Το Bitcoin μπορεί να μονοπωλεί το ενδιαφέρον το τελευταίο διάστημα με την υπόθεση των ETFs, αλλά δεν είναι μόνο του πλέον. Θα ήταν λάθος να παραβλέψουμε ότι συντελείται δίπλα του μια ψηφιακή επανάσταση. Έχει δημιουργηθεί ένα ολόκληρο οικοσύστημα γύρω του, με κυριότερο πυρήνα το Ethereum. Από ό,τι αναφέρουν οι ειδικοί του κλάδου, ότι είναι το Bitcoin για τα χρήματα, θα γίνει το Ethereum για το Internet. Ένα εξελιγμένο, βελτιωμένο λειτουργικό για το Internet. Αποκεντρωμένο, αλλά ταυτόχρονα οργανωμένο.
Η επίδραση της βελτιωμένης λειτουργίας του Ethereum θα λειτουργήσει ενθαρρυντικά σε πολλά επίπεδα. Από χρηματιστηριακά, μια που παρασύρει όλη την αγορά σε υψηλότερα επίπεδα τιμών, έως προγραμματιστικά, καθώς θα διευκολύνει τη χρήση των εφαρμογών που βασίζονται πάνω του. Κάτι που για άλλους αποτελεί αντικείμενο ονείρων και για άλλους αιτία για εφιάλτες.
Η άλγεβρα των κρυπτονομισμάτων
Οι προβλέψεις τιμών είναι πάντα δύσκολη υπόθεση. Ειδικά στον αναδυόμενο χώρο των κρυπτονομισμάτων τίποτα δεν αποκλείεται, μια που αναφερόμαστε κυρίως για προσδοκίες. Επιπλέον, δεν υπάρχουν καθιερωμένα μοντέλα αξιολόγησης, όπως για παράδειγμα στις μετοχές. Ωστόσο αν χρησιμοποιήσουμε βασικές οικονομικές αρχές, όπως η σχέση προσφοράς και ζήτησης, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο όπου να εκτιμήσουμε κατά προσέγγιση την αξία τους.
Για τα κρυπτονομίσματα, είναι πολύ βασικό να γνωρίζουμε πως συνεχώς διοχετεύονται στην κυκλοφορία καινούργια νομίσματα. Τουλάχιστον τα κυριότερα, ο αριθμός των νέων νομισμάτων που δημιουργούνται κάθε μέρα είναι προκαθορισμένος και προαποφασισμένος. Διέπεται από κάποιου τύπου μαθηματική συνάρτηση. Ποιοι τα λαμβάνουν; Εκείνοι που είναι επιφορτισμένοι με την ασφάλεια του κάθε δικτύου. Είναι η ανταμοιβή τους για τον χρόνο, τον κόπο και τα έξοδα που κάνουν.
Αν υποθέσουμε πως τα «φρεσκοτυπωμένα» κατευθύνονται στα ανταλλακτήρια προς πώληση προκειμένου οι παραγωγοί (miners) να καλύψουν τα λειτουργικά έξοδα τους, τότε θα πρέπει να εισέρχεται καθημερινά στην αγορά νέα ποσότητα δολαρίων για να μην υποχωρήσει η τιμή τους, ακόμα και αν η προσφορά με την ζήτηση βρίσκονται σε ισορροπία.
Για παράδειγμα, περίπου 13.500 Ether εκδίδονται κάθε μέρα. Αυτά προστίθενται στην ποσότητα που βγαίνει προς πώληση από εκείνους που -για τον οποιοδήποτε λόγο- θα ήθελαν να πουλήσουν τα ETH που έχουν στην κατοχή τους. Τους τελευταίους 9 μήνες που η τιμή του ενός ΕΤΗ είναι 2.000 δολάρια, θα έπρεπε να εισρέουν στην αγορά περίπου 27 εκατομμύρια δολάρια καθημερινά (13.500 νομίσματα Χ 2.000 δολάρια) προκειμένου η τιμή να μείνει απλώς σταθερή. Με άλλα λόγια οι αγοραστές θα πρέπει να διαθέτουν 27 εκατομμύρια παραπάνω από τους πωλητές κατά μέσο όρο καθημερινά, για να μην υποχωρεί η τιμή λόγω της προσφερόμενης ποσότητας που προέρχεται από τους miners. .
Η μεθοδολογία της τιμής αποτίμησης του Ethereum
Το τελευταίο διάστημα όμως υπήρξε μια ανατροπή. Αναφερόμαστε βέβαια στο London Hard Fork, στην αναβάθμιση EIP-1559. Εν συντομία αυτό που άλλαξε, είναι πως πολλά από τα Ethereum, τα οποία αφορούν στα τέλη των συναλλασσόμενων θα «καίγονται» (διαγράφονται). Οι miners θα αμείβονται μόνο από το πρωτόκολλο και όχι από τον συναλλασσόμενο, εκτός αν ο ίδιος θελήσει να του αφήσει κάποιο «φιλοδώρημα», το οποίο όμως δεν θα είναι υποχρεωτικό.
Τι σημαίνει αυτό για την συνολική κυκλοφορία του Ethereum; Ότι αρχίζει και γίνεται πιο σπάνιο. Μέχρι τώρα ο μόνος περιορισμός που υπήρχε όσο αφορά στην παραγωγή του Ethereum ήταν ετήσιος. Όμως δεν είχε οροφή, όπως το Bitcoin. Κάθε χρόνο προστίθενται νέα νομίσματα. Με την νέα αναβάθμιση δεν θα προστίθενται μόνο, αλλά και θα αφαιρούνται από την κυκλοφορία επειδή θα «καίγονται».
Λαμβάνοντας υπόψη την παράμετρο του «καψίματος», σύμφωνα με ένα μοντέλο του Nilo Dos Santos Orlandi, η δίκαια τιμή για το Ethereum είναι 20.000 δολάρια. Πως βγάζει αυτό το συμπέρασμα; Με απλή αριθμητική. Πάμε να δούμε πώς:
Αν υποθέσουμε πως ποσότητα ίση με το 90% της νέας προσφερόμενης ποσότητας Ethereum καταστρέφεται, τότε δεν προστίθενται 13.500 νέα νομίσματα, αλλά 1.350 ETH. Αν συνεχίσουν όμως να μπαίνουν τα 27 εκατομμύρια δολάρια που απαιτούνταν για να υπάρξει ισορροπία, τότε η τιμή θα πρέπει να αυξηθεί αναλογικά, άρα περίπου θα γίνει στα 20.000 δολάρια (27.000.000 δια 1.350).
Πόσο γρήγορα μπορεί να συμβεί αυτό; Ο Santos Orlandi χρησιμοποιεί μια μέθοδο που ονομάζεται υπόθεση ανελαστικής αγοράς. Αυτή η υπόθεση, που αναπτύχθηκε από τους καθηγητές Xavier Gabaix και Ralph Koijen (που ερεύνησαν την αγορά μετοχών και ομολόγων), βασίζεται στην ιδέα ότι οι χρηματιστηριακές αγορές ανταποκρίνονται με ανελαστικό τρόπο στις ροές των επενδυτών.
Ο Santos Orlandi υπολόγισε την ανελαστικότητα από τους προηγούμενους κύκλους που βασίζονταν στο halving του Bitcoin και την προσάρμοσε στο Ethereum. Από τη στιγμή που οι καθημερινές διακυμάνσεις των τιμών των δύο κρυπτονομισμάτων μοιάζουν, μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι τιμές ανελαστικότητάς τους είναι παρόμοιες.
Ο παράγοντας ανελαστικότητας του Bitcoin ήταν 20, δηλαδή για κάθε δολάριο που επενδύεται σε Bitcoin κάνει την κεφαλαιοποίηση του να αυξάνεται κατά 20 δολάρια.
Εφαρμόζοντας την ίδια μέθοδο βγαίνει πως η τιμή του Ethereum θα πρέπει να αυξάνεται με μέσο ρυθμό 8% το μήνα, μόνο και μόνο από το γεγονός της μείωσης της προσφερόμενης ποσότητας νομισμάτων. Συνεπώς με βάση αυτό το μοντέλο, η τιμή του Ethereum θα φτάσει σε μια μέση τιμή τις 20.000 δολάρια μεταξύ του 2022 και του 2023. Ωστόσο αυτή είναι η «δίκαιη τιμή». Για λόγους κερδοσκοπίας μπορεί προσωρινά να φτάσει αρκετά παραπάνω ή αρκετά χαμηλότερα.
Τα δεδομένα στο Ethereum
Πέρα από την μεθοδολογία που αναπτύξαμε, της οποίας η εγκυρότητα της μπορεί να αμφισβητηθεί, υπάρχει ένα γεγονός το οποίο είναι αναμφισβήτητο. Πως τα διαθέσιμα Ether που κυκλοφορούν είναι λίγα και μειώνονται συνεχώς. Αν η ζήτηση για κάποιο λόγο αυξηθεί αρκετά, η προσφορά θα αργήσει να ακολουθήσει. Τι μένει; Η βραχυπρόθεσμη άνοδος της τιμής. Έτσι δουλεύει ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης.
Για παράδειγμα ακόμα δεν έχουν εισρεύσει τα χρήματα των θεσμικών στο Ethereum. Λογικό. Ο χώρος των crypto φαντάζει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό «εξωτικός» για τους παραδοσιακούς επενδυτές και αναλυτές. Όμως μόλις νιώσουν σίγουροι για τις τοποθετήσεις τους στο Bitcoin και αντιληφθούν πως τα κέρδη τους είναι σημαντικά, είναι βέβαιο πως θα θελήσουν να ψάξουν ακόμα πιο βαθιά.
Πέρα από αυτό, υπάρχει και η μακροπρόθεσμη οπτική. Κάτι που φέρνει στο επόμενο καθοριστικό σημείο, που δεν είναι άλλο από τον ρυθμό υιοθέτησης. Τι μας αποκαλύπτουν για αυτό το ζήτημα τα δεδομένα; Πως ο ρυθμός υιοθέτησης είναι διπλός σχεδόν από του Bitcoin. Λογικό και αυτό. Πλέον ο κόσμος δεν είναι τόσο διστακτικός, όσο ήταν στο Bitcoin. Ο χώρος των κρυπτονομισμάτων κάθε ημέρα που περνάει, δημιουργεί την πεποίθηση πως δεν πρόκειται για κάτι περαστικό που θα ξεφουσκώσει.
Άλλα ενθαρρυντικά στοιχεία για το Ethereum είναι η άνοδος του Hash Rate σε νέα υψηλά. Κάτι που σημαίνει πως το δίκτυο είναι πιο ασφαλές από ποτέ.
Ο αριθμός των διευθύνσεων που κατέχουν τουλάχιστον 0,01 ETH βρίσκεται και αυτό σε νέο ιστορικό υψηλό. Συνεπώς είναι απόλυτα λογικό να υποθέσουμε πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να έχουν στην κατοχή τους έστω και μια μικρή ποσότητα Ethereum.
Νέο υψηλό έχουμε και στην ποσότητα νομισμάτων που αποσύρονται από την κυκλοφορία επειδή οι κάτοχοι τους επιλέγουν να τα κάνουν staking. Με άλλα λόγια να τα δεσμεύσουν, έναντι ενός ετήσιου επιτοκίου 4%-7%. Να μην έχουν την δυνατότητα να τα ρευστοποιήσουν, μέχρι να επιτευχθεί η μεγάλη αναβάθμιση στο Ethereum 2.0. Το γεγονός αυτό δηλώνει εμφατικά πως η εμπιστοσύνη των επενδυτών αυξάνεται καθημερινά.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η σύγκριση των δύο παρακάτω εβδομαδιαίων διαγραμμάτων. Στο πρώτο έχουμε την περίοδο του 2017, όπου η διάσπαση του τριγωνικού σχηματισμού εκτόξευσε την τιμή 3,5 φορές προς τα πάνω.
Ένας παρόμοιος τριγωνικός σχηματισμός έχει εμφανιστεί και τώρα. Και μάλιστα η τιμή του Ethereum είναι έτοιμη να τον διασπάσει προς τα πάνω. Άραγε θα ακολουθήσει η ίδια εκρηκτική κίνηση;
Οι ανταγωνιστές
Ναι, αλλά το Ethereum δεν είναι σαν το Bitcoin που δεν απειλείται η μονοκρατορία του στον χώρο των ψηφιακών πληρωμών. Έχει ανταγωνιστές, όπως το Cardano, το Poldadot, το Solana, το Tezos. Πολλοί υποστηρίζουν πως κάποιοι από αυτούς διαθέτουν βελτιωμένη τεχνολογία. Κατηγορούν το Ethereum πως είναι αργό, πολύ ακριβό, ότι η τεχνολογία του έχει ξεπεραστεί. Ίσως και να έχουν δίκιο.
Ωστόσο δεν πρέπει να παραβλέπουμε πως διαθέτει τους περισσότερους προγραμματιστές και τον συντριπτικά μεγαλύτερο αριθμό εφαρμογών. Με άλλα λόγια έχει το αναμφισβήτητο πλεονέκτημα, σε σχέση με τους ανταγωνιστές του. Η επίδραση δικτύου (network effect) είναι ισχυρότερη. Τουλάχιστον για την ώρα και στο ορατό μέλλον.
Ποιος ξέρει όμως τι θα γίνει σε 5 χρόνια από τώρα; Κανείς δεν γνωρίζει και δεν είναι κακό να παραδεχόμαστε πως δεν γνωρίζουμε. Οι μεταβλητές είναι άπειρες. Τα πάντα μπορούν να συμβούν στο χώρο των crypto και αυτός είναι ο πιο βασικός λόγος τελικά που τον κάνει τόσο ενδιαφέρον.
Για το μόνο που μπορούμε να είμαστε «βέβαιοι» είναι πως το οικοσύστημα θα μεγαλώνει. Με ποιο τρόπο και προς ποια κατεύθυνση, μένει να το δούμε.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα αναβαθμισμένα σεμινάρια ξαναρχίσανε. Διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 7 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Στο πρώτο εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (4 ώρες). Αναφερόμαστε επίσης στο Ethereum και τα NFTs.
Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πως δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματα σας (3 ώρες). Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο Bitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους κάνουν το σεμινάριο και αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν θα έχουν οι VIP πελάτες του.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.