Θυμηδία ανάμεσα στους Αμερικανούς αναλυτές προκάλεσε χθες το ελληνικό 5ετές ομόλογο, λόγω του αρνητικού επιτοκίου. H χειραγώγηση της αγοράς ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι πια απροκάλυπτη. Δεν κρατάνε ούτε τα προσχήματα.
Κατ' αρχάς να εξηγήσουμε γιατί κάποιος αγοράζει με αρνητικό επιτόκιο ένα ομόλογο μιας χώρας που εξακολουθεί να διαθέτει το μεγαλύτερο χρέος στον κόσμο, αν εξαιρέσεις την Ιαπωνία. Γιατί στην ευχή πασχίζει να επιλεγεί ανάμεσα σε εκείνους που θα δανείσουν τα χρήματά τους σε τόσο επίφοβο δανειολήπτη; Τι κίνητρο έχει να αγοράσει ένα ομόλογο, γνωρίζοντας εκ των προτέρων πως θα χάσει χρήματα, αν το κρατήσει μέχρι τη λήξη του; Τόσο κορόιδο είναι;
Δύο είναι οι βασικοί λόγοι. Ο πρώτος είναι επειδή τα περισσότερα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης είναι ακόμα πιο αρνητικά. Οπότε επιλέγει να τα παρκάρει, χάνοντας όσο το δυνατόν λιγότερα. Ο δεύτερος είναι πιο πονηρός. Αν η ΕΚΤ συνεχίσει την επιθετική επεκτατική πολιτική ρευστότητας, τα επιτόκια θα οδηγηθούν σε ακόμα πιο βαθύ αρνητικό έδαφος. Και τότε θα γίνει ένα θαύμα. Ο κάτοχος του ελληνικού ομολόγου θα μπορέσει να το πουλήσει σε άλλον, με κέρδος! Θα μπορεί να βρει ένα ακόμα μεγαλύτερο κορόιδο, που να δεχτεί να αγοράσει ομόλογα με ακόμα μεγαλύτερη χασούρα. Κι αυτός που θα τα αγοράσει, θα χάσει σίγουρα; Όχι, βέβαια! Αρκεί και αυτός να βρει με τη σειρά του ένα ακόμα μεγαλύτερο κορόιδο!
Πώς λέγεται ένα σύστημα που είναι έτσι δομημένο, ώστε σε ωθεί να ψάχνεις να βρεις κορόιδα για να αποφύγεις τη χασούρα; Καλά το καταλάβατε: Ponzi.
Σύμπτωση που επαναλαμβάνεται, παύει να είναι σύμπτωση
Είναι μόνο η ΕΚΤ όμως; Μήπως η FED κάνει κάτι διαφορετικό από το να «τρομπάρει» συνεχώς τις χρηματαγορές και τα χρηματιστήρια; Εδώ και χρόνια, ειδικά από την κρίση των ενυπόθηκων δανείων του 2008 και μετά, απαγορεύεται η Wall Street να πέσει. Με την πρώτη σοβαρή υποχώρηση, οι καπιταλιστές μετατρέπονται εν ριπή οφθαλμού σε σοσιαλιστές, εκλιπαρώντας την κυβέρνηση για διάσωση. Αν και το «εκλιπαρώντας» είναι υπερβολή. Δεν χρειάζονται ιδιαίτερα παρακάλια για να επέμβουν οι αρχές.
Λειτουργούν σαν τον σκύλο του Παβλόφ. Δεν χρειάζεται να πέσει η αγορά. Αντιδρούν αποτρεπτικά, ακόμα και όταν πιστεύουν ότι εμφανίζονται οι προϋποθέσεις για να πέσει.
Αυτό που κάνει την περίπτωση ακόμα πιο παράξενη, είναι ότι οι κρατικές παρεμβάσεις αντιμετωπίζονται με ζητωκραυγές και χειροκροτήματα από τους ισχυρούς παράγοντες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τους ευνοημένους του καπιταλιστικού συστήματος. Η πίστη τους για την αυτορρύθμιση των αγορών ως δια μαγείας εξανεμίζεται, μπροστά στη δικαιολογία ότι οι καθημερινοί άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια αμέσως. Τι στο καλό γίνεται; Από πότε ενδιαφέρεται η οικονομική ελίτ για την πλέμπα; Είμαστε τόσο τυχεροί, να ζούμε στο αποκορύφωμα του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης; Ο έχων δύο χιτώνες δίνει τον έναν;
Δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο πεζή. Εκείνοι που βρίσκονταν κοντά στα κέντρα λήψης αποφάσεων είναι έξυπνα άτομα και σίγουρα λιγότερο ανιδιοτελή από όσο θέλουν να εμφανίζονται. Πρόκειται για ένα διεστραμμένο σοσιαλισμό υπέρ των πλούσιων. Όταν η κυβέρνηση παρεμβαίνει στην αγορά, όχι μόνο αφαιρείται ο κίνδυνος αλλά αυξάνονται οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων, ευνοώντας τους εύπορους.
Την περασμένη εβδομάδα είδαμε τον S&P 500 να φτάνει στο υψηλό όλων των εποχών, την ίδια ημέρα που ο ισολογισμός της FED έφτασε επίσης στο υψηλό όλων των εποχών. Την ίδια ακριβώς ημέρα. Τι πιθανότητες υπάρχουν να αποδοθεί κάτι τέτοιο σε σύμπτωση; Δεν γίνονται πιο πολύτιμα τα περιουσιακά στοιχεία. Το δολάριο, το ευρώ και τα άλλα κρατικά νομίσματα υποτιμώνται. Το τραπεζικό σύστημα έχει προδώσει αυτό που υποτίθεται έχει κλιθεί να υπερασπίζεται: την αξία.
Η νέα γενιά των επενδυτών έχει γαλουχηθεί με την πεποίθηση ότι ο κίνδυνος υποχώρησης είναι ανύπαρκτος. Στη χειρότερη περίπτωση, θα υπάρξει μια πρόσκαιρη πτώση. Αυτή η κατάσταση είναι αφύσικη. Και η ύβρις αργά ή γρήγορα πληρώνεται. Ο επηρεασμός της αγοράς δεν είναι κάτι καινούργιο. Ωστόσο, από την εμφάνιση της πανδημίας και μετά, η ένταση έχει αυξηθεί σε πρωτόγνωρα επίπεδα. Μειώθηκε το κόστος του κεφαλαίου στο 0% και διοχετεύθηκε απίθανος αριθμός από τρισεκατομμύρια στην οικονομία.
Η προσωρινή παρέμβαση έγινε μόνιμη. Το δημόσιο φροντίζει ώστε όλοι να έχουν ένα εισόδημα, ανεξαρτήτως αν παράγουν ή όχι. Δεν αναφερόμαστε μόνο στους ανθρώπους αλλά και στις εταιρείες. Απαγορεύεται να κλείσει οποιαδήποτε μεγάλη εταιρεία, ακόμα και αν το μόνο που παράγει είναι ζημιές. Σε πρώτη φάση φαντάζει θετικό, καθώς δεν αυξάνεται η ανεργία. Ωστόσο, αυτό έχει δύο σημαντικές επιπτώσεις. Πρώτον, δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό. Ο αποτυχημένος ενισχύει τη θέση του στην αγορά, ενώ ο φιλόδοξος καινοτόμος καταπνίγεται. Δεύτερον, ποιος ο λόγος να είναι προσεκτικότερες οι διοικήσεις των εταιρειών στο μέλλον;
Πράγματι αυτές οι πολιτικές μετριάζουν τις επιπτώσεις ενός οικονομικού σοκ, αλλά μακροπρόθεσμα αλλάζουν τη δομή του κοινωνικού συστήματος. Έχουμε φτάσει στο σημείο που η επιβίωση κάθε επιχείρησης εξαρτάται από την κρατική ενίσχυση. Όχι από το μάρκετινγκ, το προϊόν ή την υπηρεσία και φυσικά τις προτιμήσεις των πελατών. Αν σας θυμίζει κάτι από Σοβιετική Ένωση, έχετε πάλι δίκιο.
Η ιδανική επενδυτική τακτική
Ποια είναι η καλύτερη επενδυτική τακτική σε ένα τέτοιο περιβάλλον; Να μην κρατάτε μετρητά. Αγοράστε επιλεγμένα ακίνητα και μετοχές μεγάλων εταιρειών, χαλαρώστε και περιμένετε. Οι αρχές θα συνεχίσουν να υποτιμούν το ευρώ και το δολάριο, ωθώντας τις αξίες των περιουσιακών στοιχείων… στο φεγγάρι. Θα σας κάνουν πλουσιότερους πολύ πιο άνετα από όσο είχατε ονειρευτεί.
Ακούγεται εύκολο, έτσι δεν είναι; Μόνο που αφορά όσους έχουν τη δυνατότητα να το εφαρμόσουν. Ευνοημένοι θα βγουν όσοι έχουν περιουσιακά στοιχεία. Οι υπόλοιποι, που το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου τους είναι ο μισθός τους και λίγες οικονομίες στην τράπεζα… ας πρόσεχαν. Θα έχουν στην κατοχή τους κάτι, τα μετρητά, που υποτιμάται συνεχώς. Ακόμα πιο έντονα από ό,τι στο παρελθόν.
Από εδώ και πέρα τι γίνεται;
Η μόνη επιλογή που έχουν οι αρχές είναι να συνεχίσουν να χειραγωγούν την αγορά. Μέχρι πότε; Μέχρι να σπάσει οριστικά. Δεν υπάρχει τρόπος επιστροφής στην «κανονικότητα». Έχουμε περάσει το σημείο της δυνατότητας επιστροφής. Είναι σχεδόν αδύνατο πλέον να αρχίσουν να διαμορφώνονται τα επιτόκια με βάση την προσφορά και τη ζήτηση. Δεν αντέχει το σύστημα θετικά πραγματικά επιτόκια με τόσο μεγάλο χρέος. Η κοινωνική αναταραχή που θα προκύψει, θα είναι τεράστια και κανείς πολιτικός δεν είναι διατεθειμένος να αναλάβει την ευθύνη. Αποτέλεσμα; Ο εκτυπωτής χρήματος θα παράγει συνεχώς χρήμα, διευρύνοντας την αντιοικονομική ανισότητα.
Ο ρόλος του Bitcoin
Να γιατί χρειάζεται ένα ισχυρό και ευρέως αποδεκτό Bitcoin. Όχι για να αντικαταστήσει τα κρατικά νομίσματα, αλλά να λειτουργεί παράλληλα. Ένα δυνατό Bitcoin θα λειτουργήσει ως αντίπαλο δέος στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Δεν θα μπορεί καμία κεντρική τράπεζα να διαβρώνει την αγοραστική αξία του νομίσματος, τυπώνοντας αυθαίρετα. Αποτελεί διέξοδο έναντι των διεφθαρμένων ελίτ και των ηγεσιών τους, που τυπώνουν επίτηδες για να καρπωθούν οι ίδιοι τα οφέλη. Λαμβάνοντάς το πρώτοι, το χρησιμοποιούν πριν προλάβει να διαβρωθεί η αγοραστική δύναμη. Αλίμονο στους τελευταίους.
Έχοντας σαν αντίπαλο δέος το Bitcoin, δεν θα μπορεί να το υποτιμάει η κυβέρνηση με την πρώτη ευκαιρία, ως εύκολη λύση για να ανακτήσει η οικονομία την ανταγωνιστικότητά της. Γνωρίζοντας ότι οι πολίτες έχουν εναλλακτική να μετατρέψουν τα χρήματά τους, θα αναγκαστεί να σκύψει πάνω στις επιχειρήσεις να τις βοηθήσει βάζοντας σε προτεραιότητα τη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος, που να ωθεί στην καινοτομία. Δεν θα μπορεί κανείς εύκολα να επιβάλλει capital controls ή να προβαίνει σε κουρέματα καταθέσεων, θυσιάζοντας τις αποταμιεύσεις των απλών ανθρώπων για να προστατεύσει το τραπεζικό σύστημα. Δεν θα μπορεί καμία εξουσία να δημεύει τον πλούτο των πολιτών, όπως γίνεται σε αυταρχικά κράτη όπου φοβάσαι μήπως σε στοχοποιήσουν ως αντικαθεστωτικό. Είσαι, δεν είσαι.
Το Bitcoin είναι οικονομικά δίκαιο. Δεν έχει τόσο σημασία το ύψος των κεφαλαίων. Δεν ευνοεί όποιον έχει τα περισσότερα χρήματα ή τις καλύτερες διασυνδέσεις. Ανταμείβει τους πιο έξυπνους, τους πιο θαρραλέους, τους πιο διορατικούς. Όσους κάνουν έγκαιρα τη σωστή εκτίμηση και δείχνουν επάρκεια στις δεξιότητες που απαιτούνται στον νέο ψηφιακό κόσμο. Όσους έχουν την πεποίθηση και την αποφασιστικότητα να ενεργήσουν νωρίτερα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Bitcoin κερδίζει έδαφος. Οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο αντιλαμβάνονται ότι δεν βγάζει νόημα οι αγορές να ανεβαίνουν κάνοντας τους πλούσιους πλουσιότερους, όταν η οικονομία περνάει κρίση. Συνειδητοποιούν ότι κάτι πάει στραβά και αναζητούν λύση. Τη σημασία να κατέχουν ένα περιουσιακό στοιχείο που να μη βρίσκεται υπό τον έλεγχο οποιασδήποτε κυβέρνησης.
Συναντήσεις της ελληνικής κοινότητας κρυπτονομισμάτων
Η ελληνική κοινότητα των κρυπτονομισμάτων διοργανώνει από αύριο ανοικτές συναντήσεις, στις οποίες προσκαλούνται τα μέλη τους και γενικότερα όλοι όσοι ενδιαφέρονται για τον χώρο των κρυπτονομισμάτων να συναντηθούν ζωντανά. Οι συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν Παρασκευή 18/6 σε Αθήνα («Hyades», εντός Αττικού Άλσους) και Θεσσαλονίκη (στο «Villa Bianca», Λεωφόρος Βασιλίσσης Όλγας 180), ενώ την Τρίτη στη Λευκωσία (Caffe Nero Strovolos Library).
Περισσότερες λεπτομέρειες θα βρείτε στα παρακάτω link:
Αθήνα: https://www.meetup.com/Greek-Cryptocurrency-community/events/278707584/
Θεσσαλονίκη: https://www.meetup.com/Greek-Cryptocurrency-community/events/278708861/
Λευκωσία: https://www.meetup.com/nicosia-bitcoin/events/278847254/
Είστε όλοι ευπρόσδεκτοι!
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα σεμινάρια διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους δεν έχουν εμπειρία στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 5,5 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Στο πρώτο εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (3,5 ώρες). Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πώς δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματα σας (2 ώρες). Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο bitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.