Το μέσο προσωπικό εισόδημα των κατοίκων στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 34,2% το δεύτερο τρίμηνο. Ναι, καλά διαβάσατε. Την περίοδο της πανδημίας, του περιορισμού των μετακινήσεων, της κοινωνικής απόστασης, της εκτόξευσης της ανεργίας και της βύθισης του ΑΕΠ, το διαθέσιμο εισόδημα των Αμερικανών ανέβηκε κατακόρυφα!
Πώς στο καλό συνέβη αυτό το θαύμα; Δεν υπάρχει λόγος να προβούμε σε μακροσκελείς αναλύσεις. Αρκούν δύο λέξεις: κρατικές ενισχύσεις. Ενισχύσεις σε πολίτες, σε επιχειρήσεις, σε υπηρεσίες υγείας. Κι όλα αυτά, ενώ τα λειτουργικά κέρδη των επιχειρήσεων καταποντίστηκαν στο βαθύ κόκκινο.
Όχι μόνο οι Αμερικανοί αλλά και κάτοικοι άλλων χωρών ποτέ δεν ήταν τόσο εύποροι. Όλα καλά λοιπόν; Να μην ανησυχούμε; Να κρατήσουμε στο ένα χέρι το πούρο και στο άλλο ένα ποτήρι σαμπάνια, ενώ χαλαρώνουμε χαμογελαστοί με αρωματικό αφρόλουτρο στην μπανιέρα, φυσώντας τις φούσκες από τις μπουρμπουλήθρες; Χμμ… φούσκες; Κάτι μας θυμίζει αυτό.
Οι λόγοι του φαινομένου
Οι καταθέσεις αυξήθηκαν σχεδόν κατά 5 τρισεκατομμύρια το δεύτερο τρίμηνο, καθώς οι Αμερικανοί, είτε από φόβο για το μέλλον είτε λόγω των περιορισμών, ξόδεψαν λιγότερα χρήματα από το συνηθισμένο. Το επόμενο τρίμηνο, που επανήλθε η ζωή στο «φυσιολογικό», οι αποταμιεύσεις μειώθηκαν απότομα κατά 2 τρισεκατομμύρια. Οι καταναλωτές φρόντισαν να εξαργυρώσουν τα επιπλέον χρήματα με αγαθά που τους είχαν λείψει.
Ένας ακόμα λόγος για το φαινόμενο είναι ότι τα οικονομικά δεδομένα δεν αντανακλούν την πραγματική κατάσταση του μέσου Αμερικανού. Αυξήθηκε ο πλούτος των πολύ πλούσιων, όχι όλων των υπολοίπων. Σύμφωνα με έκθεση της ελβετικής τράπεζας UBS, οι δισεκατομμυριούχοι αύξησαν τον πλούτο τους κατά 27,5% στο αποκορύφωμα της κρίσης από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο. Αν συνυπολογίσεις την περιουσία του Μπέζος με την περιουσία 199 άπορων, θα έχεις κατά μέσο όρο 200 δισεκατομμυριούχους.
Παρά την ανακοίνωση για το εμβόλιο από την Pfizer, ακόμα και στην καλύτερη των περιπτώσεων, αυτή η κατάσταση θα παραμείνει για αρκετούς μήνες ακόμα. Θα χρειασθούν πολλές χιλιάδες αεροπορικές πτήσεις, σε πλανητικό επίπεδο, με ειδικά ψυγεία. Συνεπώς θα συνεχίσουν οι περιορισμοί στις μετακινήσεις και θα μοιραστούν ακόμα περισσότερες κρατικές ενισχύσεις από «φρεσκοτυπωμένα» χρήματα.
Το νέο οικονομικό τοπίο δεν θα είναι το ίδιο για όλους. Ορισμένοι θα ψάχνουν για δουλειά σε ένα δυσμενέστερο εργασιακό περιβάλλον, άλλοι θα σχεδιάζουν διακοπές σε εξωτικά μέρη για να ξοδέψουν τα επιπλέον μετρητά που θα έχουν συσσωρεύσει.
Το πληθωριστικό σενάριο
Δύο απειλές εμφανίζουν το αποκρουστικό τους πρόσωπο: ο πιθανός πληθωρισμός και η εκτίναξη του χρέους. Μέχρι τώρα δεν είχαμε δει αυξήσεις στις τιμές καταναλωτή, επειδή η κινητικότητα του χρήματος ήταν χαμηλή. Με την επαναφορά σε κανονικές συνθήκες, όμως, θα επανέλθει στη συνηθισμένη κυκλοφοριακή ταχύτητα, με μια τεράστια διαφορά. Πλέον τα διαθέσιμα χρήματα στα χέρια των καταναλωτών θα είναι πολύ περισσότερα. Η καταναλωτική έκρηξη, με δεδομένο ότι η προσφορά αγαθών, τουλάχιστον σε πρώτο στάδιο, θα είναι μικρή, τι αποτέλεσμα θα έχει; Την αύξηση των τιμών.
Γιατί θα είναι περιορισμένη η προσφορά; Από τη μια, οι εργοδότες θα είναι διστακτικοί να προσλάβουν, φοβούμενοι πως η άνοδος της κατανάλωσης θα είναι παροδική και από την άλλη, αρκετοί θα έχουν διακόψει την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Το παραγωγικό δυναμικό θα είναι μικρότερο, θα αργήσει να συναντήσει τις ανάγκες της ζήτησης. Η εκτόξευση των τιμών θα είναι το νέο πρόβλημα. Όχι μόνο στα καταναλωτικά αγαθά αλλά και στα περιουσιακά στοιχεία. Οι εύποροι και οι θεσμικοί έχουν ένα σωρό ρευστά διαθέσιμα στην κατοχή τους, που βέβαια θα επιδιώξουν να επενδύσουν. Από τη στιγμή που η αβεβαιότητα θα έχει εξαλειφθεί, οι προοπτικές φαίνονται ευνοϊκές. Επιπλέον, δεν θα θέλουν να κατέχουν μετρητά που χάνουν την αγοραστική τους δύναμη. Με άλλα λόγια, θα έχει μπει σε λειτουργία ένας μηχανισμός αυτοτροφοδότησης που θα ωθεί όλες τις τιμές προς τα πάνω.
Άλλος ένας λόγος αφορά στο αυξημένο κόστος των αγαθών. Πολλές αλυσίδες εφοδιασμού από τοποθεσίες χαμηλού κόστους έχουν διακοπεί. Με τον φόβο να είναι ακόμα νωπός, είναι βέβαιο πως πολλά εργοστάσια προτιμούν να προμηθεύονται από κοντινές παραγωγικές μονάδες, έστω και σε ακριβότερες τιμές. Θα μετακυλίσουν το κόστος στον καταναλωτή.
Ο ρόλος του χρέους
Όσο αφορά το χρέος, το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τις κυβερνήσεις, που θα αναγκαστούν να λάβουν δυσάρεστα μέτρα προς τον περιορισμό του, αλλά άμεσα και τους πολίτες. Οι αναστολές των πληρωμών προς το δημόσιο και τις τράπεζες θα τερματιστούν. Η προσγείωση στη νέα ζοφερή πραγματικότητα θα είναι ανώμαλη, μια που το οικονομικό επίπεδο έχει υποχωρήσει. Πόσο; Ανάλογα με τη χώρα και τον κλάδο.
Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε ένα φαύλο κύκλο. Αν μειωθεί η ζήτηση για το δολάριο, τα επιτόκια θα σκαρφαλώσουν. Θα οδηγήσουν σε ύφεση τις ΗΠΑ, συνεπώς όλο τον κόσμο. Υψηλό χρέος και αποπληθωρισμός καταλήγουν μόνο σε ένα δρόμο: στη χρεοκοπία. Για να μην υπάρξει πρόβλημα από ντόμινο χρεοκοπιών, τη λύση τη γνωρίζουμε: ακόμα περισσότερο «τύπωμα». Περισσότερο χρήμα θα διαχέεται στην αγορά, εντείνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις.
Άρα; Πώς θα προφυλαχθούμε;
Ο χρυσός και το bitcoin είναι τα πλέον κατάλληλα για πληθωριστικές συνθήκες, αλλά και σε περιβάλλον αποπληθωρισμού. Υπό συνθήκες πληθωρισμού εύκολα το καταλαβαίνουμε. Ανεβαίνει η τιμή τους, όχι απαραίτητα η αξία τους. Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να τυπώσουν όσα ευρώ, δολάρια ή λίρες επιθυμούν. Όχι όμως χρυσό ή bitcoin.
Σε αποπληθωριστικό περιβάλλον, πάλι ο χρυσός και το bitcoin αποτελούν διέξοδο. Πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία που αντιστοιχούν σε 0% υποχρεώσεις και 100% ίδια κεφάλαια. Το επιτόκιό τους είναι μηδέν. Αποκλείεται να πάει στο μείον, όπως τα ομόλογα ή οι καταθέσεις. Η αξία του ως χρήμα δεν υπόκεινται σε κανέναν κίνδυνο αντισυμβαλλομένου. Η πορεία τους ακολουθεί το σχήμα του χαμόγελου. Ανεβαίνουν όταν τα πράγματα πάνε ή καλά ή άσχημα. Εκεί που δυσκολεύονται, είναι στο ενδιάμεσο.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα σεμινάρια πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα μέσω Internet. Οι παρουσιάσεις διεξάγονται σε γκρουπ 6 ατόμων, ζωντανά, σαν να είμαστε δίπλα. Μπορείτε να δηλώσετε συμμετοχή στο https://www.media2day.gr/seminars
Τα σεμινάρια απευθύνονται σε όσους δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του bitcoin και σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον φτηνότερο και ασφαλέστερο τρόπο. Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin».
Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο bitcoin. Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.