Ο τρόπος για να επενδύσεις σε μετοχές του χρηματιστηρίου περνάει μέσα από τις χρηματιστηριακές εταιρείες. Ανοίγεις ένα χρηματιστηριακό λογαριασμό, τον τροφοδοτείς με ευρώ και στη συνέχεια αγοράζεις και πουλάς τις μετοχές της επιλογής σου. Κάτι αντίστοιχο γίνεται με τα κρυπτονομίσματα.
Ο πιο διαδεδομένος τρόπος για να αποκτήσεις Bitcoin, Ethereum, Chainlink, Litecoin και άλλα ψηφιακά νομίσματα είναι μέσω ανταλλακτηρίων (exchanges). Εναλλακτικά, μπορείς να αγοράσεις από τα ειδικά ATM που υπάρχουν για κρυπτονομίσματα ή κάποιος να σου τα στείλει κατευθείαν στο ηλεκτρονικό πορτοφόλι.
Τα ανταλλακτήρια παίζουν κατά κάποιο τρόπο τον ρόλο της χρηματιστηριακής. Ανοίγεις ένα λογαριασμό στο όνομά σου, συνήθως στέλνοντας μια φωτογραφία ταυτότητας ή διαβατηρίου και ένα δικαιολογητικό που αποδεικνύει τον τόπο κατοικίας σου, όπως λογαριασμό OTE ή ΔEΗ. Κατόπιν στέλνεις ευρώ ή δολάρια ή κάποιο άλλο κρατικό νόμισμα και είσαι έτοιμος να αρχίσεις τις αγοραπωλησίες.
Η επιλογή ανταλλακτηρίου αποτελεί ένα ιδιαίτερα κρίσιμο ζήτημα, καθώς κάποια από αυτά είναι επίφοβα. Έχουν χαμηλό επίπεδο ασφαλείας, άρα είναι εύκολο να χακαριστούν και να χάσεις τα νομίσματά σου. Ή να τα έχουν στήσει απατεώνες, οι οποίοι κάποια στιγμή θα εξαφανιστούν. Τα κυριότερα ανταλλακτήρια από πλευράς όγκου συναλλαγών είναι τα Binance, Kraken, Coinbase, Huobi, Bitfinex, Bitstamp, KuCoin, Gemini.
Να υπενθυμίσουμε πως σε όσους αγοράσουν το βιβλίο «Επενδυτικός Οδηγός για το Bitcoin» ή πραγματοποιήσουν το σεμινάριο που διοργανώνει το Euro2day.gr για τα κρυπτονομίσματα, τους παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, καταθέτοντας έστω και 1€, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του. (Στο τέλος του άρθρου θα βρείτε περισσότερες λεπτομέρειες και οδηγίες).
Τα αποκεντρωμένα ανταλλακτήρια
Ωστόσο βρισκόμαστε στον χώρο του εναλλακτικού χρηματοοικονομικού συστήματος. Όπως έχουμε εξηγήσει, πλέον υπάρχουν αποκεντρωμένες εφαρμογές που παρέχουν αυτοματοποιημένες τραπεζικές υπηρεσίες. Χωρίς υπαλλήλους, διοικητικό συμβούλιο, μετόχους, κτήρια.
Πρόκειται για πρωτόκολλα ανοικτού κώδικα που είναι βασισμένα στο blockchain και τα οποία παίζουν τον ρόλο των τραπεζικών ιδρυμάτων. Δεν πραγματοποιούν μόνο εμβάσματα, αλλά λαμβάνουν καταθέσεις, προσφέρουν δάνεια, ασφάλειες, επενδυτικές υπηρεσίες.
Αν υπάρχουν λοιπόν εναλλακτικές τράπεζες, τι πιο φυσικό από το να υπάρχουν και εναλλακτικά ανταλλακτήρια; Πράγματι, υπάρχουν τα λεγόμενα αποκεντρωμένα ανταλλακτήρια (Decentralized Exchanges).
Τα DEXes είναι έξυπνα συμβόλαια (smart contracts) «χτισμένα» πάνω σε blockchain όπως του Ethereum (κυρίως) και του Tron.
Πρόκειται για έναν τύπο ανταλλαγής κρυπτονομισμάτων που επιτρέπει την πραγματοποίηση απευθείας συναλλαγών peer-to-peer με ασφάλεια. Κατευθείαν, χωρίς την ύπαρξη μεσάζοντα. Οποιοσδήποτε μπορεί να πραγματοποιεί trades, χωρίς KYC, δηλαδή χωρίς να απαιτείται να δίνει τα προσωπικά του δεδομένα. Τα μεγαλύτερα exchanges για να ξεκινήσουμε να κάνουμε trading ή απλώς να αγοράσουμε νομίσματα είναι τα Uniswap, Sushiswap, CurveFinance, 1inch, Balancer.
Να διευκρινίσουμε πως σε καμία περίπτωση δεν προτείνουμε κάποιος χωρίς εμπειρία στα κρυπτονομίσματα να ξεκινήσει να συναλλάσσεται σε αποκεντρωμένα ανταλλακτήρια. Δεν θα έχει πού να απευθυνθεί αν βρεθεί μπροστά σε κάποια δυσκολία. Οι πιο έμπειροι θα βρούνε εκεί πλεονεκτήματα, με κυριότερα την αμεσότητα, τον έλεγχο των κεφαλαίων και την ιδιωτικότητα. Και βέβαια μην παραγνωρίζουμε τη ρομαντική πλευρά, της ενίσχυσης των αποκεντρωμένων εφαρμογών.
Οι ιδιαιτερότητες
Στα αποκεντρωμένα ανταλλακτήρια υπάρχουν ιδιαιτερότητες σε σχέση με τα παραδοσιακά. Καταρχάς βρίσκονται διαθέσιμα μόνο νομίσματα τα οποία είναι φτιαγμένα στο blockchain του Ethereum (ERC-20 Tokens). Ο χρήστης δεν μπορεί να κάνει κατάθεση σε fiat νομίσματα, αλλά μπορεί να κάνει trades με stablecoins που είναι erc-20 tokens, όπως τα usdt, dai, usdc.
Κατόπιν, στα περισσότερα DEXes αγοράζουμε spot χωρίς βιβλίο εντολών (orderbook). Δεν μπορεί ο χρήστης να ορίσει μια τιμή στην οποία να πραγματοποιηθεί η συναλλαγή του. Πώς καθορίζεται η τιμή εφόσον δεν υπάρχει orderbook; Στα DEXes υπάρχουν τα λεγόμενα pools (πισίνες), που έχουν μέσα 50% Ethereum (ETH) ή κάποιο stablecoin και 50% διάφορα άλλα ERC 20 tokens. Κάθε χρήστης που θέλει να αλλάξει ETH για ένα ERC 20 token όταν πατήσει swap, τοποθετεί αυτομάτως τα ETH του εκεί και βγάζει το ERC20 token που κάνει swap ή και το αντίστροφο.
Η τιμή των ERC20 tokens καθορίζεται από αυτή τη σχέση (Συνολικά ETH ÷ Συνολικά ERC20) x τιμή του Ethereum. Όταν εμείς «τραβάμε» Etheureum από την πισίνα, η αξία των erc20 tokens μειώνεται, ενώ όταν τοποθετούμε erc20 tokens στην πισίνα, η αξία των τελευταίων αυξάνεται.
Κάθε χρήστης μπορεί να λειτουργήσει ως «ανταλλακτήριο» και να κερδίσει από τα fees σε κάθε συναλλαγή που γίνεται, προσθέτοντας liquidity (ρευστότητα) στην πισίνα. Αυτό θα γίνει με το να προσθέσει 50% σε ethereum και 50% σε erc20 tokens. Κάθε φορά που κάποιος κάνει swap, πληρώνει 0,3% σε fees που πάνε στους συνολικούς χρήστες που έχουν τοποθετήσει liquidity στο pool.
Τα ζητήματα που πρέπει να προσέξουμε
Η ελευθερία έχει το κόστος της. Θέλει ιδιαίτερη προσοχή σε ποια tokens κάνουμε trade. Σε ένα σύστημα στο οποίο δεν υπάρχουν ελεγκτές που να «καθορίζουν» την τύχη μας, πρέπει να προσέχουμε περισσότερο μην πέσουμε σε κάποιο άχρηστο ή fake token.
Κάθε χρήστης θα πρέπει να επιβεβαιώσει ότι βρίσκεται στο σωστό pool και όχι σε κάποια απομίμηση, μιας και ο καθένας μπορεί να φτιάξει ένα erc20 token με το ίδιο όνομα ενός γνωστού token. Επιβεβαίωση μπορούμε να κάνουμε μέσω Etherscan, κοιτώντας αν συμβαδίζουν τα στοιχεία των smart contracts του αληθινού token με αυτό που γράφει στο DEX.
Προσοχή όμως! Στο etherscan, όταν γράφει verified, δεν σημαίνει πως το token είναι το γνήσιο αλλά πως ο ιδιοκτήτης του token έχει κάνει publish το source code στο interface του Etherscan. Ένας άλλος τρόπος ελέγχου, είναι μέσω των Coingecko ή Coinmarketcap, ιστοσελίδες οι οποίες μας ενημερώνουν για τιμές και διαθέσιμα market pairs.
Ένα χαρακτηριστικό των DEXes είναι τα bot (αυτοματοποιημένα συστήματα συναλλαγών), τα οποία πραγματοποιούν συναλλαγές γρηγορότερα από τους ανθρώπους. Ένα άλλο ζήτημα αφορά το slippage. Το slippage είναι η διαφορά μεταξύ της αναμενόμενης τιμής μιας συναλλαγής και της τιμής στην οποία εκτελείται η συναλλαγή. To stock slippage είναι στα 5%. Για να πάρουμε την τιμή που βλέπουμε στο swap, το καλύτερο είναι να βάλουμε το slippage μας κάτω από 1%.
Υπάρχει περίπτωση το transaction μας να γίνει reverted, αν η τιμή αλλάξει πάνω από το ποσοστό του slippage μας μέχρι να γίνει confirmed η συναλλαγή. Ο χρόνος εκτέλεσης της συναλλαγής εξαρτάται με το πόσα gas fee (τέλη συναλλαγής) είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε. Όταν βάλουμε το gas fee στη stock επιλογή «high», συνήθως θα πάρει γύρω στα 30 δεύτερα μέχρι να γίνει confirmed. Κάθε φορά που κάνουμε μία συναλλαγή πληρώνουμε τέλη στο blockchain και στους liquidity providers. Tα gas fees έχουν διακυμάνσεις ανάλογα με την «κίνηση» που υπάρχει στο blockchain. Το fee στους liquidity provides είναι στο 0,3% του όγκου συναλλαγής.
Σε περιόδους με υψηλά gas fees, η εμπειρία είναι «σαγηνευτικά επίπονη». Όμως για πολλούς χρήστες τα θετικά υπερτερούν των αρνητικών και γι' αυτό ο όγκος συναλλαγών σε αποκεντρωμένα ανταλλακτήρια ανέρχεται στα 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια ημερησίως.
* Η περιγραφή των αποκεντρωμένων ανταλλακτηρίων έγινε από τον Kosmas, μέλος του Greek Cryptocurrency Community (https://twitter.com/Kosmas_eth)
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα σεμινάρια διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους δεν έχουν εμπειρία στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 4,5 ωρών. Στο πρώτο εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (γκρουπ 10 ατόμων, 3 ώρες). Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πως δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματα σας. Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα (γκρουπ 5 ατόμων, 1,5 ώρες).
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο bitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, καταθέτοντας έστω και 1€, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του. Μέχρι τώρα ίσχυε μόνο για όσους έχουν παρακολουθήσει το σεμινάριο. Φυσικά το ίδιο προνόμιο θα έχουν και όσοι έχουν ήδη προμηθευτεί το βιβλίο. Θα ενημερωθούν σύντομα με e-mail για την διαδικασία.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.