Ξεκινάμε κάπως ανορθόδοξα σήμερα. Θα πρότεινα στους αναγνώστες του euro2day που έχουν λογαριασμό στο Twitter να με ακολουθήσουν στον λογαριασμό Vasilis Pazopoulos @vpazopoulos. Από τα δωρεάν NFTs που μαζεύουμε, σε συνεργασία με την παρέα που έχουμε δημιουργήσει, όχι μόνο διασκεδάζουμε και εκπαιδευόμαστε πάνω σε αυτά, αλλά κερδίζουμε και χρήματα! Ήδη κάποιοι φίλοι έχουν αρχίσει να τα πουλάνε για τριψήφιο αριθμό δολαρίων! Και τα αποκτήσαμε δωρεάν!
Όσον αφορά το θέμα των ημερών, την Evergrande, μην είστε τόσο βέβαιοι κατά πόσο θα μετατραπεί σε μια κινεζική Lehman Brothers. Πράγματι, ακούγεται λογικό, καθώς πρόκειται για τη δεύτερη σε μέγεθος κινεζική εταιρεία ακινήτων. Και εκεί τα μεγέθη είναι πραγματικά μεγάλα. Μόνο 1,5 εκατομμύριο υπολογίζεται να είναι οι άνθρωποι που έχουν χάσει χρήματα που δόθηκαν για σπίτια που υποτίθεται ήταν στο πρόγραμμα, τα οποία δεν είναι ούτε στα μπετά. Συνεπώς είναι λογικό να υποθέσουμε πως θα ταρακουνήσει το τραπεζικό σύστημα, εκτός από τον κατασκευαστικό κλάδο. Μην ξεχνάμε πως μια τέτοιου μεγέθους εταιρεία έχει χιλιάδες προμηθευτές. Το ντόμινο της χρεοκοπίας θα παρασύρει πολλούς.
Ωστόσο τα δυτικά ΜΜΕ και οι αναλυτές θέλουν να βρουν μια αναλογία που να ακούγεται οικεία και εντυπωσιακή, έτσι ώστε να προσελκύσει την προσοχή. Η Κίνα είναι μυστήρια περίπτωση για τους Δυτικούς. Δεν την καταλαβαίνουν, γιατί εκτός από τη διαφορά νοοτροπίας, χάνονται στη μετάφραση. Θα ήμουν επιφυλακτικός όσον αφορά τις πληροφορίες που μεταφέρονται από εκεί. Αν και σε καμία περίπτωση δεν αποκλείω τα πράγματα να είναι πολύ σοβαρά.
Το κακό σενάριο και ο νέος κύκλος
Μέχρι τώρα, το Bitcoin κινούνταν μέσα σε σχετικά σταθερό χρονικό πλαίσιο. Έναν 4ετή κύκλο που χαρακτηριζόταν από το halving (υποδιπλασιασμός). Το σημείο που η προσφορά χρήματος από την παραγωγή νέων νομισμάτων μειώνεται στο μισό. Ωστόσο είναι πολύ πιθανό να μη συνεχίσει να ισχύει από εδώ και πέρα, καθώς η επίδραση του halving όσο πάει και ελαττώνεται. Είναι εντελώς διαφορετικό όταν από τις 7.200 νομίσματα την ημέρα, η παραγωγή πέφτει στις 3.600 και άλλο όταν από τα 900 μειώνεται στα 450. Είναι λογικό να μην έχουν τον ίδιο αντίκτυπο.
Ιστορικά, η αγορά των «αρκούδων» στα κρυπτονομίσματα είναι δύσκολο να κρατήσει πάνω από ένα χρόνο. Για παράδειγμα διήρκησε 12 μήνες, μετά το bull run του 2017. Δεκέμβρης του 2017 ήταν η κορυφή των 20.000 δολαρίων και Δεκέμβρης του 2018 ήταν ο πάτος.
Σε όλη την πορεία του Bitcoin, μόνο κατά την πολύ διαταραγμένη περίοδο του 2013 διήρκησε η κορυφή από τον πάτο πάνω από ένα χρόνο. Συγκεκριμένα 59 εβδομάδες.
Ας υποθέσουμε λοιπόν πως ισχύει το κακό σενάριο, δηλαδή τον Απρίλιο, όταν το Bitcoin σκαρφάλωσε στις 65.000 δολάρια, είχαμε την κορυφή της ανοδικής περιόδου. Αυτό σημαίνει πως από τότε έχουμε μπει στη φάση των αρκούδων. Ακόμα όμως και αυτό το ενδεχόμενο δεν είναι και τόσο κακό όσο ακούγεται. Γιατί;
Επειδή αν θεωρήσουμε πως η πτωτική φάση θα ισχύσει και πάλι περίπου ένα χρόνο, έχουμε ήδη διανύσει σχεδόν το μισό.
Αν το εξετάσουμε ανά μήνα, θα διαπιστώσουμε πως ο Σεπτέμβρης παραδοσιακά είναι πτωτικός για το Bitcoin. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στα κρυπτονομίσματα αλλά και στις μετοχές. Την περίοδο 1945-2006, ο S&P 500 παρουσιάζει 2 πτωτικούς μήνες τον χρόνο. Τον Φεβρουάριο, που κατά μέσο όρο υποχωρεί -0,2% και τον Σεπτέμβρη, που η πτώση ανέρχεται στο -0,71%.
Ο παρακάτω πίνακας μας αποδεικνύει πως ο Σεπτέμβρης είναι όντως ο χειρότερος μήνας για τα crypto. Ακολουθεί ο καλύτερος, ο Οκτώβριος.
Σε ποια φάση είμαστε
Η δική μας εκτίμηση ποια είναι; Αυτή η ερώτηση απαντιάται με μια άλλη ερώτηση: Ποιος νοιάζεται; Σίγουρα είναι πολύ ευχάριστο να αναγνωρίζεις έγκαιρα την κορυφή και τον πάτο. Όμως δεν είναι καθόλου εύκολο ψυχολογικά να το ακολουθήσεις, ακόμα και αν έχεις αποκρυπτογραφήσει σωστά τις εξελίξεις ή τις ενδείξεις στο διάγραμμα.
Τελικά όμως χρειάζεται; Για τον συνειδητοποιημένο επενδυτή, αυτόν που πιστεύει ότι τα κρυπτονομίσματα έχουν μέλλον, έχει μικρή σημασία. Υπομονετικά μαζεύει όσο περισσότερα Bitcoin ή κάποιο άλλο project θεωρεί αξιόλογο κι αφήνει τον χρόνο να λειτουργήσει υπέρ του. Εστιάζει στη μεγάλη εικόνα, όχι στις βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις.
Ποια είναι η μεγάλη εικόνα; Η βασική ερώτηση που θα πρέπει να απαντηθεί, είναι αν εισέρχονται νέοι χρήστες στον χώρο. Αν δημιουργούνται νέες εφαρμογές, νέες καινοτομίες που δίνουν λύση σε πραγματικά προβλήματα. Η απάντηση σε αυτό είναι ένα εμφατικό ΝΑΙ.
Δεν είναι μόνο που σε επίπεδο τιμής το Bitcoin κατά μέσο όρο υπερδιπλασιάζεται κάθε χρόνο. Η βασικότερη μεταβλητή είναι πως η τεχνολογία υιοθετείται με τον ταχύτερο ρυθμό στην ανθρώπινη ιστορία. Το 2021 έχει τον ίδιο αριθμό χρηστών που είχε το Internet το 1997 και εξαπλωνόταν με 63% τον χρόνο. Τα crypto με 113%.
Με ακόμα μικρότερο ρυθμό από αυτόν, μέχρι το 2024, θα έχουν αποκτήσει κρυπτονομίσματα με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι. Πόσο πιο γρήγορα θέλετε να πάει;
Οι μακροοικονομικές συνθήκες
Υπάρχει και ένα άλλο ενθαρρυντικό σημάδι, όσο αφορά την πορεία του Bitcoin. Αν τα πράγματα ακολουθήσουν μια άσχημη τροπή και υποχωρήσει πολύ ο S&P, όλοι γνωρίζουμε τι θα γίνει. Θα είναι τρομακτικό, αλλά δεν θα κρατήσει πολύ. Γιατί; Επειδή θα μπουν μπροστά οι «πρέσες». Η δοκιμασμένη συνταγή που κλωτσάει το ντενεκεδάκι παραπέρα.
Αυτές οι πρακτικές είναι που ενδυναμώνουν το αφήγημα του Bitcoin. Για να δώσει λύσεις σε τέτοιες καταστάσεις δημιουργήθηκε. Ανεξάρτητα από την εξέλιξη της υπόθεσης της Evergrande, η χαμηλή ανάπτυξη των οικονομιών καθιστά το δυσθεώρητο πλέον χρέος δύσκολα εξυπηρετήσιμο. Αυτό εξαναγκάζει τις κυβερνήσεις να τυπώνουν όλο και περισσότερα, προκειμένου να μη σκάσει η βόμβα στη βάρδια τους. Έχουμε μπει σε ένα φαύλο κύκλο που κανείς, επαναλαμβάνουμε κανείς, δεν γνωρίζει πως θα ξεφύγουμε.
Χθες αναφέραμε πως οι Κινέζοι έχουν μεγαλύτερη πίστη στην ελεύθερη αγορά από ό,τι οι Αμερικανοί. Δεν είναι μόνο η διαφορά νοοτροπίας στην αντιμετώπιση της Evergrande που το αποδεικνύει, αλλά και η συνεχιζόμενη πρακτική της FED. Εξακολουθεί να αγοράζει 40 δισεκατομμύρια δολάρια τον μήνα σε στεγαστικά ομόλογα για να τονώσει την αγορά κατοικίας και να αυξήσει τις τιμές.
Έχουμε αναφερθεί επανειλημμένα στο ζήτημα της απροκάλυπτης χειραγώγησης της αγοράς από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Η παρέμβαση στην ελεύθερη λειτουργία της αγοράς όχι μόνο δεν ενοχλεί τους μεγάλους διαχειριστές κεφαλαίων, τους πολύ εύπορους και το τραπεζικό κατεστημένο, αλλά ενθαρρύνεται. Για ποιο λόγο; Επειδή τους συμφέρει.
Βασικά οικονομικά, χαρακτηρίζει το πρόβλημα ο Ray Dalio στο Bloomberg. Τα 300 δισεκατομμύρια που χρωστάει η Evergrande είναι διαχειρίσιμα. Σε βάθος χρόνου, εάν το χρέος είναι στο δικό σας νόμισμα, μπορείτε να τα λύσετε όλα. «Έτσι δουλεύει το σύστημα».
Τελικές σκέψεις
Άτυχοι οι Κινέζοι επενδυτές. Αν ήταν στις ΗΠΑ, θα τύπωναν στα σβέλτα λίγες εκατοντάδες δισεκατομμύρια και θα είχε εξαφανιστεί το πρόβλημα. Πώς δεν είχαν σκεφτεί τόσα χρόνια αυτή την τόσο απλή λύση; Σου λείπουν χρήματα; Κάτσε να τυπώσουμε λίγα χαρτάκια (ή ψηφία στις οθόνες των υπολογιστών) και το πρόβλημα λύνεται! Είπαμε, έτσι δουλεύει το σύστημα. Μόνο που αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ ακόμα, χωρίς να τιναχθούν όλα στον αέρα.
«Τυπώστε βιβλία, όχι χρήματα» είναι ένα σύνθημα των Bitcoiners. Οι υπερασπιστές του τωρινού νομισματικού συστήματος θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ σκληρά να αποδείξουν πως το αίτημα είναι άδικο.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα αναβαθμισμένα σεμινάρια ξανάρχισαν. Διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους δεν έχουν εμπειρία από την αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 6 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Στο πρώτο, εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (4 ώρες). Αναφερόμαστε επίσης στο Ethereum και τα NFTs.
Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πώς δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματά σας (2 ώρες). Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο bitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους κάνουν το σεμινάριο και αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.