Δύο υψηλόβαθμα στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), οι Ulrich Bindseil και Jürgen Schaaf, σε ένα «βαρυσήμαντο άρθρο-παρέμβαση» που δημοσιεύτηκε χθες στη «Ναυτεμπορική», επιχειρούν να «αποδομήσουν» το εγχείρημα του Bitcoin. Σήμερα θα δούμε και θα αντικρούσουμε τα βασικότερα σημεία της παρέμβασής τους, που έχει τίτλο «Ανεκπλήρωτες υποσχέσεις: Γιατί το Βitcoin δεν μπορεί να είναι βιώσιμο».
Υπάρχει πλέον ευρεία ομοφωνία ότι το Βitcoin δεν έχει επιτύχει τον αρχικό του στόχο να είναι ένα νόμισμα.
Αδυνατούμε να αντιληφθούμε πού ακριβώς βρίσκεται η ομοφωνία της αποτυχίας. Μάλλον θα κάνανε γκάλοπ μέσα στα κτίρια της ΕΚΤ. Στον πραγματικό κόσμο, οι εκατομμύρια συμμετέχοντες στην αγορά, ιδιώτες και θεσμικοί, όχι μόνο το αξιολογούν ένα τρισεκατομμύριο δολάρια (αξία νομισματικής βάσης που ξεπερνάει τα νομίσματα των περισσότερων κρατών του πλανήτη), αλλά την τελευταία δεκαετία είναι παγκόσμιος πρωταθλητής από πλευράς απόδοσης. Αν αυτό θεωρείται αποτυχία, πώς ακριβώς ορίζεται η επιτυχία;
Η έλλειψη αποδοχής από τους εμπόρους λόγω των μεγάλων χρόνων διακανονισμού και των υψηλών τελών δείχνουν ήδη ότι το Βitcoin δεν μπορεί να ληφθεί σοβαρά υπόψη ως μέσο πληρωμής εκτός από μερικούς μικρούς και σκόρπιους θύλακες. Η τελευταία αποτυχία σε μεγαλύτερη κλίμακα ήταν η απόπειρα του Ελ Σαλβαδόρ να εισαγάγει το Βitcoin ως δεύτερο νόμιμο χρήμα δίπλα στο δολάριο ΗΠΑ στις 7 Σεπτεμβρίου. Η προσπάθεια απέτυχε προς το παρόν, κυρίως επειδή δεν υπήρχε αποδοχή από τον πληθυσμό, και έστειλε την ισοτιμία του Βitcoin σε καθοδική πορεία (απώλεια 15% κατά τη διάρκεια μιας ημέρας).
Το Bitcoin, παρόλο που ξεκίνησε να διακινείται από κάποιο κλειστό κύκλο προγραμματιστών πριν από 12 χρόνια, σήμερα έχει καταφέρει, ένας αυξανόμενος αριθμός καταστημάτων να δέχεται κρυπτονομίσματα ως μέσο πληρωμής. Από παπούτσια και ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία μέχρι πολυτελή σπίτια, πουλιούνται σε Bitcoin και Ethereum. Επιπλέον πολλές εισηγμένες εταιρείες και θεσμικοί, όπως ασφαλιστικά ιδρύματα, κατέχουν Bitcoin ως ένα ποσοστό των διαθεσίμων τους.
Πριν από ένα μήνα, είχαμε την αναγνώρισή του ως επίσημου νομίσματος ενός κυρίαρχου κράτους, του Ελ Σαλβαδόρ. Ο ισχυρισμός ότι εδώ και ένα μήνα υποχωρεί η ισοτιμία του, άρα απέτυχε ως εγχείρημα, έχει ίδια αξία με το να ισχυρίζεσαι πως η Apple έχει αποτύχει ως εταιρεία επειδή τον τελευταίο μήνα έχει υποχωρήσει η τιμή της μετοχής της.
Ο άλλος ισχυρισμός, ότι δεν βρίσκει αποδοχή από τον κόσμο του Ελ Σαλβαδόρ, είναι εξοργιστικό ψέμα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα οι ενεργοί χρήστες του ψηφιακού πορτοφολιού έχουν ξεπεράσει τα 2 εκατομμύρια. Σχεδόν ο ίδιος αριθμός των κατοίκων που διαθέτουν τραπεζικό λογαριασμό στη χώρα. Ό,τι κατάφερε το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα σε 50 χρόνια, το κατάφερε η τεχνολογία του Bitcoin σε ένα μήνα.
Η τεχνικά σταθερή «προσφορά χρήματος» του Βitcoin αποδεικνύεται επίσης μια αδυναμία, αν την εξετάσουμε πιο προσεκτικά: αυτό που λανσάρεται ως προστασία από τον πληθωρισμό θα οδηγούσε αναπόφευκτα στην παγίδα του αποπληθωρισμού σε μια αναπτυσσόμενη οικονομία.
Λάθος και εδώ. Το Bitcoin δεν είναι αποπληθωριστικό. Δεν μειώνεται η συνολική ποσότητά του, αυξάνεται. Απλά αυξάνεται με προαποφασισμένο και σταθερό ρυθμό που βαίνει μειούμενος ανά τετραετία. Για παράδειγμα αυτή την περίοδο δημιουργούνται 900 Bitcoin την ημέρα. Την επόμενη περίοδο θα δημιουργούνται 450, τη μεθεπόμενη 225 κ.λπ. Σε αντίθεση με τα κρατικά νομίσματα που κανείς δεν γνωρίζει πόσα και με ποιο ρυθμό θα «τυπώνονται», διαβρώνοντας το στοιχείο της σπανιότητας. Στο Bitcoin υπάρχει μέγιστη επιτρεπόμενη ποσότητα. Είναι τα 21 εκατομμύρια νομίσματα.
Παρηγοριά, ωστόσο, αποτελεί το γεγονός ότι η υποτιθέμενη προστασία από τον πληθωρισμό μέσω μιας σταθερής προσφοράς κρυπτονομισμάτων είναι ψευδής καθώς ο αριθμός των πιθανών κρυπτοστοιχείων που μπορούν να ανταγωνιστούν το Βitcoin είναι, εντέλει, απεριόριστος.
Εδώ πραγματικά μένεις άφωνος με το επίπεδο του επιχειρήματος. Είναι σαν να αθροίζουν όλα τα μεταλλεύματα για να αποδείξουν ότι ο χρυσός δεν είναι σπάνιος, επειδή είναι μετάλλευμα! Σαν να προσθέτεις όλα τα νομίσματα των κρατών, για να πείσεις ότι τα ευρώ που κυκλοφορούν είναι πολλά.
Η συχνά χρησιμοποιούμενη σύγκριση με τον χρυσό επίσης είναι παραπλανητική, καθώς ο χρυσός χρησιμοποιείται στη βιομηχανία και είχε αξία ως κόσμημα για αιώνες προτού κάποιος σκεφτεί να τον χρησιμοποιήσει ως μέσο αποθήκευσης αξίας, μορφή επένδυσης ή συναλλαγματικό απόθεμα. Επιπλέον, ο χρυσός δεν εκφυλίζεται με την πάροδο του χρόνου και διατηρεί την αξία του ακόμη και σε χαοτικές συνθήκες ή σε προσωρινή αποτυχία των ψηφιακών υποδομών.
Ο χρυσός είναι ένα εμπόρευμα που λειτουργεί και ως χρήμα, γι’ αυτό και συμπεριφέρεται ως νόμισμα. Το Bitcoin είναι ακριβώς το ίδιο, μόνο που είναι ψηφιακό, άυλο. Ο χρυσός έχει κάνει μια καταπληκτική δουλειά για χιλιάδες χρόνια. Ωστόσο οι εποχές έχουν αλλάξει. Ζούμε σε έναν κόσμο όπου οι ψηφιακές εφαρμογές κυριαρχούν.
Οι λύσεις που δούλευαν ικανοποιητικά στην αναλογική εποχή, είναι ξεπερασμένες. Για την επικοινωνία μας δεν χρησιμοποιούμε φακέλους, χαρτιά, γραμματόσημα. Η δουλειά μας γίνεται πολύ πιο αποδοτικά, οικονομικά, ταχύτερα, με τα e-mail, τα sms, το zoom. Έχει αποδειχθεί πως όλα τα ψηφιακά αγαθά που έχουν αντικαταστήσει τα αναλογικά, είναι μεγαλύτερα ή καλύτερα. Το παράδειγμα των ενημερωτικών sites είναι χαρακτηριστικό. Δεν μπορεί καμία χάρτινη εφημερίδα να τα συναγωνιστεί, καθώς μπορούν να μεταδώσουν άμεσα μια είδηση και να διαβαστεί από όλο τον κόσμο.
Πράγματι, ένα μέσο διαφύλαξης αξίας δεν μπορεί να είναι ασταθές, όσον αφορά την ισοτιμία του με τα άλλα νομίσματα. Ωστόσο, τα κρυπτονομίσματα βρίσκονται στα σπάργανα. Οι τιμές αντικατοπτρίζουν την πιθανότητα ότι το Bitcoin θα μπορούσε να επιτύχει μεγαλύτερη υιοθέτηση στο μέλλον, οπότε η τιμή θα ήταν εξαιρετικά υψηλότερη.
Όσο αφορά το αν εκφυλίζεται με την πάροδο του χρόνου το Bitcoin, τα στελέχη μένουν μετεξεταστέα στη Φυσική. Το δομικό στοιχείο του Bitcoin είναι τα bits, όχι τα άτομα. Ο ψηφιακός κόσμος είναι πολύ διαφορετικός από τον φυσικό, τον απτό. Ένα ηλεκτρόνιο δεν έχει χρώμα, βάρος, μπορεί να ταξιδέψει με ταχύτητα φωτός.
Επίσης το Bitcoin δεν χρειάζεται πλέον Internet για να μεταφερθεί. Ούτε αν διακοπεί προσωρινά χάνονται τα νομίσματα. Ωστόσο αν αύριο διακοπεί η λειτουργία του Internet, θα μπορέσει να λειτουργεί το τραπεζικό σύστημα; Τα χρηματιστήρια; Το εμπόριο; Η οικονομία; Σε αυτό το σενάριο, το μικρότερο από τα προβλήματά μας θα είναι το Bitcoin.
Τέλος, το επιχείρημα ότι το παραστατικό χρήμα (fiat money) των σύγχρονων κεντρικών τραπεζών δεν έχει και αυτό εσωτερική αξία δεν ευσταθεί καθώς με την εσκεμμένη απομάκρυνση από την κάλυψη σε χρυσό, τα κράτη και οι κεντρικές τράπεζες θέσπισαν αυστηρές εντολές, νομικές εγγυήσεις και θεσμικές και λειτουργικές ρυθμίσεις (ανεξαρτησία, καθώς και δάνεια έναντι εξασφαλίσεων), για να μπορέσουν να αφήσουν το φρένο του χρυσού χωρίς να χαθεί η σταθερότητα.
Είναι βέβαιο πως σε αυτό θα διαφωνήσουν οι πολίτες όλων σχεδόν των αναπτυσσόμενων χωρών που διαθέτουν αδύναμο νόμισμα. Η τουρκική λίρα, το αργεντίνικο πέσο και άλλα πολλά νομίσματα, έχουν χάσει το 99% της αξίας τους την τελευταία 5ετία σε σχέση με το Bitcoin. Αλλά ακόμα και στην ΕΕ, πόσο σίγουροι μπορούμε να αισθανόμαστε όταν η «εκτύπωση» χρήματος ειδικά το τελευταίο διάστημα είναι ανεξέλεγκτη;
Επιπλέον, το Βitcoin δεν παράγει ούτε ταμειακές ροές ούτε μερίσματα, ενώ η συντήρησή του είναι εξαιρετικά δαπανηρή.
Άλλο ένα επιχείρημα που προκαλεί αμηχανία, φανερώνοντας για αυτούς που το ισχυρίζονται αδυναμία κατανόησης των βασικών αρχών του χρήματος. Το Bitcoin δεν παράγει ταμειακές ροές, δεν έχει τόκο, γιατί δεν πρέπει να έχει. Είναι χρήμα, το χρήμα δεν έχει τόκο. Αν έχω ένα κιλό χρυσό, μετά από 10 χρόνια θα είναι ένα κιλό χρυσός. Αν έχω 1 εκατομμύριο ευρώ σε χαρτονομίσματα, θα έχω το ίδιο πάκο και αργότερα.
Αν το ίδιο ποσό το βάλω στην τράπεζα, ίσως αποδώσει (αν και αυτό στην εποχή των μηδενικών επιτοκίων έπαψε να ισχύει). Τότε, όμως, δεν έχω χρήμα. Έχω καταθέσεις. Όπως αν δανείσω κάποιο κράτος, θα έχω ομόλογα. Αν τοποθετήσω τα χρήματά μου στο χρηματιστήριο, δεν θα έχω χρήμα, αλλά μετοχές.
Με το Bitcoin, όπως και με τον χρυσό, δεν κερδίζεις από τους τόκους, το μέρισμα ή το κουπόνι. Ωστόσο, αν πάμε πίσω στο 1971, οπότε και είχαμε την αρχή των ελεύθερων διακυμάνσεων στις ισοτιμίες των νομισμάτων, η μέση ετήσια απόδοση του χρυσού ήταν 7,5%. Πολύ περισσότερο από το μηδέν που περιμένουν να κερδίσουν από το επιτόκιο. Για το Bitcoin δεν χρειάζεται να πούμε κάτι άλλο από το ότι ήταν ο επενδυτικός τίτλος με τη μεγαλύτερη απόδοση στη δεκαετία. Τι να τον κάνει τον τόκο;
Η κοινή λογική αρκεί, για να αντιληφθεί κανείς ότι η τιμή του Βitcoin θα μηδενιστεί αργά ή γρήγορα.
Ακριβώς η ίδια φράση επαναλαμβάνεται μονότονα επί 12 χρόνια. Επί 12 χρόνια το Bitcoin πεθαίνει, σύμφωνα με τους επικριτές του. Αν και η αλήθεια είναι πως τελευταία δεν εμφανίζεται με τόση συχνότητα πια. Παλαιότερα θεωρούνταν γραφικός όποιος υποστήριζε το Bitcoin. Μετά από τόσες απανωτές διαψεύσεις, γραφικός έχει αρχίσει να θεωρείται όποιος επιμένει στη θεωρία του «νεκρού» Bitcoin. Σήμερα το έχουν στην κατοχή τους ακόμα και θρυλικοί διαχειριστές κεφαλαίων όπως οι Tudor Jones, Stanley Druckenmiller, Murk Cuban και πρόσφατα ο Ray Dalio.
Ενώ το Βitcoin αντιπροσώπευε σχεδόν το 90% της κεφαλαιοποίησης όλων των κρυπτοστοιχείων στα τέλη του 2016, σήμερα αντιπροσωπεύει μόνο ένα 40% περίπου.
Πράγματι, το Bitcoin δεν είναι μόνο του πλέον. Συντελείται δίπλα του μια ολόκληρη ψηφιακή επανάσταση. Έχει δημιουργηθεί ένα ολόκληρο οικοσύστημα. Ένα δίκτυο που βελτιώνει το Internet, καθώς μπορεί να μεταφέρει και αξίες, όχι απλά πληροφορίες. Μόνο κάποιος αδαής ή κακοπροαίρετος μπορεί να το εκλάβει ως αρνητικό αυτό! Δεν λειτουργούν ανταγωνιστικά το Bitcoin και το Ethereum. Απόδειξη για αυτό είναι πως όποτε ανεβαίνει η τιμή του Bitcoin παρασύρει όλη την αγορά των crypto προς τα πάνω και το αντίθετο.
Δεδομένου ότι η αξία του Βitcoin δεν συνδέεται με κανένα οικονομικό όφελος (καθώς είναι ακατάλληλο ως μέσο πληρωμής) και δεδομένου ότι το κόστος διατήρησης αυτού του οικονομικά ανούσιου συστήματος είναι υπερβολικά υψηλό, η αποτίμηση του Βitcoin στην αγορά βασίζεται καθαρά και μόνο στην κερδοσκοπία. Αυτό λειτουργεί για μόνο όσο μπορεί να διατηρηθεί η ψευδαίσθηση της κοινότητας του Βitcoin σχετικά με τα υποτιθέμενα πλεονεκτήματά του ως μέσου πληρωμής.
Το Bitcoin πράγματι δεν χρησιμοποιείται σήμερα ευρέως ως μέθοδος πληρωμής. Είναι σχετικά αργό στις καθημερινές συναλλαγές. Ωστόσο στο Bitcoin η ταχύτητα δεν αποτελεί πρωταρχική σημασία. Δεν σχεδιάστηκε να είναι γρήγορο. Σχεδιάστηκε να είναι ασφαλές και σπάνιο. Ο χρυσός είχε παρόμοια προβλήματα. Βαρύς, δυσκίνητος, δεν μπορούσε να διαιρεθεί σε πολύ μικρά κομμάτια για να τον ανταλλάξεις με μικρής αξίας αντικείμενα και γενικά ήταν δύσκολος στις καθημερινές συναλλαγές. Παρ’ όλα τα προβλήματα, όμως, οι άνθρωποι αναζητούσαν τον χρυσό.
Πώς λύθηκε το πρόβλημα; Τον έβαλαν σε ένα χρηματοκιβώτιο και δημιούργησαν ένα χάρτινο πιστοποιητικό κατοχής χρυσού. Δημιούργησαν ένα δεύτερο επίπεδο, πάνω από το πρώτο. Οι άνθρωποι δέχονταν τα χαρτιά, γιατί πίστευαν πως αντιστοιχούσαν σε ορισμένη ποσότητα χρυσού. Το μέταλλο παρέμενε στα χρηματοκιβώτια.
Κάτι αντίστοιχο γίνεται και με το Bitcoin. Για να κυριαρχήσει στις καθημερινές συναλλαγές δεν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιείται το ίδιο, αλλά ένα υποκατάστατό του. Όπως για τον χρυσό υπήρξαν τα τραπεζογραμμάτια, για τα χαρτονομίσματα, η Visa και η Mastercard.
Πώς λύνεται το πρόβλημα με το Bitcoin; Κατ' αρχάς είναι θέμα χρόνου να συνδεθούν η Visa και η Mastercard (όπως έχουν δηλώσει επίσημα οι ίδιες) με το ηλεκτρονικό μας πορτοφόλι κρυπτονομισμάτων, όπως συνδέονται σήμερα με τον τραπεζικό μας λογαριασμό σε ευρώ ή δολάρια ή λίρες.
Δεύτερον και σημαντικότερο, έχουν αναπτυχθεί ψηφιακές τεχνολογίες δεύτερου επιπέδου, όπως το lighting network, όπου μπορείς να μεταβιβάσεις χρήματα (Bitcoin, δολάρια, ευρώ και άλλα) σε ένα δευτερόλεπτο, με ουσιαστικά μηδενικό κόστος. Μια εκδοχή αυτής της τεχνολογίας είναι το Strike, που αποτελεί τη βάση που λειτουργεί το Chivo στο Ελ Σαλβαδόρ και η καινούργια εφαρμογή μεταφοράς μικροπληρωμών από το Twitter.
Παρ’ όλες τις οικονομικές αδυναμίες του, εξακολουθεί να υπάρχει το όραμα της απελευθέρωσης από τον κρατικό έλεγχο και την κατάχρηση της εξουσίας των κεντρικών αρχών. Το Βitcoin, με την αποκεντρωμένη οργάνωσή του, υπόσχεται τη χειραφέτηση του ατόμου και τον απόλυτο εκδημοκρατισμό του νομισματικού συστήματος. Ωστόσο, οι ψευδοφιλελεύθερες φιλοδοξίες του Βitcoin τείνουν να προέρχονται από προνομιούχες ελίτ που έχουν βολευτεί στην ασφάλεια του κράτους δικαίου, χωρίς να έχουν κατανοήσει πώς λειτουργεί η αγορά και η ρυθμιστική επίδραση του κράτους δικαίου και των θεσμών. Η ελευθερία χρειάζεται κανόνες, αλλιώς υπάρχει η απειλή της αναρχίας και του νόμου του ισχυρότερου.
Να γιατί χρειάζεται ένα ισχυρό και ευρέως αποδεκτό Bitcoin. Όχι για να αντικαταστήσει τα κρατικά νομίσματα, αλλά για να λειτουργεί παράλληλα, ως αντίπαλο δέος στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Αποτελεί διέξοδο έναντι των διεφθαρμένων ελίτ και των ηγεσιών τους, που τυπώνουν σκοπίμως για να καρπωθούν οι ίδιοι τα οφέλη. Λαμβάνοντάς το πρώτοι, το χρησιμοποιούν πριν προλάβει να διαβρωθεί η αγοραστική δύναμη. Αλίμονο στους τελευταίους.
Με ένα ισχυρό Bitcoin, δεν θα μπορεί κανείς εύκολα να επιβάλλει capital controls ή να προβαίνει σε κουρέματα καταθέσεων, θυσιάζοντας τις αποταμιεύσεις των απλών ανθρώπων για να προστατεύσει το τραπεζικό σύστημα. Δεν θα μπορεί καμία κεντρική τράπεζα να διαβρώνει την αγοραστική αξία του νομίσματος, τυπώνοντας αυθαίρετα. Κατέχοντας Bitcoin, δεν μπορεί καμία εξουσία να δημεύει τον πλούτο των απλών ανθρώπων. Γνωρίζοντας ότι οι πολίτες έχουν εναλλακτική να μετατρέψουν τα χρήματά τους, οι κυβερνήσεις θα αναγκαστούν να ενσκήψουν στα προβλήματα των επιχειρήσεων και των εργαζομένων. Να θέσουν σε προτεραιότητα τη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος, που να προωθεί την καινοτομία.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κερδίζει έδαφος. Σε όλο τον κόσμο αντιλαμβάνονται τη σημασία να κατέχουν ένα περιουσιακό στοιχείο που να μη βρίσκεται υπό τον έλεγχο οποιασδήποτε κυβέρνησης. Οι άνθρωποι είναι πιο ελεύθεροι όταν διαθέτουν εναλλακτική, ακόμα και αν δεν ενδιαφέρονται να τη χρησιμοποιήσουν.
Το Βitcoin δεν είναι επίσης σε καμία περίπτωση τόσο «δημοκρατικό» όσο πίστευε η κοινότητά του, τουλάχιστον τις πρώτες ημέρες, αλλά διαμορφώνεται από οικονομικά συμφέροντα και ισχυρούς μετόχους. Η μάζα, το 75% των διευθύνσεων, κατέχει μόνο το 0,2% του μεριδίου της αγοράς. Οι εκατό μεγαλύτεροι μέτοχοι Βitcoin κατέχουν αξία μεγαλύτερη από ό,τι τα μικρότερα 38 εκατομμύρια μαζί.
Άλλο ένα τεράστιο ψέμα. Από άγνοια; Εσκεμμένα; Όπως και να έχει, η αλήθεια είναι πως τα μεγάλα «πορτοφόλια» είναι οντότητες, όπως ανταλλακτήρια, θεσμικοί, funds. Όλοι αυτοί διακρατούν νομίσματα που οι πραγματικοί κάτοχοί τους είναι δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι. Περισσότερα για το θέμα έχουμε εδώ.
Εκτός από τις σχεδιαστικές ατέλειες που υπονομεύουν μακροπρόθεσμα το ενδιαφέρον για το Βitcoin, το κρυπτοστοιχείο ενέχει επίσης κινδύνους για την κοινωνία και το περιβάλλον: το σύστημα χρησιμοποιείται εκτενώς για εγκληματικές δραστηριότητες και σπαταλά ενέργεια σε μείζονα κλίμακα.
Έχουμε αναφέρει επανειλημμένα γιατί πρόκειται για ένα σαθρό, όσο και υποκριτικό επιχείρημα. Παρ' όλα αυτά χρησιμοποιείται συνεχώς! Κι όμως, μόνο όσοι είναι από άλλο πλανήτη δεν γνωρίζουν ότι το ξέπλυμα χρήματος γίνεται από τις παραδοσιακές τράπεζες.
Πράγματι, τα πρώτα χρόνια, το Bitcoin χρησιμοποιούνταν σε μεγάλο βαθμό από παράνομους. Δεν θα πρέπει να μας φαίνεται παράξενο. Συχνά μια νέα τεχνολογία υιοθετείται από εγκληματίες, στην προσπάθειά τους να βρεθούν ένα βήμα μπροστά από τις διωκτικές αρχές. Οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν τα κινητά τηλέφωνα ήταν οι παράνομοι. Το μεγαλύτερο μέρος του υλικού που διακινούνταν τα πρώτα χρόνια του Internet ήταν αμφιλεγόμενες ή εντελώς παράνομες δραστηριότητες που εκμεταλλεύθηκαν τη νομοθετικά γκρίζα ζώνη. Είναι γνωστό άλλωστε πως πολλές εφευρέσεις που άλλαξαν τη ζωή μας, ξεκίνησαν για στρατιωτικούς σκοπούς, όπως η ατομική ενέργεια.
Το θέμα είναι πως στην αρχή ούτε οι διωκτικές αρχές ούτε οι παράνομοι γνώριζαν καλά τα χαρακτηριστικά του Bitcoin. Σήμερα όμως γνωρίζουν. Κανείς σοβαρός εγκληματίας δεν αφήνει ίχνη που να μένουν για πάντα. Θα προτιμήσει μετρητά που είναι μη ανιχνεύσιμα. Αποτελεί ανέλπιστο δώρο για τις διωκτικές αρχές η χρήση Bitcoin, καθώς δεν υπάρχει περίπτωση να σβηστούν ή να αλλοιωθούν τα δεδομένα. Ποτέ!
Το άρθρο-καταπέλτης τελειώνει ως εξής: όλοι είναι ήδη αρκετά καλά πληροφορημένοι, ώστε να μη βασίζονται στο Βitcoin ούτε ως μέσο πληρωμής ούτε ως επένδυση κεφαλαίου. Ένα βιώσιμο Βitcoin είναι τόσο αδύνατο όσο και η διαίρεση με το μηδέν.
Τι σχέση έχει η διαίρεση με το μηδέν με το Bitcoin, μόνο αυτοί το ξέρουν! Σε ένα πράγμα πάντως συμφωνούμε με την επιχειρηματολογία των υψηλόβαθμων στελεχών: ότι είναι αποκαλυπτική και ταυτόχρονα τρομακτική. Μας αποκαλύπτεται σε όλο του το μεγαλείο πόσο άσχετοι είναι πολλοί από αυτούς που κατέχουν υψηλές θέσεις στην τραπεζική ελίτ. Επειδή αν δεν είναι, τότε διαστρεβλώνουν επίτηδες την αλήθεια.
Σε κάθε περίπτωση, η άγνοια δεν αποτελεί δικαιολογία. Όταν κάποιος σε θέση ευθύνης εσκεμμένα αρνείται να ερευνήσει, να μάθει, δεν δικαιούται το να θεωρηθεί το λάθος του ακούσιο. Είναι δύσκολο να μην υποψιαστείς ότι επιχειρεί να παραπλανήσει εσκεμμένα, προφανώς ορμώμενος από ιδιοτελή συμφέροντα.
Γιατί θεωρούμε πως η παρέμβασή τους εξυπηρετεί ιδιοτελή συμφέροντα; Φανταστείτε τι θα σημάνει για το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα η δυνατότητα να το παρακάμψουν οι σημερινοί πελάτες του, επειδή θα μπορούν να μεταφέρουν χρήματα σε άλλη χώρα, άλλη ήπειρο, άμεσα, δωρεάν. Αν θα μπορούν οι καταναλωτές να ψωνίζουν από τα καταστήματα, χωρίς οι έμποροι να επιβαρύνονται 1-2-3% έξοδα συναλλαγών που σήμερα πηγαίνουν στα τραπεζικά ιδρύματα και τις κάρτες.
Ίσως αυτό εξηγεί πολλές από τις ανοησίες που μας παραθέτουν τα υψηλόβαθμα στελέχη. Μας θυμίζουν την επιχειρηματολογία των επαγγελμάτων που σχετίζονταν με τα άλογα, εναντίον της χρήσης του αυτοκινήτου. Όπως έγινε και σε εκείνη την περίπτωση, έτσι και εδώ, λίγο μας ενδιαφέρει η γνώμη τους πια.
Ο κόσμος αλλάζει χωρίς αυτούς. Και το Internet, τα πρώτα χρόνια της εμφάνισής του είχε πολλούς σκεπτικιστές, οι οποίοι με το πέρασμα του χρόνου εξαφανίστηκαν. Το ίδιο θα συμβεί και με το Bitcoin και το οικοσύστημα που έχει δημιουργηθεί γύρω του.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα αναβαθμισμένα σεμινάρια απευθύνονται σε εκείνους που θεωρούν πως έχουν ανάγκη να μάθουν μέσα σε δύο ημέρες τι συμβαίνει με τον νέο συναρπαστικό κόσμο των κρυπτονομισμάτων. Οι παρουσιάσεις θα σας βοηθήσουν να μην ταλαιπωρηθείτε ψάχνοντας, να μην ρισκάρετε τα χρήματα σας σε επίφοβες τοποθετήσεις. Θα μάθετε πως να αγοράσετε και να φυλάτε τα κρυπτονομίσματα σας με ασφάλεια.
Τα σεμινάρια διεξάγονται on-line, ζωντανά. Είναι συνολικής διάρκειας 7 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/ seminars.
Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο bitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους κάνουν το σεμινάριο και αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν θα έχουν οι VIP πελάτες του.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.