Ο ισολογισμός της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ συνεχίζει να κινείται ανοδικά, σαν να έχουν εξαφανιστεί εντελώς οι νόμοι της βαρύτητας. Φέτος, μέχρι στιγμής, έχει σημειώσει αύξηση 75%. Και δεν έχουμε τελειώσει ακόμα. Η κυβέρνηση ετοιμάζει μια πρόταση για άλλο ένα τρισεκατομμύριο δολάρια.
Σύμφωνα με το Bloomberg News, προορίζονται για έργα υποδομής, όπως δρόμους, γέφυρες και υποδομή για 5G. Αν συμπεριλάβουμε και αυτό το ποσό, ο ισολογισμός της FED θα ανέλθει στο επίπεδο των 8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Μια αύξηση 100% μέσα σε λίγους μήνες. Πόσο λογικό ακούγεται;
Αν παίζεις με τη φωτιά, υπάρχει περίπτωση να μην καείς; Φυσικά υπάρχει. Εάν όμως το επαναλάβεις συνέχεια, μπορεί τελικά να σου ξεφύγει και να καείς; Σίγουρα. Οι πολιτικές των Κεντρικών Τραπεζών δεν διαφέρουν. Μπορείς να εκτυπώσεις χρήματα για την αντιμετώπιση οικονομικών ζητημάτων; Φυσικά. Είναι η ενδεδειγμένη κίνηση; Εξαρτάται.
Δεν πρόκειται για πυρηνική φυσική. Δεν είναι δυνατόν να «εκτυπώνεις» χιλιάδες δισεκατομμύρια δολάρια, χωρίς να υπάρξει επίδραση στη μακροπρόθεσμη αξία και τη βιωσιμότητα του νομίσματος. Ιστορικά, τα εθνικά νομίσματα είναι θέμα χρόνου να κυλήσουν στον υπερπληθωρισμό και στην υποτίμηση. Είναι ελάχιστα, μετρημένα στα δάκτυλα, όσα άντεξαν περισσότερο από λίγες δεκαετίες, χωρίς να αντιμετωπίσουν τέτοια φαινόμενα και τελικά να εξαφανιστούν.
Δεν είναι μόνο οι ισολογισμοί των Κεντρικών Τραπεζών που έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο, είναι και τα χρέη. Οι υπολογισμοί του Bloomberg δείχνουν πως το χρέος των ΗΠΑ θα φτάσει τα επίπεδα που υπήρξαν κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Το ίδιο και το έλλειμμα. Αξίζει να σημειωθεί πως ακόμη και πριν από την πρόσφατη κρίση, το χρέος προς ΑΕΠ είχε υπερδιπλασιαστεί το 2019. Από 35% το 2007, είχε φτάσει το 79%.
Ποια διαφάνεια;
Το πακέτο τόνωσης της οικονομίας είναι το μεγαλύτερο στην ιστορία. Το σχέδιο περιελάμβανε μεταξύ άλλων και το πρόγραμμα Paycheck Protection Plan, με το οποίο, αν μια επιχείρηση δεν προχωρήσει σε απολύσεις, θα έχει τη δυνατότητα να λάβει δάνεια με εξαιρετικά χαμηλό επιτόκιο. Οι ευνοϊκοί όροι των δανείων, σε συνδυασμό με τη δυσμενή οικονομική επίπτωση των κυβερνητικών μέτρων για την αποφυγή της εξάπλωσης της πανδημίας, οδήγησε 4,5 εκατομμύρια μικρές επιχειρήσεις να λάβουν πάνω από 500 δισεκατομμύρια δολάρια.
Στην αρχή ειπώθηκε πως τα ονόματα των εταιρειών, τα ποσά του δανείου και άλλες πληροφορίες, θα αποτελούσαν δημόσια δεδομένα. Θα αναρτιόνταν στο site του Small Business Administration. Ωστόσο ο υπουργός Οικονομικών Steven Mnuchin έκανε στροφή 180 μοιρών. Το αναίρεσε κατά τη διάρκεια ακρόασης της επιτροπής της Γερουσίας, με τη δικαιολογία ότι πρόκειται για εμπιστευτικές πληροφορίες.
Ωστόσο ούτε το Government Accountability Office, η δουλειά του οποίου είναι να ελέγχει την κυβέρνηση, θα μπορεί να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες. Ο οργανισμός υποτίθεται ότι θα συντάξει μια έκθεση για τα τρισεκατομμύρια δολάρια των δαπανών μέχρι το τέλος Ιουνίου. Μάλλον απίθανο πλέον.
Είναι φανερό πως η διαφάνεια δεν περιλαμβάνεται στις άμεσες προτεραιότητες του Mnuchin, για να το θέσουμε όσο πιο ήπια γίνεται. Ο ένας λόγος αφορά τις αντιδράσεις των πολιτών. Στο προηγούμενο μεγάλο πακέτο βοήθειας που αφορούσε την κρίση του 2008, αρκετές εταιρείες έφτασαν στο σημείο να επιστρέψουν τα χρήματα, λόγω των αντιδράσεων. Αν αποκαλυφτούν τα ονόματα και τα ποσά κάθε δανείου, θα ξεκινήσει κριτική σχετικά με το κατά πόσο μοιράστηκαν τα χρήματα «δίκαια».
Ένα άλλο σενάριο είναι πως το συγκεκριμένο πακέτο βοήθειας δεν αποκλείει τις επιχειρήσεις που σχετίζονται με αξιωματούχους της κυβέρνησης, της Γερουσίας κ.λπ. Το Πρόγραμμα Προστασίας Paycheck εξαιρέθηκε από αυτούς τους κανόνες σύγκρουσης συμφερόντων. Λογικά θα υπάρχουν επιχειρήσεις που ανήκουν ή σχετίζονται με κάτοχους δημόσιων αξιωμάτων.
Τέλος, υπάρχει μια σημαντική πιθανότητα η κυβέρνηση να μην ξέρει πραγματικά πού πήγαν όλα τα χρήματα. Έχουν υπάρξει καταγγελίες ότι ορισμένα από τα χρήματα της ενίσχυσης που προορίζονται για τους πολίτες έχουν χαθεί ή αποσταλεί σε νεκρούς. Η αδυναμία αυστηρού ελέγχου σε συνδυασμό με τη δημοσιοποίηση των στοιχείων θα οδηγούσε σε τραγελαφικά περιστατικά, που θα προκαλούσαν ντροπή για την κυβέρνηση.
Ωστόσο, όταν μοιράζονται τρισεκατομμύρια, ακόμα και αν δεχτούμε πως υπάρχει η πιο αγαθή των προθέσεων, είναι απαράδεκτο να μην αποκαλύπτεται πού πάνε αυτά τα χρήματα. Δεν είναι απαραίτητο αναγκαστικά από ηθικής πλευράς, αλλά και οικονομικής. Αν δεν υπάρχει διαφάνεια, είναι πολύ εύκολο να κατευθυνθούν τα χρήματα σε άστοχες, μη παραγωγικές τοποθετήσεις. Αργά ή γρήγορα θα γυρίσει μπούμερανγκ. Τα ποσά είναι πολύ μεγάλα για να μην υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις.
Η εναλλακτική του bitcoin
Παρακολουθούμε ένα από τα μεγαλύτερα νομισματικά πειράματα που πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Δεν υπάρχει προηγούμενο, ώστε να συγκρίνουμε για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Αυτές οι πολιτικές ίσως βοηθήσουν τις οικονομίες να ξεφύγουν από την οδυνηρή κατάσταση ή μπορεί να επιταχύνουν την κατάρρευση του σημερινού νομισματικού συστήματος. Ας ελπίσουμε ότι ξέρουν κάτι που οι υπόλοιποι από εμάς δεν γνωρίζουμε. Πολύ φοβόμαστε όμως πως οι κεντρικοί τραπεζίτες μοιάζουν με ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας σε ένα πολυσύχναστο αεροδρόμιο με παλαιάς τεχνολογίας εξοπλισμό. Νύχτα. Με ομίχλη.
Γιατί να σπάμε το κεφάλι μας και να εξερευνούμε επενδυτικές εναλλακτικές, αφού υπάρχει η δοκιμασμένη λύση των μετοχών; Τουλάχιστον οι αμερικανικές αποδείχτηκαν για άλλη μια φορά ανθεκτικές. Συνεχίζουν μάλιστα να ανεβαίνουν, παρά την προοπτική να υπάρξει νέο κύμα της Covid-19. Ας είναι καλά η FED.
Οι μετοχές σχετίζονται με την οικονομία. Το bitcoin, όχι. Όσο και αν παρεμβαίνουν οι αρχές στην αγορά, δεν πρόκειται να αλλάξει η κύρια δύναμη που την κατευθύνει: η διελκυστίνδα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.
Το bitcoin, όσο περνάει ο καιρός, γίνεται όλο και πιο σπάνιο. Δεν υφίσταται πλέον σαν θεωρητική πιθανότητα.
Το έχουμε δει στην πράξη να εφαρμόζεται επανειλημμένα όλα αυτά τα χρόνια πιστά, διαλύοντας κάθε αμφιβολία. Στα κρατικά χρήματα, όσο περνάει ο καιρός, συμβαίνει το αντίθετο. Αλλοιώνεται η σπανιότητά τους. Η ασύστολη δημιουργία χρήματος ανέδειξε εντονότερα την αντίθεση. Στην εποχή της ανεξέλεγκτης δημιουργίας χρήματος, το χαρακτηριστικό της σπανιότητας αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Τα νέα από την αγορά των crypto
* Μια πόλη που θα δημιουργηθεί από το μηδέν και θα χρησιμοποιεί αποκλειστικά ένα συγκεκριμένο κρυπτονόμισμα, το akoin. Πρόκειται για ένα σχέδιο 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με εμπνευστή και χρηματοδότη τον διάσημο τραγουδιστή Akon. Η πρώτη φάση της κατασκευής της Akon City, η οποία θα βρίσκεται στη Σενεγάλη, μία ώρα με το αυτοκίνητο νότια του νέου αεροδρομίου στο Dakar, περιλαμβάνει δρόμους, νοσοκομείο, εμπορικό κέντρο, ξενοδοχεία και σχολείο.
* Κάτι που δεν περιμέναμε να δούμε. Στο βίντεο για τα 50 χρόνια του Range Rover, γίνεται μια επιλογή των γεγονότων που σημάδεψαν την πορεία της ανθρωπότητας αυτό το διάστημα και ένα από αυτά είναι η γέννηση του bitcoin). Χρόνια πολλά, Range Rover!
Σεμινάρια και βιβλίο
Για το υπόλοιπο του καλοκαιριού θα πραγματοποιηθούν μόνο 3 σεμινάρια ακόμα. Όσοι ενδιαφέρεστε, κλείστε έγκαιρα θέση. Οι παρουσιάσεις διεξάγονται σε γκρουπ 6 ατόμων, ζωντανά, σαν να είμαστε δίπλα. Εγγραφές πραγματοποιούνται στο https://www.media2day.gr/seminars
Τα σεμινάρια απευθύνοντας σε όσους δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του bitcoin και σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον φτηνότερο και ασφαλέστερο τρόπο. Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Ανεξάρτητα από τα σεμινάρια, μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο για το bitcoin, επιλέγοντας μια οποιαδήποτε ημερομηνία και πατώντας εγγραφή. Στην επιλογή «Πακέτο συμμετοχής» διαλέγετε το «Βιβλίο Σημειώσεων».
Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε 3 μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο bitcoin. Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη εξηγεί πώς δουλεύει το σημερινό νομισματικό σύστημα. Για να κατανοήσεις ένα νέο νομισματικό σύστημα, πρέπει πρώτα να κατανοήσεις το παλιό. Η τρίτη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο για αρχάριους. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί» να ασχοληθείτε, στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.