλές.
Πώς τα καταφέρνει και εμφανίζει τόσο υψηλές επιδόσεις; Το Solana χρησιμοποιεί έναν συναινετικό αλγόριθμο, μια νέα τεχνική χρονομέτρησης για αποκεντρωμένα συστήματα που ονομάζεται proof-of-history ή απόδειξη της ιστορίας (PoH). Δημιουργεί δηλαδή μια καταγραφή που αποδεικνύει ότι ένα συμβάν έχει λάβει χώρα σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Το κρασάρισμα του δικτύου
Κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη του Solana έχει διαδραματίσει ο χώρος της αποκεντρωμένης χρηματοδότησης (DeFi). Το δίκτυο ευνοήθηκε από την εκρηκτική ανάπτυξη του κλάδου και μέχρι σήμερα έχουν επενδυθεί 11 δισεκατομμύρια δολάρια συνολικής αξίας σε έργα DeFi που χτίστηκαν πάνω στο blockchain του Solana. Ενδεικτικό είναι πως αποτελεί το επίσημο blockchain για το USDC, το δεύτερο σε μέγεθος stablecoin, μετά το Tether.
Η απότομη ανάπτυξη και το πλήθος των νέων χρηστών δεν συνέβη χωρίς προβλήματα. Το πιο σημαντικό crash test ήταν τον Σεπτέμβριο, όταν το δίκτυο έπεσε για 17 ώρες εξαιτίας μιας επίθεσης, με αποτέλεσμα να μην επικυρώνονται οι συναλλαγές στο blockchain. Τι έγινε; Κάποιοι χρησιμοποίησαν bots κατακλύζοντας το αποκεντρωμένο ανταλλακτήριο Raydium με 400.000 συναλλαγές ανά δευτερόλεπτο. Με άλλα λόγια, κάποιοι σπάμαραν το δίκτυο με περισσότερες συναλλαγές από αυτές που μπορούσε να χειριστεί. Βέβαια σημαντικό ήταν πως δεν υπήρξε καμία απώλεια χρημάτων.
Ουδέν κακόν αμιγές καλού για το Solana. Το περιστατικό φανέρωσε πως υπάρχει παθιασμένη και αφοσιωμένη κοινότητα πίσω από το δίκτυο που έχει μέχρι στιγμής καταφέρνει να επιλύει τα προβλήματα που παρουσιάζονται. Για παράδειγμα, ένας προγραμματιστής διέθεσε δωρεάν ένα εργαλείο που προορίζεται να βοηθήσει στη μείωση της δραστηριότητας εχθρικών bots.
Το Solana εστίασε εκεί που πόναγε το Ethereum: στην επεκτασιμότητα. Επειδή βρίσκεται στο ξεκίνημά του, δεν είχε καταφέρει να αποκεντρωθεί αρκετά και κυρίως να οχυρώσει την ασφάλειά του. Κάτι που δεν γνωρίζουν πολλοί είναι πως το λογισμικό τρέχει ακόμη σε beta version. Πότε θα ολοκληρωθεί η beta έκδοση και θα μπούνε στην κανονική; Σύμφωνα με έναν από τους moderator στο reddit θα πάρει περίπου ένα χρόνο, προκειμένου να διασφαλίσουν τη σταθερότητα του δικτύου. Αυτό όμως το σχόλιο έγινε πριν 9 μήνες, οπότε ίσως εμφανιστεί η αναβάθμιση στο πρώτο τρίμηνο του 2022.
Στον αντίποδα, το Ethereum, που όντως διαθέτει μεγαλύτερη ασφάλεια, έχει το μειονέκτημα των υψηλών τελών, καθιστώντας απρόσιτη τη χρήση τους για πάρα πολλούς. Κάτι που χαλάει το όραμα της εκδημοκρατισμένης πρόσβασης σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα από όλους.
Η διείσδυση στα NFTs
Ενδεικτικό της δυναμικής του Solana είναι η διείσδυσή του στον χώρο των NFTs. Μέχρι τον Ιούνιο δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου NFTs που να διαπραγματεύονται στην υποδομή του. Αρκούσε η εμφάνιση του Metaplex, ενός marketplace για NFTs που καθιέρωσε το πρότυπο που επικρατεί σήμερα για τα NFTs στο δίκτυό του. Από εκεί ξεπήδησαν τα Degenerate Apes, Aurory και Solana Monkey Business, τα οποία έχουν δημιουργήσει από τότε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια όγκου συναλλαγών. Φυσικά οι συλλέκτες χρειάζονται SOL για να τα αγοράσουν.
Τον Οκτώβριο, τα Solana NFTs μπορούσαν να ενταχθούν στον χώρο διαπραγμάτευσης του γνωστού ανταλλακτηρίου FTX. Με αυτή την κίνηση εκμεταλλεύτηκαν τη δυναμική και το marketing του FTX, αλλά και τη δυνατότητα που υπάρχει εκεί να γίνονται αγοραπωλησίες σε δολάρια, κάτι που δεν είναι δυνατό σε άλλα μεγάλα ανταγωνιστικά marketplaces, όπως το OpenSea. Τελευταία, αρκετοί διάσημοι παραγωγοί εμφανίζονται με NFTs που χρησιμοποιούν την υποδομή του Solana, όπως η Melania Trump που αναφέραμε πριν λίγες ημέρες.
Ένα τόσο φιλόδοξο project δεν θα μπορούσε να λείπει από τον χώρο των παιχνιδιών. Πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε από τη Solana Ventures η συνεργασία με τις Forte και Griffin Gaming Partners. Η πρώτη φάση της συνεργασίας προβλέπει επένδυση 150 εκατομμυρίων δολαρίων για παιχνίδια που να βασίζονται στο Solana. Με παρόμοιο ύψος χρημάτων συστάθηκε ένα fund από το ανταλλακτήριο FTX και τη Lightspeed Venture Partners, που στοχεύει σε play to earn παιχνίδια, με πρώτο το «Faraway».
Τα σχέδια που σχετίζονται με το Solana δεν έχουν τέλος. Ενδεικτικά η Audius σε συνεργασία με τη Metaplex στοχεύουν την είσοδό τους και στην αγορά των μουσικών NFTs. Ακόμα πιο φιλόδοξο είναι το εγχείρημα που σχετίζεται με την επιθυμία να δημιουργήσει τη δική του πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, με τις προδιαγραφές της αποκεντρωμένης αρχιτεκτονικής. Απίθανο; Όχι και τόσο, αν υπολογίσουμε πως θα έχει την αρωγή του συνιδρυτή και εκτελεστικού προέδρου της Reddit, Alexis Ohanian. Εδώ να σημειωθεί πως ο Ohanian, από τους βασικούς επενδυτές στο Ethereum, άλλαξε την εικόνα του προφίλ του στο Twitter. Έβγαλε το Bored Ape που έχει σαν βάση το Ethereum και έβαλε το Solana Monkey Business, που αποτελεί αυτή τη περίοδο την πιο πολύτιμη NFT συλλογή στο δίκτυο του Solana.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Messari, θα δούμε τη χρονιά που έρχεται κάποια σοβαρή απόπειρα για ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης που να βασίζεται στο blockchain και τη λογική του Web 3.0. Μένει να δούμε ποιο blockchain θα κόψει πρώτο το νήμα.
Solana VS Ethereum
Επενδυτικά, το κρίσιμο ερώτημα αφορά τη σύγκριση του Solana με το Ethereum. Ποιο, αυτό το διάστημα, είναι υπερτιμημένο ή υποτιμημένο σε σχέση με το άλλο. Αν η αναλογία της κεφαλαιοποίησης 8 προς 1 υπέρ του Ethereum είναι δίκαια. Το βασικό κριτήριο για να απαντήσουμε κάτι τέτοιο είναι η εξέταση του αριθμού των ενεργών διευθύνσεων στις αποκεντρωμένες εφαρμογές (DApps).
Το κορυφαίο DApp ανταλλακτήριο του Ethereum, με βάση τις ενεργές διευθύνσεις, είναι το Uniswap, ενώ του Solana είναι το Raydium. Το πρώτο έχει 188.200 ενώ το δεύτερο 97.600. Πρόκειται για ένα αρκετά εντυπωσιακό στοιχείο, αν υπολογίσουμε πως το Raydium ξεκίνησε μόλις πριν από 10 μήνες. Όσον αφορά τα NFTs, το Magic Eden της Solana διαθέτει 58.400 εβδομαδιαίες ενεργές διευθύνσεις, που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ του OpenSea της Ethereum, του απόλυτου ηγέτη της αγοράς στον όγκο και στη δραστηριότητα των χρηστών.
Συμπερασματικά, οι χρήστες των Dapps που βασίζονται στο Solana αποτελούν σχεδόν το ήμισυ του αριθμού των χρηστών στο δίκτυο Ethereum.
Το Solana κατατάσσεται στην τρίτη θέση, μετά το Bitcoin και το Ethereum, όσον αφορά στο μέγεθος της αγοράς συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, παρά την απότομη πτώση από το Νοέμβριο. Κατέχει το τρίτο μεγαλύτερο open interest στα futures. Αυτός θεωρείται ο πιο αξιόπιστος δείκτης, καθώς φανερώνει τον συνολικό αριθμό συμβάσεων που κατέχουν οι συμμετέχοντες στην αγορά. Αρκετά μακριά ακολουθούν το BNB και το LUNA.
Προφανώς δεν είναι τυχαίο πως η Grayscale, το μεγαλύτερο fund που διαπραγματεύεται αυτή τη στιγμή στη Wall Street, δημιούργησε το Solana Trust για θεσμικούς και εξαιρετικά εύπορους ιδιώτες επενδυτές.
Τελικές σκέψεις
Το οικοσύστημα του Solana έχει τεράστιες προοπτικές, αν και είναι απίθανο να συνεχίσει να αναπτύσσεται με παρόμοιους ρυθμούς και τη χρονιά που έρχεται. Από πού μπορεί να προκύψει η απειλή που μπορεί να ανακόψει τη δυναμική στην τιμή του;
Ο βασικός κίνδυνος είναι να καταστεί κεντρικοποιημένο. Αυτό είναι κάτι που απασχολεί συνέχεια τον ιδρυτή του, αν κρίνουμε από τις συνεντεύξεις που δίνει. Συγκεκριμένα ανησυχεί μήπως δεν μπορούν να γίνουν ελεύθερα οι συναλλαγές ή μήπως υπάρξει staking από λίγους και ισχυρούς, διακινδυνεύοντας την ασφάλεια του δικτύου. Το μοντέλο διακυβέρνησης απειλείται αν υπάρξει κάποιος θεσμικός ή οποιαδήποτε οντότητα που να διαθέτει μεγάλο ποσοστό των νομισμάτων, άρα και βαρύτητα στην λήψη αποφάσεων.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι η ύπαρξη έντονου ανταγωνισμού. Όχι μόνο μεταξύ των δικτύων που επιχειρούν να λάβουν κομμάτι από την ολοένα και αυξανόμενη πίτα των έξυπνων συμβολαίων (smart contracts), όπως τα Polkadot, Cardano, Tezos, Binance Coin, Polygon, Avalanche, αλλά και από το ίδιο το Ethereum με την αναμενόμενη αναβάθμισή του στο Ethereum 2.0.
Το 2022 ίσως αποτελέσει τη χρονιά που θα ξεκαθαρίσει το τοπίο. Να μας φανερώσει πόσοι χωράνε στην κατηγορία των έξυπνων συμβολαίων και ποιος θα επικρατήσει. Το αποτέλεσμα είναι ακόμα ρευστό. Δεν αποκλείονται νέες εκπλήξεις και ανατροπές. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι εξελίξεις κινούνται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, παρουσιάζοντας τεράστιο οικονομικό, τεχνολογικό και κοινωνικό ενδιαφέρον.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα αναβαθμισμένα σεμινάρια διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 7 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Στο πρώτο εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (4 ώρες). Αναφερόμαστε επίσης στο Ethereum και στα NFTs.
Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πώς δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματά σας (3 ώρες). Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο Bitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους κάνουν το σεμινάριο και αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.